Mộ phần đặc biệt của chí sĩ yêu nước

Tọa lạc bên con đường nhỏ Phan Thúc Duyện (quận Tân Bình, TP.HCM), khu Di tích lịch sử văn hóa mộ Phan Châu Trinh rợp bóng cây xanh. Trong không gian rộng khoảng 2.500m2 là các hạng mục nhà văn phòng, nhà kho, nhà thờ và mộ của cụ.

Các tài liệu của Trung tâm Văn hóa thể thao quận Tân Bình ghi rõ, mộ cụ Phan Châu Trinh được Bộ Văn hóa xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia theo Quyết định số 3211QĐ/BT ngày 12/12/1994.

Nằm bên trái nhà thờ, mộ phần của cụ Phan Châu Trinh với màu trắng nổi bật lẩn khuất trong những hoa cỏ xanh mướt.

Phía trước đền thờ cụ Phan đặt bức tượng bán thân của người chí sĩ yêu nước.

Phía trước mộ phần có tấm bia đá khắc chữ Hán “Việt Nam chính trị cách mạng gia Phan Châu Trinh tiên sinh chi mộ”. Sau mộ là tiểu sử của cụ do Huỳnh Thúc Kháng soạn thảo ngày 2/8/1926.

Hiện nay, việc chăm nom khu di tích lịch sử văn hóa mộ cụ Phan Châu Trinh được Nhà nước cùng hậu duệ của cụ kết hợp, chung tay bảo vệ. Bà Lê Thị Sáu (bí danh Tư Sương, 81 tuổi), cháu dâu của cụ Phan cho biết, bà vinh dự được gia đình giao trọng trách trông nom khu di tích.

Hằng ngày, bà vẫn tiếp khách tham quan và kể những câu chuyện về nhà chí sĩ yêu nước Phan Châu Trinh.

Đền thờ cụ Phan Châu Trinh.

Bà Tư Sương cho biết: “Ngày diễn ra đám tang của cụ trở thành sự kiện chấn động. Không chỉ riêng người dân Sài Gòn mà khắp Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ, thậm chí cả kiều bào nước ngoài cũng bất chấp sự ngăn cản của chính quyền thực dân để tổ chức truy điệu, để tang cụ”.

Cũng theo bà, hay tin cụ mất, một gia đình bá hộ tại Sài Gòn vô cùng thương tiếc. Gia đình này sau đó quyết định hiến khu đất có địa thế đẹp cho cụ an nghỉ.

“Lúc đầu, mộ phần cụ cũng nhỏ. Trải qua nhiều lần tôn tạo, mộ phần mới bề thế như bây giờ. Tính đến nay, nơi an nghỉ của cụ đã tròn 95 năm”, bà Tư Sương nói thêm.

Mộ phần cụ Phan nổi bật trong không gian xanh mát của hoa cỏ.

Dẫn chúng tôi đi thăm nhà lưu niệm, bà Sáu cho biết, đây là nơi trưng bày các di vật, di bút, hiện vật về cuộc đời hoạt động cách mạng của cụ Phan Châu Trinh. Trong số này có bộ comple cụ thường mặc khi còn tại thế. Hiện, bộ quần áo vẫn còn nguyên vẹn, được treo trang trọng trong tủ kính.

Trong nhà trưng bày cũng treo các liễn đối do cá nhân, tổ chức gửi viếng lúc cụ qua đời. Hằng ngày, hậu duệ của cụ Phan vẫn tìm kiếm, sưu tầm các hình ảnh, tài liệu, tư liệu về cụ, đem về nhà trưng bày để nơi đây phong phú thêm.

Phía trước mộ phần có tấm bia đá khắc chữ Hán “Việt Nam chính trị cách mạng gia Phan Châu Trinh tiên sinh chi mộ”.

Tình yêu với người vợ chân chất

Bà Tư Sương cho biết, cụ Phan là tấm gương để cả cuộc đời bà noi theo. Cụ là người tiên phong, đi đầu trong phong trào cách mạng dân tộc dân chủ. Suốt một đời, cụ hết sức hết lòng hiến dâng cho đất nước.

“Cụ hy sinh đến nỗi khi vợ, con trai mất, cụ cũng không được gặp mặt vì vướng hoạt động cách mạng. Nhân cách đáng trân trọng của cụ không chỉ thể hiện trong việc cụ tìm đường đưa dân tộc thoát khỏi ách cai trị của người Pháp. Nó còn thể hiện ở tấm lòng chung thủy với người vợ lam lũ”, bà Tư Sương kể thêm.

