Tàu vũ trụ DART sẽ được mang lên không gian với tên lửa Falcon 9 của SpaceX. Ảnh: NASA.

Theo Giám đốc NASA Bill Nelson, có thể hình dung DART (viết tắt của Thử nghiệm điều chỉnh hướng 2 hành tinh) hoạt động như trong kịch bản bộ phim Armageddon, dù rằng phim đó hoàn toàn là giả tưởng.

Sau khi được phóng lên không gian, tàu vũ trụ sẽ thực hiện gần hết một quỹ đạo quanh Mặt Trời trước khi gặp Dimorphos, vệ tinh của một tiểu hành tinh lớn hơn là Didymos. Dimorphos không phải mối đe dọa với Trái Đất, nó được chọn đơn thuần là mục tiêu thực hành sứ mệnh.

Dự kiến, vụ va chạm của DART sẽ xảy ra vào cuối tháng 9 hoặc đầu tháng 10/2022, khi các tiểu hành tinh ở điểm gần Trái Đất nhất, cách khoảng 11 triệu km.

Bốn giờ trước vụ nổ, tàu vũ trụ DART sẽ tự động lái thẳng về phía Dimorphos để thực hiện va chạm trực diện với tốc độ 24.000 km/h.

Một máy ảnh trên bo mạch sẽ chụp và gửi lại ảnh về Trái Đất trong thời gian thực trước khoảng 20 giây vụ va chạm xảy ra. Một vệ tinh nhỏ khác của Cơ quan Vũ trụ Italy, được triển khai 10 ngày trước vụ va chạm, sẽ tiếp cận trong phạm vi 55 km từ tiểu hành tinh để chụp nhanh hình ảnh sau mỗi 6 giây, lưu lại khoảnh khắc trước và sau sự kiện.

Để đánh giá liệu DART có làm thay đổi quỹ đạo của Dimorphos xung quanh Didymos hay không, các nhà thiên văn học sẽ theo dõi thời gian phản chiếu ánh sáng Mặt Trời của tiểu hành tinh.

Nếu quỹ đạo của Dimorphos kéo dài thêm ít nhất 73 giây, DART sẽ chứng minh sứ mệnh của mình thành công. Nhưng những người điều hành hy vọng vụ va chạm sẽ kéo dài thêm quỹ đạo của tiểu hành tinh trong khoảng 10-20 phút.

Hình ảnh minh họa tàu vũ trụ DART trước vụ va chạm với tiểu hành tinh. Ảnh: NASA.

Trước đó, nhiều kỹ sư và chuyên gia đã thực hiện các mô phỏng sử dụng vũ khí hạt nhân nhằm thay đổi quỹ đạo của vật thể không gian. Đây cũng là một trong số ít vũ khí để phòng thủ hành tinh của NASA.

Tuy nhiên, nếu không vận hành đúng cách, vụ va chạm giữa tiểu hành tinh và vũ khí hạt nhân có thể tạo ra nhiều mảnh vỡ, khiến mối nguy hiểm gia tăng cấp theo cấp số nhân.

Theo Brent Barbee, một kỹ sư hàng không tại NASA, sứ mệnh DART “có khả năng hoàn thành công việc khá tốt” với bất kỳ tiểu hành tinh nhỏ và xa xôi nào có thể đe dọa Trái Đất trong vài thập kỷ tới.

“Nhưng nếu tiểu hành tinh lớn hơn hoặc thời gian cảnh báo ngắn hơn, đó là lúc bạn chuyển việc xem xét tác động lực học sang các thiết bị hạt nhân”, Barbee nói.

Dù vậy, việc sử dụng vũ khí hạt nhân trong không gian là không dễ dàng. Các hiệp ước cấm sử dụng vũ khí hạt nhân và Hiệp ước ngoài không gian, nền tảng của luật không gian quốc tế được ký kết vào những năm 1960 đã cấm việc bố trí hoặc sử dụng vũ khí hạt nhân trong không gian.

Theo Zing/New York Times

Có bao nhiêu tiểu hành tinh đang đe dọa Trái Đất?

Chúng ta thường nghe nói về một tiểu hành tinh có thể đâm vào Trái Đất, nhưng có bao nhiêu tiểu hành tinh như vậy thực sự đe dọa Trái Đất?

Vì tiếng Nghệ về giọng điệu phát âm đã khác, nặng tiếng mà không rõ lời, còn về từ ngữ lại đặc tính địa phương. Chẳng thế mà có lẽ chỉ duy nhất tiếng Nghệ là có hẳn một từ điển để tra cứu, cứ như đó là một thứ “ngoại ngữ” vậy. Lại không chỉ một, mà có đến hai cuốn "Từ điển tiếng Nghệ”. Khiếp chưa!

