Lời khuyên của chuyên gia cho thí sinh ngành CNTT

Thay vào đó, việc thay sách giáo khoa lớp 1 sẽ vào thời hạn chậm nhất mà Quốc hội cho phép là từ năm học 2020 - 2021.

Chưa thay sách giáo khoa lớp 1 từ năm học 2019-2020 như dự kiến trước đây của Bộ GD-ĐT. Ảnh: Thanh Hùng

Theo đó, lý do Bộ GD-ĐT đưa ra là thời điểm này, chương trình các môn học trong giáo dục phổ thông mới vẫn chưa ban hành. Trước mắt, vẫn còn hàng loạt công việc tiếp theo phải thực hiện như: thông báo để các tổ chức, cá nhân tham gia đăng ký viết SGK; nghiên cứu chương trình để biên soạn sách; thẩm định, phê duyệt rồi mới phát hành SGK.

Chưa kể, sau khi có SGK cũng cần có thời gian để các nhà trường, giáo viên, học sinh và phụ huynh tìm hiểu, dạy học thử nghiệm để từ đó lựa chọn bộ sách phù hợp nhất. Nhiều nội dung, công việc như vậy khó có thể triển khai thực hiện trong chưa đầy một năm như dự kiến ban đầu sẽ thực hiện đổi mới chương trình, SGK lớp 1 từ năm 2019-2020.

Trước đó, tại kỳ họp Quốc hội vào tháng 11/2017, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về điều chỉnh lộ trình thực hiện chương trình, SGK giáo dục phổ thông mới. Theo đó, thời hạn áp dụng chương trình, SGK giáo dục phổ thông mới theo hình thức cuốn chiếu sẽ được áp dụng chậm nhất từ năm học 2020 - 2021 với cấp tiểu học, từ năm học 2021 - 2022 với cấp THCS và từ năm học 2022 - 2023 với cấp THPT.

Tuy nhiên, đến đầu tháng 9, Bộ GD-ĐT vẫn thể hiện những động thái cho thấy quyết tâm rất cao trong việc sẽ thực hiện đổi mới chương trình, SGK mới đối với lớp 1 từ năm học tới 2019 - 2020.

Trao đổi với VietNamNet sáng nay 27/9, GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông mới cho hay bản thân ông hiện cũng chưa nắm thông tin này.

Tuy nhiên, theo ông Thuyết, về mặt chuyên môn thì chương trình đã được chuẩn bị đầy đủ cho việc triển khai từ năm học 2019-2020. “Về chuyên môn thì kịp thôi nhưng có lẽ cuối năm nay Bộ trưởng phải báo cáo với Quốc hội về việc tiến hành các công việc như thế nào và chắc còn phụ thuộc vào ý kiến của các đại biểu”, GS Thuyết nói.

Thanh Hùng

Khảo sát sách giáo khoa: Những con số bất ngờ

Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội vừa có báo cáo khảo sát bước đầu về việc xuất bản, in sách giáo khoa phổ thông trong 5 năm, từ 2012-2017.

Đó là điều vô cùng ấn tượng về giáo dục Phần Lan được chia sẻ bởi TS. Milla Laisi-Wessman, Giám đốc Đào tạo trường Đại học Khoa học Ứng dụng Lahti (LAMK).

TS. Milla Laisi-Wessman, Giám đốc Đào tạo trường Đại học Khoa học Ứng dụng Lahti chia sẻ về giáo dục Phần Lan

Năm 2018, Phần Lan đứng thứ 6 trong bảng xếp hạng Hệ thống giáo dục Đại học Quốc gia tốt nhất Thế giới (Diễn đàn Kinh tế Thế giới 2018). Mỗi năm, quốc gia này cũng thu hút hàng chục nghìn du học sinh từ khắp nơi trên thế giới theo học các chương trình bậc cử nhân và thạc sĩ.

Trong đó, Việt Nam xếp thứ 2 trong số các nước có lượng sinh viên du học Phần Lan nhiều nhất với khoảng hơn 2500 sinh viên (theo thống kê của Cơ quan Giáo dục Quốc gia Phần Lan – CIMO năm 2016).

Tại quốc gia này, vai trò của giáo viên được đặc biệt coi trọng. Ngay từ khi còn ở trên ghế nhà trường, các giáo viên tương lai đã được đào tạo những kỹ năng học tập không ngừng và một thái độ học tập suốt đời.

Vì vậy, giáo viên Phần Lan được xem như những nhà nghiên cứu khoa học và lớp học chính là phòng nghiên cứu của họ. Một điểm dễ thấy khác ở quốc gia này là 100% giáo viên từ bậc tiểu học trở đi đều phải có bằng thạc sĩ.

