Theo TS Đặng Minh Tuấn, các loại mã độc mã hóa dữ liệu tống tiền được gọi chung là ransomware. Đại diện tiêu biểu của ransomware là mã độc WannaCry. Đây từng là thủ phạm gây ra nhiều vụ tấn công mạng vào năm 2017. 

“Thế giới từng ghi nhận trường hợp hack ngược trở lại máy chủ của hacker để tìm khóa. Nhưng đây chỉ là những trường hợp rất hãn hữu. Một khi dữ liệu đã bị mã hóa rồi thì rất khó có thể khôi phục”, TS Đặng Minh Tuấn nói. 

Vị chuyên gia này cũng cho hay, các dạng mã hóa, như là AES 256, có độ dài khóa 256 bits, với máy tính khỏe nhất cũng phải mất hàng nghìn tỷ năm mới giải mã được. Thông thường, các vụ tấn công mã hóa dữ liệu sử dụng mã khối. 

Với năng lực tính toán hiện nay, việc cố gắng giải mã để cứu dữ liệu là bất khả thi, kể cả khi sở hữu máy tính lượng tử. Nếu không có khóa, nạn nhân sẽ không thể giải mã được.

“Máy tính lượng tử chỉ có tác dụng với một số trường hợp, không phải thuật toán nào cũng tăng được tốc độ tính toán. Ví dụ như thuật toán về ký số, máy tính lượng tử sẽ giải rất nhanh. Nhưng mã hóa kiểu dạng mã khối thì máy tính lượng tử chỉ giúp tăng tốc độ gấp đôi nên không ăn thua, hoàn toàn bó tay ở thời điểm này”, ông Tuấn nói. 

Trước sự nguy hiểm của ransomware, để đối phó với các cuộc tấn công mạng đang leo thang gần đây, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) vừa có văn bản, yêu cầu các tổ chức, doanh nghiệp trên cả nước tăng cường bảo đảm an toàn cho các hệ thống thông tin. 

Cục An toàn thông tin khuyến cáo, các doanh nghiệp, tổ chức cần rà soát, tăng cường bảo đảm an toàn thông tin mạng, ưu tiên các giải pháp giám sát, cảnh báo sớm, triển khai bảo đảm an toàn thông tin theo cấp độ. 

Các cơ quan, doanh nghiệp cũng phải kiểm tra, cập nhật bản vá cho các hệ thống quan trọng theo cảnh báo của Cục An toàn thông tin và các cơ quan, tổ chức liên quan. Định kỳ kiểm tra, đánh giá, rà soát để phát hiện kịp thời các lỗ hổng an toàn thông tin, các điểm yếu đang tồn tại trên hệ thống, xây dựng kế hoạch ứng phó sự cố. 

Cục An toàn thông tin đã phát triển, cung cấp một số nền tảng để hỗ trợ các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp như Nền tảng Điều phối xử lý sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia (IRLab, Nền tảng Hỗ trợ điều tra số (DFLab). 

Tổ chức, doanh nghiệp cần thường xuyên, liên tục sử dụng các nền tảng này để nhận được hướng dẫn, cảnh báo sớm, từ đó nhận được sự hỗ trợ từ cơ quan nhà nước, các chuyên gia đầu ngành về an toàn thông tin.

Đến nay, Đà Nẵng đã đạt một số kết quả bước đầu như: 3 năm được đánh giá xếp hạng Nhất về chỉ số chuyển đổi số cấp tỉnh; 4 lần nhận giải thưởng Thành phố thông minh Việt Nam… và nhiều giải thưởng quốc tế khác.

Năm 2024, Đà Nẵng có 47 chỉ tiêu chính về chuyển đổi số. Mục tiêu cụ thể gồm: tỷ lệ dịch vụ hành chính công đủ điều kiện triển khai toàn trình đạt 100%; tỷ lệ hồ sơ hành chính công trực tuyến đạt 95%; mỗi người dân trưởng thành có tài khoản số và một kho dữ liệu số cá nhân trên hệ thống, tỷ lệ đạt 70%; tỷ lệ hộ gia đình có địa chỉ số đạt 80%; tỷ lệ chợ thanh toán không dùng tiền mặt 100%; tỷ lệ người dân có chữ ký số 40%....

