Một thời gian sau khi quan hệ với gái mại dâm, H. (26 tuổi, quê Hà Nam) thấy trên quy đầu dương vật có nốt sùi nhỏ. Biết đã mắc bệnh sùi mào gà, H. tìm đến một phòng khám tư ở Hà Nội để thăm khám, điều trị.

Nhân viên phòng khám chỉ định đốt các vết sùi, đồng thời cho bệnh nhân truyền dịch và phát thuốc uống. Tuy nhiên, sau 2-3 tháng, bệnh của H. vẫn không có dấu hiệu thuyên giảm mà còn nặng lên nhanh chóng.

Các nốt sùi mào gà lan ra khắp quy đầu, tình trạng loét, nhiễm trùng xuất hiện khiến bệnh nhân rất đau đớn. Chi phí chữa bệnh lúc này đã lên tới gần 100 triệu đồng. H. quyết định dừng chữa tại phòng khám tư, tới bệnh viện để thăm khám.

Bác sĩ Nguyễn Đình Liên, Trưởng Khoa Phẫu thuật Thận - Tiết niệu và Nam học, Bệnh viện E, thông tin, các nốt sùi mào gà của bệnh nhân đã lan ra rất nhiều, nham nhở khắp quy đầu dương vật. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh nhân có nguy cơ ung thư dương vật rất cao.

Ngay lập tức, các bác sĩ tiến hành xử lý cắt, đốt các vết sùi mào gà. Do các nốt này đã gây loét, nhiễm trùng, bác sĩ buộc phải phẫu thuật cắt bỏ một phần quy đầu của người bệnh. Sau mổ, bệnh nhân được tạo hình lại dương vật, cho dùng thêm các thuốc ức chế virus.

Qua 3 tháng điều trị nội trú và ngoại trú, bệnh sùi mào gà của H. được chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, bác sĩ Liên cho biết, “cậu nhỏ” của bệnh nhân không thể lấy lại được hình dáng như xưa. Vấn đề này không gây trở ngại khi quan hệ tình dục, nhưng lại ảnh hưởng lớn đến mặt thẩm mỹ.

Sùi mào gà là một trong những bệnh lây truyền qua đường tình dục thường gặp với tỷ lệ lây nhiễm rất cao. Bệnh gây ra bởi virus HPV, chủ yếu do quan hệ tình dục không an toàn.

Các triệu chứng điển hình của sùi mào gà là những nốt sùi nhỏ đổi màu hoặc màu xám ở bộ phận sinh dục, thường nằm sát nhau. Bộ phận sinh dục thường xuyên bị ngứa ngáy, gây khó chịu, chảy máu khi quan hệ tình dục.

Bệnh sùi mào gà ở nữ thường phát triển ở âm hộ, thành âm đạo, khu vực xung quanh bộ phận sinh dục, hậu môn, ống hậu môn và cổ tử cung. Sùi mào gà ở nam giới thường gặp ở đầu hoặc thân dương vật, tinh hoàn hoặc hậu môn.

Bác sĩ Liên chia sẻ, trường hợp bệnh nhân H. đáng lẽ không để lại nhiều di chứng nếu được điều trị kịp thời, đúng cách. Do tâm lý xấu hổ, nhiều nam giới thường lựa chọn các phòng khám tư nhân khi gặp vấn đề ở “vùng nhạy cảm”.

Tuy nhiên, các cơ sở này không phải nơi nào cũng là phòng khám chuyên khoa nam học để đưa ra chỉ định điều trị tốt nhất. Chưa kể, nhiều phòng khám hoạt động “chui”, chưa được kiểm định chất lượng, việc điều trị chỉ mang tính trục lợi, không “tới nơi tới chốn” khiến bệnh dễ nặng lên, chi phí chữa ngày càng tốn kém.

Bác sĩ khuyến cáo, khi có bất thường ở cơ quan sinh dục, nam giới nên tới khám chuyên khoa Nam học ở các bệnh viện uy tín để được tư vấn, điều trị kịp thời. Tuyệt đối không nghe theo các lời quảng cáo trên mạng xã hội, tới điều trị ở các cơ sở chưa được kiểm định về chất lượng.