Cũng vì thái độ học tập suốt đời nên bản thân TS. Milla đã sang rất nhiều quốc gia trên thế giới như Hà Lan, Áo, Đức,… để tham gia giảng dạy. Bản thân cô cho rằng, chính điều này đã làm cho môi trường quốc tế của trường học trở nên đa dạng hơn.

“Ở Phần Lan, việc học không có điểm dừng. Không chỉ học sinh mà cả người thầy cũng phải học tập liên tục. Nhờ vậy, sinh viên tại Phần Lan cũng sẽ được trải nghiệm trong những môi trường quốc tế khác nhau” - TS. Milla cho biết.

Đối với sinh viên trường LAMK nơi cô công tác, ngoài việc được thừa hưởng môi trường quốc tế đa dạng, sinh viên còn có môi trường học thuật dành cho các chuyên ngành khác nhau. Cho dù sinh viên đang học kinh tế hay công nghệ thông tin thì họ đều có quyền tham gia vào tất cả môi trường học thuật này để có thể trải nghiệm và học hỏi các kỹ năng khác nhau.

Cụ thể, ngoài những tín chỉ chung và chuyên ngành, sinh viên sẽ được học thêm năng lực bổ trợ với tổng số 75 tín chỉ và có thể được chọn bất kỳ lĩnh vực gì mà bản thân muốn.

Ví dụ dù học kinh tế nhưng sinh viên thích theo ngành thiết kế thì vẫn có thể học về thiết kế. Như vậy, môi trường học tại đây rất mở đối với sinh viên.

Việt Nam xếp thứ 2 trong số các nước có lượng sinh viên du học Phần Lan nhiều nhất 

LAMK vốn được biết tới là trường ứng dụng đa ngành nằm ở miền Nam Phần Lan với hơn 5.000 sinh viên và 400 cán bộ, giảng viên. Trường có tất cả 15 chương trình học cử nhân, 8 chương trình Thạc sĩ, trong đó có 3 chương trình đại học bằng tiếng Anh, thu hút sinh viên Phần Lan và sinh viên quốc tế đến từ hơn 40 quốc gia khác nhau trên thế giới. Điều này đã tạo nên một môi trường giáo dục đa văn hóa và năng động.

Ba chương trình đào tạo bằng Tiếng Anh hiện nay của trường bao gồm Kinh doanh Quốc tế, Công nghệ Thông tin Kinh doanh, Điều dưỡng.

Mới đây Đại học Khoa học Ứng dụng Lahti được trao "Danh hiệu Chất lượng" bởi Trung tâm Đánh giá Giáo dục Phần Lan (The Finnish Education Evaluation Centre). Theo đó, hệ thống chất lượng đào tạo của LAMK sẽ thực hiện theo tiêu chuẩn quốc gia và tương ứng với các nguyên tắc đảm bảo chất lượng của Châu Âu - được thiết lập cho việc quản lý chất lượng các trường đại học.

Trong kỳ tuyển sinh 2019, học phí của trường sẽ giảm từ 7900 Euro/năm xuống còn 5400 Eur/năm. Mức học phí này sẽ áp dụng bắt đầu từ kì học mùa thu năm 2019. Từ năm thứ hai, sinh viên sẽ nhận được mức học bổng bằng 50% học phí nếu hoàn thành ít nhất 55 tín chỉ trong năm học trước.

Kỳ thi đầu vào cho đợt tuyển sinh sẽ diễn ra theo 2 phần: Phần thi viết và thi nói  tại văn phòng Trawise  - đại diện tuyển sinh độc quyền của trường - ở tầng 3, tòa nhà CTSC, số 1 Bà Triệu, Hoàn Kiếm, Hà Nội. Đây là đơn vị được thành lập bởi một nhóm các chuyên gia giàu kinh nghiệm về giáo dục Phần Lan và Việt Nam nhằm thúc đẩy các hoạt động trao đổi giáo dục giữa hai nước và kiến tạo một hệ sinh thái du học hoàn chỉnh, kết nối học sinh - nhà trường - doanh nghiệp.

Trường Giang

Từ bí mật của hiệu trưởng Phần Lan đến nỗi lòng của hiệu trưởng Việt Nam

Nghề giáo Phần Lan có thu nhập hấp dẫn, còn nghề giáo ở mình, nhiều lần tăng lương, lương nhà giáo Việt Nam chưa đủ trang trải cho cuộc sống. Phải chăng vì vậy mà đổi mới giáo dục của mình cứ mãi loanh quanh?

