Lạc vào 'thế giới xúc cảm'

Trong tháng này, các nhà khoa học thuộc Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Livermore (LLNL) sẽ nhận được một siêu máy tính với nền tảng  lấy cảm hứng từ não bộ con người trị giá 1 triệu đô la Mỹ do IBM phát triển.  

Siêu máy tính mô phỏng não người dựa trên nền tảng 16 chip TrueNorth được sản xuất bởi IBM. Ảnh minh họa: IBM

Siêu máy tính đặc biệt này lần đầu tiên được vận hành dựa trên một chip máy tính neurosynaptic được gọi là "TrueNorth", với sự tích hợp của 16 bộ vi xử lý mô phỏng các công trình bộ não của con người, có thể xử lý tương đương 16 triệu tế bào thần kinh và 4 tỷ khớp thần kinh trong khi chỉ tiêu thụ 2,5 watt điện.

Theo IBM, hệ thống TrueNorth là một sự khởi đầu cơ bản từ cách các máy tính đã được thiết kế trong hơn 70 năm qua, sử dụng tế bào thần kinh kỹ thuật số và các khớp thần kinh xử lý thông tin một cách tương tự như não bộ - đặc biệt là bán cầu não phải của vỏ não con người.

Đây không phải là lần đầu tiên các nhà khoa học cố gắng tạo ra một con chip như thế này, nhưng theo IBM, TrueNorth là một phiên bản cao cấp. Nó không chỉ khắc phục nút thắt quan trọng trong kiến trúc von-Neumann thông thường, mà còn đòi hỏi những tư duy mới để khai thác phần cứng.

IBM cho biết, công nghệ TrueNorth có khả năng tạo ra các máy tính hoạt động ở tốc độ exascale (tốc độ tính toán đo bằng exaflop - tỷ tỷ phép tính mỗi giây – 10 mũ 18), nhanh hơn so với các máy tính petaflop hiện tại đến 50 lần, nhưng nhỏ hơn nhiều và tiêu tốn ít điện năng hơn.

Được phát triển bởi Cơ quan các dự án phòng thủ tiên tiến trực thuộc Lầu Năm Góc, Mỹ - DARPA - như mà một phần của dự án SyNAPSE (Neuromorphic Adaptive Plastic Scalable Electronics) với sự giúp đỡ của Đại học Cornell, siêu máy tính đang được chuyển giao cho LLNL được cấu tạo từ 16 chip TrueNorth - mỗi chip chứa 5,4 tỷ transistor dệt thành một mạng lưới 4.096 lõi neurosynaptic, có thể tạo ra 1 triệu tế bào thần kinh kỹ thuật số kết nối bởi 256 triệu khớp thần kinh.

Theo IBM, mặc dù thực hiện rất nhiều hoạt động nhưng giống như não người, mỗi bộ vi xử lý TrueNorth chỉ đòi hỏi khoảng 70 miliwwatt điện năng ở mức 0,8 volt.

16 con chip vận hành cùng lúc tương đương với 16 triệu tế bào thần kinh và bốn tỷ khớp thần kinh cùng hoạt động nhưng lượng điện năng tiêu thụ ít hơn  điện năng dùng cho một máy tính bảng.

Một phần lý do để thực hiện dự án này là bằng cách bắt chước bộ não người, bộ vi xử lý neuromorphic TrueNorth khắc phục một số hạn chế của kiến trúc truyền von-Neumann. Ví dụ, chương trình hướng dẫn và dữ liệu hoạt động có thể vượt tuyến cùng một lúc, điều này là không thể đối với các bộ vi xử lý thông thường. Ngoài ra, chip TrueNorth không cần phải hoạt động liên tục mà chỉ bật lên khi cần thiết, điều đó sẽ tiết kiệm điện năng đáng kể.

Một lợi thế khác, theo IBM, đó là trong khi các máy tính tiêu chuẩn tập trung vào ngôn ngữ và tư duy phân tích như não trái, thì TrueNorth tương tự như não phải với ưu thế tích hợp khả năng nhận dạng sắc thái và xử lý cảm giác, cũng như khả năng để giải quyết các nhiệm vụ nhận thức phức tạp.

Hệ thống TrueNorth của LLNL sẽ là một phần của Chương trình Tính Toán và Mô Phỏng Tiên Tiến (ASC) thuộc Cơ quan Quản lý An ninh Hạt nhân Quốc gia (thuộc Bộ Năng lượng Hoa Kỳ). Tại đây, nó sẽ được sử dụng để nghiên cứu các ứng dụng máy tính học tập, các thuật toán học sâu, kiến trúc và các ngành luận chứng máy tính nói chung.

Mục tiêu cuối cùng là tìm cách cải thiện an ninh mạng - đặc biệt là vấn đề liên quan đến việc bảo vệ vũ khí hạt nhân và đảm bảo độ tin cậy của chúng mà không cần cho nổ thử nghiệm dưới lòng đất.

