Bài toán chuyển que diêm có chục đáp án khác nhau

Biến thiên nhịp tim là gì?

Biến thiên nhịp tim (Heart Rate Variability - HRV) là phép đo khoảng thời gian giữa hai nhịp tim liền nhau, từ đó phản ánh khả năng đáp ứng của hệ thần kinh đối với các kích thích bên ngoài.

Đây là chỉ số quan trọng đánh giá sức khỏe tim mạch và tình trạng sức khỏe tổng quát của cơ thể.

HRV không chỉ giúp các bác sĩ và chuyên gia y tế đánh giá mức độ căng thẳng của cơ thể mà còn hỗ trợ trong việc phát hiện sớm các rối loạn tim mạch, tình trạng sức khỏe tinh thần, và thậm chí là khả năng hồi phục của người tập luyện thể thao.

Biến thiên nhịp tim và sức khỏe tim mạch

HRV là thước đo quan trọng về sức khỏe tim mạch. Nghiên cứu cho thấy HRV cao thường cho thấy một hệ tim mạch khỏe mạnh, trong khi HRV thấp có liên quan đến nguy cơ cao của các bệnh lý tim mạch như bệnh động mạch vành, suy tim, và thậm chí là đột quỵ.

HRV thấp phản ánh khả năng thích ứng kém của hệ thần kinh tự động, làm giảm khả năng điều chỉnh nhịp tim theo nhu cầu của cơ thể, đặc biệt là trong các tình huống căng thẳng hay hoạt động thể lực cao.

Kiểm soát căng thẳng tinh thần

HRV cũng là một chỉ số hữu hiệu để đo lường mức độ căng thẳng và sự cân bằng của hệ thần kinh tự động, bao gồm hai thành phần là hệ thần kinh giao cảm (viết tắt là SNS- sympathetic nervous system), chịu trách nhiệm cho các phản ứng "chiến đấu hoặc bỏ chạy", và hệ thần kinh phó giao cảm (viết tắt là PSNS - Parasympathetic Nervous System), giúp cơ thể thư giãn và hồi phục.

Khi cơ thể bị căng thẳng, hệ giao cảm được kích hoạt, làm giảm HRV. Ngược lại, khi cơ thể ở trạng thái thư giãn và bình tĩnh, hệ phó giao cảm được ưu tiên, và HRV sẽ tăng lên.

HRV và tập luyện thể thao

HRV là công cụ hữu ích trong việc đánh giá khả năng hồi phục của vận động viên và những người tập thể thao. Những người có HRV cao thường có khả năng hồi phục tốt hơn sau khi tập luyện và có sức khỏe thể chất ổn định hơn.

HRV giúp người tập luyện tối ưu hóa các bài tập, đảm bảo cơ thể không bị quá tải và giúp tăng hiệu quả tập luyện. Việc theo dõi HRV đều đặn giúp đưa ra các quyết định hợp lý về cường độ và thời gian nghỉ ngơi trong quá trình tập luyện.

Ứng dụng trong theo dõi sức khỏe cá nhân

HRV là một chỉ số quan trọng và hữu ích không chỉ trong y học mà còn trong việc quản lý sức khỏe cá nhân. Chỉ số này cung cấp thông tin về tình trạng sức khỏe tim mạch, khả năng chịu đựng căng thẳng, khả năng hồi phục sau tập luyện, tình trạng tâm lý.

Với sự phát triển của công nghệ, nhiều thiết bị đeo thông minh đã tích hợp tính năng đo HRV, cho phép người dùng theo dõi sức khỏe và mức độ căng thẳng cá nhân. Các thiết bị này không chỉ cung cấp dữ liệu HRV hàng ngày mà còn phân tích xu hướng và đưa ra các gợi ý về nghỉ ngơi và thư giãn.

Đối với những người có công việc áp lực cao, việc theo dõi HRV là cách tốt để điều chỉnh lối sống và quản lý stress hiệu quả hơn.

Những năm gần đây, vấn nạn ma túy tại Việt Nam đã có nhiều biến động phức tạp, với sự xuất hiện ngày càng đa dạng và tinh vi của các loại ma túy mới. 