Dân Hà Tĩnh nói riêng, dân Nghệ nói chung, biết ơn nhạc sĩ Nguyễn Vãn Tý đã đưa hai chữ “đi mô” vào câu ca mở đâu bài hát nổi tiếng “Một khúc tâm tình của người Hà Tĩnh” vang động khắp nước từ đầu thập niên 1970 đến nay.

“Đi mô” trở thành đặc hiệu nhận diện của một vùng quê. “Đi mô” cũng đóng đinh một bài “tỉnh ca” duy nhất có phương ngữ của nơi đó. Dân “đi mô" còn tự hào đùa vui rằng: Trong câu mở đầu bài hát “Nhớ về Hà Nội” của nhạc sĩ Hoàng Hiệp (“Dù có đi bốn phương trời, lòng vẫn nhớ về Hà Nội”) thì nửa vế đầu là diễn dịch cái ý “đi mô” mà thôi, nhưng lại chẳng có được từ “đi mô”, rứa là vẫn chưa đặc trưng, chưa có được cái riêng chỉ của một vùng thể hiện trong lời ăn tiếng nói. Mà “đi mô” là khẳng định tuyệt đối nhé, chứ “Dù” thì vẫn là cách nói điều kiện, nhượng bộ. Rồi nữa, “Trời mô xanh bằng trời Can Lộc, Nước mô trong bằng nước sông La” (Bài hát “Người con gái sông La” - lời Phương Thúy, nhạc Doãn Nho), khác với “Không thể nói trời không xanh hơn, Và mắt em trong sáng khác ngày thường” (Bài hát "Cảm xúc tháng Mười” - lời Tạ Hữu Yên, nhạc Nguyễn Thành). Chuyện so sánh đùa vui nhưng cũng cho thấy nét riêng trong cách nói cách cảm của mỗi vùng miền đất nước ta.

Mà đâu chỉ đùa trong nước, đùa cả ra nước ngoài, đùa rằng tiếng Nghệ là gốc của tiếng Anh, tiếng Nhật. Thì đây, dân Nghệ nói phủ định bằng từ “nỏ”. “Nỏ” là “không”. “Ngái ngô mô mà nỏ chộ" (“Xa xôi gì mà chẳng thấy”). Người Anh (hay nguòi Mỹ) thích từ này quá, vì nó gọn, nó ít chữ cái, nó quả quyết, rứa là họ lấy về, và do tiếng họ không có dấu thanh điệu nên họ bỏ dấu hỏi đi, thành ra "no" rồi đọc theo cách của họ là “nâu”. Còn tiếng Nghệ cho tiếng Nhật các nguyên âm A, O, I tha hồ mà lập từ, kiểu như Orakhimo (O ra khi mô = Cô ra khi nào), Ganigachi (Ga ni ga chi = Ga này ga nào). Nói thêm về từ “nỏ”. Vừa rồi tôi có đọc bài viết của một cô giáo nói được học sinh sửa cho cách hiểu một câu thơ của Tố Hữu trong bài “Bác ơi": “Chuông ơi chuông nỏ còn reo nữa” chứ không phải là “Chuông ơi chuông nhỏ còn reo nữa”. Nghe ra có vè họp lý khi đặt từ “nỏ” vào đây. Nhưng câu thơ chính của nhà thơ Tố Hữu viết từ tháng 9/1969 mới là đúng, đó là một câu hỏi tu từ nói lên tâm trạng bàng hoàng, đau đớn của nhà thơ khi được tin Bác Hồ qua đời.

Tiếng Nghệ theo ngôn ngữ học thì là một thứ tiếng cổ, cho nên những từ nay bị coi là phương ngữ trong tiếng Nghệ thì thực ra là những từ cổ còn lưu lại. Tôi không phải dân ngôn ngữ, nhưng để ý thấy có sự chuyển đổi giữa một số từ trong tiếng Nghệ và tiếng phổ thông. Lấy thí dụ âm “”. Từ tiếng Nghệ không có mà từ phổ thông có: Su=Sâu, Tru=Trâu, Nu=Nâu, Trú=Trấu, Trù=Trầu... (Riêng từ Đậu ở tiếng Nghệ cũng theo quy luật mất “” nhưng được đọc thành ĐỘ để tránh từ tục, như ĐỘ ĐEN, ĐỘ ĐẠI HỌC). Nhưng lại có xu hướng ngược lại  thành A: Sây= Sai, Trấy=Trái, Gây=Gai, Gấy=Gái,

