Việt Nam là một trong những ngoại lệ lớn nhất của giáo dục: Về cơ bản đây chỉ là một quốc gia thu nhập thấp nhưng kết quả các bài kiểm tra học thuật quốc tế lại đạt cấp độ tương đương với các quốc gia giàu có trên thế giới.

Có một mối quan hệ tích cực rõ ràng giữa sức mạnh kinh tế của một quốc gia với thành tích học thuật của học sinh quốc gia đó.

Nhưng Việt Nam với GDP bình quân trên đầu người chỉ bằng một phần nhỏ của Mỹ lại thể hiện tốt hơn đáng kể những gì mà bạn có thể kỳ vọng ở một quốc gia có chỉ số GDP ở con số đó, và không ai thực sự biết tại sao.

Các nhà nghiên cứu đã xem xét 2 bài kiểm tra quốc tế với nỗ lực muốn hiểu về “hiệu ứng Việt Nam”. Một là bài kiểm tra TIMMS, trong đó Việt Nam hầu như là làm tốt hơn các quốc gia khác có chỉ số GDP tương đương. Xem biểu đồ bên dưới:

Một nghiên cứu năm 2014 của Abhijeet Singh về kết quả TIMMS phát hiện ra rằng lợi thế của Việt Nam bắt đầu từ sớm – trẻ em Việt Nam thể hiện tốt hơn một chút so với trẻ em các quốc gia đang phát triển khác ngay từ lúc 5 tuổi, và khoảng cách này tăng lên mỗi năm. 

Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng “một năm học ở trường tiểu học Việt Nam “hiệu quả” hơn đáng kể một năm học ở Peru hay Ấn Độ” – Lee Crawfurd viết trên một blog về Nghiên cứu Cải thiện Hệ thống Giáo dục. “Câu hỏi mà nghiên cứu này đặt ra – và kinh nghiệm của Việt Nam cho thấy – là: “Tại sao trường học ở một số nước này lại tốt hơn ở một số nước kia?”

Hiện tại, một nghiên cứu mới của các nhà nghiên cứu Suhas D. Parandekar và Elisabeth K. Sedmik tới từ Ngân hàng Thế giới đang cố gắng trả lời câu hỏi này. Họ đã nghiên cứu Chương trình Đánh giá học sinh quốc tế (PISA), sử dụng điểm số từ năm 2012.

Bảy quốc gia phát triển hơn Việt Nam tham gia vào PISA và với 4,098 USD, Việt Nam có chỉ số GDP đầu người thấp nhất trong số đó. Tuy nhiên, Việt Nam lại đạt điểm số cao hơn các quốc gia phát triển khác. Dưới đây là biểu đồ điểm Toán so với GDP đầu người:

Điểm số của Việt Nam cao hơn cả Phần Lan và Thụy Sỹ, vượt xa Colombia hay Peru.

Với môn Toán, điểm số của Việt Nam cao hơn điểm số trung bình của 7 nước thu nhập thấp khác 128 điểm. 70 điểm trong môn Toán là tương đương với mức độ “thành thạo hoàn toàn” – ngang bằng với khoảng 2 năm học ở một quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế điển hình. Điều đó có nghĩa là có một sự chênh lệch gần 3 năm về trình độ giáo dục của Việt Nam và các nước đang phát triển khác tham gia PISA.

Điều gì đang diễn ra?

Các nhà nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới đã sử dụng dữ liệu PISA – trong đó có các câu hỏi về hoàn cảnh của học sinh, kinh nghiệm học tập và hệ thống trường học – để xem điều gì ở Việt Nam giúp học sinh của họ thể hiện tốt hơn nhiều so với sự giàu có của họ. Họ phát hiện ra rằng sự đầu tư vào giáo dục và “sự khác biệt về văn hóa” có thể giải thích được một nửa sự khác biệt về điểm.

Nhìn chung, học sinh Việt Nam tập trung hơn và coi chuyện học hành nghiêm túc hơn. Các em ít khi đi học muộn, ít khi nghỉ học không phép và ít khi bỏ học. Các em dành thời gian cho việc học ngoài giờ lên lớp nhiều hơn các quốc gia đang phát triển khác khoảng 3 giờ trở lên. Học sinh Việt Nam cũng ít khi lo lắng về môn Toán, và tự tin hơn về cách mà các em sẽ dùng đến nó trong tương lai.