Để phòng các bệnh lây qua đường tình dục như sùi mào gà, nên quan hệ tình dục an toàn, không sử dụng chung đồ dùng cá nhân của người bị bệnh.

Khi đã được chẩn đoán nhiễm virus HPV, ngoài việc theo dõi sát diễn tiến, điều trị tích cực, người bệnh cần chia sẻ thông tin với bạn tình (vợ, người yêu...), đưa họ đi khám để tầm soát, phát hiện và điều trị kịp thời, tránh lây lan virus ra cộng đồng hoặc lây từ mẹ sang con...

Nguyễn Liên

Thay đổi đáng kể nhất là việc chuyển từ sử dụng khí chlorofluorocarbons (CFC) gây hại cho tầng ozone sang khí hydrofluorocarbon (HFC) vào đầu thập niên 1990. Dù không có hại cho ozone tầng bình lưu, HFC vẫn đóng góp lớn vào sự ấm lên toàn cầu so với CO2.

Theo Nghị định thư Montreal có hiệu lực vào năm 2019, các nước cam kết buộc phải cắt giảm 80% lượng khí HFC trong 30 năm tới, để giảm lượng khí thải nhà kính tương đương 70 tỷ tấn CO2 vào năm 2050, giúp ngăn Trái đất ấm lên 0,5°C vào cuối thế kỷ này.

Như vậy, giải pháp đầu tiên cho việc cải tiến điều hòa nhiệt độ chính là đi tìm chất thay thế HFC. Một số biện pháp đã được đưa ra như dùng chính khí CO2 thay cho HFC, nhưng các nhà sản xuất hiện giờ mới chỉ tìm được các môi chất lạnh (hay còn gọi là gas lạnh) thuộc họ HFC có chỉ số làm nóng lên toàn cầu (GWP) và chỉ số tác động phá hủy tầng ozone (ODP) thấp hơn mà thôi. 

Hiện các nhà sản xuất đang chạy đua thay thế các loại gas lạnh cũ bằng R32 có chỉ số GWP và ODP tương ứng là 675 và 0. Tuy nhiên loại gas được sử dụng phổ biến trên các điều hòa đời cũ vẫn là R410A và R22, vốn có hiệu suất làm lạnh kém hơn với chỉ số GWP và ODP cao hơn dẫn tới gây hại cho môi trường nhiều hơn. Những loại gas cũ này có nguy cơ rò rỉ cao ở các bãi phế liệu hoặc nơi thu mua điều hòa cũ. 

Điều hòa bãi tiềm ẩn rủi ro với môi trường và cần phải được kiểm soát chặt chẽ

Một hướng khác là nghiên cứu cải tiến hiệu suất năng lượng của điều hòa. Hiện tại, công nghệ máy nén làm lạnh trong điều hòa mới chỉ đạt hiệu suất tối đa là 14% (trung bình là 6-8%), theo Viện Nghiên cứu Rocky Mountain. Con số này là thấp hơn đáng kể so với các tấm pin năng lượng mặt trời (50%) hay đèn LED (70%). 

Theo IEA, việc sử dụng điều hòa có hiệu suất gấp đôi hiện nay có thể giúp tiết kiệm tới 2,9 nghìn tỷ USD vào năm 2050.

Ngay cả khi không có những đột phá công nghệ nào, nhiều giải pháp bên ngoài giúp cải thiện hiệu suất năng lượng cho điều hòa đang được thử nghiệm, từ các giải pháp thông gió, làm mát tự nhiên đến lắp biến tần. 

Các chuyên gia Việt Nam khuyến cáo các công trình xây dựng mới nên lắp đặt kính cửa sổ năng lượng thấp giảm nhiệt, sơn phản nhiệt để cải thiện khả năng làm mát cho điều hòa. Ngoài ra, một số khách sạn ở Hà Nội hiện đã lắp biến tần theo tải cho các thiết bị điện (bao gồm điều hòa) từ đó kiểm soát năng lượng hiệu quả hơn. 

