Theo y học hiện đại, đinh lăng chứa các hoạt chất mang tính năng gần giống như nhân sâm. Củ có 0,3% glucozit, alcaloit, saponin, tanin, 13 loại axit amin và vitamin B1, chứa 13 loại axit amin cần thiết cho cơ thể. Toàn bộ cây đinh lăng đều dùng được. Người dân hái lá non thường dùng ăn gỏi cá, gói với nem, làm gia vị ăn với thịt. Củ, thân, lá khô dùng làm thuốc. 

Trong Đông y, lá đinh lăng có vị bùi, đắng, thơm, hơi mát có tác dụng lương huyết, giải độc, chống tanh hôi, lợi niệu, tiêu mẩn ngứa. Rễ củ đinh lăng vị ngọt, nhạt, hơi đắng, tính ấm, có tác dụng thông huyết mạch, tiêu sưng viêm, giảm đau, cơ thể suy nhược, mệt mỏi, yếu sức. Lưu ý, khi bào chế nên rút bỏ lõi. 

Các tác dụng của cây đinh lăng 

- Chữa lành vết thương: Với những vết thương ngoài da bị chảy máu, chỉ cần giã nát một ít lá đinh lăng đã rửa sạch rồi đắp lên vết thương. Lá đinh lăng sẽ nhanh chóng cầm máu và giúp vết thương mau lành.

- Lợi sữa: Đinh lăng là bài thuốc gọi sữa về cho phụ nữ sau sinh. Người dân lấy một nắm lá đinh lăng rửa sạch đun sôi, chắt lấy nước và uống khi nước còn ấm, tránh uống nước đã bị lạnh. Ngoài ra cũng có thể phơi khô lá đinh lăng rồi sao vàng, hãm như nước chè để uống hàng ngày.

- Chữa chứng mồ hôi trộm: Trẻ nhỏ nếu thường xuyên ra nhiều mồ hôi ở đầu, dùng lá đinh lăng phơi khô lót vào gối hay trải xuống giường cho trẻ nằm. Sau một thời gian bạn sẽ thấy hiệu quả rõ rệt.

- Chữa bệnh tiêu hóa: Lá cây đinh lăng đem sắc lấy nước uống dùng để chữa các bệnh tiêu hóa như đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy. Ở Malaysia, người ta thường sử dụng phương pháp chữa bệnh trĩ bằng nghiền lá cây đinh lăng thành bột mịn và vê lại, xoa bóp trên trực tràng trước khi đi ngủ. Củ và cành đinh lăng được sử dụng để làm sạch nướu, răng và điều trị làm giảm viêm loét miệng.

- Bệnh thận: Cây đinh lăng được xem là loại cây có tác dụng lợi tiểu và có công dụng để điều trị bệnh thận, đặc biệt là sỏi thận. Phần lớn củ đinh lăng có nhiều lợi ích nhất. Những người mắc bệnh thận nên uống nước ép lá đinh lăng mỗi ngày giúp lọc thận hiệu quả.

- Chữa sưng đau cơ khớp: Lấy khoảng 40g lá tươi giã nhuyễn, sau đó đắp trực tiếp lên chỗ sưng đau. Khi khô lại đắp lại, liên tục như vậy vết sưng đau sẽ dịu đi và mau lành.

Lưu ý, do thành phần Saponin có nhiều trong rễ đinh lăng, chất này có tính phá huyết sẽ làm vỡ hồng cầu, vì vậy chỉ dùng khi cần thiết và phải dùng đúng liều đúng cách bào chế. Chế biến củ đinh lăng nên bỏ lõi. 

Không được dùng rễ đinh lăng với liều cao bởi sẽ bị say thuốc và xuất hiện cảm giác mệt mỏi, nôn mửa, tiêu chảy. Đặc biệt, khi sử dụng rễ đinh lăng phải dùng những cây đã có từ 3-5 tuổi trở lên, không nên dùng những cây quá gia cỗi. 

Loại lá thơm dễ tìm, bổ dưỡng như sâm

5 di chứng thường gặp do tai biến mạch máu não

- Liệt vận động

Khoảng 90% người sau đột quỵ bị liệt vận động (liệt nửa người, liệt tay chân, liệt mặt, liệt các dây thần kinh sọ não, tê bì cảm giác nửa người). Bệnh nhân liệt nằm lâu ngày có thể gặp một số biến chứng nguy hiểm như: cứng khớp, loét các điểm tì đè, viêm đường tiết niệu, viêm phổi, huyết khối tĩnh mạch sâu,… thậm chí tử vong. 

Sau đột quỵ, người bệnh cần tập phục hồi chức năng để giúp tuần hoàn không bị ứ trệ, ùn tắc đờm rãi, tránh cứng khớp và các nhiễm trùng cơ hội khác, giúp cho cơ lực khỏe hơn, nhanh hồi phục. 

- Rối loạn ngôn ngữ

Điều này do tổn thương tại vùng não chi phối chức năng ngôn ngữ, với các biểu hiện: nói ngọng, nói lắp, âm điệu bị biến đổi,… gặp khó khăn khi diễn đạt, thậm chí không nói được. 

Để khắc phục rối loạn ngôn ngữ sau đột quỵ, những người xung quanh cần giúp người bệnh học lại kỹ năng giao tiếp.