Đáng lo ngại hơn, trong số này người nghiện, ma túy tổng hợp chiếm đến 70-75%, với tỷ lệ người nghiện ma túy đá và các chất kích thích ngày càng tăng cao.

Thống kê của Bộ Công an, hiện nay, cả nước có gần 240.000 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý, trong đó phần lớn là thanh niên, chiếm khoảng 60% người nghiện lần đầu từ 15 đến 25 tuổi.

Trung tâm chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) thường xuyên tiếp nhận các ca ngộ độc ma túy mới, để lại hệ lụy lâu dài cho người sử dụng. Nguy cơ ngộ độc các loại ma túy mới không chỉ gây loạn thần, ảo giác, mà còn tác động mạnh mẽ lên tim mạch, biến chứng xuất huyết não, phù não.

Tình trạng nghiện ma túy không chỉ tác động nặng nề lên sức khỏe thể chất và tinh thần của người nghiện mà còn kéo theo những hệ lụy nghiêm trọng về an ninh trật tự và an toàn xã hội.

Không chỉ dừng lại ở các dạng thức truyền thống, ma túy hiện nay đang dần chuyển hóa sang các dạng ngụy trang khó phát hiện hơn, từ thực phẩm, đồ uống cho đến các loại thuốc dễ gây nhầm lẫn.

Vấn đề đặt ra là làm thế nào để nhận biết các dạng ma túy mới, đặc biệt là các loại ngụy trang tinh vi trong cuộc sống hàng ngày? Làm sao để nâng cao ý thức phòng ngừa, bảo vệ bản thân và cộng đồng trước các hiểm họa tiềm ẩn từ ma túy? Và khi gặp các tình huống nguy cấp như ngộ độc hoặc nghi ngờ người thân, bạn bè bị ảnh hưởng bởi ma túy, chúng ta cần xử lý như thế nào?

Để trả lời những câu hỏi trên và chia sẻ với quý vị những thông tin hữu ích, sáng 31/10, báo Dân trí phối hợp với Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an tổ chức chương trình giao lưu trực tuyến "Phòng ngừa trước các dạng thức ma túy mới".

Buổi tọa đàm có sự tham dự của 2 chuyên gia khách mời:

 - Trung tá Phan Đăng Trung, Phó trưởng Phòng 6, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an.

 - TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.

Quý vị độc giả có thể theo dõi cuộc tọa tàm tại đây:

Bức ảnh sau đó được chia sẻ nhiều trên mạng xã hội, các diễn đàn ở Việt Nam.

Trên thực tế, thói quen trộn trứng sống và cà phê đen nóng đã xuất hiện qua nhiều thế kỷ trong văn hóa Hungary, Scandinavia, Việt Nam…. Trong đó, hỗn hợp lòng đỏ trứng gà được đánh bông lên cho đến khi đạt được kết cấu sủi bọt, mịn như nhung.

Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, lòng đỏ là thành phần quan trọng nhất tập trung nhiều chất dinh dưỡng. Lòng đỏ trứng gà có 13,6% đạm, 29,8% béo và 1,6% chất khoáng.

Chất đạm trong lòng đỏ trứng có đủ các acid amin tốt nhất, hoàn thiện nhất và chủ yếu thuộc loại đơn giản, nằm ở trạng thái hòa tan. Lòng đỏ có cả các vitamin tan trong nước (B1, B6) và vitamin tan trong dầu (vitamin A, D, K). 

Theo Hopewellheightsblog, lòng đỏ trứng là một trong những nguồn cung cấp chất béo và axit amin tốt nhất. Chúng cũng giàu choline, folate và retinol, tất cả đều cần thiết cho sự phát triển và hoạt động tối ưu của não, hệ thần kinh.

Trong khi đó, việc tiêu thụ cà phê có thể là một thói quen lành mạnh. Uống một lượng cà phê vừa phải giúp giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh, bao gồm cả bệnh tiểu đường túyp 2 và bệnh tim mạch.

