Kèo vàng bóng đá Genoa vs Monza, 02h45 ngày 28/1: Khách ‘ghi điểm’

Nhiều người chưa biết mình đang ăn quá nhiều muối

Tại Hội thảo báo chí truyền thông vận động giảm ăn muối để phòng chống các bệnh không lây nhiễm do Bộ Y tế tổ chức gần đây, ông Trương Đình Bắc, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ  Y tế cho biết, theo kết quả điều tra toàn quốc gần đây nhất, trung bình một người trưởng thành ở Việt Nam tiêu thụ 9,4g muối/ngày - mức cao gần gấp đôi so với khuyến cáo của tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Người Việt Nam ăn muối nhiều gần gấp đôi lượng mà WHO khuyến cáo.

Kết quả này cũng cho thấy, có đến 89,2% số người Việt nấu ăn luôn cho muối, mắm, gia vị mặn khác vào thực phẩm khi chuẩn bị chế biến; 70% thường xuyên trộn, chấm mắm, muối, bột ngọt, nước tương, mì chính và các gia vị có muối khác vào thức ăn trong khi ăn; 19,5% thường xuyên ăn thức ăn chế biến sẵn có nhiều muối như: dưa, cà muối, mì ăn liền, lạc rang, thịt muối và các loại thịt chế biến khác như xúc xích, giò, chả...Trong khi đó, một gói mì ăn liền trung bình chứa 4,2 g muối, tương ứng 5-7g muối trong mỗi 100g sản phẩm, trong 100g xúc xích cũng có 1,5-2,3 g muối.

Theo các chuyên gia y tế, muối rất quan trọng đối với cơ thể con người vì trong muối có Natri - là một trong hai nguyên tố chính cấu thành nên muối, đóng vai trò quan trọng điều chỉnh, duy trì cân bằng dịch thể, hỗ trợ hấp thụ dinh dưỡng, bảo đảm chức năng bình thường của tế bào. Tuy nhiên, ăn nhiều muối lại là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến mắc các bệnh không lây nhiễm như: tăng huyết áp, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim...,thậm chí còn làm tăng nguy cơ suy thận, loãng xương và ung thư tiêu hóa, ví dụ như ung thư dạ dày.

Ông Trương Đình Bắc dẫn chứng, theo một số báo cáo gần đây, ở nước ta hiện nay, cứ 5 người trưởng thành thì có 1 người bị tăng huyết áp, cứ trong 3 trường hợp tử vong thì có 1 trường hợp do các bệnh tim mạch, chủ yếu là tử vong do tai biến mạch máu não. Một trong những nguyên nhân quan trọng làm gia tăng tỷ lệ mắc tăng huyết áp và các trường hợp tử vong do bệnh tim mạch có liên quan đến ăn nhiều muối. Hầu hết lượng muối ăn vào hằng ngày của người Việt là từ muối, gia vị thêm vào trong khi nấu ăn, hoặc do chấm/trộn mắm, muối, gia vị trên bàn ăn.

Đáng lo ngại, TS.Jun Nakagawa, Phó trưởng đại diện tổ chức WHO tại Việt Nam, cho biết, nhiều người không biết mình đang trong tình trạng ăn quá nhiều muối. Đặc biệt, là khi được hỏi bản thân có ăn mặn hay không thì chỉ có khoảng 16% số người được hỏi cho rằng mình ăn mặn.

Vì vậy, đại diện tổ chức WHO cho rằng, Việt Nam cần xây dựng khuyến nghị lượng muối tối đa trong 100g thực phẩm đối với những thực phẩm nhiều muối và phổ biến như mì ăn liền, xúc xích… và nhãn các sản phẩm thực phẩm cần công bố hàm lượng muối cũng như cảnh báo tác hại đối với sức khỏe của việc ăn thừa muối.