Chẳng hạn, Kenya yêu cầu kiểm định xe cơ giới hàng năm. Trước khi mang xe đi kiểm định, chủ phương tiện phải đăng ký qua mạng. Chi phí kiểm định xe là 1.750 Ksh (hơn 300.000 đồng). Để đăng ký, người dân phải có tài khoản NTSA TIMS. Đây là cổng dịch vụ trực tuyến cho phép người dân Kenya đăng ký và trả tiền đăng ký xe, gia hạn bằng lái xe hay các dịch vụ khác liên quan tới phương tiện.

Thanh toán xong chi phí, chủ phương tiện lựa chọn điểm đăng kiểm gần nhất, thời gian phù hợp. Hệ thống sẽ hiển thị thời gian trống dựa trên cơ sở dữ liệu. Tất cả các khung thời gian trống có màu xanh lá, còn lại là màu đỏ. Đến ngày đã hẹn, chủ phương tiện cần mang hóa đơn và giấy hẹn đến trung tâm đăng kiểm để tiến hành kiểm định xe.

Cơ quan Giao thông và An toàn quốc gia Kenya cũng phát triển ứng dụng NTSA để người dân kiểm tra trạng thái kiểm định phương tiện, trạng thái giấy phép lái xe, báo cáo sự cố đường bộ…

Tại Mỹ, mỗi bang lại đưa ra quy định riêng. Một số bang như Washington, việc kiểm định chỉ thực hiện theo lịch hẹn, không chấp nhận nếu chủ phương tiện tùy ý đến làm dịch vụ. Thông tin về các trung tâm kiểm định đều có sẵn trên website cùng với nút bấm đặt lịch hẹn. Chủ phương tiện có thể hủy hoặc thay đổi lịch hẹn trước 24 giờ.

Tại Australia, nếu kiểm định tại các cơ sở đăng kiểm của nhà nước thay vì cơ sở được ủy quyền, chủ phương tiện cũng bắt buộc phải đặt lịch hẹn. Sau khi kiểm định xong, họ có thể thanh toán trực tiếp hoặc online.

(Tổng hợp)

>> Sách Tiếng Việt 1 CNGD có xuất hiện trong chương trình phổ thông mới?

>> Bộ GD-ĐT lên tiếng về việc triển khai tài liệu Tiếng Việt Công nghệ giáo dục

“Tôi không biết nói khéo”

Dù đã qua cao trào thời sự, nhưng GS Hồ Ngọc Đại và những vấn đề liên quan như Tiếng Việt lớp 1, Công nghệ giáo dục, trường Thực nghiệm và quan niệm về giáo dục của ông… vẫn tiếp tục “gieo bất hòa” (tít một bài báo viết về ông 15 năm trước) trong buổi nói chuyện này.

Chương trình Cà phê Thứ Bảy diễn ra chiều 22/9 thu hút đông đảo công chúng Hà Nội. Ảnh: Lê Anh Dũng

Khác với buổi Cà phê Số tổ chức cũng vào thứ Bảy 2 tuần trước đó, lần này GS Đại có ít thời gian tự sự hơn (1 tiếng so với 2 tiếng); nhiều thời gian đối thoại với công chúng hơn (2 tiếng so với 20 phút).

Vẫn nhất quán cách nói chuyện hùng hồn, nhưng từ ngữ ông dùng đã bớt phần gai góc.

Trong suốt phần mở đầu kéo dài 1 tiếng đồng hồ, ông đứng kể chuyện với vẻ say sưa vốn có. Ông nhớ lại buổi thực tập 45 phút khi còn là một anh giáo trẻ, nhớ lời khuyên của người bạn nên đi học tâm lý sư phạm, nhớ tới quá trình đi học ở Nga đã mang tới cho mình những giá trị mới như thế nào…. Câu chuyện tiếp kiến cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng khi về nước với lời khẳng định “cuộc cải cách giáo dục sẽ không thành công” vẫn được ông hồi tưởng lại một cách sinh động.

“Ở đời, không có gì hơn cái thật. Tôi thường không biết nói khéo, có thể người ta hơi khó chịu, nhưng rút cục cái mà mọi người nói chuyện với nhau vẫn là nội dung. Moi giải quyết của tôi đều căn cứ trên triết học và lịch sử mang lại ích lợi cho người dùng” - ông bộc bạch khi kết thúc phần tự sự.