Bà Lê Thị Sáu (Tư Sương), cháu dâu cụ Phan cho biết, cụ Phan Châu Trinh là nhà cách mạng có nhân cách sáng ngời.

Cụ Phan Châu Trinh mất khi bà Tư Sương chưa ra đời. Thế nhưng, bà khẳng định luôn được cha mẹ kể lại những câu chuyện thấm đẫm tính nhân văn về ông. Một trong số đó là chuyện cụ Phan một lòng với người vợ ở quê trước sự yêu mến của một cô tiểu thư đài các.

Bà kể, khi cụ Phan từ Huế trở về nhà, có một tiểu thư xinh đẹp, là con quan, chuẩn bị rất nhiều đồ đạc cho cụ. Vị tiểu thư này vốn có tình cảm đặc biệt với cụ từ trước và rất muốn đi cùng cụ. Khi trở về nhà, cụ Phan nhìn thấy cảnh vợ mình đang lam lũ làm việc ở ngoài ruộng.

Bộ comple cụ thường mặc khi còn tại thế.

Thấy cụ Phan về, mặc kệ quần áo lấm lem bùn đất, cụ bà tất tả chạy ra đón chồng. Cụ Phan so sánh hình ảnh cơ cực, lam lũ của vợ với cô tiểu thư đài các kia rồi tự thấy thương yêu cụ bà hơn.

“Lúc bấy giờ, cụ là nam nhi có chí lớn. Khi bôn ba bốn bể, cụ được biết bao cô gái trẻ đẹp, học thức yêu mến. Thế nhưng cụ vẫn luôn thủy chung với cụ bà lam lũ, chân chất ở quê nhà. Tình cảm, nhân cách ấy đáng trân trọng vô cùng”, bà Tư Sương kể thêm.

Các tác phẩm, di bút của cụ Phan được lưu giữ, trưng bày trong nhà lưu niệm.

Cũng theo bà Tư Sương, sinh thời, cụ Phan Châu Trinh có 3 người con, 1 trai 2 gái. Tuy nhiên, người con trai của cụ mất sớm khi chưa lập gia đình. Thế nên, cụ chỉ có 13 người cháu ngoại.

Nguyễn Sơn

40 năm chăm sóc, bà quản trang kể chuyện linh thiêng bên mộ liệt sĩ

Gần 40 năm qua, ngày ngày một mình bà đến dọn cỏ, thắp nhang, ngồi trò chuyện, khóc cùng những mộ phần nơi nghĩa trang liệt sĩ.

Vài năm trước, mỗi lần về quê, tôi cũng đắn đo với suy nghĩ "tốn tiền tàu xe" dù chỉ cách nhà 100 km, tàu xe bốn người, hai lượt chỉ tầm một triệu đồng. Lương của tôi khoảng 5 triệu đồng, chồng lương tám triệu, chúng tôi cũng có làm thêm ngoài chút ít. Cuộc sống gia đình gần 20 năm qua cũng chưa phải vay mượn ai. Con cái vẫn học hành đầy đủ, chúng tôi vẫn luôn vui vẻ, phấn đấu. Cuộc sống ai cũng vậy cũng có những lo toan đời thường. Chỉ đến khi tóc đã điểm bạc, thấy bố mẹ ngày càng già đi, tôi mới chợt nhận ra, mỗi năm chỉ về gặp bố mẹ đôi lần vậy có quá ít không? Sao lại vì đắn đo chút tiền tàu xe mà cản trở mình về với nơi mình sinh ra, về với những người thân yêu nhất, khi tuổi đã xế chiều?

Khi nghĩ thoát ra được những suy nghĩ ấy, cứ mỗi khi rảnh, tôi lại "nhảy xe" về quê, có khi một mình, có khi cả nhà... Tôi thấy về quê là niềm hạnh phúc lớn, có khi chỉ về để nhìn thấy bố mẹ, biết mọi người còn khỏe là đủ, chứ cũng không cần phải vì lí do gì to tát. Tùy theo hoàn cảnh mỗi người, mỗi gia đình, nhưng hãy về quê khi bản thân mình vui vẻ muốn về. Nếu còn tâm trạng, còn đắn đo thì không nên để bố mẹ phải buồn vì suy nghĩ "chúng nó về thăm mình mà tốn kém quá". Làm vậy khổ cả mình, khổ tâm cả bố mẹ.

