Chật vật tìm kinh phí gặp nguồn đầu tư… “mạo hiểm”

Là chủ nhân của Giải thưởng Tạ Quang Bửu 2018, PGS.TS Trần Đình Phong - Trưởng khoa Khoa học cơ bản và Ứng dụng, trường ĐH Khoa học và Công nghệ Hà Nội chia sẻ: “Từng có nhiều DN Việt Nam tìm đến và đề nghị chúng tôi đưa công trình khoa học ra thương mại hóa. Nhưng ngược lại, khi tôi hỏi về việc hợp tác để cùng nghiên cứu và phát triển thành công nghệ lõi, sau đó mới tiến đến mục đích thương mại thì phần lớn trong số họ chưa sẵn sàng.”

Ấp ủ giấc mơ chế tạo linh kiện quang điện hóa cho sản xuất nhiên liệu Hydro từ nước, nhằm góp phần giúp Việt Nam làm chủ công nghệ năng lượng sạch, PGS. TS. Trần Đình Phong dành hơn 12 năm nghiên cứu lĩnh vực này. Xác định đây là bài toán rất lớn, cần dồn lực vào nghiên cứu cơ bản trong thời gian dài, PGS. Phong cho rằng “Nếu DN đầu tư rồi hỏi ngày mai linh kiện của anh đâu thì rất khó. Vì thế, để triển khai ý tưởng của mình, đôi khi chúng tôi cần những nguồn đầu tư mạo hiểm”.

Giữa lúc tìm thêm nguồn tài trợ để nghiên cứu độ bền của vật liệu, nhằm tạo ra những linh kiện đáp ứng yêu cầu sản xuất công nghiệp, anh cùng cộng sự tìm thấy Quỹ Đổi mới Sáng tạo Vingroup (VinIF). Vượt qua ba vòng đánh giá, dự án do PGS.TS. Trần Đình Phong chủ nhiệm được lựa chọn là một trong 20 nghiên cứu tiêu biểu VinIF tài trợ năm nay.

“Từ ý tưởng cho đến công trình khoa học, bằng phát minh sáng chế là một bước, để ra được sản phẩm ứng dụng lại là một bước nữa. Một dự án 2-3 năm khó lòng tạo ra được sản phẩm như thế, chưa kể đến việc thương mại hóa. Trên thế giới, cả ngàn ý tưởng mới chỉ có một vài ý tưởng được hiện thực hóa. Kể cả họ dừng lại ở bước mô hình hay công bố khoa học thì đó vẫn là những viên gạch xây dựng nền tảng cho các nghiên cứu sau này.” - PGS.TSKH Phan Thị Hà Dương - Giám đốc Điều hành Quỹ VinIF chia sẻ.

Với sự đồng hành của VinIF, bên cạnh nguồn lực tài chính để phát triển công trình khoa học, PGS.TS Phong còn hy vọng có thể kết nối với mạng lưới các đơn vị DN trong nước và quốc tế, hướng tới ứng dụng năng lượng mới vào sản xuất công nghiệp tại Việt Nam.

“Đòn bẩy” cho tiên phong, khác biệt, thực chất

Từ 63 dự án khoa học nhận tài trợ năm 2019 và 2020, đến nay VinIF đã có 163 sản phẩm dạng hệ thống, thiết bị và 159 sản phẩm dạng phần mềm, cơ sở dữ liệu được ra đời. Bên cạnh đó, các nhóm nghiên cứu cũng đã xuất bản 143 công bố khoa học tại các tạp chí Q1 (nhóm những tạp chí khoa học uy tín nhất thế giới) và hội thảo uy tín quốc tế, đăng ký thành công 34 bằng sở hữu trí tuệ trong và ngoài nước.  

Bên cạnh nguồn lực tài chính, VinIF còn đồng hành cùng đội ngũ thực hiện dự án trong việc kết nối với mạng lưới chuyên gia tư vấn và truy cập cơ sở dữ liệu lớn. Kết quả nghiên cứu cũng sẽ được VinIF tư vấn đăng ký bảo hộ bằng độc quyền sáng chế và giới thiệu nguồn đầu tư để tiếp tục triển khai ứng dụng vào các sản phẩm, giải pháp thực tiễn.

Theo PGS.TSKH Phan Thị Hà Dương: “VinIF có cơ chế tài chính linh hoạt, hợp lý nhằm giúp các nhà nghiên cứu có điều kiện làm việc tốt nhất, với thủ tục hành chính đơn giản nhất. Điều này xuất phát từ mong muốn giúp các nhà khoa học được làm thật, tiêu đồng tiền thật, được nhận thù lao tương xứng với công sức nghiên cứu. Sau 3 năm triển khai, chúng tôi đã tài trợ gần 450 tỷ đồng cho các dự án, tạo ra 322 sản phẩm.”