Đối thoại nóng rẫy

TS Giáp Văn Dương, người dẫn chương trình nhắn nhủ khán giả trao đổi tự nhiên và thân tình; không phải để xác định “ai đúng, ai sai” mà để giáo lưu học hỏi, đón nhận cách nhìn, cách nghĩ mới và cách làm mới; đồng thời cần tuân thủ những nguyên tắc của tranh luận.

TS Dương tóm tắt CNGD “theo cách hiểu của mình” và gợi mở một số hướng thảo luận.

GS Hồ Ngọc Đại đứng đối thoại với công chúng trong cả buổi tọa đàm Ảnh: Thúy Nga

Theo anh, bản chất của CNGD là quá trình chuyển từ tay vào não, chuyển từ ngoài vào trong. Để đi trọn vẹn một quá trình, trong phương pháp giáo dục còn cần phải thiết kế làm sao để chuyển từ trong ra ngoài.

Thứ hai, cơ sở triết học của phương pháp giáo dục của nhóm CNGD là duy vật biện chứng, tức đi từ ngoài vào trong. Nó là cơ sở vật chất của triết học và tâm lý học.

“Ở chỗ này, tôi nhìn thấy rõ sự tự hào của GS Hồ Ngọc Đại về tâm lý học đã vượt qua triết học ở chỗ: Nếu như triết học trước đây bị đánh giá chỉ là tư biện, chỉ là chữ, là lời, giờ đây đã có vật chất, phương pháp để chuyển từ tay lên não, từ ngoài vào trong”.

Tiếp đó, anh nêu phản biện: Thời đại bây giờ cũng đã đi xa hơn một bước. Ngành khoa học nhận thức giờ đây đang đánh giá tâm lý cũng chỉ là tư biện. Bây giờ, đo sóng não, tìm hiểu quá trình vận hành của não,… người ta thấy: Thực tại mà chúng ta đang sống rất có thể không chỉ là thực tại khách quan. Anh đi mua cái bàn không phải là mua cái bàn vật chất khách quan đâu, mà là cái bàn đẹp, cái bàn anh thích, cái bàn anh thấy phù hợp, mà cái bàn đó là cái bàn hoàn toàn chủ quan ở trong đầu của anh. Như vậy, thực tại mà chúng ta đang sống vào thực chất là một thực tại kép, chứ không phải là một thực tại đơn. Đó vừa là thực tại chủ quan, vừa là thực tại khách quan. Vậy thì giáo dục sẽ xử lý vấn đề này như thế nào?

Và cuối cùng, khi thiết kế những nội dung giáo dục hoặc bộ SGK phải hiểu rõ các nguyên tắc thiết kế; thậm chí đi xa hơn nữa là định rõ triết lý giáo dục.

Buổi thảo luận ngay sau đó đã được “phát nổ” bởi một giáo viên dạy tiểu học đã gần 40 năm ở phường Bách khoa, Hà Nội. Bà giáo, cùng với một số người bạn đã phản ứng mạnh mẽ với GS Đại với những câu hỏi như: Tại sao lớp 1 dạy đọc là a bờ cờ đến lớp 2 lại đọc a bê cê?; Tại sao giáo dục thường xuyên cải cách, mức lương tháng làm sách giáo khoa mới có phải  từ 12-15.000 USD?; …

Cô giáo dạy tiểu học gần 40 năm đặt nhiều câu hỏi với GS Đại. Ảnh: Lê Anh Dũng

Bà thậm chí còn định đọc thư gửi Bộ trưởng Giáo dục ngày 5/9 mang sẵn từ nhà đi. Mặc dù đã được người dẫn chương trình yêu cầu dừng lại vì “lạc đề”, thế nhưng trong buổi thảo luận, vẫn không ít câu hỏi tiếp tục đặt thắc mắc về cách đánh vần của bộ sách tiếng Việt 1. Khi phần trả lời chưa được như ý hoặc có những thông tin được GS Đại nhấn mạnh thái quá, những lời bình phẩm “vớ vẩn” thỉnh thoảng lại được cất lên.

TS Dương hướng đối tượng hỏi sang những người trẻ hơn. Những cánh tay giơ lên đến từ nhiều thành phần: sinh viên luật, sinh viên sư phạm, giáo viên tiểu học, nhà hoạt động xã hội, người chuyên đi xây trường ở miền núi, các phụ huynh…

Dường như, các ý phác thảo mà người dẫn chương trình nêu ra từ đầu đã bị lãng quên. Khán giả chủ yếu nêu những khó khăn làm phiền họ, xin lời khuyên vài điều cụ thể để áp dụng cho con cái, hoặc quay lại thắc mắc về kiến thức Ngữ âm của GS Đại, v,v…. Nói như một người quan sát sau sự kiện, để trả lời những câu hỏi này phải là ông Bộ trưởng Giáo dục hay Phó Thủ tướng.

