Xe tăng Liên Xô trên Quảng trường Wenceslas ở Praha,Tiệp Khắc năm 1945. Ảnh: AP/TASS

Tham gia chiến dịch, Hồng quân có các phương diện quân (PDQ) Ukraina 1 do Nguyên soái I. S. Konev làm tư lệnh, PDQ  Ukraina 2 do Nguyên soái R. Ya. Malinovsky làm tư lệnh, PDQ Ukraina 4 do Đại tướng A. I. Eryomenko làm tư lệnh. Ngoài ra, còn có các đơn vị kháng chiến Ba Lan, Tiệp Khắc, Romania. Tính chung, Hồng quân và các đồng minh có 2.028.000 quân, 2.000 xe tăng và pháo tự hành, 35.000 pháo và súng cối, 4.000 máy bay.

Về phía Đức quốc xã, ngoài Cụm tập đoàn quân (TĐQ) Trung tâm (Đức) do thống chế Ferdinand Shhoner  chỉ huy, còn có Cụm TĐQ Áo và các đơn vị thuộc Quân đội giải phóng Nga (ROA-lực lượng quân sự gồm những tên phản bội và hàng binh). Tính chung, quân đội Đức quốc xã và quân đồng minh, bù nhìn có trên 900.000 người, 9.700 pháo và súng cối, 1.900 xe tăng và khoảng 1.000 máy bay.

Ngày 5/5/1945, những người yêu nước Tiệp Khắc phát động cuộc khởi nghĩa, bị quân Đức đàn áp nên đã kêu gọi Hồng quân giúp đỡ. Tình huống này đã thúc đẩy chiến dịch diễn ra sớm hơn so với kế hoạch.

Thay vì ngày 7/5, sáng 6/5/1945, các đơn vị xung kích của các PDQ Ukraina 2 và Ukraina 4 đồng loạt đột kích từ các hướng tây bắc, tây, tây nam, đông nam và nam Praha với tốc độ 25-45 km/ngày. Riêng trên hướng bắc và đông bắc Praha, các đơn vị thuộc PDQ Ukraina 1 tấn công với tốc độ vừa phải, một số đơn vị khác tạm thời chưa hành động, để không đẩy quân Đức sang phía tây (nơi quân Anh-Mỹ đóng) khi vòng vây chưa khép chặt Praha.

Ngày 7/5, Bộ chỉ huy quân đội Đức quốc xã ký văn bản đầu hàng tại Reims, Pháp, nhưng sức kháng cự của quân Đức tại Tiệp Khắc không hề giảm đi. Sau khi nghe báo cáo tình hình, Tổng tư lệnh Tối cao I. V. Stalin nói: "Chiến tranh chưa thực sự chấm dứt" và yêu cầu các PDQ Liên Xô buộc quân Đức phải giao nộp vũ khí và đầu hàng, trong trường hợp tiếp tục chống cự thì dùng toàn bộ sức mạnh tấn công, tiêu diệt. Các đơn vị Hồng quân tăng tốc độ tấn công, đến cuối ngày 8/5 chỉ còn cách Praha hơn 20 km về phía đông nam.

Đêm 8 rạng ngày 9/5/1945, Công ước chính thức về việc nước Đức quốc xã đầu hàng Đồng minh được ký kết. Tuy nhiên, viện cớ không liên lạc được với các đơn vị, thống chế Shhoner không ra một mệnh lệnh nào đề cập đến việc chấm dứt hành động quân sự của Cụm TĐQ Trung tâm, đồng thời xúc tiến kế hoạch đưa cánh quân này ra đầu hàng quân Mỹ ở phía tây Tiệp Khắc. Hàng loạt đơn vị quân Đức tiếp tục kháng cự điên cuồng.

Tuy nhiên, các cố gắng đó của quân Đức đều không đem lại kết quả. Sáng ngày 9/5, các TĐQ Hồng quân dồn dập từ các hướng kéo vào Praha. Cụm TĐQ Trung tâm (Đức) bị dồn vào một cái chảo lớn-là cái chảo lớn cuối cùng mà quân Đức bị giam hãm trong chiến tranh Thế giới thứ hai. Từ ngày 9 đến ngày 11/5, các đơn vị thuộc cánh trái của PDQ Ukraina 2 và cánh phải của PDQ Ukraina 1 tiến đến tuyến phân giới giữa quân đội Liên Xô và quân đội Anh-Mỹ, được vạch ra theo thỏa thuận ở Hội nghị Yalta.

Mất Praha, hơn nửa triệu tàn quân Đức tại phía đông Praha không còn hy vọng rút lui an toàn sang tuyến kiểm soát của quân đội Mỹ như dự kiến nhưng vẫn không chấp hành lệnh đầu hàng từ Berlin, và các hoạt động quân sự của quân Đức chống lại Hồng quân vẫn chưa kết thúc. Tuy nhiên, trước sức ép mạnh mẽ của Hồng quân, từ ngày 10 đến ngày 13/5, các đơn vị Đức lần lượt ra hàng.

