Đồng quan điểm, PGS.TS Nguyễn Thanh Hùng, Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng 1 TPHCM, cho hay sốt xuất huyết không chỉ đe dọa sức khỏe, tính mạng của người dân, từ trẻ em cho người lớn tuổi mà còn ảnh hưởng kinh tế, an sinh xã hội.

Vị bác sĩ cho hay hiện gần như các lứa tuổi đều mắc sốt xuất huyết, có những ca trẻ sơ sinh vừa lọt lòng mẹ đã có triệu chứng sốt xuất huyết do người mẹ bị nhiễm bệnh trong lúc mang thai hay đang sinh.

Ở miền Nam, 60-70% bệnh nhân sốt xuất huyết là trẻ dưới 15 tuổi. Ngược lại, ở các tỉnh miền Trung, miền Bắc, bệnh nhân là người lớn lại chiếm số lượng nhiều.

"Đặc biệt, những đối tượng như phụ nữ mang thai, trẻ dưới 12 tháng tuổi, trẻ có bệnh lý bẩm sinh, tim bẩm sinh, thiếu máu, hen suyễn… hoặc là người lớn suy thận là đối tượng nguy cơ rất cao", bác sĩ cho biết. Theo ông, gần đây, thanh, thiếu niên, sinh viên trẻ tuổi, lực lượng lao động chính lại cũng là đối tượng nguy cơ của sốt xuất huyết. 

Gánh nặng bệnh tật đè lên toàn bộ hệ thống y tế, từ xã đến Trung ương. "Có những năm chống dịch ở các tỉnh miền Tây Nam bộ, bệnh viện không đủ chỗ cho bệnh nhân nằm, UBND phải thành lập những khoa điều trị tạm thời, trưng dụng tất cả căng tin của bệnh viện", bác sĩ Hùng chia sẻ.

Quá tải cơ sở điều trị, chưa kể, lượng ca nặng nhiều còn gây quá tải về hồi sức. Y bác sĩ phải tập trung toàn lực chăm sóc, cứu chữa bệnh nhân, khiến họ cũng quá tải, không thể đảm bảo chắc chắn chất lượng phục vụ. Khi có ca tử vong vì sốt xuất huyết, người dân rất lo lắng, hoang mang.

Sốt xuất huyết không đơn giản để kiểm soát,Tiến sĩ Hoàng Minh Đức đánh giá. Trước đây chưa có vũ khí đặc hiệu, chưa có vắc xin, việc kiểm soát phòng, chống bệnh sốt xuất huyết chủ yếu qua vector và điều trị triệu chứng.

Tháng 5 vừa qua, vắc xin phòng sốt xuất huyết đã được Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế cấp phép lưu hành tại Việt Nam, bắt đầu tiêm từ cuối tháng 9.

Theo ông Đức, hiện trong chương trình tiêm chủng mở rộng có 11 bệnh được Nhà nước bỏ tiền ra mua vắc xin tiêm miễn phí cho người dân. Năm tới, vắc xin HPV để phòng, chống ung thư cổ tử cung và vắc xin phế cầu sẽ được bổ sung. Đến năm 2030, Việt Nam sẽ có 14 bệnh được tiêm chủng miễn phí.

Việc quyết định việc đưa một bệnh vào chương trình tiêm chủng mở rộng cần thực hiện trên cơ sở đánh giá về gánh nặng bệnh tật; hiệu quả của vắc xin với cộng đồng, cũng như loại bệnh thuộc nhóm nào, tỷ lệ lây truyền và tử vong ra sao, đặc biệt là khả năng tài chính của Chính phủ. "Hiện tại, chúng tôi quan tâm 2 bệnh tay chân miệng và sốt xuất huyết", ông Đức nói.  

Để phòng, chống sốt xuất huyết, người dân cần chú ý diệt muỗi và phòng muỗi đốt. Trong đó, thực hiện vệ sinh nơi ở, xử lý, loại bỏ, lật úp các dụng cụ có thể chứa nước để muỗi đẻ trứng như lọ hoa, chai lọ, bể cá, khu vực rác thải…; tích cực phối hợp với ngành y tế trong các chiến dịch diệt bọ gậy/lăng quăng và các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.

Chủ động diệt bọ gậy, loăng quăng là cách hiệu quả nhất để loại bỏ muỗi, phòng bệnh sốt xuất huyết. Người dân cần phòng ngừa muỗi đốt bằng cách ngủ màn, dùng các sản phẩm khăn lau xua muỗi có hương sả tự nhiên, an toàn khi sinh hoạt ngoài trời, đặc biệt vào buổi tối. Đối với trẻ em nên mặc quần áo sáng màu, dùng tã quần xua muỗi.

Thế nhưng “miên viễn” có nghĩa là gì? Nguồn gốc của từ này ra sao? 

Thực tế, nói về từ “miên viễn” này, ngay cả các tài liệu chính thống cũng giảng rất khác nhau.

Đại Nam Quốc Âm Tự Vịcủa Huỳnh Tịnh Của, xuất bản vào cuối thế kỷ 19 định nghĩa ngắn gọn: “miên viễn: lâu xa”.

Việt Nam tự điểncủa Hội Khai Trí Tiến Đức thì giảng: “Miên viễn: Dài xa. Giống dòng miên viễn”.