Phụ huynh Việt Nam can thiệp vào việc học hành của con cái nhiều hơn, đóng góp hoặc gây quỹ cho nhà trường nhiều hơn. Về mặt cấu trúc, hệ thống giáo dục Việt Nam tập trung hơn. Các giáo viên ít tự chủ hơn – hiệu suất làm việc của họ bị giám sát nhiều hơn, và coi trọng thành tích học tập của học sinh hơn ở các nước đang phát triển khác.

Nhưng quan trọng là Việt Nam dường như đầu tư vào giáo dục nhiều hơn các nước kia, đặc biệt là trong điều kiện GDP thấp hơn. Sự phát triển kinh tế của Việt Nam kém hơn 7 quốc gia kia, phụ huynh có trình độ học vấn thấp hơn, trường học ở các thành phố ít hơn trường học ở nông thôn và các thị trấn nhỏ - những đặc điểm không có lợi cho một hệ thống giáo dục tốt.

Mặc dù có những bất lợi về mặt kinh tế, song chất lượng cơ sở hạ tầng của trường học Việt Nam thì tốt hơn, các nguồn lực giáo dục của trường cũng vậy. Mặc dù có ít máy vi tính hơn, nhưng chúng thường có kết nối Internet – điều mà các nhà nghiên cứu giải thích là bằng chứng của sự đầu tư ngày một tăng của Việt Nam cho trường học. Việc tiếp cận với giáo dục sớm ở Việt Nam dường như cũng nhiều hơn, khi học sinh nước này tới trường mầm non nhiều hơn 7 nước đang phát triển kia.

Tất nhiên, những yếu tố này chỉ ảnh hưởng tới một nửa khoảng cách về thành tích. Nửa còn lại của “hiện tượng Việt Nam” vẫn còn là một bí mật. Nhưng kết quả này là điềm lành cho giáo dục và nghiên cứu về kinh tế, bởi vì chúng ta đã có một ý tưởng tốt hơn về những gì có thể khiến một đất nước tương đối nghèo có thể làm tốt như một đất nước giàu có.

• Nguyễn Thảo(Theo Business Insider)

Cô cùng con gái bé nhỏ của mình đã chụp một bộ hình kỷ niệm để lưu giữ lại những khoảnh khắc đẹp nhất của con, mà theo lời Minh Cúc, đó chính là giây phút đầy hạnh phúc mà con có được bên gia đình và những người thân yêu.

Nụ cười hồn nhiên của con gái diễn viên Minh Cúc.

Minh Cúc xúc động bộc bạch về những dịp sinh nhật con gái, khi cô bận không thể ở nhà, cô luôn cảm thấy có lỗi. Tú Minh bé nhỏ theo lời mẹ kể rất thích bài hát “chúc mừng sinh nhật”. Mỗi lần thêm tuổi mới, cô để cho con được thổi nến dù phần nhiều là mẹ giúp đỡ nhưng bé thể hiện rất thích việc này, và hình ảnh con gái chăm chú với những ngọn nến làm người mẹ xúc động rơi nước mắt.

“Giây phút Mụ đăm đăm nhìn nến cháy luôn làm mẹ phải khóc, chắc hắn là Mụ không chỉ cầu nguyện một mà là rất nhiều điều” – Minh Cúc cảm nhận được những suy nghĩ cảm xúc của con gái dù cô bé không thể thể hiện ra.

Khoảnh khắc tình cảm của hai mẹ con.

Dù con gái không thể chạy nhảy cười nói như các bạn bè đồng trang lứa, song Minh Cúc thể hiện rằng mình vẫn luôn sẵn sàng cùng con vượt qua mọi cung bậc cảm xúc, khi con gái chuẩn bị bước vào một giai đoạn trưởng thành khác của cuộc đời.

“Tuổi mà các cô bé bắt đầu biết đặt ra những câu hỏi tò mò về dậy thì, tuổi bắt đầu biết yêu thương nhớ nhung, cái tuổi biết sẵn sàng chia sẻ với người bạn luôn tin tưởng nhất đó là mẹ”. Những dòng chữ gây xúc động mạnh cho người đọc.

