Mâm - một vật dụng có từthuở cha ông đến hiện đại ngày nay vẫn không thể thiếu trong hàng triệu căn bếp gia đình. Cái bát, đôi đũa, chiếc thìa với tinh tươm món rau, món thịt, món cá nóng hổi thơm lừng bày gọn ghẽ trên chiếc mâm tròn vành vạnh chẳng phải là thứ người ta ngóng đợi nhất mỗi khi về nhà hay sao? Một tiếng gọi đơn giản nhưng đầy ấn tượng, cái tên "Mâm" đã đủ để vẽ ra trước mắt ta không gian nhà ấm cúng với một mâm cơm thuần túy, đuề huề, gợi xúc cảm và thân thương mang đậm tính cách con người Việt Nam cởi mở, mến khách.

Kết tinh từ tình yêu dành cho ẩm thực truyền thống, Mâm hiện ra thanh thoát, thân thiện mà rất mực thanh lịch đầy thu hút giữa những hào nhoáng của xã hội hiện đại.

Không lựa chọn một tạo hình "cây nhà lá vườn" mộc mạc đơn sơ, cũng không "gồng mình" chạy theo những nét kiến trúc đương đại rối rắm, không gian của Mâm chính xác là nơi để thực khách thoải mái "Thở" - một không gian mở ngập tràn ánh sáng và cây xanh thân quen như chính mái nhà mình với vừa vặn những tiện nghi và đủ đầy sức chứa để làm chốn hẹn hò, mở tiệc đãi khách hay đơn giản chỉ để "đổi gió" cho những ngày ngại nấu nướng.

Đó cũng là một trong những nét đặc sắc của các nhà hàng Việt nơi thực khách hiếm khi cảm thấy lạ lẫm, e ngại lúc bước vào, và cũng chẳng cần gượng ép tuân thủ những quy chuẩn bàn ăn phức tạp. Chính tâm thế thoải mái sẽ là chất xúc tác cho thú vui thưởng thức những món ăn ngon lành, để từ đấy ẩm thực ngoài việc giúp làm no cái bụng đói cồn cào còn có thể cho ta những trải nghiệm vị giác và tinh thần phấn chấn, khó quên đến không ngờ.

Không ưu ái bất cứ một địa phương nào duy nhất, thực đơn của Mâm gói trọn tinh túy ba miền Bắc - Trung - Nam từ món khai vị, món chính, món ăn chơi tới món tráng miệng.

Tuyển chọn những nguyên liệu tươi ngon nhất mỗi ngày, biến hóa dưới bàn tay tài ba của Bếp trưởng Nguyễn Thanh Tùng - người đầu bếp luôn ngập tràn tình yêu và cảm hứng với những món ăn Việt, những món ăn truyền thống nay khoác lên mình một diện mạo đầy gợi cảm cùng hương vị mới mẻ nhưng vẫn giữ trọn hồn cốt cổ truyền.

Tận dụng sự đặcsắc, đa dạng từcácnguyênliệutruyềnthốngtựnhiên... các món ăn tại Mâm phù hợp với đa số khẩu vị người Việt, đặc biệt lại rất mực hài hòa trong cách tẩm ướp, nêm nếm gia vị và căn chuẩn độ chín thức ăn nên rất được lòng thực khách nước ngoài.

Lướt qua menu của Mâm, ta vẫn bắt gặp những cái tên quen thuộc như Bắp xào tôm khô, Ba rọi chiên nước mắm, Canh bông nấu mướp tôm, thế nhưng cũng không khỏi tò mò mà thử ngay Súp hải sản hạt sen, Sườn chìa nướng mật ong hay Gỏi bưởi mực tẩm tôm thịt.

Những món ăn phục vụ tại Mâm đều mang đặc trưng "cơm nhà làm", khơi gợi lại hương vị thân quen của những món ăn mẹ nấu cho mọi thực khách. Với những người con xa quê, đây ắt hẳn là trải nghiệm độc đáo và quý giá vô cùng. Còn với du khách nước ngoài, đây sẽ là ấn tượng khó phai về một góc ẩm thực Việt trang nhã, tinh tế hơn bên cạnh ẩm thực đường phố đại chúng.

Những vị khách đã từng ghé thăm và dùng bữa tại Mâm đều có thể cảm nhận và thấu hiểu được tinh thần dân tộc đậm tính truyền thống đang âm ỉ cháy từ căn bếp tới bàn ăn. Khơi nguồn từ tư duy của người Việt mến khách, rằng những người xa lạ chỉ cần cùng nhau ăn một bữa cơm là có thể trở nên gần gũi và thân thiết, Mâm trở thành điểm đến của những trái tim yêu nhà và của những bạn bè từ khắp năm châu tụ lại, cùng ngồi xuống quây quần bên mâm cơm gia đình và xích lại gần để thấu hiểu nhau hơn qua những món ăn thấm đẫm tinh hoa dân tộc Việt Nam.