Chương trình DR được kỳ vọng sẽ quản lý hiệu quả điều hòa nhiệt độ

Chương trình điều chỉnh phụ tải điện (Demand Response - gọi tắt là Chương trình DR) cho điều hòa cũng đang được Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) phối hợp trao đổi giải pháp với Daikin. Đối tượng trước mắt là các cơ quan, nhà xưởng sử dụng hệ thống điều hòa không khí thông minh của Daikin. 

Nếu có thể điều chỉnh tự động khi khách hàng tham gia Chương trình DR, đây sẽ là giải pháp hữu hiệu mà không làm ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Xa hơn, Chương trình DR nếu có thể ứng dụng cho các hộ gia đình, tòa nhà văn phòng sẽ tạo được đột phá lớn về mức độ tiết kiệm năng lượng.

Trên thế giới, các nhà khoa học hiện đang nghiên cứu phương pháp làm mát bức xạ, mô phỏng theo cách Trái đất tự làm mát khi về đêm bằng cách cho sức nóng dưới dạng tia hồng ngoại đi xuyên qua bầu khí quyển vào Vũ trụ. Tuy nhiên đây vẫn chỉ là công nghệ của tương lai, được thử nghiệm ở một số nước tiên tiến. 

Có thể thấy, các giải pháp mà Việt Nam hiện có thể triển khai là kiểm soát chặt chẽ điều hòa cũ, điều hòa nhập lậu không đạt chuẩn gas lạnh. Cùng với đó, cần sớm có cơ chế phù hợp để Chương trình DR thương mại hóa đi vào cuộc sống, góp phần điều tiết nguồn năng lượng bị ‘ngốn’ bởi điều hòa vào giờ cao điểm.

Phương Nguyễn

Chạy đua dự án điện mặt trời ở nhiều địa phương trên cả nước

Đầu tư dự án điện mặt trời quy mô lớn góp phần tích cực giúp giảm phát thải khí nhà kính, qua đó thúc đẩy mạnh mẽ cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế về chống biến đổi khí hậu.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đang kêu gọi các nước sử dụng điều hòa tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường, qua đó đặt mục tiêu giúp cắt giảm 460 tỷ tấn khí nhà kính trên toàn thế giới trong vòng 40 năm tới. 

IEA kỳ vọng chỉ cần giảm 45% năng lượng cho việc làm mát vào giữa thế kỷ này cũng giúp nhu cầu dùng điều hòa nhiệt độ chỉ tăng 70% đến năm 2050, thay vì gấp 3 lần nếu không có đột phá công nghệ nào.

Thực tế là điều hòa nhiệt độ đã không có sự đột phá đáng kể về mặt hiệu năng khi được sáng chế ra bởi kỹ sư người Mỹ Willis Carrier vào năm 1902. 

Kịch bản của IEA cho thấy, nếu tiếp tục sử dụng HFC thì mức độ ảnh hưởng tới môi trường sẽ dần tiệm cận CFC

Thay đổi đáng kể nhất là việc chuyển từ sử dụng khí chlorofluorocarbons (CFC) gây hại cho tầng ozone sang khí hydrofluorocarbon (HFC) vào đầu thập niên 1990. Dù không có hại cho ozone tầng bình lưu, HFC vẫn đóng góp lớn vào sự ấm lên toàn cầu so với CO2.

Theo Nghị định thư Montreal có hiệu lực vào năm 2019, các nước cam kết buộc phải cắt giảm 80% lượng khí HFC trong 30 năm tới, để giảm lượng khí thải nhà kính tương đương 70 tỷ tấn CO2 vào năm 2050, giúp ngăn Trái đất ấm lên 0,5°C vào cuối thế kỷ này.