Cà phê có thể là chất kích thích trao đổi chất nhẹ nhàng rất có lợi cho phụ nữ khỏe mạnh khi kết hợp với các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như kem tươi, lòng đỏ trứng…

Kết hợp cà phê với lòng đỏ trứng, kem, sữa, nguồn đường tự nhiên... mang lại rất nhiều lợi ích. Nó ổn định lượng đường trong máu, tăng cường trao đổi chất một cách tự nhiên, tăng progesterone và có thể cải thiện tâm trạng.

Bên cạnh đó, đồ uống này gần đây bắt đầu trở nên phổ biến như một thức uống trước khi tập luyện.

Theo Men's Health, việc uống cà phê trứng để tập một số bài tập tim mạch lúc đói vào buổi sáng là một sự tăng cường tuyệt vời, với lượng dinh dưỡng dồi dào từ lòng đỏ. Nhiều vận động viên chạy marathon cũng thưởng thức một tách cà phê trứng kem trước khi tập luyện. 

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng việc sử dụng caffeine trước khi tập luyện có thể giúp bạn tăng hiệu suất, vì vậy không có gì đáng ngạc nhiên khi cà phê trứng cũng có công dụng này. 

Rất nhiều vận động viên sức bền uống một tách cà phê trứng trước khi tập luyện. Một số người coi nó như một phần trong quá trình tập luyện và uống một tách cà phê đen cùng với trứng sau khi hồi phục.

Nhưng tại sao lại trộn một quả trứng vào đó? Điều đó cung cấp cho bạn một lượng protein và chất béo, giúp phục hồi cơ bắp. Tuy nhiên, nó không thể so sánh chính xác với hàm lượng protein của một món protein lắc, vì một quả trứng lớn chứa 6 gram protein. Hai muỗng bột whey protein, chứa 21 gram protein. 

Cà phê trứng có lượng calo cao hơn so với cà phê thông thường

Theo ArabianBusiness, Sirine Abu Zeineh, chuyên gia dinh dưỡng và huấn luyện viên cá nhân có trụ sở tại Dubai, cà phê trứng có thể giúp bạn no lâu hơn. Tuy nhiên, cô cảnh báo nó có lượng calo cao hơn so với cà phê thông thường.

"Về mặt dinh dưỡng, đó là một sự kết hợp tốt. Cà phê đã được chứng minh là có tác dụng tăng cường hiệu suất, dù là về thể chất hay tinh thần và trứng là nguồn cung cấp protein và chất béo tuyệt vời. Vì vậy, về mặt dinh dưỡng, bắt đầu ngày mới với cà phê trứng sẽ giúp bạn no lâu hơn và giúp bạn có một ngày mới tràn đầy năng lượng. 

Một ly cà phê trứng có khoảng 200 calo, vì vậy hãy ghi nhớ điều đó trước khi bạn nghiện nó và bắt đầu uống vài tách mỗi ngày," cô nói.

Đối với những người thường xuyên tập gym, Abu Zeineh khuyên dùng protein lắc thay vì cà phê trứng.

Cô nói: "Cà phê trứng là một thức uống phục hồi tốt, nhưng cần lưu ý rằng sinh tố protein chứa nhiều protein hơn và tốt hơn cho quá trình phục hồi".

Lương Y Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam, cũng lưu ý, với số lượng lớn, caffeine có thể gây ra một số tác động tiêu cực bao gồm mất ngủ, lo lắng, đau đầu và bồn chồn. 

Ngoài ra, bản thân cà phê có rất ít calo, nhưng đồ uống làm từ cà phê phổ biến thường chứa nhiều đường và chất béo bổ sung, có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến chế độ ăn uống nếu không tiêu thụ điều độ. Chúng ta nên uống 1-2 tách cà phê mỗi ngày. 

Ngoài ra, bạn không nên uống quá 500mg caffeine mỗi ngày, tức là khoảng 5 tách cà phê thông thường. Đối với phụ nữ mang thai, lượng này ít hơn, khoảng 200mg mỗi ngày hoặc ít hơn, có thể kiêng hoàn toàn để giảm thiểu nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn từ cà phê.