Tại buổi làm việc, Thành phố kiến nghị Bộ TT&TT triển khai các giải pháp đẩy mạnh cấp chữ ký số cho người dân; Rà soát, tham mưu cập nhật, hoàn thiện hệ thống phân ngành kinh tế quốc gia; Đà Nẵng mong muốn Cục Viễn thông sớm có hướng dẫn để triển khai trạm cáp quang cập bờ. Đồng thời, kiến nghị Bộ TT&TT giúp Đà Nẵng tính toán tỷ trọng kinh tế số tại địa phương, sau đó nhân rộng cho các địa phương khác áp dụng…

Ông Lê Quang Nam, Phó Chủ tịch UBND Đà Nẵng bày tỏ mong muốn Bộ TT&TT giúp đỡ thành phố trong công tác chuyển đổi số và khẳng định, nếu được Bộ TT&TT chọn làm thí điểm, Đà Nẵng cam kết sẽ quyết tâm, nỗ lực hết sức, phối hợp với các đơn vị của Bộ TT&TT  để thực hiện triệt để, đi vào thực chất.

Sau khi nghe báo cáo, kiến nghị từ Đà Nẵng, Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Đức Long cho biết, rất ấn tượng với kết quả Đà Nẵng đạt được, khi thành phố là đơn vị đi đầu, tiên phong trong chuyển đổi số. Bộ TT&TT sẽ đồng hành cùng thành phố, làm đến cùng tất cả các chỉ số về chuyển đổi số. Trong đó, tập trung vào dịch vụ công và trung tâm dữ liệu. 

Thứ trưởng Phạm Đức Long cho rằng, Đà Nẵng có cơ hội để thu hút nhà đầu tư, đủ điều kiện để xây dựng hệ sinh thái liên hoàn. Tuy nhiên, Đà Nẵng phải đưa ra được quy hoạch chung, định hướng chung. 

Đối với lĩnh vực thiết kế vi mạch, Đà Nẵng nên tập trung vào thiết kế, đóng gói, bởi hiện nay công nghiệp sản xuất chip khó có thể cạnh tranh, khi nhiều quốc gia đang đẩy mạnh ưu đãi, thu hút doanh nghiệp…

Theo Thứ trưởng Phạm Đức Long, những tồn tại, vướng mắc mà Đà Nẵng chưa thực hiện được, Bộ sẽ cùng làm, cùng tháo gỡ. Về kinh tế số, Đà Nẵng cần nghiên cứu thêm vì đây là lĩnh vực mới. Với dịch vụ công và trung tâm dữ liệu phải quyết tâm làm đến nơi đến chốn.

Thứ trưởng cũng bày tỏ mong muốn Đà Nẵng chia sẻ kinh nghiệm, cách làm về chuyển đổi số để hướng dẫn các địa phương khác. 

“Đà Nẵng đã làm được, các địa phương khác cũng phải làm được. Không có lý do gì tỉnh này làm được, tỉnh khác không làm được. Mong thời gian tới, Đà Nẵng với kinh nghiệm triển khai sẽ góp ý để phát triển chuyển đổi số của đất nước, đem lại kết quả thiết thực cho sự nghiệp chuyển đổi số”, Thứ trưởng Phạm Đức Long nói. 

Tác giả cuốn sách "Quyền sư" - một người thầy dạy võ - đã nói như vậy trong câu chuyện với VietNamNet.

Võ sư Trần Việt Trung: "Tôi tự hỏi tại sao chỉ mấy chục năm chuyển sang kinh tế thị trường mà truyền thống tôn sư trọng đạo, đạo nghĩa thầy trò, huynh đệ xuống cấp nhanh thế. (Ảnh: Văn Chung)

"Quyền sư" của tác giả Trần Việt Trung là cuốn sách" nói là viết về võ thuật cũng được, mà nói là viết về một triếtlý giáo dục cũng đúng.Vừa là võ sư, một thầy thuốc đông y, lại là một nhà quản lý lo cuộc sống cho hơn 400 con người, ông Trần Việt Trung có những kiến giải rất sắc sảo về võ thuật, về y lý và những triết luận cuộc đời.

Quan hệ thầy – trò ngày nay quá lỏng lẻo

Còn ông, khi nhìn lại, có nuối tiếc cho một thời quá khứ?

