“AI đã và đang tạo nên những thay đổi đáng kể trong công nghệ chăm sóc sức khỏe lĩnh vực sinh sản và tình dục. Nếu chúng ta nhận thức được những mối nguy tiềm ẩn tới từ công nghệ này và thận trọng trong việc triển khai cũng như nhìn vào thực tế rằng nó là một công cụ chứ không phải một giải pháp, thì chúng ta có thể nắm bắt được cơ hội tuyệt vời này để tăng cường nhận thức và độ tiếp cận thông tin, dịch vụ cho mọi người về vấn đề tình dục và sinh sản”, TS. Pascale Allotey - Giám đốc HRP và Ban Sức khỏe sinh sản và tình dục của WHO chia sẻ.

Các nhà nghiên cứu đã đánh giá các xu hướng phát triển và thách thức tiềm ẩn trong tương lai của công nghệ này và phát hiện ra rằng các ứng dụng hiện tại của AI trong lĩnh vực sức khỏe sinh sản và tình dục thường tập trung vào việc sàng lọc và dự đoán các vấn đề về sức khỏe như tình trạng vô sinh và các vấn đề trong quá trình mang thai, cũng như truy cập thông tin thông qua các ứng dụng trò chuyện hoặc chatbot.

Tuy nhiên, việc sử dụng AI cũng có thể dẫn đến những nguy cơ tiềm ẩn do dữ liệu có thể được chia sẻ dẫn đến khả năng rò rỉ thông tin cá nhân, như khả năng sinh sản và tình dục. Hoặc sai lệch trong bộ dữ liệu huấn luyện chương trình có thể dẫn tới kết quả không chính xác; vấn đề kết nối kỹ thuật số không đồng đều tại các quốc gia dẫn tới truy cập không đồng đều; thông tin sai lệch, lạm dụng và nhiều nguy cơ khác. Một thách thức khác cũng được đặt ra đó là khả năng thiếu minh bạch trong việc phát triển và ứng dụng các hệ thống một cách toàn diện; những công cụ này có thể vẫn chưa có đủ thông tin chính xác về những nhóm dân tộc thiểu số. 

Đây là những thách thức chung khi công nghệ mới này được ứng dụng, nhưng đối với lĩnh vực quyền và sức khỏe sinh sản, tình dục, luôn phải đối mặt với những vấn đề cơ bản liên quan đến quyền truy cập và tính công bằng thì những vấn đề này có thể bị AI khuếch đại và làm trầm trọng thêm. 

TS. Jeremy Farrar - người đứng đầu nhóm nghiên cứu của WHO cho biết: “Cách hệ sinh thái AI được phát triển, quản lý và điều chỉnh có tác động to lớn đến đời sống. Điều quan trọng là phải đảm bảo việc ứng dụng công nghệ một cách có đạo đức và công bằng bằng việc giám sát và cân nhắc kỹ lưỡng trong mọi giai đoạn phát triển”. 

Vậy làm thế nào các nhà hoạch định chính sách có thể đảm bảo rằng AI được phát triển và ứng dụng một cách công bằng nhất? Theo công bố, các hành động ưu tiên cần cân nhắc để giảm thiểu rủi ro của AI trong vấn đề quyền và sức khỏe sinh sản, tình dục bao gồm: xem lại các quy định bảo vệ dữ liệu để bảo vệ quyền riêng tư, ngăn ngừa các vi phạm dữ liệu và đảm bảo nghĩa vụ lưu trữ cũng như hạn chế dữ liệu được chia sẻ cho bên thứ ba sử dụng. Để đảm bảo tính toàn diện, dữ liệu đào tạo phải đa dạng và mang tính đại diện nhất có thể. Ngành công nghiệp AI nên nỗ lực tuyển dụng các nhà phát triển để xây dựng các hệ thống này một cách toàn diện, hướng đến nhu cầu của các nhóm thiểu số và thiết lập các tiêu chuẩn cho các quy trình. Ở góc độ tổng quát hơn, văn bản kêu gọi sự tăng cường các nỗ lực giải quyết vấn đề thông tin sai lệch có chủ đích. Tất cả những điều này sẽ được uỷ ban quốc tế cùng các cơ quan chức năng địa phương ưu tiên phối hợp để đảm bảo công nghệ AI được phát triển và ứng dụng tuân theo các chuẩn mực đạo đức.

TS. Alain Labrique - Giám đốc Bộ phận Đổi mới và Sức khỏe Kỹ thuật số của WHO cho biết: “Điều quan trọng là các nhà phát triển và cơ quan quản lý phải hiểu rằng sự công bằng là điều tối quan trọng khi nói đến trí tuệ nhân tạo. Các hệ thống phải được thiết kế với sự tham gia của tất cả các bên liên quan và không ai bị bỏ lại phía sau. Công nghệ kỹ thuật số có thể nâng cao chất lượng cuộc sống của mọi người nếu chúng ta hướng tới sự hòa nhập và giải quyết các nhu cầu của mọi người cũng như bảo vệ quyền lợi của họ”.