ThuAnh

Nhiều người suy nghĩ quá bi quan. Trước kia, thu nhập 7-8 triệu đồng mỗi tháng, hai vợ chồng tôi vẫn về quê ăn Tết. Giờ thu nhập 20-30 triệu, chúng tôi vẫn về quê ăn Tết. Quan trọng là được về bên gia đình, người thân. Bởi cuộc sống có nhiều điều ta cần trân trọng, tận hưởng. Mỗi lần về quê, thấy cha mẹ già hơn, anh chị, các cháu ở quê còn nhiều khó khăn, quê hương chưa nhiều đổi mới... chính là động lực để mỗi tôi cố gắng hơn trong năm tới. Có nhiều tiền thì tiêu Tết kiểu nhiều, ít tiêu kiểu ít. Người thân sẽ luôn thông cảm cho chúng ta. Đừng vì chút thể diện, chút tiền bạc kiếm thêm mà bỏ lỡ những giờ phút quan trọng trong cuộc đời.

Binbo0102

>> 'Ba năm không dám về Việt Nam ăn Tết vì tốn kém quà cáp'

Bao nhiêu người mà gần đây cha mẹ mất đi mới hối tiếc: xưa tiếc tiền về, giờ có tiền đi chăng nữa cũng biết về với ai? Tùy túi tiền mỗi người mà liệu cơm gắp mắm. Tuổi già của bố mẹ chẳng kéo dài, thử nhẩm tính: sau 365 ngày, cũng chỉ một lần gặp mặt. Ví dụ bố mẹ sống được khoảng 20 năm nữa, thì nếu tranh thủ vẫn sum họp được 20 lần, cháu được gần gũi ông bà thêm 20 lần. Nếu hai năm mới về một lần nghĩa là số lần gặp ông bà chỉ còn một nửa. Theo tôi, nếu không quá khó khăn thì mỗi người hãy cố gắng về, chi tiêu trong mức thu nhập. Chúng ta còn vài chục năm, còn sức khoẻ để cố gắng kiếm thêm tiền. Trong khi đó, bố mẹ chỉ còn đếm từng ngày để gặp chúng ta.

Minh

Về quê ăn tết là để xả stress, về thăm lại gia đình, quây quần bên nhau, chúc Tết vui vẻ với cha mẹ già, đây là một việc làm hết sức ý nghĩa. Chỉ có vung tiền ăn chơi, đãi đằng quà cáp, lì xì tiền to... mới gây tốn kém. Đó chẳng qua cũng là bệnh sĩ diện. Bạn tôi ở nước ngoài về thăm quê, toàn bộ chi phí (kể cả vé máy bay, ở Việt Nam ba tuần) cũng chỉ tốn có 2.500 đôla, vẫn vui vẻ với người thân, bạn bè. Tiền tiêu nhiều hay không là do bản thân mỗi người. Sĩ diện thì bao nhiêu cũng không đủ.

Ha Nguyen

Về quê ăn Tết bản chất là để sum họp gia đình, thăm hỏi bà con họ hàng sau một năm trời cày cuốc để kiếm sống; là tìm về nguồn cội, ông bà tổ tiên. Ngày nay, nhiều người lại quá thực dụng, về quê ăn Tết chỉ là để phô trương thanh thế, chứng tỏ mình là người thành đạt trở về, là mang càng nhiều tiền về quê biếu tặng người này người nọ thì mọi người mới quý trọng. Việc này có khi trở thành lố bịch, có khi tạo mâu thuẫn, gây xích mích tình thân. Cốt lõi vẫn là ở tấm lòng mình.

Phạm Tấn Triển

Việt Thànhtổng hợp

>> Bạn tốn bao nhiêu chi phí mỗi lần về quê ăn Tết? Gửi bài tại đây.Ý kiến không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.

Tuần vừa rồi, gia đình chị Ngân (29 tuổi) tại quận Bình Thạnh, TP.HCM đã được phát phiếu để đi siêu thị theo ngày chẵn lẻ. Tuy nhiên, do tính chất công việc nên dù làm việc tại nhà, chị cũng ít khi rời mắt khỏi màn hình máy tính. Không thể đến siêu thị xếp hàng mua thực phẩm như ngày giờ đã phân bổ, chị quyết định phát huy tối đa kinh nghiệm đi chợ trực tuyến đã tích lũy từ những mùa dịch trước đó.