- Ngày nay mối quan hệ thầy – trò rất lỏng lẻo. Nhìn lại, tôi rất bực bội. Tôi tự hỏi tại sao chỉ mấy chục năm chuyển sang kinh tế thị trường mà truyền thống tôn sư trọng đạo, đạo nghĩa thầy trò, huynh đệ xuống cấp nhanh thế. Tại sao quan niệm và hành vi ngày nay của phụ huynh và học sinh đối với giáo viên làm chúng ta khó chịu đến thế.

Tại sao từ những năm 90 của thế kỷ trước trở về trước, quan hệ giữa thầy và trò được coi là hoàn hảo? Khi đó, giáo viên chủ nhiệm nắm vững hoàn cảnh của từng học sinh trong lớp, từng điểm mạnh yếu của mỗi học sinh để phân công bạn bè phù hợp giúp đỡ.

Ngày nay mối quan hệ này quá lỏng lẻo. Nhiều học sinh không cần nhớ tên thầy cô nữa, mà nhớ bằng môn học: thầy địa, cô giáo dục công dân, thầy thể dục…

Chính thầy cô làm hỏng học sinh, vì thầy không ra thầy thì trò cũng không thành trò! Người thầy xem học sinh là cái máy in tiền của mình, học sinh phải mua chữ, nhưng cái chữ đó có khi phải vứt đi luôn sau khi kiểm tra xong. Bộ GD-ĐT đã phải lên tiếng nhiều lần về nạn học thêm của học sinh.

Chất lượng giáo dục do người thầy quyết định. Trong quá khứ giáo viên là tấm gương. Như Quyền sư đã khắc hoạ lại, thầy Tế Công có tính cách của bậc kỳ nhân vương đạo, còn thầy Ngô Sỹ Quý có tính cách của một nhà sư phạm tâm huyết với nền giáo dục Việt Nam. Hiện nay chúng ta kêu gọi đổi mới giáo dục nhưng thiếu những tấm gương, thiếu người có trình độ để làm việc đó.

Ngày nay có bao nhiêu học sinh muốn được như thầy? Hay chỉ còn nỗi sợ thầy cô? Ngày 20.11 này có còn tràn ngập sự yêu kính đối với thầy cô hay không, hay chỉ là sự lo lắng phải hoàn thành nghĩa vụ?

Trước đây, cả năm chỉ có một ngày “mùng ba tết thầy”, tình thầy trò vẫn yêu kính. Tôi cho rằng kể từ khi có cái ngày 20.11, thì sự kính trọng thuần khiết đối với thầy cô cứ vơi dần đi.

Võ sư Trần Việt Trung: "Các cụ làm được mình cũng làm được. Và nếu làm được sẽ luôn được xã hội đền bù lại xứng đáng, vì việc xây dựng con người là vô giá". (Ảnh: Văn Chung)

Ông có đồng tình với những ý kiến cho rằng cuộc sống quá khó khăn nên một số thầy cô mới phải… “hành động”?

- Tôi có thể hỏi một giáo viên lương đang 2,5 triệu đồng/ tháng, lànâng lên 5 triệu đồng/ tháng cô có dạy được kiểu 5 triệu không. Tôi chorằng sẽ khó có câu trả lời, hay chỉ muốn làm việc ở cường độ này nhưnghưởng lương cao hơn? Rồi 5 triệu đã đủ chưa? Hay lại là 7 triệu, 10triệu?

Vấn đề là đang sống trong xã hội Việt Nam, đừng so sánh thu nhập với giáo viên các nước khác.

Ở đời có “phú” mới “quý”, nếu “bần” thì “tiện”. Đấy là quy luật xã hội, nhưng đối với nghề giáo thì phải khác.

Thầy giáo ngày trước có thể nghèo nhưng không được hèn, không giàu nhưng phải sang. Tôi rất muốn nêu lên lại điều này.

Không phải sự bần cùng làm tha hóa giáo viên mà do cái nếp của xãhội. Và không phải chỉ nghề giáo, mà bất cứ nghề nào cũng có thể.

Nói “Nửa chữ cũng thầy…” thấy ngập ngừng

Ngày nay có quá nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự độc tôn của người thầy trong việc truyền bá tri thức – internet, sự dân chủ… Vậy thì, câu “Một chữ cũng thầy, nửa chữ cũng thầy” còn có giá trị như thế nào, theo ông?