Cấy=Cái, Đấy=Đái... “Đi đấy” là “đi đái”. Cứ kể ra thế này thì còn nhiều, các nhà ngôn ngữ học sẽ có cách giải thích hợp lý, còn người nói hàng ngày thì vẫn nói, và ai vô ra xứ Nghệ sẽ vẫn có bất ngờ thích thú trước những từ địa phương của vùng đất Hoan Diễn xưa. Từ “Ngài” trong tiếng Việt được trang trọng dùng khi tiếp các nhân vật quan trọng, nổi tiếng nước ngoài, thì trong tiếng Nghệ là chỉ người, được dùng hàng ngày. Đoàn enh đi có mấy ngài? Trưa nay ăn cá náng (nướng) hay cá loọc (luộc)?

Tiếng Nghệ đã vào thơ ca của người Nghệ từ lâu.

Một bài thơ tương truyền của Nguyễn Công Trứ (1778 -1858) nghịch ngợm và tình tứ:

Tau (tao) ở nhà tau, tau nhớ mi (mày)

Nhớ mi nên mới bước chin (chân) đi

Không đi mi nói răng(sao) không đến

Đến thì mi nói đến mần (làm) chi

Mần chi tau đã mần chi được

Mần được thì tau đã mần đi.

Nhà thơ Nguyền Bùi Vợi (1933-2008) có bài thơ “Tiếng Nghệ” yêu thương khắc khoải:

Cái gầu thì bảo cái đài

Ra sân thì bảo ra ngoài cái cươi

Chộ tức là thấy mình ơi

Trụng là nhúng đấy đừng cười nghe em

Thích chi thì bảo là sèm

Nghe ai bảo đọi thì mang bát vào

Cá quả lại gọi cá tràu

Vo troốc là bảo gội đầu đấy em...

Nghe em giọng Bắc êm êm

Bà con hàng xóm đến xem chật nhà

Răng chưa sang nhởi nhà choa

Bà o đã nhốt con ga trong truồng

Nhà giáo Nguyễn Hùng Vỹ ở Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn Hà Nội đang “chơi” dịch thơ tiếng Việt sang tiếng Nghệ, ví như một bài dịch Đường thi:

Anh ở đầu sông Tương

Em ở cuối sông Tương

Nhớ nhau không thấy nhau

Cùng uống nước sông Tương

chuyển qua “Nghệ ngữ” thành:

Mi ở đầu sôông Tương

Tau ở cuối sôông Tương

Nhớ chắc không thấy chắc

Cùng uống nác sôông Tương.

Có lẽ những người xứ Nghệ ở quê và xa quê đều đồng cảm tâm trạng của chàng trai trong bài thơ của Nguyên Bùi Vợi sau khi làm “phiên dịch” cho cô gái lần đầu về quê mình:

Em cười bối rối mà thương

Thương em một lại trăm đường thương quê

Gió Lào thổi rạc bờ tre

Chỉ nghe giọng nói đã nghe nhọc nhằn

Chắt từ đá sỏi đất cằn

Nên yêu thương mới sâu đằm đó em.

Ngày xuân nói chuyên tiếng Nghệ không hẳn để nói một địa phương, vì trong đại gia đình tiếng Việt còn những sắc thái của tiếng Hà Nội, tiếng Sài Gòn, tiếng Huế, tiếng Ọuảng, tiếng Nam bộ..., mà cốt để nói tâm tình của những người con xa quê nhớ quê cho mọi vùng miền đất nước. Còn như tiếng Hà Tĩnh, tiếng Nghệ Tĩnh nói chung, thì lại phải nhờ nhà thơ Phạm Tiến Duật nói hộ cảm xúc của người nghe, “anh lặng người như trôi trong tiếng ru”.

Hà Nội 26/11/2013

Trước khi bị bắt tại Mỹ, rất nhiều trường hợp khác tại Việt Nam cũng đã lên tiếng tố nhiều lần bị nam nghệ sĩ gạ gẫm. Minh Béo bị một số ca sĩ trẻ như N.H, L.K.Q, T.C... vạch trần hành vi lạm dụng.

Vào năm 2014, theo lời kể của N.H, Minh Béo ngỏ ý tạo điều kiện và quản lý show cho anh đi hát. Khi gặp mặt tại văn phòng công ty, N.H bị Minh Béo chủ động dụ dỗ và sàm sỡ qua các hành động như kéo áo sờ soạng... và nhiều hành vi thiếu đứng đắn.