GS Đại khá kiên nhẫn khi trả lời từng câu hỏi, dù nội dung ông trả lời đã xuất hiện nhiều trong các phát biểu, trên những bài báo gần đây.Cũng có những câu trả lời khiến người hỏi bực tức vì cho rằng bị “lạc đề”, “không có thông tin gì”….

GS Hồ Ngọc Đại giới thiệu về CNGD. Ảnh: Lê Anh Dũng

Với những câu hỏi cụ thể về CNGD, ông trả lời khá rõ ràng.

Chẳng hạn, trước băn khoăn ông có phải là người bắc cầu tư tưởng của John Dewey - nhà giáo dục thực nghiệm nổi tiếng của Mỹ đầu thế kỷ 20 - GS Đại nói khi nghiên cứu, ông không đọc John Dewey, “nhưng khi về Việt Nam, tôi có đọc và thấy rất nhiều cái giống nhau. Trong khoa học, gặp nhau là chuyện bình thường”.

Khi trả lời một câu hỏi liệu CNGD có "bó cứng" giáo viên, GS Đại giải thích: Trong một xã hội tiến tới cơ chế phân công tác, thì ở lĩnh vực giáo dục, thầy giáo và cha mẹ học sinh có 2 chức năng, 2 trách nhiệm khác nhau đối với một đứa trẻ. 2 bên cộng tác với nhau nhưng không làm hộ nhau, không làm thay nhau và không dồn cho nhau. Như thế, đứa trẻ sẽ được hưởng 2 cái lợi lớn nhất ở nhà trường với thầy giáo và ở nhà với cha mẹ.

Đây cũng là cách tiếp cận của ông với từng “vai”, chứ không phải ông phủ nhận vai trò của giáo dục gia đình. “Đứa trẻ luôn luôn cần đến gia đình, nhất là trẻ tiểu học. Đừng buông lỏng trẻ em cấp tiểu học”.

Đến năm 2017, GS Đại đã tự viết xong 2 bộ sách tiểu học Toán và tiếng Việt từ lớp 1 đến lớp 5. Khi được hỏi tại sao vẫn chưa có sách ở các bậc học cao hơn, GS nói hiện nay nhóm Cánh Buồm, một nhóm làm sách theo tinh thần CNGD đang viết tới bậc THPT.

Dư âm

Đến buổi tọa đàm nhưng không còn chỗ, TS Phạm Thị Ly, một người làm nghiên cứu chính sách giáo dục ở TP.HCM đã theo dõi phần đầu buổi nói chuyện và sau đó quay về. Xem qua live stream, TS Ly gửi thắc mắc:

“Em cho rằng đòi hỏi của công chúng về việc các chương trình thực nghiệm giáo dục cần được nghiên cứu, được tiến hành một cách thận trọng, bài bản và được đánh giá kết quả một cách độc lập, khách quan, dựa trên những phương pháp đáng tin cậy, là một đòi hỏi chính đáng. Cá nhân em ủng hộ quan điểm "mỗi ngày đến trường là một ngày vui" của GS, nhưng không rõ lý thuyết đó có kết quả như thế nào trong thực tế. Nếu có kết quả tốt, nó lẽ ra phải được chính thức thừa nhận và nhân rộng. Xin được hỏi giáo sư, sau 40 năm, chương trình CNGD có được tiến hành đo nghiệm để đánh giá không? Nếu có, nó do đơn vị nào thực hiện, dựa trên phương pháp nào, kết quả ra sao và công bố ở đâu? Nếu nó chưa được thực hiện, thì vì sao?”.

GS Nguyễn Ngọc Lanh - người có nhiều đồng cảm trong quan niệm giáo dục với Hồ Ngọc Đại - chia sẻ:

“Lần được giải thưởng Phan Châu Trinh, tôi phải tham khảo những người trước để soạn diễn từ. Tôi đọc kỹ bài của Hồ Ngọc Đại, rất dài, cả một bầu tâm sự. Tôi hiểu thêm sự cô độc của một người đầy tâm huyết nhưng rất tự tin mình có chân lý”.

Đến buổi cà phê, GS Lanh hy vọng lẽ ra nó có thể thành công hơn.