Mục tiêu hơn 90% số người trưởng thành biết tác hại do ăn nhiều muối

Theo khuyến cáo của tổ chức WHO, mỗi người trưởng thành không nên ăn quá 5g muối/ngày để phòng chống bệnh tăng huyết áp, đột quỵ, bệnh tim mạch, ung thư và các bệnh không lây nhiễm khác.
Chính vì vậy, để truyền thông vận động giảm muối trong khẩu phần ăn, đề phòng chống tăng huyết áp, tai biến mạch máu não..., Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần giảm một nửa lượng muối ăn hàng ngày. Đối với trẻ em, cha mẹ nên rèn cho con thói quen giảm ăn muối ngay từ nhỏ. Còn với người có thói quen ăn nhiều muối, nên tuân thủ nguyên tắc giảm muối dần dần trong các bữa ăn hàng ngày.

Mới đây, Bộ Y tế cũng đã ban hành Quyết định 2033/QĐ-BYT về kế hoạch quốc gia truyền thông vận động thực hiện giảm muối trong khẩu phần ăn đề phòng, chống tăng huyết áp, đột quỵ và các bệnh không lây nhiễm khác.

Theo đó, mục tiêu của kế hoạch là nâng cao hiểu biết, thay đổi hành vi của người dân để giảm lượng muối trong khẩu phần ăn hằng ngày với chỉ tiêu trên 90% người trưởng thành biết tác hại do ăn nhiều muối, nhận biết được các loại thực phẩm có nhiều muối và biết các biện pháp để giảm ăn muối; trên 60% người trưởng thành thực hiện ít nhất 1 biện pháp để giảm muối trong khẩu phần ăn hằng ngày; giảm mức tiêu thụ muối trung bình của người trưởng thành xuống còn dưới 7 gam/người/ngày; trên 90% học sinh phổ thông có hiểu biết về tác hại của việc ăn nhiều muối và nhận biết được các loại thực phẩm chứa nhiều muối; trên 90% số người được phát hiện mắc tăng huyết áp, bệnh tim mạch và các bệnh liên quan khác được tư vấn, hướng dẫn thực hiện chế độ ăn giảm muối…

Tháng 9/2018, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có Quyết định 1092/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình sức khỏe Việt Nam, trong đó có mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, giảm mức tiêu thụ muối của một người/ngày xuống dưới 8g và đến năm 2030 là dưới 7g.

Trước mắt, để giảm ăn muối, các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân nên bắt đầu giảm lượng muối và gia vị khi chế biến thức ăn, hạn chế lượng muối, gia vị, nước chấm đặt trên bàn ăn trong khi ăn và hạn chế lựa chọn, sử dụng thực phẩm có nhiều muối, thay bằng thực phẩm tự nhiên…

Lệ Thanh

BS Trần Văn Trung, Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu Nhi, BV Xanh Pôn cho biết, khi trẻ bị đuối nước, phản xạ đầu tiên là trẻ bị co thắt thanh quản, tiếp sau đó là phản xạ ho làm nước và các chất bẩn, dị vật sặc vào phổi dẫn đến suy hô hấp, giảm oxy máu, thay đổi về khối lượng tuần hoàn và sau đó là nhiễm khuẩn ở phổi. Thời gian thiếu oxy càng dài thì khả năng tử vong càng cao và di chứng càng nặng nề.

Do vậy, đối với trẻ bị đuối nước, việc sơ cứu sớm và đúng cách ngay tại hiện trường là rất quan trọng để cứu sống trẻ và giảm thiểu các di chứng do thiếu oxy não.

Cách sơ cứu đuối nước

BS Trung nhấn mạnh, việc làm đầu tiên đối với một nạn nhân đuối nước là phải giải phóng đường thở và cung cấp ôxy cho nạn nhân.

Theo đó, nếu nạn nhân còn tỉnh, giãy giụa dưới nước, nên ném cho nạn nhân một cái phao, một khúc gỗ, hoặc một sợi dây để giúp họ lên bờ. Không nên nhảy xuống nước nếu không biết bơi, hoặc không được huấn luyện cách đưa người đuối nước còn tỉnh lên bờ vì lúc này nạn nhân hoảng loạn, dễ níu chặt lấy bất cứ thứ gì vớ được, kể cả người cứu nạn.