Thế Định

Còn theo PGS.TS Trần Thành Nam, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Giáo dục, sự việc học sinh không được tham gia buổi liên hoan do mẹ không đóng quỹ, sau đó, bị mạng xã hội phản ứng tiêu cực, cần phải được nhìn nhận dưới nhiều góc độ.

Trước hết, trong việc ứng xử với trẻ cần phải được cân nhắc dưới các nguyên tắc đạo đức. Mọi ứng xử của người lớn cần đặt trẻ vào trung tâm, thay vì để trẻ trở thành nạn nhân của sự phân biệt đối xử chỉ bởi những bất đồng thuận giữa người lớn.

Trong đó, thầy cô giáo cần phải hành động với tâm thiện và luôn đặt lợi ích của học sinh lên hàng đầu. Việc để một đứa trẻ cảm thấy bị phân biệt đối xử có thể gây ra tổn thương tâm lý sâu sắc.

“Nhà giáo nên tạo môi trường học tập và sinh hoạt công bằng, nơi mọi học sinh đều cảm thấy được yêu thương và tôn trọng. Học sinh, bất kể hoàn cảnh gia đình thế nào, cũng đều xứng đáng nhận được sự đối xử tinh tế, không tạo ra cảm nhận phân biệt trong một sự kiện chung của lớp. Việc làm tổn thương lòng tự trọng của một đứa trẻ là không thể chấp nhận được trong bất kỳ hoàn cảnh nào”.

Ngoài ra, theo ông Nam, nhà giáo cũng phải hành xử chính trực, minh bạch và công khai trong mọi hoạt động. Nếu có vấn đề liên quan đến tài chính, cần phải giải thích rõ ràng với phụ huynh và học sinh trước đó và đạt được sự đồng thuận.

Đối với cha mẹ, những sự việc liên quan đến trẻ em nên được xử lý một cách kín đáo và tôn trọng. Trẻ em không nên trở thành công cụ để người lớn đạt được mục đích cá nhân, dù là để thu hút sự chú ý hay tạo ra hiệu ứng truyền thông.

Cách hành xử của mọi người trên không gian mạng cũng cần đảm bảo các nguyên tắc lành mạnh, an toàn và tôn trọng, không nên lấy tình tiết câu chuyện của trẻ em làm mồi nhử “câu view”, cũng không thể vì một vụ việc lùm xùm làm trầm trọng hoá, gây ảnh hưởng đến hình ảnh nhà giáo.

“Việc sử dụng hình ảnh và câu chuyện của trẻ em để “câu view” là hành động phi đạo đức và không thể chấp nhận được. Khi có những sự việc nhạy cảm liên quan đến trẻ em, thay vì phê phán ngay lập tức, mỗi người cần lắng nghe và tìm hiểu rõ ràng trước khi đưa ra nhận định.

Trẻ em cần được bảo vệ khỏi những áp lực và tác động tiêu cực từ mạng xã hội. Mọi hành động và quyết định cần được thực hiện trên tinh thần tôn trọng và yêu thương, đặt lợi ích của trẻ em lên hàng đầu”, PGS.TS Trần Thành Nam nói.

Loạt trường ở Hà Nội chỉ lấy hơn 3 điểm/môn thi vào lớp 10

Không tìm được động lực cuộc sống, anh lang thang và ăn xin suốt 14 năm. Tào Dương không dám về gặp gia đình vì xấu hổ. Anh cho rằng, bản thân là gánh nặng của bố mẹ nên sẽ chỉ lang thang ở ngoài. Thời gian đó, anh cắt đứt liên lạc với gia đình.

Sau nhiều lần gia đình trình báo công an để tìm Tào Dương nhưng đều không có thông tin. Thời gian trôi qua, từ chờ đợi họ chuyển sang buông xuôi. Năm 2018, bố mẹ nhận được cuộc gọi của cảnh sát đã tìm thấy Tào Dương. Có mặt tại đồn cảnh sát, họ nói không nên lời vì trước mặt là người đàn ông vô gia cư trông chừng 70 tuổi lại chính là con trai mình.

Tào Dương được tìm thấy trong trạng thái tỉnh táo, tóc tai bù xù và trên người có nhiều vết loét. Nhìn thấy bộ dạng của con trai, bố mẹ Tào Dương bật khóc. Đối với họ, điều quan trọng nhất là con trai còn sống, những thứ khác đều vô nghĩa. 

Khi được hỏi tại sao chọn cuộc sống vô gia cư suốt 14 năm, Tào Dương cho biết: "Đây là do cú sốc lớn với tôi. Khoảng cách tâm lý giữa trước và sau khiến tôi không thể vượt qua".

Câu chuyện của Tào Dương mở ra cuộc thảo luận sôi nổi trên mạng xã hội Trung Quốc về phương pháp giáo dục con. Một người bình luận: "Nếu bố mẹ dạy Tào Dương tính tự lập từ nhỏ, có lẽ đã không xảy ra kết cục đáng buồn như ngày nay. Hóa ra, việc chiều chuộng trẻ là cách giết chết chúng".

Phần lớn mọi người cho rằng, ngoài việc học tập chăm chỉ, trẻ còn phải trau dồi các kỹ năng xã hội. Bằng cách này, trẻ mới có thể hoàn thiện bản thân để đương đầu với thử thách cuộc sống.