Kết thúc chiến dịch, Hồng quân tiêu diệt 40.000 tên địch, bắt sống 860.000 tên-trong đó có hơn 60 sĩ quan cấp tướng. Ngoài các loại vũ khí trang bị đã phá hủy, Hồng quân thu 1.100 máy bay, 9.500 khẩu pháo và súng cối, 1.800 xe tăng và pháo tự hành, 18.400 đại liên và trung liên, 312.200 tiểu liên và súng trường, 76.300 ô tô và hơn 500 kho hàng quân sự. Phía Hồng quân có 140.000 sĩ quan, chiến sĩ hi sinh trong sứ mạng giải phóng Tiệp Khắc.

Ngày 13/5, Quân đoàn xe tăng 25, TĐQ Cận vệ 3 của Thiếu tướng Fominyk trong khi hành quân đã phát hiện và vây bắt toàn bộ ban tham mưu, sĩ quan và binh lính Sư đoàn 1 thuộc quân đội ROA của viên hàng tướng Vlasov đang trốn trú ở đông nam thành phố Plzen. Ngày 29/5, trước sức ép của phía Liên Xô, Anh buộc phải chuyển giao toàn bộ ban lãnh đạo gồm 125 tên của Phong trào dân tộc Nga tự do (KONR) của cựu trung tướng Bạch vệ Krasnov cùng nhiều sĩ quan cao cấp của ROA. Đến ngày 16/1/1947, Krasnov cùng nhiều thành viên KONR bị Tòa án tối cao Liên Xô tuyên án tử hình vì tội phản quốc.

Chiến dịch Praha là một trong những chiến dịch có tốc độ tấn công nhanh nhất trên mặt trận Xô-Đức. Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong chiến dịch tấn công chiến lược cuối cùng này tại châu Âu, hơn 10.000 quân nhân Liên Xô, Tiệp Khắc, Romania và Ba Lan được tặng thưởng huy chương Vì sự giải phóng Praha của Liên Xô; hàng nghìn người được tặng thưởng huân chương của nhà nước Tiệp Khắc. Hàng trăm sĩ quan, binh sĩ được tặng danh hiệu Anh hùng Liên Xô và Anh hùng Tiệp Khắc. Hàng chục nghĩa trang đã được xây dựng để mai táng hơn 140.000 quân nhân Liên Xô và hàng chục nghìn quân nhân Tiệp Khắc, Ba Lan, Romania tử trận. Nhiều đài tưởng niệm được dựng lên tại Praha và một số thành phố miền tây Tiệp Khắc. 

Nguyên Phong

>>> Đọc tin lịch sử thế giới trên Vietnamnet

“Trận Stalingrad thứ hai” trong Đệ nhị thế chiến

Chiến dịch Budapest là một trong những chiến dịch phức tạp và khó khăn nhất đối với Hồng quân Liên Xô trong Thế chiến II.

Lý Hoa Ba. Ảnh: CCTV

Lý thích đánh bạc, nên một lượng lớn tiền công quỹ được ông ta ‘nướng’ vào các sòng bạc ở Macao. “Lấy trộm công quỹ xong tôi cảm thấy có chút ‘nghiện’. Khi đó, tôi quả thật khá liều lĩnh, lấy tiền công quỹ đi đánh bạc xong rồi thua, thua rồi lại quay về biển thủ công quỹ tiếp. Cứ thế, tôi coi quỹ công như két chứa tiền của nhà mình vậy”, Lý nói.

Kết quả điều tra được giới chức an ninh Macao công bố cho thấy, Lý trong thời gian từ năm 2008-2011 đã ‘nướng’ 34 triệu đô la Hong Kong, tức gần 27,7 triệu Nhân dân tệ, cho các sòng bạc ở nơi đây.

Dĩ nhiên khi Lý chiếm đoạt một lượng tiền công quỹ lớn như vậy, ông ta luôn cảm thấy bất an nên đã tính sẵn đường tẩu thoát phòng khi mọi việc bại lộ. “Nói thật lòng, tôi cảm thấy rất sợ hãi. Bản thân muốn chạy trốn khỏi chế tài của pháp luật, nên khi đó đã tìm danh sách các quốc gia không ký hiệp ước dẫn độ với Trung Quốc. Có như vậy, tôi mới cảm thấy an toàn một chút”, Lý nói.

Sau khi chọn Singapore làm nơi trú ẩn, Lý liền thông qua các đường dây tài chính ngầm để vận chuyển hơn 30 triệu Nhân dân tệ tới tài khoản của mình ở một ngân hàng địa phương. Đồng thời, Lý cũng nhờ một số cá nhân để có được thị thực thường trú ở Singapore. Tới khi mọi việc hoàn tất, ông này liền cùng cả gia đình trốn chạy.