Khi cấp cứu nạn nhân ngay ở dưới nước cần phải nâng đầu nạn nhân nhô lên khỏi mặt nước, có động tác để giúp cho nạn nhân trấn tĩnh và thở. Nếu nạn nhân bất tỉnh dưới nước (chỉ xuống cứu khi người cứu biết bơi). Nếu không thì gọi người hỗ trợ hoặc dùng thuyền nếu có để ra cứu. Ngay sau khi đưa được nạn nhân vào bờ, cần tiến hành cấp cứu tại chỗ.

Sau khi đưa nạn nhân lên bờ, sơ cứu đuối nước theo 2 bước:

Bước 1: Đặt nạn nhân nằm ngửa trên nền cứng, khô ráo, thoáng khí.

Bước 2: Trường hợp nạn nhân tự thở, cho nằm nghiêng sang một bên. Cởi bỏ quần áo ướt, giữ ấm. Nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế  gần nhất vì có thể sẽ xảy ra khó thở tái diễn.

Trong trường hợp bất tỉnh, hãy quan sát lồng ngực nạn nhân xem có di động hay không. Nếu lồng ngực không di động, tức là đã ngừng thở thì phải nhanh chóng thực hiện hô hấp nhân tạo bằng cách: Đặt nạn nhân nằm ưỡn cổ và nghiêng mình sang bên trái; lau sạch dãi, chất thải hoặc dị vật ở miệng và mũi nạn nhân; Thực hiện hà hơi thổi ngạt bằng miệng ngay lập tức.

Sau khi thổi ngạt 2 cái, cần kiểm tra xem tim nạn nhân còn đập hay không bằng cách bắt mạch cảnh, bẹn, hoặc áp tai vào lồng ngực bên trái xem có tiếng tim đập không.

Nếu không bắt được mạch chứng tỏ tim đã ngừng đập, cần phải hô hấp nhân tạo kèm theo ép tim ngoài lồng ngực. Sau đó vừa làm vừa đưa nạn nhân đi cấp cứu tại cơ sở y tế gần nhất.

Ép tim lồng ngực đúng kỹ thuật phải dùng 2 tay đan vào nhau, để lên 1/3 dưới của xương ức hoặc giữa xương ức. Tay ép chạm vuông góc với thành ngực, dùng lực toàn thân chứ không riêng 2 cánh tay, đảm bảo độ lún phải đạt 5cm.

Tốc độ ép 100 lần/phút, sau 30 cái lại quay sang thổi ngạt 2 lần. Làm liên tục cho đến khi nạn nhân thở được hoặc có cứu hộ đến.

Sai lầm khi sơ cứu đuối nước

Dù tỉ lệ bị đuối nước tại Việt Nam khá lớn, nhưng rất nhiều người không biết cách sơ cứu. Phổ biến nhất là thói quen dốc ngược nạn nhân, vác lên vai rồi chạy.

BS Trung cho biết, đây là hành động hoàn toàn sai vì thứ nhất, làm mất thời gian quý giá để hô hấp nhân tạo cứu sống bệnh nhân. Thứ 2 là khi ngạt nước thực ra nước ở trong phổi không nhiều như mọi người nghĩ, nó sẽ được tống ra ngoài khi hô hấp nhân tạo, ép tim ngoài lồng ngực và khi bệnh nhân thở trở lại.

Ngoài ra một số trường hợp khi vớt được người đuối nước không hô hấp nhân tạo và ép tim ngoài lồng ngực ngay mà chuyển bệnh nhân đến viện, làm mất thời gian vàng cứu nạn nhân, gây ra di chứng não sau này nếu bệnh nhân còn sống do bệnh nhân bị thiếu oxy ở các tổ chức trong một thời gian dài, đặc biệt là não.

Minh Anh

Cha mẹ nào cũng cần xem video này để tự cứu con mình

Khi trẻ hóc dị vật, giai đoạn cấp cứu trong 4-5 phút đầu tiên đóng vai trò quyết định đến mạng sống của đứa trẻ.