"Điện toán Neuromorphic mở ra những khả năng mới rất thú vị và phù hợp với những gì chúng ta trông đợi ở tương lai của máy tính mô phỏng và hiệu suất cao tại trung tâm của các cơ quan an ninh quốc gia", Jim Brase, Phó Giám đốc bộ phận dữ liệu khoa học của LLNL nói. - "Tiềm năng của điện toán neuromorphic và máy móc thông minh sẽ thay đổi cách chúng ta làm khoa học".

Hãy thử tưởng tượng: một người đàn ông ăn mặc bảnh bao bước vào thang máy, nhưng thay vì đi xuống, ông ta đi lên nóc nhà. Ông nhảy vào một chiếc máy bay tự lái của Uber và bay tới đậu trên nóc tòa nhà văn phòng của mình. Phí dịch vụ là bao nhiêu? 179 USD kèm theo cả chi phí phụ thu.

Viễn cảnh về một phương tiện vận tải đường hàng không tại các khu đô thị vẫn còn là tương lai của nhiều năm nữa, thế nhưng nhà báo Andrew J . Hawkins của trang The Verge lại lạc quan tin tưởng rằng chúng ta có thể nhìn thấy những nguyên mẫu xe bay trong năm nay. Trước đó, có ai tưởng tượng ra được những chiếc xe tự lái lại tới bắt và trả khách tại nhiều thành phố lớn của nước Mỹ trong năm 2016?

Uber đã khởi đầu một năm bằng cắt giảm chi phí hết nấc nhằm cạnh tranh với các đối thủ như Lyft và kết thúc năm vừa qua bằng một trận chiến với Cơ quan Quản lý phương tiện ô tô khi hãng từ chối trả khoản phí 150 USD cho đội xe tự lái. Vậy năm 2017, gã khổng lồ chia sẻ phương tiện này sẽ đem đến điều gì?

Uber sẽ có thể mở rộng chương trình thử nghiệm xe tự lái ra một số bang khác, chẳng hạn như Arizona, hay Michigan. Công ty này cũng tiếp tục chương trình xe tải tự lái với tên gọi Otto. Chiếc xe tải tự lái đầu tiên đã chở hàng ngàn lon bia Budweiser đến bang Colorado. Chuyến hàng tiếp theo không rõ sẽ đem đến hương vị “rất Mỹ” nào.

Thế nhưng có thể Uber sẽ không dừng lại ở đó. Chúng ta đều biết rằng Uber là một công ty tham vọng hơn nhiều và hãng còn cho phát hành một quyển sách trắng nói về khả năng của những chiếc máy bay cất cách và hạ cánh thẳng đứng, hay còn có cái tên khác là xe bay. Theo Uber, mục tiêu là nhằm truyền cảm hứng cho các startup về hàng không nắm bắt và triển khai ý tưởng này. Và có rất nhiều startup đã bắt tay vào sản xuất những nguyên mẫu.

Đại diện BTC chia sẻ với báo chí chiều 15/12 về Startup Festival 2016.

2016 là năm khởi nghiệp với nhiều thành tựu ấn tượng của cộng đồng Startup Việt Nam. Đặc biệt, trong năm 2016, công nghệ cũng là cộng đồng trẻ tiên phong tổ chức được cuộc gặp gỡ đề xuất, kiến nghị các giải pháp trực tiếp với Chính phủ để góp phần tạo hành lang hỗ trợ pháp lý tốt hơn, nhanh hơn cho các doanh nghiệp cùng ngành.

Startup Festival 2016 được tổ chức bởi những đơn vị uy tín và có nhiều năm hỗ trợ thiết thực cho phong trào khởi nghiệp tại Việt Nam: Ban Thanh thiếu niên Đài TH Việt Nam (VTV6), Trung tâm Đổi mới sáng tạo ứng phó với biến đổi khí hậu Việt Nam (VCIC), Tổ hợp giáo dục Topica Founder Institude và Công ty cổ phần Chim Xanh (Bluebird Jsc).

Startup Festival diễn ra vào những ngày cuối năm như một ngày hội gặp gỡ, giao lưu và tôn vinh xứng đáng cho những đóng góp không ngừng nghỉ của hệ sinh thái khởi nghiệp đối với đất nước thời gian qua mà trong đó, các khởi nghiệp công nghệ vẫn mang lá cờ đầu.

Startup Festival 2016 - Khát vọng tiên phong được triển khai dưới hình thức Hội chợ trình diễn, giới thiệu những đơn vị khởi nghiệp ấn tượng, có giá trị lớn đối với xã hội, với cộng đồng và nền kinh tế Việt Nam. Cốt lõi của chương trình là  các Panel giao lưu của hơn 1000 startup đến từ cả 3 miền Bắc – Trung – Nam và Gala show được truyền hình trực tiếp trên sóng của Đài TH Việt Nam VTV với thời lượng 90 phút.

Sự kiện ghi nhận sự quan tâm và dự kiến hiện diện của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Bộ trưởng Bộ KHCN Chu Ngọc Anh, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Đặng Huy Đông, đại diện lãnh đạo Đài Truyền hình Việt Nam cùng đại diện ưu tú của hơn 1000 doanh nghiệp thuộc cộng đồng khởi nghiệp trẻ Việt Nam.

P.V.