Việt Nam tự điểncủa Lê Văn Đức và Lê Ngọc Trụ xuất bản năm 1970 bỏ đi ý “xa” và giải thích: “Miên viễn: Kéo dài mãi, không dứt. Chúc vợ chồng ăn ở (với) nhau cho miên viễn”.

Từ điểncủa Nguyễn Quốc Hùng xuất bản năm 1975 thì ngược lại, bỏ đi ý “lâu dài” mà định nghĩa “miên viễn” là “xa xôi”.

Thực tế, “miên viễn” là một từ Hán Việt, vốn được viết bằng hai chữ 綿遠. Trong đó “miên”  (綿) vốn có nghĩa đen là “sợi tơ”, “sợi bông” và từ đó sinh ra hai nghĩa bóng là (1) “kéo dài, liên tục” và (2) “mềm mại”. Đây cũng là “miên” trong “liên miên”, “triền miên”, “miên man”… Còn “viễn” (遠) tuy có nhiều tài liệu giảng là “lâu” nhưng nghĩa chính của nó vẫn là “xa”. Đây chính là “viễn” trong “viễn tưởng”, “viễn cảnh”, “vĩnh viễn”…

Như vậy rõ ràng “miên viễn” phải bao gồm hai yếu tố “dài” và “xa”. Tuy nhiên “dài xa” là như thế nào? Xét trong các câu ví dụ thì có thể thấy ở đây trục thời gian đã lấn át trục không gian, tức “xa” không phải về mặt địa lý mà về mặt tương lai. “Giống dòng miên viễn” là “giống dòng trường tồn, vững mạnh”. “Vợ chồng ăn ở miên viễn” là “vợ chồng sống với nhau lâu dài”. Vậy hoàn toàn có thể gộp “dài xa” thành “dài”, tức “lâu dài”.

Điều đáng chú ý là 綿遠 (miên viễn) vốn không xuất hiện trong từ điển tiếng Trung. Có thể thấy đây là một từ do người Việt sáng tạo ra bằng cách ghép các yếu tố Hán Việt. Tuy nhiên cũng chính người Việt đang dần bỏ rơi từ này.

Những từ điển gần đây như Từ điển tiếng Việt do học giả Văn Tân chủ biên (1994), Từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học do Giáo sư Hoàng Phê chủ biên (2003)… đều không ghi nhận từ “miên viễn”, cho thấy nó không còn được dùng rộng rãi nữa. Do đó cũng nên cân nhắc khi sử dụng.

Trọng Nghĩa - Tiếng Việt giàu đẹp

3 nghĩa ít người biết đến của từ ‘tơi bời’

Ta thường dùng từ “tơi bời” để chỉ trạng thái “bị tàn phá mạnh mẽ và dồn dập” (Từ điển tiếng Việt, Hoàng Phê chủ biên). Thực tế từ này vốn có những mà ít người biết đến.

Bàn thắng duy nhất được cầu thủ của đội khách là Jean-David Beauguel ghi ở phút thứ 23 của trận đấu.

Bản thân Ronaldocũng đã có những cơ hội ngon ăn nhưng không thành công, đành muối mặt cùng Al Nassr nhìn đối thủ lấy vé chung kết.

Và một lần nữa người ta lại phải nói về thái độ của cựu tiền đạo MU, mỗi khi mọi chuyện không diễn ra như ý. Cụ thể, lúc rời sân vào cuối hiệp 1, tay săn bàn 38 tuổi liên tục lắc đầu thất vọng.

Thậm chí khi đi đến gần khu vực kỹ thuật của đội nhà, Ronaldo đã lớn tiếng với ban huấn luyện (BHL).

Người hâm mộ ngày một ngán ngẩm với thái độ Ronaldo, cho rằng đáng lý anh phải giải nghệ từ cách đây… 5 năm.

Một người lên tiếng: “Ronaldo thực sự nên giải nghệ cách đây 5 năm thì tốt hơn, chứ thế này thì chỉ làm hỏng di sản của anh ấy”. Và một ý kiến khác: “Ronaldo như thế thật đáng xấu hổ”. Người thứ ba bày tỏ: “Tuần nào anh ấy cũng cáu kỉnh về một điều gì đó”. Thêm một kết luận về CR7: “Anh ta đang làm hỏng di sản sự nghiệp cầu thủ của mình”. Một đề nghị được đưa ra: “CR7 hãy treo giày”.

Ở trận đấu trước đó, Al Nassr thua Al Hilal 0-2, Ronaldo bị chỉ trích gay gắt vì có cử chỉ tục tĩu khi CĐV đối thủ hô vang tên Messi trước mặt anh.

Đến nay, Ronaldo đã ghi 11 bàn và có 2 pha kiến tạo trong 14 lần ra sân cho Al Nassr kể từ khi đến Saudi Arabia vào đầu năm.

Tuy nhiên, siêu sao người Bồ lại là một phần nguyên nhân dẫn đến thất bại của Al Nassr tại Siêu Cúp Saudi Arabia vào tháng 1 và đội bóng của anh hiện đang kém Al-Ittihad 3 điểm trong BXH Saudi Pro League, trong khi đã chơi nhiều hơn đối thủ 1 trận.