Theo ông, nhiều câu hỏi rất dễ trả lời thỏa đáng, nhưng nội dung và cách trả lời chưa làm người hỏi thỏa mãn. Nhiều thầy cô giáo nêu những khó khăn làm phiền họ, nhưng đó là do chương trình của Bộ GD-ĐT, lẽ ra chỉ cần hướng dẫn họ tìm nơi khác để đặt câu hỏi thì thích hợp hơn…

Lê Đăng Ninh là chủ một xưởng dạy vẽ cho trẻ em có uy tín ở Hà Nội. Đến buổi cà phê khi đã chật kín ghế, Ninh lần vào tận phía cửa sổ và xung phong hỏi được một câu.

Là người đang trực tiếp làm giáo dục với trẻ em, anh đồng cảm với quan điểm giáo dục của GS Đại: Dạy học tới cá nhân hóa, thế hệ trẻ sinh ra từ ngày 1/1/2001 là thế hệ khác hẳn với trước đó.

Anh mang tới 2 khó khăn mình đang gặp phải là nguồn nhân lực giáo viên và đối phó với phụ huynh để tìm tư vấn từ GS Đại. Ninh từng tuyển nhiều sinh viên sư phạm để huấn luyện theo quan điểm giáo dục của mình, nhưng ngay cả các bạn trẻ này cũng đã quen nếp cũ; còn phụ huynh thì thường muốn can thiệp vào sản phẩm, quá trình đào tạo của học sinh.

“Quan trọng nhất trong giáo dục là thiện chí. Anh thiện chí thế nào thì trẻ nó biết cả. Hai khó khăn của anh tôi rất đồng cảm. Nhưng cứ vào việc đi, anh đi đúng thì anh cứ làm!”, GS Đại trả lời khi Ninh hỏi “bí quyết”.

Còn Nguyễn Quốc Vương, một thầy giáo lịch sử và là dịch giả của nhiều cuốn sách Nhật bày tỏ:

“Tôi xem livestream đoạn cuối còn thấy gay cấn. Nhưng chỉ gay cấn bề ngoài cảm tính". Anh nhìn nhận việc nhiều khán giả, trong đó có cả thanh niên và giáo viên trước khi đến tọa đàm mà không đọc gì để hỏi cho sâu thì đáng tiếc.

Theo anh, những vấn đề liên quan tới CNGD đáng được tranh luận “cho ra ngô, ra khoai” chứ không chỉ dừng lại bên ly cà phê.

Một hội thảo về CNGD, mời các TS, PGS giáo dục học đang giảng dạy ở các trường đại học, đặc biệt là khối sư phạm và các viện nghiên cứu sư phạm đến trình bày, phản biện sẽ có ích. Công chúng có tham dự nghe và bình luận sau khi các nhà khoa học trình bày, phát biểu; thay vì đơn thuần là ‘xả’ những bức xúc chung chung về giáo dục. 

Hạ Anh – Thúy Nga

Sách Công nghệ giáo dục: Câu hỏi thẳng gửi giáo sư Hồ Ngọc Đại

“Tôi hoàn toàn ủng hộ cách dạy tiếng Việt một cách khoa học, đi vào bản chất, dạy ngữ âm trước, dạy ngữ nghĩa, ghép vần, ngữ pháp, văn phạm sau.”

- NSƯT Mỹ Duyên có thể chia sẻ về vai diễn bà Ích trong 'Cây táo nở hoa'?

Khi trao đổi với đạo diễn Võ Thạch Thảo, cảm nhận đầu tiên của tôi về vai bà Ích là một nhân vật vô cùng thú vị. Đây chắc chắn sẽ là một sắc màu khác biệt hoàn toàn so với những vai diễn trước đây của tôi. Dù mọi người nhìn vào bà Ích trong phim đã thấy ác và đáng ghét nhưng thực ra không hẳn như vậy. 

Bà Ích là một phụ nữ lớn tuổi nhưng nhí nhảnh, thích trau chuốt ngoại hình và ăn mặc màu mè. Về cá tính, đây là một bà mẹ hời hợt, chỉ biết nghĩ cho bản thân, tìm đủ mọi cách lấy tiền của các con đem đi nuôi tình nhân. Tuy nhiên, nét ác của bà Ích rất ngây thơ, hồn nhiên, cứ như ác mà không biết là mình ác. Ngày xưa bà Ích đã quá khổ rồi, bà ấy cũng muốn được ăn mặc sang chảnh, được sống sung sướng và yêu hết mình. Chính vì vậy, bà đã vô tình vì cái tham lam cá nhân mà gây tội lỗi với gia đình, các con.

Tạo hình của NSƯT Mỹ Duyên trong "Cây táo nở hoa".

- Chị có gặp khó khăn khi vào vai nhân vật nhiều màu như bà Ích?