Theo đó, với các nhu yếu phẩm như mỳ gạo, chị Ngân sẽ tự mua trực tiếp bằng phiếu. Còn lại, để thực phẩm tươi ngon nhất, chị chọn dịch vụ đi chợ hộ, đi siêu thị hộ trong ngày. Chị Ngân tiết lộ: “Tôi cố gắng hạn chế ra ngoài càng ít càng tốt để góp phần chống dịch với thành phố nên tôi dùng GrabMart hầu như hàng ngày”.

Bên cạnh đó, chị Ngân còn tỏ ra khá “sành sỏi” khi thanh toán bằng ví điện tử. “Tôi thường dùng ví điện tử để thanh toán. Giờ dùng ví điện tử dễ lắm, chỉ cần liên kết với thẻ ngân hàng là kích hoạt được ngay. Phụ nữ thời nay làm nội trợ cũng phải biết công nghệ mới được”.

Với chị, dùng ví điện tử là chiến lược tối ưu để sử dụng đồng tiền một cách thông minh trong mùa giãn cách. “Gia đình có 5 thành viên nên chi phí ăn uống không phải ít. Nếu thanh toán bằng ví điện tử Moca trên ứng dụng Grab chẳng hạn, mình còn có thể được cộng điểm thưởng, đổi ưu đãi nhờ GrabRewards, tích tiểu thành đại mà cũng tạo niềm vui khi mua sắm nữa”, chị Ngân cho hay.

Thực tế, theo ghi nhận, từ khi COVID-19 xuất hiện vào năm ngoái, thanh toán trực tuyến, điển hình là ví điện tử, dần trở nên phổ biến với nhiều tiện ích hơn. Ví dụ với ví Moca trên ứng dụng Grab, không chỉ là phương thức thanh toán các dịch vụ của Grab mà còn được sử dụng để thanh toán hoá đơn, nạp tiền điện thoại cũng như mua sắm trên các sàn thương mại điện tử với nhiều sản phẩm đa dạng từ hàng công nghệ, đồ gia dụng, thực phẩm đến mỹ phẩm, thời trang…

Mới đây, Moca cũng chính thức trở thành phương thức thanh toán mới trên Tiki. Đại diện ví điện tử Moca cho biết, từ nay đến hết ngày 31/7, người dùng thanh toán bằng Moca trên Tiki sẽ được giảm đến 50%, tối đa 25.000 đồng khi nhập mã MOCAXINCHAO. Ngoài ra, với các hệ thống AeonEshop, Fahasa, Vinamilk và Yes24, người dùng Moca cũng sẽ được hoàn tiền từ 20% đến 30% cho các hoá đơn từ 100.000 đồng trở lên. Chỉ với vài thao tác kích hoạt ví đơn giản, các chị em nội trợ đã có thể giải quyết bài toán tiêu dùng mùa dịch, vừa tiện lợi, an toàn lại còn vô cùng tiết kiệm.

Ngồi nhà vẫn có thể thanh toán hoá đơn nhờ ví điện tử

Tự cách ly tại nhà vì liên quan đến ca nhiễm mới, chị Hoa (33 tuổi) ở Hà Nội không có cách nào gặp cô thu tiền nước dưới cửa chung cư. Được hàng xóm trong nhóm chat “mách nước", chị mới biết có thể thanh toán tất tần tật các loại phí từ hoá đơn điện nước đến nạp tiền điện thoại, thậm chí là phí dịch vụ truyền hình cáp bằng ví điện tử.

Chị Phương (32 tuổi), sống tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội cũng chia sẻ: “Từ khi biết ví điện tử thì thấy thanh toán dễ dàng và nhanh chóng hơn hẳn. Giờ ở yên trong nhà vẫn hoàn tất được các khoản phí cố định hàng tháng cho gia đình, đảm bảo an toàn mùa dịch”. Cả chị Phương và chị Hoa cho biết sẽ duy trì thói quen này kể cả khi gia đình hết diện cách ly.

Thực tế, khi dịch bệnh diễn biến ngày càng phức tạp, nhiều tỉnh thành phải tiến hành giãn cách xã hội, các hình thức thanh toán trực tuyến, đặc biệt là qua ví điện tử càng phát huy ưu điểm. Với sự tiện lợi, nhanh chóng cùng nhiều chương trình ưu đãi, tích điểm hấp dẫn, ví điện tử đã và đang đã góp phần hoàn tất một quy trình “không chạm” giữa người sử dụng và nhà cung cấp dịch vụ, trở thành "trợ thủ đắc lực" cho nhiều chị em nội trợ.

Lê Hương