Gánh nặng bệnh tật nặng nề

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ước tính có hơn 2 triệu ca tử vong trên toàn cầu năm 2019 là do phơi nhiễm hóa chất. Trong đó, gần một nửa được cho là do phơi nhiễm chì.

Phơi nhiễm chì còn gây ra 21,7 triệu năm sống trong khuyết tật, bao gồm 30% gánh nặng toàn cầu về khuyết tật trí tuệ vô căn, 4,6% về tim mạch và 3% về bệnh thận mãn tính.

Gần đây, việc giảm sử dụng chì trong xăng, sơn, hệ thống ống nước và hàn đã dẫn đến việc giảm đáng kể nồng độ chì trong máu trong dân số toàn cầu. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều nguồn phơi nhiễm chì, đặc biệt là ở các nước thu nhập thấp và trung bình.

Theo Trung tâm Phát triển Toàn cầu (CGD), khoảng 815 triệu trẻ em bị nhiễm độc chì có tình trạng liên quan đến rối loạn tim và thận, suy giảm thông minh, hành vi bạo lực và tử vong sớm.

Năm 2019, khoảng 5,5 triệu người chết vì bệnh tim mạch do nhiễm độc chì, gấp ba lần số người chết vì ung thư phổi.

Nghiên cứu đánh giá các nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn do ô nhiễm hóa chất tại các khu xử lý chất thải nguy hại ở Châu Á cho thấy, hơn 189.700 trẻ em ở 7 quốc gia có nguy cơ bị suy giảm trí thông minh, do tiếp xúc với hàm lượng chì cao trong nước và đất.

Nhiều nguy cơ nhiễm chì bủa vây trẻ em Việt

Tại Việt Nam, trẻ em có nguy cơ nhiễm chì từ nhiều nguồn như hoạt động từ các làng nghề, khu vực khai khoáng, đồ chơi, thực phẩm, thuốc gia truyền (thuốc cam), đất, nước... Tuy nhiên, nghiên cứu về tình hình nhiễm độc chì ở trẻ em vẫn còn hạn chế.

Các kết quả nghiên cứu bước đầu cho thấy bức tranh tổng quan về thực trạng nhiễm độc chì máu ở những khu vực có nguy cơ cao. Đơn cử, theo nghiên cứu trên 311 trẻ em tại Bệnh viện Nhi Đồng 2 (TPHCM), mức chì máu (BLL - Blood lead levels) trung bình là 4,97 μg/dL.

Trong đó, 7% trẻ có mức chì lớn hơn 10 μg/dL. Trẻ sống tại Bình Dương hoặc Đồng Nai, có độ tuổi trên 12 tháng liên quan đến mức chì máu cao hơn. BLL trung bình của trẻ ở TPHCM thấp hơn rõ rệt so với một nghiên cứu khác về trẻ sống gần các hoạt động tái chế chì.

Còn tại Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội), từ tháng 6/2012 đến tháng 6/2021, đơn vị này đã tiếp nhận và điều trị cho 89 trẻ nhiễm độc chì do dùng thuốc cam. Trong đó, có hơn 60% trẻ dưới 1 tuổi.

Con đường chính đưa chì vào cơ thể là qua đường tiêu hóa. Đói, chế độ ăn thiếu dinh dưỡng, đặc biệt thiếu các ion như sắt, canxi, kẽm làm hấp thu chì qua đường tiêu hóa tăng lên. Hơn nữa, sự hấp thu chì diễn ra ở trẻ nhanh hơn người lớn, và hoạt động chơi đùa của trẻ cũng làm tăng tỷ lệ hấp thu chì.

Bên cạnh đó, trẻ cũng là đối tượng hít khói chì nhiều hơn người lớn. Theo thống kê, mỗi điếu thuốc lá có thể chứa 4-12mg chì, và trung bình có 20% lượng chì đó được người hút thuốc hấp thụ qua khói thuốc. Trẻ cũng rất dễ bị tổn thương da do độc tính chì. Khí dung chứa chì có thể gây kích ứng da và mắt.