Như vậy, giải pháp đầu tiên cho việc cải tiến điều hòa nhiệt độ chính là đi tìm chất thay thế HFC. Một số biện pháp đã được đưa ra như dùng chính khí CO2 thay cho HFC, nhưng các nhà sản xuất hiện giờ mới chỉ tìm được các môi chất lạnh (hay còn gọi là gas lạnh) thuộc họ HFC có chỉ số làm nóng lên toàn cầu (GWP) và chỉ số tác động phá hủy tầng ozone (ODP) thấp hơn mà thôi. 

Hiện các nhà sản xuất đang chạy đua thay thế các loại gas lạnh cũ bằng R32 có chỉ số GWP và ODP tương ứng là 675 và 0. Tuy nhiên loại gas được sử dụng phổ biến trên các điều hòa đời cũ vẫn là R410A và R22, vốn có hiệu suất làm lạnh kém hơn với chỉ số GWP và ODP cao hơn dẫn tới gây hại cho môi trường nhiều hơn. Những loại gas cũ này có nguy cơ rò rỉ cao ở các bãi phế liệu hoặc nơi thu mua điều hòa cũ. 

Điều hòa bãi tiềm ẩn rủi ro với môi trường và cần phải được kiểm soát chặt chẽ

Một hướng khác là nghiên cứu cải tiến hiệu suất năng lượng của điều hòa. Hiện tại, công nghệ máy nén làm lạnh trong điều hòa mới chỉ đạt hiệu suất tối đa là 14% (trung bình là 6-8%), theo Viện Nghiên cứu Rocky Mountain. Con số này là thấp hơn đáng kể so với các tấm pin năng lượng mặt trời (50%) hay đèn LED (70%). 

Theo IEA, việc sử dụng điều hòa có hiệu suất gấp đôi hiện nay có thể giúp tiết kiệm tới 2,9 nghìn tỷ USD vào năm 2050.

Ngay cả khi không có những đột phá công nghệ nào, nhiều giải pháp bên ngoài giúp cải thiện hiệu suất năng lượng cho điều hòa đang được thử nghiệm, từ các giải pháp thông gió, làm mát tự nhiên đến lắp biến tần. 

Các chuyên gia Việt Nam khuyến cáo các công trình xây dựng mới nên lắp đặt kính cửa sổ năng lượng thấp giảm nhiệt, sơn phản nhiệt để cải thiện khả năng làm mát cho điều hòa. Ngoài ra, một số khách sạn ở Hà Nội hiện đã lắp biến tần theo tải cho các thiết bị điện (bao gồm điều hòa) từ đó kiểm soát năng lượng hiệu quả hơn. 

Chương trình DR được kỳ vọng sẽ quản lý hiệu quả điều hòa nhiệt độ

Chương trình điều chỉnh phụ tải điện (Demand Response - gọi tắt là Chương trình DR) cho điều hòa cũng đang được Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) phối hợp trao đổi giải pháp với Daikin. Đối tượng trước mắt là các cơ quan, nhà xưởng sử dụng hệ thống điều hòa không khí thông minh của Daikin. 

Nếu có thể điều chỉnh tự động khi khách hàng tham gia Chương trình DR, đây sẽ là giải pháp hữu hiệu mà không làm ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Xa hơn, Chương trình DR nếu có thể ứng dụng cho các hộ gia đình, tòa nhà văn phòng sẽ tạo được đột phá lớn về mức độ tiết kiệm năng lượng.

Trên thế giới, các nhà khoa học hiện đang nghiên cứu phương pháp làm mát bức xạ, mô phỏng theo cách Trái đất tự làm mát khi về đêm bằng cách cho sức nóng dưới dạng tia hồng ngoại đi xuyên qua bầu khí quyển vào Vũ trụ. Tuy nhiên đây vẫn chỉ là công nghệ của tương lai, được thử nghiệm ở một số nước tiên tiến. 

Có thể thấy, các giải pháp mà Việt Nam hiện có thể triển khai là kiểm soát chặt chẽ điều hòa cũ, điều hòa nhập lậu không đạt chuẩn gas lạnh. Cùng với đó, cần sớm có cơ chế phù hợp để Chương trình DR thương mại hóa đi vào cuộc sống, góp phần điều tiết nguồn năng lượng bị ‘ngốn’ bởi điều hòa vào giờ cao điểm.