- Suy giảm nhận thức

Người bệnh bị rối loạn nhận thức có các biểu hiện như: hay quên, suy giảm trí nhớ, đầu óc lơ mơ không tỉnh táo, mất khả năng định hướng không gian, thời gian, không nhận biết được người thân, gia đình của mình và không hiểu được lời nói của người khác… 

Nhiều người bệnh rất lâu mới có thể phục hồi và không thể làm những công việc yêu cầu trí tuệ minh mẫn, cũng như độ phức tạp nhiều như trước đây.

- Trầm cảm, rối loạn cảm xúc

Người bệnh sau đột quỵ thường bị suy giảm hoặc mất khả năng tự chăm sóc bản thân, phải nhờ đến sự chăm sóc của người khác; mắc các chứng rối loạn trí nhớ, rối loạn giấc ngủ, khó khăn trong giao tiếp, không thể tham gia các hoạt động, khiến người bệnh tự ti, mặc cảm, dễ dẫn đến trầm cảm, rối loạn cảm xúc, dễ cáu gắt, xúc động,…

Thuốc chống trầm cảm có thể giúp cải thiện triệu chứng. Tuy nhiên, người bệnh nên tham gia nhóm hoặc câu lạc bộ đột quỵ để kết bạn và chia sẻ với những người bạn mới có cùng hoàn cảnh. 

- Rối loạn tiểu tiện

Người bệnh đột quỵ không kiểm soát được tình trạng tiểu tiện do rối loạn cơ vòng kết hợp với chứng rối loạn nhận thức, cảm giác. Vì thế, chăm sóc, đảm bảo vệ sinh là cách tốt nhất để phòng tránh tình trạng nhiễm khuẩn đường tiết niệu,… giúp người bệnh có tinh thần thoải mái.

Căn bệnh khiến nguy cơ đột quỵ tăng thêm 5 lần

Cùng đó, quyết định đang được Bộ Y tế xây dựng cũng sửa đổi, bổ sung 2 nội dung:

- Áp dụng quy định thời giờ làm việc, làm thêm và thanh toán chế độ làm thêm giờ đối với thời gian trực 24/24 giờ của viên chức, người lao động theo Bộ luật Lao động.

- Áp dụng chế độ phụ cấp đặc thù đối với các đối tượng hợp đồng lao động đã được xếp lương theo Nghị định số 204/2004 (bao gồm bảo vệ, lái xe, hộ lý, hợp đồng chuyên môn trong thời gian chờ thi tuyển viên chức.

Quyết định số 73/2011 quy định mức phụ cấp cho các đối tượng tham gia ca phẫu thuật như sau:

Mức phụ cấp (đồng/người/phẫu thuật) theo Quyết định số 73/2011. Mức phụ cấp thủ thuật bằng 0,3 lần mức phụ cấp phẫu thuật cùng loại.

Cũng theo Quyết định số 73/2011, mức tiền trực và tiền ăn cho cán bộ y tế được quy định như sau:

Mức phụ cấp (đồng) người lao động trực được hưởng.

Quyết định 73/2011 cũng nêu rõ: Người lao động thường trực theo ca 12/24 giờ được hưởng mức bằng 0,5 lần mức phụ cấp thường trực 24/24 giờ; trực theo ca 16/24 giờ được hưởng mức bằng 0,75 lần mức phụ cấp thường trực 24/24 giờ. 

Người lao động thường trực 24/24 giờ được hỗ trợ tiền ăn là 15.000 đồng/người/phiên trực.

Đầu năm 2012, thời điểm Quyết định 73/2011 có hiệu lực, mức lương cơ sở là 830.000 đồng/tháng. Hơn 12 năm qua, mức lương cơ sở được điều chỉnh thêm 8 lần, hiện ở mức 2.340.000 đồng/tháng nhưng các chế độ phụ cấp phẫu thuật, thủ thuật; tiền trực; tiền ăn trên vẫn chưa có sự điều chỉnh tương ứng.

Tại Hội nghị thường niên Câu lạc bộ Giám đốc bệnh viện các tỉnh phía Bắc tổ chức cuối năm 2022, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho rằng phụ cấp trực 24 giờ của y bác sĩ rất thấp và không phù hợp trong khi thời gian học tập, đào tạo dài hơn ngành nghề khác.

Theo quy định mới nhất, để được cấp chứng chỉ hành nghề, một bác sĩ phải dành tới 6 năm học đại học y khoa và mất ít nhất 12 tháng thực hành. Trong khi, cả một ngày đêm trực vất vả, bác sĩ tại bệnh viện hạng I hay đặc biệt (như Hữu nghị Việt Đức, Bạch Mai, Trung ương Thái Nguyên, Trung ương Huế, Chợ Rẫy...) chỉ nhận được 115.000 đồng. Một ca trực đêm 12 giờ của bác sĩ bệnh viện hạng III (thường là tuyến huyện) chỉ nhận hơn 30.000 đồng, chưa đủ mua một bát phở theo thời giá hiện tại.

Bộ Y tế từng xếp "thu nhập" là một trong những nguyên nhân cho việc chuyển dịch nhân lực từ công sang tư nhưng cơ quan này vẫn cho rằng đây không phải là yếu tố ảnh hưởng tiên quyết. Theo một báo cáo của Bộ Y tế, trong năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022, gần 9.700 nhân viên y tế xin thôi việc, bỏ việc (trong đó có hơn 3.000 bác sĩ, gần 2.900 điều dưỡng).