Chì qua nhau thai nên mẹ bị ngộ độc thì con cũng bị ngộ độc. Nồng độ chì trong máu của con bằng 80% nồng độ chì trong máu mẹ. Thậm chí, chì có thể đi qua sữa mẹ, nhưng thông tin về con đường tiếp xúc này chưa đầy đủ.

Rất cần giải pháp kiểm soát phơi nhiễm chì ở trẻ em

Ngộ độc chì cấp tính có thể gây chán ăn, táo bón, đau bụng và nôn mửa. Nhiễm độc cấp tính nghiêm trọng gây thiếu máu, đặc biệt ở trẻ em. Bệnh não cấp tính trong thời thơ ấu có thể chuyển thành bệnh não mãn tính. Tăng huyết áp ở người lớn có liên quan đến ngộ độc chì khi còn nhỏ.

Các dấu hiệu và triệu chứng của phơi nhiễm chì mãn tính bao gồm mất trí nhớ hoặc khả năng tập trung ngắn, trầm cảm, buồn nôn, đau bụng, mất khả năng phối hợp, tê và ngứa ran ở tứ chi. Mệt mỏi, khó ngủ, đau đầu, nói ngọng và thiếu máu cũng gặp trong nhiễm độc chì mãn tính.

Trẻ bị nhiễm độc mãn tính thường có hành vi hung hăng và không chịu chơi. Theo WHO, giai đoạn bào thai và trẻ nhỏ dễ bị nhiễm độc chì, do tỷ lệ hấp thụ chì ăn vào cao gấp 4-5 lần so với người lớn từ một nguồn nhất định.

Hệ thần kinh trung ương là một trong những cơ quan mà độc tính chì phát huy tác dụng có hại và lâu dài nhất, đặc biệt nghiêm trọng nếu phơi nhiễm xảy ra trong giai đoạn đầu đời. Não là cơ quan nhạy cảm nhất với tiếp xúc chì. Trong não đang phát triển của trẻ em, sự hình thành khớp thần kinh bị ảnh hưởng rất nhiều ở vỏ não.

Để điều trị nhiễm độc chì, thông thường bệnh nhân sẽ được dùng liệu pháp thải chì bằng thuốc gắp chì. Một số chất chống oxy hóa (như puerarin, beta-carotene hay N-acetylcystein) cũng có thể giúp loại bỏ chì khỏi cơ thể.

Vì nhiễm độc chì tác động nghiêm trọng đến hệ thần kinh đang phát triển của trẻ em, do đó, trẻ cần phải tránh tiếp xúc chì. Việc xét nghiệm chì máu có thể chẩn đoán nhiễm độc chì, nhưng chỉ cho biết mức độ nhiễm độc gần đây.

"Giảm phơi nhiễm từ các nguồn chì trong khu dân cư, khu công nghiệp, thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm và các sản phẩm tiêu dùng khác là rất cần thiết, để ngăn ngừa và kiểm soát phơi nhiễm chì ở trẻ em", nhóm báo cáo chia sẻ.

Phó giáo sư Nguyễn Vũ Trung, Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM cho biết, là một trong những đơn vị trực thuộc Bộ Y tế có nhiệm vụ nghiên cứu khoa học về y tế dự phòng, y tế công cộng, Viện luôn nỗ lực giải quyết các vấn đề trên dựa trên y học bằng chứng, ứng dụng các thành tựu nghiên cứu khoa học trong chăm sóc sức khỏe người dân.

Hội nghị khoa học chủ đề "Bệnh truyền nhiễm và các vấn đề y tế công cộng sau đại dịch Covid-19" được tổ chức nhằm chia sẻ, cập nhật các kết quả nghiên cứu khoa học mới nhất về bệnh truyền nhiễm mới nổi, tái nổi; kháng kháng sinh, nghiên cứu vaccine mới, quản lý chất lượng phòng xét nghiệm, bệnh không lây nhiễm cũng như các vấn đề y tế công cộng khác sau đại dịch.