Thú thực, tôi cũng khá chật vật khi diễn vai này. Nhân vật bà Ích không hề “dễ xơi”. Tôi phải vừa thể hiện được sự dễ thương, hồn nhiên và cái phần “ác” phải ác một cách hết sức trong sáng. Tôi luôn tự nhắc nhở mình khi diễn phải tỉnh táo, không được phép để người khác nhìn vào nhân vật là đã thấy ngay sự tham lam, tính toán. Tôi cũng mất nhiều thời gian để tìm ra một lối diễn xuất phù hợp vì bà Ích "lật mặt" liên tục, phải diễn tả rất nhịp nhàng, làm điều ác trong sự ngây thơ và hời hợt. 

Thêm nữa, taọ hình và cá tính của bà Ích cũng gây bối rối cho tôi. Tôi lo lắng tới mức nói thẳng với đạo diễn là cảm thấy rất khó để hiểu và diễn cho ra được cái chất riêng nhân vật. Ngoài đời, tôi thường thiên về phong cách cổ điển, đơn giản nhiều hơn là màu sắc, rực rỡ. Chính vì vậy, đoàn làm phim đã giúp tôi rất nhiều trong việc phối đồ để tạo cho tôi ngoại hình độc đáo, có gu riêng phù hợp với cá tính nhí nhảnh, trẻ trung của bà Ích. 

- Nhân vật bà Ích đang bị khán giả ghét rất nhiều, NSƯT Mỹ Duyên có lường trước điều đó?

Gần đây, không hiểu sao mọi người cứ giao mấy cái vai ác cho tôi, đóng xong vai nào là bị người ta chửi với ghét hoài (cười).Tôi đóng vai phản diện mà khiến người ta ghét cay đắng là một thành công lớn hay là đem đến cho khán giả sự khó chịu, ác cảm với mình? Đạo diễn Võ Thạch Thảo từng nói với tôi: “Vai của chị sẽ gây sóng gió cho cả gia đình này. Chị phải làm sao cho khán giả thật khó chịu với chị nhé!”. Nghe xong, tôi mới năn nỉ: “Ôi em ơi, có cách nào cho chị quay đầu không? Đóng cái vai này xong chị sẽ bị chọi trứng, chọi gạch đá đủ xây nhà luôn ấy”.

Trong phim có vài đoạn mà bà Ích tưởng chừng sẽ quay đầu làm việc thiện nhưng rồi đâu lại hoàn đó. Giờ tôi cũng chưa biết kết phim bà ấy liệu có cải tà quy chính không đây. Dù có bị ghét, tôi cũng cho rằng đó là một trải nghiệm thú vị, hy vọng khán giả sẽ ghét cay ghét đắng bà Ích chứ đừng ghét Mỹ Duyên ngoài đời nhé!

NSND Lan Hương liên tục xin lỗi khi tạt nước vào tôi

- Chị hãy chia sẻ về hậu trường cảnh phim bà Ích bị bà Bông (NSND Lan Hương) hắt nước bẩn vào người?

Ôi, nhắc đến là tôi thấy buồn cười. Phân đoạn có bà Ích và bà Bông là một sự kết hợp rất hài hước, đáng yêu. NSND Lan Hương đã thể hiện rất dễ thương nhân vật bà Bông này. Về cảnh quay bà Bông tạt nước vào bà Ích, chúng tôi phải quay đi quay lại rất nhiều lần. Ekip phim phải cạo những cái đáy xoong, nồi, làm cho nước thật là đen, nhìn phải thật dơ. Chúng tôi nói đùa với nhau rằng cảm thấy rùng mình vì nước bẩn quá, nhìn ghê lắm, chỉ được cái may mắn là nước không có mùi.

Chị Hương một phần sợ bà Bông lỡ tạt nước vào mặt bà Ích nhân vật trông sẽ bị xấu, hơn nữa là mạnh tay quá làm tổn thương tới tôi, khiến tôi buồn. Chính vì vậy, chị Hương cứ chần chừ, bị run tay. Mỗi lần chị né ra lại phải quay thêm đúp nữa bởi trông không được thật. Diễn xong, chị cuống quýt chạy ngay ra an ủi và xoa dịu tôi: “Em có sao không? Chị xin lỗi nhé”. Tôi đã nói không sao mà lần nào chị cũng xin lỗi liên tục khiến tôi vừa thương, vừa buồn cười.

NSND Lan Hương tạt nước vào NSƯT Mỹ Duyên trong tập 34 'Cây táo nở hoa'.

- Chị có cảm nhận thế nào khi tương tác cùng các bạn diễn như Thái Hòa, Song Luân?