Nhà hàng MÂM

193  Hai BàTrưng, Quận 3, TP.HCM

Suốt ngày đi trên sa mạc, đâu đâu cũng chỉ thấy cát vàng, đá trắng... Vào đến chợ, khu vực rau quả xanh tươi làm chúng tôi thấy tỉnh người ra. Nhưng là người từ xa đến, chúng tôi chỉ quan tâm đến các thứ có thể mang về làm quà. Đặc biệt là các bà, các chị rất quan tâm đến các sản phẩm chiết xuất từ dầu ô liu, sữa lạc đà, muối từ Biển Chết, bùn,... giúp nuôi dưỡng, làm mềm chăm sóc làn da.

Các gian hàng toàn đàn ông bán.

Nữ nghệ sỹ điện ảnh Đức Lưu phát hiện ra hạt óc chó ở đây rất chuẩn và giá rẻ. Chị mua luôn 2kg và "đúng là mua sắm là bệnh hay lây", dù không biết hạt óc chó hay dở thế nào, tôi cũng mua theo chị. Người cân đong, chọn hàng, tính tiền, bao gói cho tôi là một người đàn ông.

Sang đến các quầy khác, từ hương liệu đến khăn áo, vòng xuyến bạc vàng, kể cả những quầy son phấn, phụ kiện chỉ dành cho nữ nhưng cũng đều do các ông đứng bán.

Gian hàng quần áo thời trang cũng chỉ có đàn ông.

Mua bán ở Jordan đều dùng Dinar. 1 dinar gần 1,4 USD, cao hơn cả euro lẫn bảng Anh nên tính ra, các mặt hàng khá đắt. Mặt khác, tâm lý du khách là trên hành trình còn đi qua một số nước nên cũng chưa dốc hầu bao mua sắm mà chủ yếu là đi “xem chợ”. Xung quanh chợ này còn có khu sách và đồ thờ gần nhà thờ Hồi giáo cũng khá hấp dẫn.

Đến Chợ đường phố Jerusalem, hiểu thêm về Kosher - bí quyết ăn uống của người Do Thái

Lúc đầu nghe đi chợ Suck, chúng tôi cứ nghĩ Suck là tên riêng của chợ. Không ngờ đến Jerusalem, khi hỏi chợ người ta cũng chỉ đến Shuck Mâhanne Yehuda gần thành cổ. Chợ này ngày trước bày bán trên đường phố, bây giờ thì đã xây dựng thành các quầy hàng. Có tới 250 quầy.

Đến Jerusalem, chúng tôi đi chợ đêm Noel và tim hiểu món ăn Kosher của người Do Thái.

Chúng tôi cũng đi một vòng từ các mặt hàng tươi sống, rau củ quả đến hương liệu, hoa quả khô, mỹ phẩm, hàng thủ công mỹ nghệ đặc trưng của Israel và sản phẩm từ Ấn Độ, Srilanka, các nước Ả Rập, Ai Cập. Nhiều chị trong đoàn rất thích tinh dầu, hương liệu và trà hoa. Chị Kelly Nguyễn thích thú khi mua được những túi trà hoa với hương vị khá đặc biệt của Israel về làm quà cho bạn bè.

Trà các loại hoa chị Kelly Huong mua làm quà cho bạn.

Riêng nhóm chúng tôi lại muốn tìm hiểu những món ngon được bày bán tại các quầy ẩm thực. Những cái tên quen ít lạ nhiều như: falafel, shawarma, kibbeh, kebab, shashlik, kanafeh, baklava, halva, zalabiya.... Kebab thì bây giờ ở ta cũng có. Còn các tên là lạ thì chúng tôi cũng phải tìm hiểu mãi mới được biết.

Falafel là món khai vị có vị thơm của đậu, rau mùi và vị béo của sốt sữa chua. Shawarma là món ăn được làm bằng thịt gà hoặc cừu nướng thái mỏng, cuốn trong vỏ bánh mì dẹt, ăn kèm dưa chuột, hành tây, cà chua, bắp cải và nước xốt. Baklava là món bánh tráng miệng truyền thống của Thổ Nhĩ Kỳ. Kibbeh là bột mì nghiền rồi rang lên trộn thịt, có thể rán, nấu trong súp, nướng bánh. Halva là một loại kẹo...

Và có lẽ cũng nên lưu ý, trong các hàng quán thì có hàng quán đề “Kosher”. Kosher là một luật pháp về ăn uống của người Do Thái. Luật quy định rất chặt chẽ từ nguyên liệu đến chế biến, kể cả người làm bếp. Chính vì vậy nên các quán ăn được dán biển “Kosher” thì giá thường đắt hơn quán thường đến 20 - 30%.

Luật Kosher quy định: chỉ ăn những con vật có móng chẻ, ăn cỏ và nhai lại thức ăn như bò, dê, cừu. Các con vật không ăn được là lợn, ngựa và lạc đà. Lợn tuy có móng chẻ nhưng không nhai lại, còn ngựa, lạc đà tuy ăn cỏ nhưng không có móng chẻ.

Được ăn các loài động vật có cánh như gà, vịt, ngỗng, bồ câu…, nhưng không ăn các loài chim ăn thịt như diều hâu, chim ưng, đại bàng...