Phương Nguyễn

Chạy đua dự án điện mặt trời ở nhiều địa phương trên cả nước

Đầu tư dự án điện mặt trời quy mô lớn góp phần tích cực giúp giảm phát thải khí nhà kính, qua đó thúc đẩy mạnh mẽ cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế về chống biến đổi khí hậu.

Thành lập ở London vào tháng 09/2019, Guild Esports là một tổ chức eSports chỉ vừa được hé lộ vào tháng 6 thông qua giới thiệu về các nhà đầu tư tiềm năng. Một trong số này phải kể đến cựu danh thủ bóng đá nổi tiếng David Beckham, người sở hữu một tỷ lệ cổ phần nhất định ở Guild Esports.

Thông qua công ty đầu tư mạo hiểm DB Ventures của mình, David Beckham sở hữu khoảng 4,78% cổ phần ở Guild Esports cùng với các cổ đông chính khác như Blue Star Capital, Toro Consulting, và Pioneer Media Holdings, theo CNBC. 

Thỏa thuận sở hữu giúp Guild Esports được quyền sử dụng hình ảnh của David Beckham để quảng bá cho thương hiệu của tổ chức này cũng như cựu cầu thủ Man Utd sẽ sử dụng tầm ảnh hưởng và danh tiếng để hỗ trợ cho Guild Esports toàn cầu hóa thương hiệu. Ngay lập tức, các nhà đầu tư đã rót thêm 20 triệu bảng Anh (25,8 triệu USD) khi thông tin David Beckham hậu thuẫn cho tổ chức eSports này. 

Nhờ đó, Guild Esports đã lập kế hoạch lên sàn hồi tháng 9 và chính thức IPO (chào bán cổ phiếu ra công chúng lần đầu) hôm 2/10 trên sàn chứng khoán London. Sự kiện này cũng đánh dấu lần đầu tiên trên thế giới một công ty chuyên về eSports lên sàn chứng khoán. 

Phiên giao dịch đầu tiên diễn ra vào ngày thứ sáu đã thu hút các nhà đầu tư mới như Zeus Capital và Mirabaud Securities. Kết quả là Guild Esports thu về thêm 20 triệu bảng Anh nữa thông qua đợt IPO này và được định giá khoảng 41,2 triệu bảng Anh (53,2 triệu USD). 

Esports ngày càng thu hút được nhiều khán giả ở châu Âu, nơi bóng đá vốn là môn thể thao vua

Khoản đầu tư mới này được Guild Esports dự kiến mở rộng hơn nữa vào các game eSports khác như Rocket League, Fortnite, CS:GO và FIFA, hướng tới mùa giải tiếp theo 2020/2021. Tổ chức này cũng lên kế hoạch tăng doanh thu bằng việc đặt mục tiêu vô địch các giải đấu, tìm kiếm nhà tài trợ, bán đồ lưu niệm, tổ chức sự kiện, quảng bá hình ảnh tuyển thủ…

Để đạt được mục tiêu đã đề ra, Guild Esports đã chiêu mộ những lãnh đạo nhiều kinh nghiệm ở mảng thể thao điện tử. Trong đó, ngôi sao sáng nhất là Chủ tịch Điều hành Carleton Curtis, người từng là cựu Phó giám đốc Activision Blizzard và giám đốc phụ trách mảng eSports ở Red Bull. 

“Động thái này là một tín hiệu lớn chưa từng có trong lịch sử cho thấy eSports đã được nhìn nhận một cách nghiêm túc và những nhà đầu tư hay những danh thủ cuối cùng cũng phải chú ý đến nó”, chuyên gia thương hiệu Hiran Adhia bình luận. 

Thị trường eSports toàn cầu hiện có giá trị khoảng 1,1 tỷ USD và ước tính tăng trưởng 42% lên 1,56 tỷ USD vào năm 2023, theo báo cáo mới nhất của Newzoo. Cũng theo công ty nghiên cứu thị trường này, số người xem thi đấu eSports là 443 triệu vào năm ngoái và dự kiến tăng lên 646 triệu người vào năm 2023.