- Các cụ xưa tổng kết câu này để nói lên sự kính trọng của những người làm nghề giáo dục với công tác giáo dục. Đây là câu cửa miệng, nhưng ngày nay khi nói chúng ta phải ngập ngừng.

Nguyên nhân sự ngập ngừng, không hẳn vì những thay đổi của xã hội như chị đề cập, mà là chúng ta có trách nhiệm với từ “thầy”, vẫn còn sự quý trọng đối với từ “thầy”.

Khi thầy mẫu mực, nửa chữ cũng xứng đáng làm thầy.

Khi không mẫu mực, có dạy cả pho sách cũng không phải là thầy.

Với câu nói “Nghề giáo viên là nghề cao quý nhất” thì sao?

- Quan niệm này chịu ảnh hưởng của văn minh Trung Hoa, với trật tự được sắp xếp là sĩ – nông – công - thương. Việc học là đầu tiên, người ta sống có thể làm được trăm sự nhưng sự học nên ưu tiên. Quan niệm này đúng nhưng chưa đủ.

Người Phương Tây coi trọng việc làm được, chứ không phải học được gì. Muốn làm được, đương nhiên đã phải học. Cần là hành động, kết quả, chứ không chỉ là kiến thức.

Nhắc đến phương Tây, theo một khảo sát, ở một số nước có nền tiên tiến nhất như Anh, Pháp, Mỹ… nghề giáo không phải là nghề được tôn trọng nhất, mà chỉ được coi như một nhân viên thư viện hoặc nhân viên xã hội. Theo ông, chúng ta có nên hy sinh bớt sự “cao quý” để đổi lấy chất lượng giáo dục?

- Tôi nghĩ rằng nên bỏ chữ “nhất” đi, coi nghề giáo là “nghề cao quý” là được. Việc tự tôn bây giờ là vô cùng lạc hậu.

Mua quan bán chức ngày xưa cũng có. Trong xã hội có những bậc khoa cử đỗ đạt rồi có tên tuổi, nhưng cũng có những ông khóa nghèo, dạy học kiếm sống. Nhưng điều khác biệt ở đây là họ không đặt giá. Họ cứ dạy, và phụ huynh tùy hoàn cảnh đem biếu thầy con gà, cân gạo…

Các cụ làm được mình cũng làm được. Và nếu làm được sẽ luôn được xã hội đền bù lại xứng đáng, vì việc xây dựng con người là vô giá.

Tất cả những hành vi tốt đẹp của thầy với trò chắc chắn phụ huynh sẽ nhìn ra. Không phải ngã giá, phụ huynh sẽ nhìn thấy hết. Tùy hoàn cảnh người ta sẽ đối xử lại. Không ngã giá chính là cao quý.

Có thể đọc thấy Quyền sưđược viết ra với tất cả lòng yêu thương, kính trọng, thương nhớ về người thầy quá cố của ông – nhà giáo, võ sư Ngô Sỹ Quý.

Dường như ngày nay, đòi hỏi một mối quan hệ thầy – trò chân tình như vậy là… không tưởng. Vậy thì, “đẹp” nhất trong giai đoạn này, mối quan hệ thầy – trò nên được xây dựng ở mức độ nào?

- Từ xưa, và đúng cho cả bây giờ, theo tôi, một học sinh tốt là đối với thầy cố gắng làm tròn bổn phận, không phải chỉ có ngoan ngoãn, mà coi thầy là tấm gương. Biết xin phép thầy bàn luận, và đến một lúc nào đó là tranh luận về những vấn đề trong học tập.

Thầy giáo cũng không nên coi mong muốn của học trò như vậy là "vô lễ", phải để gánh nặng của kiến thức trên vai người thầy được chuyển dần sang vai của trò khi chúng khát khao. Làm cho học trò yêu thích môn học mình dạy, đó là nghệ thuật và tài năng của người thầy.

Ngày xưa, người thầy nào đào tạo ra nhiều trò giỏi trong đời thì được gọi là Minh Sư, đào tạo được nhiều bậc tài năng xuất chúng cho đời được gọi là Chân Sư.

Chúng ta cần nhiều hơn nữa những người thầy như thế.

• Hạnh Ngân (thực hiện)