Với tôi, mỗi khi bước vào vai diễn mới đều phải tìm cho mình được một chiếc "chìa khoá" về độ ăn ý với các bạn diễn. Tuy nhiên, những nhân vật trong phim đều có tâm lý và cảm xúc nặng nên tôi mất một thời gian khá dài để lần mò ra được chiếc chìa khoá đó. Sau khi bắt đầu ăn nhập được với nhau, mọi người đều diễn rất tập trung và hợp tác tốt. 

Với Thái Hoà, tôi cảm thấy rất quý cậu ấy. Vai diễn lần này của Hoà cũng là một nhân vật rất hay, cảm xúc, giàu tình cảm. Thái Hoà vào vai nào cũng rất nhập tâm, hoá thân đúng với nhân vật. Nhiều khi cậu ấy diễn thật quá, tôi không biết là Thái Hoà đang diễn vai Ngọc hay Thái Hoà chính là Ngọc luôn nữa. Còn Song Luân trước đó tôi chưa có nhiều thời gian nói chuyện hay tương tác. Khi bắt đầu diễn chung, tôi cảm nhận được cậu ấy có nét diễn tốt, đặc biệt là khi diễn nội tâm của nhân vật. Cậu ấy là diễn viên trẻ nhưng rất tinh ý.

- Chị lập gia đình và có con nhỏ khá muộn, vậy chị làm thế nào để cân bằng giữa công việc - gia đình? 

Hiện tôi chỉ một bé trai, ông xã đang công tác, làm việc ở xa. Tôi có con muộn nên dành hết tình yêu, sự chăm sóc cho bé. Con trai tôi hiện 7 tuổi, ngoan ngoãn, lanh lợi. Tôi chiều con, trong khi ông xã nghiêm khắc, muốn bé sớm tự tập. Anh nhiều lần đuổi tôi ra khỏi phòng để dạy con. Anh hay nói: "Em phải để con tự làm rồi trưởng thành chứ em không thể ở bên con đến hết đời được". Cũng vì thế mà con trai hay nhõng nhẽo, quấn mẹ hơn bố.

Tôi cũng luôn cố gắng thu xếp công việc sao cho ổn thoả nhất. Ngoài ra, gia đình có một người anh ở gần, khi tôi bận việc quá thì anh ấy sẽ hỗ trợ tôi chăm sóc cho bé. Tôi cũng cảm thấy yên tâm để có thời gian đi đóng phim hoặc theo đuổi công việc yêu thích. Thời gian qua, dịch bệnh Covid-19 kéo dài gây ảnh hưởng không nhỏ cho các diễn viên. Khi bắt đầu bấm máy Cây táo nở hoa, chúng tôi cũng bị quay, nghỉ nhiều lần do dịch bệnh. Hiện nay, dịch ở mức cao trào nên mọi công việc của tôi đều bị chậm trễ lại. Hiện tôi không sống trong thành phố mà về ở tại trang trại nơi chồng đang làm việc. Cuộc sống ở đây bình yên và khác xa với thành phố, tôi ở đây phụ giúp chút việc, coi như dành cho mình quãng nghỉ tại một môi trường thiên nhiên xanh tươi, yên bình.

NSƯT Mỹ Duyên bên ông xã và con trai.

- Chị luôn kín tiếng về đời tư và ít tham dự các sự kiện, có lý do gì đặc biệt?

Thật sự tôi là người sống hướng nội nhiều hơn. Thời gian đi làm việc đã khiến tôi ít được gần gũi bên con cái rồi. Khi tôi đi làm là lúc sáng sớm con ngủ chưa dậy, quay phim tới tận khuya mới về thì con đã ngủ. Vòng lặp như vậy cứ kéo dài mấy tháng trời tới khi kết thúc phim. Vì vậy, khi có những sự kiện tôi cảm thấy không quá cần thiết phải có mặt, tôi sẽ cố gắng dành thời gian bên gia đình. Lý do chỉ có vậy thôi chứ cá nhân tôi cũng không phải người cố tình kín tiếng, giấu diếm gì đâu.

NSƯT Mỹ Duyên trong phim Cây táo nở hoa

Mỹ Duyên

Nữ sinh Y khoa mời NSƯT Thành Lộc, Mỹ Duyên đóng MV 2 tỷ

Sunny Đan Ngọc mạnh tay chi 2 tỷ làm MV "Nỗi buồn đáy tim", mời dàn sao gạo cội gồm NSƯT Thành Lộc, Mỹ Duyên, Đoàn Minh Tài… tham gia diễn xuất.