Ngay sau khi N.H lên tiếng, nhiều người từng là nạn nhân của Minh Béo mạnh dạn kể lại sự việc của chính mình.

Nam ca sĩ Dương Ngọc Đàm - thành viên nhóm nhạc WeBoys đình đám một thời cũng lên tiếng mình cũng là nạn nhân của vụ “gạ tình đổi tiếng”. Anh kể sau khi bàn bạc việc đầu tư thực hiện MV, Minh Béo đề nghị được “ngủ một đêm cho tình cảm” với anh.

Khi Dương Ngọc Đàm từ chối thẳng thừng và ra về, Minh Béo bất ngờ ôm anh và xin được hôn. Không thực hiện được ý đồ, diễn viên hài sau đó còn nhiều lần gọi điện đến cựu thành viên We Boys để hẹn gặp.

Sau khi ngồi tù 9 tháng tại Mỹ, Minh Béo về nước nhưng gặp phải một làn sóng tẩy chay lớn từ phía khán giả.

Vũ Thu Phương tố bị trùm Hollywood 'gạ tình'

Năm 2017, siêu mẫu Vũ Thu Phương tiết lộ từng là nạn nhân bị ông trùm Hollywood - Harvey Weinstein quấy rối tình dục 10 năm trước. Theo chia sẻ của cựu người mẫu, vào năm 2008, cô được mời casting và nhận vai thứ chính trong bộ phim Shanghai của Harvey Weinstein.

Vũ Thu Phương lên tiếng tố bị gạ tình sau nhiều năm im lặng.

Sau lễ ra mắt phim tại Los Angeles, Vũ Thu Phương dự định trở về nước nhưng ông trùm lớn của Hollywood đã thuyết phục cô ở lại và hứa hẹn trao cho cô thêm nhiều cơ hội tại New York, London. Ngay trong ngày hôm đó, đạo diễn Hollywood đã gọi cô lên phòng riêng trên khách sạn rồi "gạ tình" Vũ Thu Phương bằng cách yêu cầu cô thử nghiệm "đóng" một vài cảnh nóng với ông ta.

Góc khuất này sẽ mãi là nỗi ám ảnh lớn của người đẹp và được giấu kín mãi mãi nếu không có quá nhiều nạn nhân lên tiếng, khiến cô có thể mở lòng để phơi bày bộ mặt thật của "gã yêu râu xanh" cũng là ông trùm lớn của Hollywood.

Vũ Thu Phương lên tiếng khiến nhiều người trong showbiz Việt bất ngờ, bởi câu chuyện cô tham gia phim Shanghai đã diễn ra đã rất lâu. Trước những chia sẻ này, nhiều người tỏ ra thông cảm và thấu hiểu với câu chuyện của cô. Không ít bạn bè đã gửi những bình luận cảm thông tới Vũ Thu Phương.

Scandal Phạm Anh Khoa bị tố ‘gạ tình’

Tháng 4/2018, showbiz Việt lại chấn động với scandal Phạm Anh Khoa bị đồng nghiệp nữ tố gạ tình.

Sự việc bắt đầu từ dòng trạng thái trên trang cá nhân của vũ công Phạm Lịch vào tối 27/4/2018. Theo đó, Phạm Lịch tiết lộ Phạm Anh Khoa đã có những lời nói và hành động “gạ tình” cô khi hai người cùng làm việc với vai trò thí sinh và HLV trong chương trình “Trời sinh một cặp”.

Phạm Anh Khoa phải cúi đầu xin lỗi vì scandal gạ tình.

Liên tiếp sau đó, vũ công Nga My, M.P cùng lên tiếng vạch trần hành vi thiếu đứng đắn của Phạm Anh Khoa.

Sự việc càng gây ồn ào hơn khi Phạm Anh Khoa "lờ mồm" giải thích rằng: "Trong showbiz, vỗ mông cũng là một cách chào hỏi". Nam ca sĩ vấp phải nhiều ý kiến chỉ trích gay gắt với phát ngôn này.

Sau khi vụ việc gây ồn ào, nam rocker đã phải tổ chức họp báo cúi đầu gửi lời xin lỗi tới những người đã lên tiếng tố cáo mình.

"Tôi xin phép rút lại lời phát ngôn 'Ở showbiz, vỗ mông là hành vi bình thường'. Khi phát ngôn chuyện này một cách đầy đủ, không bị cắt xén thì tôi không hề có ý này. Nhưng sai vẫn là sai. Đồng thời, tôi cũng biết rằng tất cả những việc vừa rồi gây ra thiệt hại rất lớn cho giới giải trí, khiến người ngoài nhìn nhận không tốt về giới giải trí tại Việt Nam", Phạm Anh Khoa nói trong buổi gặp gỡ báo giới.