David Beckham từng được giới thiệu là một trong số các nhà đầu tư vào Guild Esports hồi tháng 06/2020.

Thành lập ở London vào tháng 09/2019, Guild Esports là một tổ chức eSports chỉ vừa được hé lộ vào tháng 6 thông qua giới thiệu về các nhà đầu tư tiềm năng. Một trong số này phải kể đến cựu danh thủ bóng đá nổi tiếng David Beckham, người sở hữu một tỷ lệ cổ phần nhất định ở Guild Esports.

Thông qua công ty đầu tư mạo hiểm DB Ventures của mình, David Beckham sở hữu khoảng 4,78% cổ phần ở Guild Esports cùng với các cổ đông chính khác như Blue Star Capital, Toro Consulting, và Pioneer Media Holdings, theo CNBC. 

Thỏa thuận sở hữu giúp Guild Esports được quyền sử dụng hình ảnh của David Beckham để quảng bá cho thương hiệu của tổ chức này cũng như cựu cầu thủ Man Utd sẽ sử dụng tầm ảnh hưởng và danh tiếng để hỗ trợ cho Guild Esports toàn cầu hóa thương hiệu. Ngay lập tức, các nhà đầu tư đã rót thêm 20 triệu bảng Anh (25,8 triệu USD) khi thông tin David Beckham hậu thuẫn cho tổ chức eSports này. 

Nhờ đó, Guild Esports đã lập kế hoạch lên sàn hồi tháng 9 và chính thức IPO (chào bán cổ phiếu ra công chúng lần đầu) hôm 2/10 trên sàn chứng khoán London. Sự kiện này cũng đánh dấu lần đầu tiên trên thế giới một công ty chuyên về eSports lên sàn chứng khoán. 

Phiên giao dịch đầu tiên diễn ra vào ngày thứ sáu đã thu hút các nhà đầu tư mới như Zeus Capital và Mirabaud Securities. Kết quả là Guild Esports thu về thêm 20 triệu bảng Anh nữa thông qua đợt IPO này và được định giá khoảng 41,2 triệu bảng Anh (53,2 triệu USD). 

Esports ngày càng thu hút được nhiều khán giả ở châu Âu, nơi bóng đá vốn là môn thể thao vua

Khoản đầu tư mới này được Guild Esports dự kiến mở rộng hơn nữa vào các game eSports khác như Rocket League, Fortnite, CS:GO và FIFA, hướng tới mùa giải tiếp theo 2020/2021. Tổ chức này cũng lên kế hoạch tăng doanh thu bằng việc đặt mục tiêu vô địch các giải đấu, tìm kiếm nhà tài trợ, bán đồ lưu niệm, tổ chức sự kiện, quảng bá hình ảnh tuyển thủ…

Để đạt được mục tiêu đã đề ra, Guild Esports đã chiêu mộ những lãnh đạo nhiều kinh nghiệm ở mảng thể thao điện tử. Trong đó, ngôi sao sáng nhất là Chủ tịch Điều hành Carleton Curtis, người từng là cựu Phó giám đốc Activision Blizzard và giám đốc phụ trách mảng eSports ở Red Bull. 

“Động thái này là một tín hiệu lớn chưa từng có trong lịch sử cho thấy eSports đã được nhìn nhận một cách nghiêm túc và những nhà đầu tư hay những danh thủ cuối cùng cũng phải chú ý đến nó”, chuyên gia thương hiệu Hiran Adhia bình luận. 

Thị trường eSports toàn cầu hiện có giá trị khoảng 1,1 tỷ USD và ước tính tăng trưởng 42% lên 1,56 tỷ USD vào năm 2023, theo báo cáo mới nhất của Newzoo. Cũng theo công ty nghiên cứu thị trường này, số người xem thi đấu eSports là 443 triệu vào năm ngoái và dự kiến tăng lên 646 triệu người vào năm 2023.