Ảnh minh họa Lý chuyển 30 triệu Nhân dân tệ tới một ngân hàng Singapore. Ảnh: CCTV

Dù vậy, việc chạy trốn của Lý lại không giống như những gì ông ta tính toán. Chỉ một tháng sau khi đặt chân tới Singapore, Lý bị cảnh sát nước này tạm giữ trong khi tài khoản nhà băng bị phong tỏa.

Hóa ra sau khi Lý trốn tới Singapore, các cơ quan an ninh Trung Quốc đã công bố Lệnh truy nã đỏ, hay còn được gọi là Thông báo đỏ, trên hệ thống mạng của Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol). Sau đó, cảnh sát Trung Quốc đã cung cấp cho giới chức an ninh Singapore các bằng chứng về việc Lý biển thủ công quỹ, cũng như sử dụng một số phương thức bất hợp pháp để có được thị thực thường trú ở quốc gia Đông Nam Á này.

Hình truy nã Lý Hoa Ba. Ảnh: CCTV

“Khi đó, tâm trí tôi vẫn còn ảo tưởng rằng Trung Quốc và Singapore vẫn chưa có hiệp ước dẫn độ. Luật sư nói rằng tôi không phải sợ vụ này, bởi điều khoản ghi trong luật pháp của hai nước hoàn toàn khác nhau”, Lý nói.

“Trong vụ án đó, chúng tôi cùng với giới chức an ninh Singapore hợp tác. Bởi Lý cũng vi phạm pháp luật Singapore khi đã có hành vi rửa tiền. Phía bạn cho tiến hành các thủ tục tố tụng hình sự với ông ta, thế là Lý mất tư cách thường trú và bị trục xuất về Trung Quốc theo luật định”, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Luật hình sự quốc tế thuộc Đại học Sư phạm Bắc Kinh, ông Hoàng Phong nói với ekip sản xuất phim tài liệu “Vĩnh viễn trên con đường”.  

Lý Hoa Ba bị trục xuất về Trung Quốc. Ảnh: Baidu

Theo CCDI, Lý vào tháng 8/2013 đã bị cơ quan lập pháp Singapore kết án 15 tháng tù. Tới tháng 5/2015, ông này được đưa về Trung Quốc. Vào tháng 1/2017, Lý bị Tòa án nhân dân thị trấn Thượng Nhiêu thuộc tỉnh Giang Tây tuyên án chung thân.

Video: Haokan

Xem tin tức quốc tế trên VietNamNet

Tuấn Trần

Vì hám lợi, quan tham Trung Quốc đưa cả nhà vào vòng lao lý

Phim tài liệu “Vĩnh viễn trên con đường” đã cho chúng ta thấy được mánh khóe dùng quyền lực để kiếm lợi của cựu quan chức Trung Quốc Tô Vinh.

Danh sách mà ông Kim Sang Sik  gọi tên rõ ràng khiến tất cả phải… bất ngờ, bởi như đã nói trước đó với hàng loạt tuyên bố khá đanh thép, tạo ra sự tò mò tưởng rằng tân thuyền trưởng tuyển Việt Nam ít nhất có một góc nhìn riêng, với vài cái tên mới ở lần đầu tập trung. 

Nhưng rốt cuộc, danh sách mà HLV Kim Sang Sik đưa ra cũng chỉ là… rượu cũ, chưa nói một số cái tên có mặt thực sự hơi khiến tất cả ngỡ ngàng vì đang không sở hữu phong độ quá cao.

Cái khó của HLV Kim Sang Sik

Có lý do để danh sách mà HLV Kim Sang Sik vừa công bố khiến nhiều người rơi vào tâm trạng thất vọng, nhưng sòng phẳng mà nói tân thuyền trưởng tuyển Việt Nam cũng khó trong quyết định lựa chọn.

Ông Kim Sang Sik mới đến chưa đầy 1 tháng, tính từ thời điểm chính thức ngồi vào ghế thuyền trưởng tuyển Việt Nam. Thế nên vài trận đấu chọn theo dõi tại V-League là chưa đủ cho chiến lược gia người Hàn Quốc có thể chọn quân theo mong muốn.

Bên cạnh đó, tân thuyền trưởng tuyển Việt Nam cũng chẳng có quá nhiều thời gian chuẩn bị cho 2 trận đấu ra mắt. Cụ thể ngày 1/6 đội hội quân và sau đó 5 ngày đối đầu Philippines, cho nên ông Kim Sang Sik buộc phải lựa chọn phương án an toàn nhất với những nhân tố cũ.

HLV Kim Sang Sik chắc chắn cũng muốn nhân sự do ông quyết định, nhưng trong thế tuyển Việt Nam không được phép thua tiếp, sau chuỗi thất bại dưới thời người tiền nhiệm Troussier nên cũng đành thông cảm đối với danh sách mà chiến lược gia 48 tuổi vừa công bố, dù thực lòng vẫn vô cùng... lấn cấn.

Tuyển Việt Nam: Ai sẽ được HLV Kim Sang Sik trao băng đội trưởng?