Ăn các loài cá có vây và vẩy như cá hồi, cá ngừ, cá trích… Không ăn các con cá không vảy như lươn, cá trê, tôm, tép, nghêu sò, ốc hến, các loài bò sát, côn trùng.

Ăn các thức ăn trung tính như trái cây, nước trái cây, ngũ cốc, trứng gà vịt, mật ong, rượu vang, chè, café.

Luật quy định, đồ chế biến kể cả chậu rửa bát thịt cá và sữa phải dùng riêng. Ăn thịt xong ít nhất một giờ sau mới được uống sữa, uống sữa xong phải đợi nửa tiếng sau mới được ăn thịt... Các loại cam, quýt dưới 3 năm chưa được ăn...

Có thể nói luật ăn, cách ăn hết sức phức tạp. Nhưng người ta nghiên cứu thấy rằng các quy định ấy hết sức khoa học. Ngày nay, đã có trên 100.000 sản phẩm được công nhận hợp chuẩn Kosher.

Tất cả các quầy hàng trong chợ Jerusalem vẫn chỉ thấy có đàn ông đứng bán. Tôi để ý tìm mãi khi đến một quầy ăn nhanh kiểu Châu Âu như McDonald mới thấy có mấy cô giao hàng.

Thăm khu chợ 700 năm tuổi ở Cairo

Ai đã từng qua Thổ Nhĩ Kỳ đều nghe tên khu chợ Ai Cập nổi tiếng ở Istambul. Nghe nói mấy trăm năm trước, khu chợ này được xây nên bằng tiền đánh thuế hàng hóa từ Ai Cập đưa sang nên người ta quen gọi là Chợ Ai Cập. Còn bây giờ, sau khi đi thăm các kim tự tháp gần xa ở Ai Cập, chúng tôi hẹn gặp nhau ở khu chợ to nhất thủ đô Cairo. Đó là chợ Khan-El-Khalili Bazzar.

Có thể nói, đây là ngôi chợ cổ lớn nhất Ai Cập và cũng là chợ lớn hàng đầu vùng Ả Rập. Chợ được vua Khan El Khalili cho xây dựng từ năm 1382, ban đầu chỉ là một nhà kho lớn nhưng dần phát triển thành khu chợ bao gồm nhiều dãy phố san sát các cửa hàng và nổi tiếng với những món đồ cổ rất có giá trị.

Những quầy hàng thủ công mỹ nghệ thu hút khách hàng.

Đi quanh một vòng qua các ngóc ngách, tôi có cảm giác như đi giữa “Hà Nội 36 phố phường”, có nhiều con phố tập trung một loại cửa hàng như hàng đồng, hàng sắt, hàng bạc, hàng thêu ren… Nhiều cửa hàng còn sản xuất, sửa chữa ngay tại chỗ. Đấy lại là một điểm thu hút khách du lịch.

Trong khi chúng tôi say mê sà vào quầy hàng bán tranh vẽ bằng giấy thủy trúc rất đặc biệt của Ai Cập, thì mấy ông bạn vào ngồi trong quán giải khát nghe nhạc và hút Shisa. Shisa nghe đâu cũng là chất gây nghiện, nhưng ở các nước Trung Đông họ bán tự do ngay trên đường.

Trong chợ nhiều quầy có dụng cụ hút shisa.

Giá tranh cùng loại, cùng kích thước ở chợ rẻ hơn nhiều tranh trong công ty. Giá tranh trong “công ty” hàng trăm USD thì ở chợ chỉ có mấy chục USD. Giá cả ở chợ này khá rẻ. Tôi nhớ hôm ở Jerusalem mua một hộp 1kg chà là loại tốt tính ra đến vài chục USD, nhưng ở chợ này chỉ 5-7 USD là có chà là loại khá. Các quầy hàng cũng có niêm yết giá, nhưng người mua có thể trả tới mức một phần ba, một phần tư trở lên...

Cũng như ở Thổ Nhĩ Kỳ, khi vào chợ Ai Cập, chợ vòm Grand Bazaar, rồi ở Amman Jordan hoàn toàn không hề thấy bóng dáng phụ nữ bán hàng. Vào đến chợ Cairo cũng chỉ thấy đàn ông đứng bán và tha hồ mặc cả.

Trẻ em trong chợ rất thân thiện với khách hàng Việt Nam. Chắc không lâu nữa, những em trai này sẽ trở thành chủ nhân các quầy hàng nơi đây.

Bộ mặt phong phú và các mặt hàng khá đặc trưng cho địa phương đã làm say đắm du khách. Bởi vậy, hầu như không thấy ai tìm đến bất kỳ một siêu thị hoành tráng nào khi đi du lịch Trung Đông.

Linh vật đường hoa Nguyễn Huệ ngộ nghĩnh chờ xuống phố

Dưới bàn tay điêu luyện và tỉ mỉ, các nghệ nhân ở Sài Gòn đã sáng tạo những linh vật ngộ nghĩnh, dễ thương của đường hoa Tết 2018…