Trong thời kỳ hội nhập và phát triển nhanh chóng về kinh tế - xã hội như hiện nay, lĩnh vực phân tích, kiểm nghiệm đã trở thành một bộ phận tất yếu của nền khoa học - công nghệ. Lĩnh vực này có vai trò quan trọng trong mọi hoạt động của quốc gia. Đây vừa là công cụ hỗ trợ công tác quản lý của Nhà nước và cơ quan chức năng với các vấn đề của xã hội như an toàn thực phẩm, sức khỏe cộng đồng,… vừa là nền tảng tạo nên sự tin cậy trong hoạt động thương mại và giao lưu kinh tế, đặc biệt khi Việt Nam đang tham gia mạnh mẽ vào thị trường toàn cầu.

Tuy nhiên, đây cũng là giai đoạn mà thách thức đặt ra cho các đơn vị khoa học Việt Nam là rất khó khăn. Trước các diễn biến phức tạp của môi trường và xã hội, cũng như sự ra đời nhanh chóng của những công nghệ mới, yêu cầu của thị trường, nhất là thị trường quốc tế, đang ngày một khắt khe hơn. Những chỉ tiêu mới liên tục được đặt ra, đòi hỏi hệ thống kiểm nghiệm cũng phải không ngừng nâng cao năng lực để theo kịp “cuộc chơi” chung. Trong đó phải kể đến tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005 về hệ thống quản lý chất lượng áp dụng chuyên biệt cho hệ thống phòng thí nghiệm và hiệu chuẩn.

Nhằm góp phần giúp các đơn vị trong nước giải quyết vấn đề này, Trung tâm Dịch vụ và Phân tích Thí nghiệm (CASE) đã thực hiện Chương trình thử nghiệm thành thạo, kéo dài từ tháng 7 đến tháng 9/2016. Đây là hoạt động dành riêng cho các trung tâm, phòng thí nghiệm tại khu vực TP.HCM và các tỉnh lân cận, hoạt động trong lĩnh vực quan trắc, phân tích và kiểm nghiệm môi trường trực thuộc các Trường, Viện và Sở ban ngành.

Theo đó, trong khuôn khổ chương trình, CASE sẽ gửi mẫu thử nghiệm thành thạo đến các phòng thí nghiệm tham gia để thực hiện phân tích mẫu được nhận và gửi báo cáo kết quả. Trên cơ sở đó, CASE tiến hành tổng hợp và đánh giá các kết quả phân tích, từ đó xác định những yếu tố có thể ảnh hưởng đến chất lượng thử nghiệm và đánh giá năng lực chuyên môn của mỗi đơn vị.

Theo ông Trương Huỳnh Anh Vũ, Phó phòng Phân tích vi sinh – CASE, nhằm đảm bảo các hoạt động thử nghiệm luôn cung cấp các kết quả có giá trị về kỹ thuật và có độ tin cậy cao thì việc tham gia các chương trình thử nghiệm thành thạo là một yêu cầu không thể thiếu của tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005 và các cơ quan công nhận, chỉ định có thẩm quyền. Đây cũng là cơ hội cho các phòng thí nghiệm tự xem xét hiệu quả hoạt động của mình, cũng như trình độ và tay nghề của kiểm nghiệm viên.

Bên cạnh việc hỗ trợ hiệu quả cho hệ thống các phòng thí nghiệm và hiệu chuẩn trong việc kiểm soát chất lượng, kết quả đánh giá tổng thể của chương trình cũng sẽ cung cấp những bằng chứng độc lập, khách quan về năng lực kỹ thuật của các đơn vị tham gia với các đơn vị quan tâm trong khu vực.

Chương trình thử nghiệm thành thạo cho các phòng thí nghiệm trong lĩnh vực quan trắc, phân tích và kiểm nghiệm môi trường cũng là một hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện kỷ niệm 40 năm ngày thành lập Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM.

Ngọc Minh