Võ Hạ Trâm suýt bị cưỡng bức khi đi hát

Đầu năm 2018, ca sĩ Võ Hạ Trâm khiến dư luận xôn xao khi chia sẻ sự việc cô suýt bị bầu show cưỡng bức năm 2015 trong lần diễn tại Quy Nhơn, Bình Định.

Nữ ca sĩ cho biết cô một mình đi Quy Nhơn biểu diễn vì không có trợ lý. Vừa đặt chân xuống sân bay, phía bầu show thông báo đêm nhạc phải hủy. Nhận được tin nhắn, Hạ Trâm về khách sạn nghỉ ngơi và ở lại một ngày vì người này hứa sẽ trả cát-xê dù không biểu diễn.

Võ Hạ Trâm suýt bị cưỡng bức tại Quy Nhơn khi đi biểu diễn.

Buổi tối cùng ngày, bầu show hẹn Võ Hạ Trâm để bàn bạc chuyện thanh toán cát-xê. Khi cô đến, người đàn ông này đưa cô một tờ ngân phiếu trị giá 500 triệu đồng nhưng Võ Hạ Trâm không nhận mà yêu cầu thanh toán tiền mặt. Người này lập tức có những cử chỉ sàm sỡ và có ý định cưỡng bức khiến nữ ca sĩ vô cùng sợ hãi. Tuy nhiên, cô vẫn bình tĩnh chống trả quyết liệt nên mới thoát khỏi tay người này.

Trước tình huống bản thân gặp phải, Võ Hạ Trâm đã quyết định lên tiếng cảnh tỉnh cho đồng nghiệp: "Tôi không cần tiền đến mức bất chấp nguy hiểm để công khai sự việc. Suốt một tháng qua, tôi đã bình tâm suy nghĩ và quyết định nói ra sự thật chỉ mong đồng nghiệp cảnh giác. Nếu tôi không lên tiếng, chắc chắn sẽ còn nhiều người rơi vào hoàn cảnh tương tự".

Tăng Nhật Tuệ bị tố gạ tình đàn em

Những ngày đầu tháng 2/2018, một nam ca sĩ giấu tên, 20 tuổi quê Đồng Nai đã lên truyền hình chia sẻ việc bị ông bầu gạ tình, đánh đập khi tham gia vào một nhóm nhạc gồm 7 thành viên.

Dù giấu danh tính nhưng thông qua những chi tiết mà nhân vật cung cấp, cũng như giọng nói, màu tóc thì đông đảo khán giả suy đoán chân dung nam ca sĩ là Minkook (Trần Quốc Minh), cựu thành viên của Zero9. Đồng thời, ông bầu giọng ca trẻ tố được cho là Tăng Nhật Tuệ.

Tăng Nhật Tuệ bị nhiều người lên tiếng tố cáo gạ tình.

Sau sự việc, Tăng Nhật Tuệ đã lên tiếng phủ nhận và cho rằng, học trò cũ đang bịa đặt làm ảnh hưởng tới danh tiếng của anh.

"Ở đời để đỡ cho những lỗi lầm cá nhân, nâng bản thân mình lên, đôi khi người ta bắt buộc phải hạ nhục người khác. Và em đã làm điều đó với anh, chứ anh thì không thể, vì anh với em không phải bạn bè ngang hàng, nên anh đã im lặng suốt nhiều tháng qua.

Anh có thể vô đạo đức hoặc thiếu tự trọng nhưng anh cả đời chưa bao giờ hổ thẹn vì những điều đã làm cho em và tự hẹn với lòng không bao giờ làm hại em. Ngay cả lúc em bị xui khiến gây chuyện hại anh ra mặt như vậy", Tăng Nhật Tuệ viết trên trang cá nhân.

Giữa lúc sự việc còn đang lùm xùm, chưa rõ thực hư, Zing.vn đưa tin một người mẫu tự do từng nhiều lần hợp tác với Tăng Nhật Tuệ tiết lộ đàn anh từng có hành động thân mật quá mức trong quá trình làm việc với mình. Người này cho biết, anh tham gia ê-kíp quay một số dự án cho công ty Tăng Nhật Tuệ cũng như nhóm Zero 9.

Hà Lan

Nhà đẹp như khách sạn của diễn viên Mạnh Trường

Nam của "Chạy trốn thanh xuân" tận hưởng cuộc sống trong căn hộ cao cấp đẹp như khách sạn giữa trung tâm Hà Nội.