Hội nghị cũng là nơi chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm giữa các nhà khoa học, nhà hoạt động chính sách, nhà quản lý đến từ các đơn vị trong và ngoài ngành y tế, các viện nghiên cứu, trường đại học, trung tâm kiểm soát bệnh tật, bệnh viện, tổ chức sức khỏe trong nước và quốc tế.

Nghiên cứu được dẫn đầu bởi 2 nhà tâm lý học là TS Emily Harris từ Đại học Melbourne (Úc) và GS Sari van Anders từ Đại học Queen, Ontario (Canada).

Trong nghiên cứu này, các tác giả đã phỏng vấn hơn 1.000 người phụ nữ về cách họ nhìn nhận đối tác của mình. Những người tham gia đều có con dưới 12 tuổi.

Kết quả cho thấy, những người vợ phải đảm đương nhiều việc nhà hơn có xu hướng xem chồng mình như một người phụ thuộc. Điều đáng nói là khi nhìn đối tác của mình theo cách này, phụ nữ sẽ có ít ham muốn tình dục hơn.

Thảo luận về kết quả, các tác giả nghiên cứu nhận định: "Có thể nói rằng khi người chồng lười làm việc nhà, họ trở nên kém hấp dẫn, vì chỉ được vợ xem như…một đứa trẻ".

Còn theo TS Joshua Coleman - Tác giả của cuốn sách The Lazy Husband (Tạm dịch: "Ông chồng lười biếng") cho biết: "Phụ nữ thường đặt tiêu chuẩn cao hơn về sự gọn gàng ngăn nắp trong nhà. Vì thế, họ thường căng thẳng nếu nhà mình bề bộn".

Vấn đề cốt lõi là tình trạng nhà cửa lộn xộn, công việc gia đình chờ đợi họ thường xuyên đã khiến họ mất đi cảm hứng gối chăn. Khi đối tác muốn giúp họ công việc nhà, năng lượng dành cho việc nhà của người vợ ít đi, chắc chắn họ có thời gian nghỉ ngơi thoải mái hơn.

Thực tế tại Việt Nam, theo BS Thành, từ trước đến nay phụ nữ vẫn được xem là "phái yếu". Tuy nhiên có một sự thật trớ trêu, theo báo cáo phân tích dựa trên số liệu Điều tra Lao động - Việc làm của Tổ chức Lao Động quốc tế (ILO), "phái yếu" lại phải làm việc nhà nhiều hơn gấp đôi số giờ làm việc nhà của "phái mạnh".

Thậm chí, có đến gần 20% nam giới cho biết không hề dành chút thời gian nào cho việc phụ giúp việc nhà. Trong số những người tham gia làm việc nhà, phụ nữ dành trung bình 20,2 giờ/tuần, trong khi nam giới là 10,7 giờ/tuần.

Lý giải thêm về tình trạng chồng lười làm việc nhà sẽ khiến vợ giảm ham muốn, BS Thành phân tích, khi bị stress diễn ra trong thời gian dài sẽ gây ức chế thần kinh, hứng thú và khoái cảm khó đạt được.

"Đồng thời, tuyến thượng thận trong cơ thể mỗi người tiết ra một loại hormone để làm giảm tình trạng stress sẽ bị rối loạn. Từ đó khiến cho tuyến nội tiết không thể kiểm soát, dẫn tới chức năng của tạng thận (tạng thận đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của cơ thể nhất là tình dục) bị suy yếu.

Ngoài ra, tâm lý không thoải mái sẽ làm cho cuộc "yêu" khó khăn hơn. Nếu cố làm sẽ gây khó chịu với đối phương và dần trở thành nỗi sợ hãi, ám ảnh tình dục. Ham muốn tình dục không chỉ giảm mà mất hẳn".

Do đó, để cải thiện tình trạng trên, BS Thành nhắn nhủ các ông chồng nên san sẻ, giúp đỡ để giảm bớt gánh nặng việc nhà trên đôi vai của vợ, đồng thời luôn yêu thương, chăm sóc vợ để hạnh phúc luôn đong đầy.