Từ góc nhìn của chuyên gia nghiên cứu, TS.Ngô Tất Trung - Giám đốc Trung tâm Tư vấn di truyền và Sàng lọc ung thư - BV Trung ương Quân đội 108 cho biết:“Một trong những điểm đặc biệt trong cách thức tài trợ của VinIF là việc “bỏ qua tất cả những rào cản về thủ tục hành chính, đặt đổi mới sáng tạo lên trên hết.”

Dự án của chúng tôi về “Ứng dụng công nghệ di truyền tiên tiến trong chẩn đoán sớm ung thư gan” đã bước đầu cho kết quả ấn tượng, với một bằng sáng chế đã được gửi đăng ký và một bài báo khoa học Q1 được công bố trước thời hạn. “Nếu không có VinIF, nghiên cứu của chúng tôi sẽ phải chờ rất lâu nữa mới có thể thực hiện” - TS. Trung cho biết.

PGS. TS Huỳnh Quyết Thắng - Hiệu trưởng ĐH Bách Khoa Hà Nội cho biết: “Việc VINIF tài trợ cho các đề tài, dự án góp phần làm thay đổi cơ chế, cách xét chọn, đánh giá các đề tài theo hướng có chất lượng, tinh gọn. Các tác động tích cực này không những ảnh hưởng tới ĐH Bách khoa Hà Nội mà còn tới cộng đồng khoa học, các cơ quan quản lý trong nước.”

Không chỉ tháo gỡ rào cản về tài chính và hành chính, VinIF còn hướng tới tạo điều kiện để nhà nghiên cứu được chủ động về công bố khoa học. Một trong những điểm mới của Chương trình Tài trợ Dự án Khoa học - Công nghệ năm nay là mỗi nhóm nghiên cứu tự đề xuất một danh sách các tạp chí Q1 uy tín dự kiến đăng tải. Hội đồng khoa học sẽ mời ba chuyên gia am hiểu lĩnh vực phản biện, từ đó, Quỹ sẽ thống nhất danh sách với đề tài. Đây được cho là bước đi tiên phong của VinIF, nhằm tôn trọng sự khác biệt trong những công bố thuộc nhiều chuyên ngành hẹp, đồng thời, vượt qua các chỉ số chung để đi vào thực chất năng lực của đội ngũ và ý nghĩa của đề tài.

Xét chọn kỹ lưỡng, ưu tiên tài trợ mũi nhọn, VinIF không chỉ hỗ trợ cá nhân các nhà khoa học, mà còn đang từng bước kiến tạo một hệ sinh thái toàn diện về nghiên cứu - ứng dụng - đào tạo và chia sẻ tri thức. VinIF được kỳ vọng sẽ làm đa dạng hóa các nguồn đầu tư cho khoa học Việt Nam, góp phần thay đổi quan điểm đầu tư và khung tài chính dành cho khoa học.

Minh Tuấn

Trong đó, cơ sở 1 (tại số 153 Nguyễn Chí Thanh, phường 9, quận 5) tuyển 245 học sinh cho 7 lớp chuyên toán, tin học, vật lý, hóa học, sinh học, tiếng Anh và ngữ văn, mỗi lớp không quá 35 học sinh. Hệ không chuyên tuyển 145 học sinh.

Cơ sở 2 tại Khu đô thị ĐH Quốc gia (khu phố 6, phường Linh Trung, quận Thủ Đức) tuyển 210 học sinh cho 6 lớp chuyên toán, vật lý, hóa học, sinh học, tiếng Anh và ngữ văn, mỗi lớp không quá 35 học sinh.

Điều kiện dự thi: Xếp loại hạnh kiểm, học lực cả năm học của các lớp ở THCS từ khá trở lên; xếp loại tốt nghiệp THCS từ khá trở lên.

Ảnh:

Thí sinh phải thi 4 môn, gồm 3 môn thi không chuyên bắt buộc là toán, ngữ văn, tiếng Anh và một môn chuyên do thí sinh tự chọn.

Thí sinh được đăng ký dự thi nhiều hơn một môn chuyên và đăng ký xét tuyển vào các lớp chuyên tương ứng. Nếu trúng tuyển vào nhiều lớp chuyên, thí sinh sẽ tự chọn học một lớp chuyên theo nguyện vọng.

Thí sinh thi tuyển vào các lớp chuyên tin học, vật lý, hoặc sinh học, ngoài việc dự thi môn chuyên tương ứng, có thể đăng ký dự thi môn toán chuyên và sử dụng điểm toán chuyên để được xét tuyển bổ sung vào các lớp chuyên tin học, vật lý và sinh học.