Cũng như bao người mẹ khác, cuối tâm thư, Minh Cúc chúc mừng sinh nhật con và khẳng định tình cảm yêu thương vô điều kiện với con. Những dòng chia sẻ của cô nhận được nhiều lời đồng cảm và quan tâm động viên của các khán giả.

Những chia sẻ của Minh Cúc truyền cảm hứng cho nhiều người.

Con gái Minh Cúc tên thật là Tú Minh, bị bại não từ nhỏ. Nữ diễn viên tạm gác sự nghiệp giải trí lại để chăm sóc con gái những năm qua cho đến khi quay trở lại với bộ phim “Về nhà đi con” và được khán giả đón nhận.

Minh Cúc từng chia sẻ trong một chương trình về những khó khăn gặp phải khi ly hôn, đưa con về nhà bố mẹ đẻ và phải chật vật sống cuộc sống mưu sinh, nhưng luôn lạc quan và cố gắng vì con. Sự mạnh mẽ và kiên định của cô là nguồn động lực truyền cảm hứng cho nhiều bà mẹ có hoàn cảnh tương tự.

Tiểu Ngọc

Minh Cúc 'Về nhà đi con' bất ngờ dịu dàng khác hẳn trên phim

 - Nhiều khán giả bất ngờ với vẻ dịu dàng, mong manh của Minh Cúc trong tà áo dài Việt Nam.

Thí sinh tham dự kỳ thi THPT quốc gia 2016. (Ảnh: Đinh Tuấn)

Thống kê của Trường ĐH FPT từ dữ liệu điểm thi của Bộ GD-ĐT cho thấy, họ Thân là họ có điểm trung bình các môn thi cao nhất trong kỳ thi THPT quốc gia 2016 vừa qua.

Theo đó, có 610 người họ Thân tham dự kỳ thi THPT quốc gia 2016 với điểm trung bình là 4,9.

Tiếp theo là họ Doãn cũng có điểm trung bình các môn là 4,9. Họ Doãn có 458 người tham dự kỳ thi năm nay.

Họ Nguyễn, họ đông nhất tại Việt Nam có 252.997 người tham dự kỳ thi THPT quốc gia 2016. Điểm trung bình của các thí sinh mang họ này là 4,74, xếp thứ 22.

Nếu tính riêng những họ có từ 1.000 người tham dự kỳ thi trở lên thì họ Vũ là họ có điểm trung bình cao nhất năm nay, đạt 4,89 điểm. Họ Vũ cũng xếp ở vị trí thứ 4 trong bảng xếp hạng chung.

Tên Thy, Huyền điểm cao nhất

Thống kê theo tên cũng cho thấy những kết quả thú vị.

Theo đó, với những tên phổ biến (từ 10.000 trở lên) thì những người tên Huyền là những người có điểm cao nhất năm nay, đạt 4,96 điểm.

Tiếp theo là những tên như Trang (4,94), Anh (4,92), Thảo (4,91), Linh (4,89), Phương (4,89).

Trong khi đó, nếu tính chung thì những người tên Thy là những người có điểm trung bình cao nhất với 5,13 điểm. Có tổng cộng 511 người tên Thy tham dự kỳ thi.

Tiếp theo là những tên như Khuê (5,08), Uyên (5,05), Diệp (5,03)…

Thống kê này cũng cho thấy, điểm trung bình môn ngoại ngữ khá thấp. Những người họ Thân có điểm trung bình cao nhất thì môn ngoại ngữ chỉ đạt trung bình 3,3 điểm.

Những người tên Thy có điểm trung bình cao nhất cũng chỉ có điểm trung bình môn ngoại ngữ là 4,37 điểm.

Những người tên Huyền có điểm trung bình môn ngoại ngữ chỉ là 3,3 điểm.

Những con số thống kê thú vị này được ông Đàm Quang Minh, Hiệu trưởng Trường ĐH FPT chia sẻ trên facebook cá nhân ông. Thông tin này đã được nhiều người tham gia bàn luận.

Lê Văn