Đề thi theo hình thức tự luận. Riêng đề thi môn tiếng Anh không chuyên theo hình thức trắc nghiệm khách quan; đề thi môn tiếng Anh chuyên bao gồm cả hai phần tự luận và trắc nghiệm khách quan.

Hệ số điểm bài thi: Điểm các bài thi không chuyên tính hệ số 1, điểm các bài thi môn chuyên tính hệ số 2.

Chỉ tiêu cụ thể như sau:

Phiếu đăng ký dự thi được phát hành không hạn chế số lượng tại Cơ sở 1 và 2 hoặc tải xuống từ website của trường. Trường nhận hồ sơ dự thi từ ngày 11.5 đến 19.5 kể cả thứ bảy và chủ nhật tại 2 cơ sở của trường.

Lê Huyền 

Chuyển đổi số ở tỉnh Bình Thuận trong những năm qua đã có những bước tiến quan trọng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Bình Thuận là một trong những địa phương tiên phong trong việc thực hiện chuyển đổi số theo 3 trụ cột chính là: Chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.

Theo Nghị quyết số 10 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XIV) về chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, tỉnh Bình Thuận đặt ra mục tiêu chuyển đổi số đồng bộ, toàn diện, trọng tâm là phát triển chính quyền số, kinh tế số và xã hội số, đổi mới căn bản, toàn diện về phương pháp, cách thức hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo của hệ thống chính trị, quản trị nhà nước, doanh nghiệp và phương thức sống, làm việc của người dân thông qua chuyển đổi số.

Phấn đấu đến năm 2030, tỉnh Bình Thuận nằm trong nhóm 20 tỉnh, thành phố dẫn đầu cả nước về chuyển đổi số.

Thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao

Để thực hiện được chuyển đổi số có rất nhiều khó khăn, nhất là nhận thức đúng về chuyển đổi số còn phải đặt trong bối cảnh cụ thể của một tổ chức, thêm vào đó là nguồn nhân lực chuyển đổi số thiếu hụt, từ nhà quản lý đến chuyên gia, kỹ sư, công nhân công nghệ số.

Theo kết quả đánh giá, xếp hạng chỉ số chuyển đổi số (DTI) cấp tỉnh năm 2022 được Bộ Thông tin và Truyền thông công bố, Bình Thuận xếp thứ 50/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, giảm 3 bậc so với năm 2021.

Nguyên nhân khiến nhóm chỉ số nhân lực số đạt thấp là do nguồn nhân lực tham mưu triển khai về chuyển đổi số của tỉnh còn hạn chế, không có công chức, viên chức làm công tác về an toàn thông tin mạng.

Bên cạnh đó, công tác đào tạo, bồi dưỡng về chuyển đổi số chưa thường xuyên và thiếu tính đa dạng cho các đối tượng khác nhau. Ngoài ra, công tác tuyển sinh thu hút sinh viên học chuyên ngành công nghệ thông tin của các trường cao đẳng, đại học trên địa bàn tỉnh còn hạn chế.

Riêng đối với nhóm chỉ số hoạt động chính quyền số, nguyên nhân đạt thấp do chậm triển khai các nền tảng số theo yêu cầu, chưa triển khai kết nối đầy đủ các dịch vụ dữ liệu trao đổi qua nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia do một số dịch vụ dữ liệu kết nối chưa có tài liệu kỹ thuật để triển khai kết nối. Các sở, ngành và địa phương cũng chưa có giải pháp hiệu quả để nâng cao tỷ lệ hồ sơ trực tuyến.

Bên cạnh đó tỉnh chưa triển khai nhiều các nền tảng số dùng chung, bởi vì hiện nay nền tảng số dùng chung trên phạm vi quốc gia giao các bộ, ngành Trung ương triển khai chưa hoàn thành để các địa phương áp dụng, nếu địa phương xây dựng, triển khai sẽ dẫn đến trùng nhau, lãng phí...

Để nâng cao chỉ số DTI của tỉnh trong năm 2023 và các năm tiếp theo, đòi hỏi người đứng đầu các sở, ban, ngành và địa phương phát huy cao nhất vai trò, trách nhiệm trong chỉ đạo tổ chức triển khai các nhiệm vụ về chuyển đổi số liên quan đến Bộ chỉ số DTI cấp tỉnh... Huy động nguồn lực đầu tư phát triển hạ tầng số đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số nhằm tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp giao tiếp, kết nối và trao đổi thông tin dễ dàng hơn.

Ngoài ra, cũng cần đẩy mạnh phát triển chính quyền số, kinh tế số, xã hội số và các lĩnh vực ưu tiên thực hiện chuyển đổi số như: sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, du lịch, tài nguyên và môi trường, tài chính - ngân hàng, y tế, giáo dục và đào tạo, hành chính công…

Theo THANH QUANG (Báo Bình Thuận)