Trong rất nhiều miền quê cùng thờ Lý Nam Đế, làng Giang Xá là một trong những nơi thờ tự chính. Để biểu thị tấm lòng tôn kính, người dân Giang Xá đã sáng tạo ra bánh bác để dâng vua.
Thời xưa, bánh do các trưởng lão trong làng làm riêng để tiến vua. Sau này, người dân truyền nhau cách làm, rồi bánh bác dần xuất hiện trong các sự kiện lớn của làng như lễ hội, cưới xin hay làm quà biếu khách quý.
|
Công thức để có món bánh bác ngon thì phải "luộc bằng mỡ, lật bằng tay". |
Hễ con gái Giang Xá lấy chồng, nhà gái lại thách cưới nhà trai bằng tráp bánh bác. Vì thế người Giang Xá có câu: "Dù ai chồng chán, vợ chê/Ăn miếng bánh bác lại về với nhau". Gọi là bánh bác bởi người Giang Xá nói chệch "bác" từ "rán, chiên".
Để làm ra được một “tày” bánh bác ngon, người làm cần lựa chọn rất kỹ nguyên liệu, từ gạo nếp cái hoa vàng, gấc, đỗ xanh, tới đường nâu, mỡ thăn lợn, thậm chí là lá chuối và chiếc lạt buộc bánh.
Gạo nếp được ngâm 2-3 tiếng rồi đem xay, nén cho thật mịn. Nửa số gạo được trộn với gấc để tạo màu đỏ xen lẫn màu trắng.
Để làm ra một chiếc bánh bác thì “bác bột” là công đoạn quan trọng nhất. Những khoanh bột được thấu cho dẻo và nặn tròn. Chảo “bác” bánh thường làm bằng gang. Ở đó, người làm phải lật giở bột nếp trên chảo mỡ nóng…. bằng tay không.
Mỡ dùng để rán bánh phải là mỡ lợn thăn, không được dùng dầu ăn, tỷ lệ mỡ và độ lửa sẽ quyết định độ dẻo, thơm của bánh. Đầu tiên, cho khoảng nửa muôi mỡ dải đều mỏng khắp chảo, sau đó cho miếng bột nếp dẻo đã trộn áp xuống mặt chảo. Dùng bàn tay để giở bánh sao cho thật mỏng đều khắp bề mặt của chảo. Đặc biệt, bánh phải được nén bằng tay và lật liên tục khi rán.
Qua công đoạn “bác”, bột gạo nếp chín được tán mỏng trên mặt bàn đã trải lớp bóng kính cho nguội, phần bột trộn với gấc được trải bên dưới phần bột không trộn. Đậu xanh sau khi nấu chín được trộn cùng đường kính hoa mai, cán thành hình trụ với đường kính 3 - 5cm. Đậu xanh được dùng làm nhân sẽ được đặt sau cùng trên lớp bột bánh.
Cuối cùng, người làm cuộn 3 lớp: bột gạo trộn gấc, bột gạo trắng và nhân đậu xanh thành hình như khúc giò và gói trong lá chuối. Để có được một “tày” bánh bác, người làm phải mất tổng cộng khoảng 5 tiếng.
|
Việc làm ra một miếng bánh bác ngon theo đúng phương thức truyền thống là không hề đơn giản. |
Mỗi “tày bánh” sau khoảng 2 tiếng đồng hồ ủ bên trong lá chuối sẽ dùng dao sắc cắt khoanh từ 2-3 cm để thành một “khẩu” bánh. Những “khẩu” bánh bác y như một bông hoa sặc sỡ sắc màu khoe sắc với nhị vàng xen lẫn với những hạt vừng lốm đốm, lớp bánh đỏ màu gấc đan vào nhau nhưng không lẫn lộn với lớp bánh trắng mịn của gạo nếp.
Đẹp mắt là vậy, bánh bác còn vô cùng hấp dẫn bởi hương vị thơm bùi. Cắn miếng bánh vẫn còn âm ấm, vị dẻo thơm của gạo nếp quyện với vị ngọt thanh mát của đậu xanh kho đường đem đến cho thực khách một cảm giác thật khó tả về chiếc bánh bình dị thôn quê nhưng đậm đà truyền thống dân tộc.
Bánh chỉ được đun bằng gốc rạ hoặc củi, độ nóng vừa đủ. Nếu dùng bếp ga hay bếp than, bánh rán sẽ không được thơm, mùi vị gạo nếp, màu đỏ tươi của gấc sẽ không còn.
|
Đáng chú ý, do không sử dụng chất bảo quản nên bánh bác chỉ giữ được lâu nhất là hai ngày. |
Ngày nay, bánh bác vẫn được nhiều người làng Giang Xá sử dụng để cung tiến trong những ngày lễ, Tết. Người dân khắp nơi cũng có thể chọn mua về làm quà.
Trải qua hàng trăm năm, đến nay bánh bác vẫn giữ được hương vị và vẻ đẹp ấn tượng, trở thành một đặc sản không lẫn với bất cứ thứ quà quê nào được tạo nên nhờ sức sáng tạo, đôi bàn tay khéo léo của người dân trên mảnh đất Kinh kỳ.
7 món sơn hào hải vị tiến vua thời xưaTrong văn hóa ẩm thực Việt Nam từ xa xưa, những món ăn được dùng để tiến vua không chỉ ngon miệng, có giá trị dinh dưỡng cao mà còn rất quý hiếm. " width="175" height="115" alt="Món ngon tiến vua của người Giang Xá" />
Món ngon tiến vua của người Giang Xá
2025-01-31 16:27
Tối 30/6, Xuân Nghị lần đầu xuất hiện trên ghế nóng chương trình Ai là triệu phú. Nam diễn viên trả lời trơn tru 8 câu hỏi đầu tiên của chương trình mà không cần đến bất cứ sự trợ giúp nào. Tuy nhiên tới câu hỏi số 9 liên quan đến bài hát Đi cấy, Cao Minh Bách của Nhà trọ Balanha buộc phải nhờ đến sự trợ giúp của diễn viên hài Trung ruồi. Vừa nghe MC Phan Đăng nói Trung ruồi đã biết ngay người cần trợ giúp là ai. Đọc xong câu hỏi mà không thấy Trung ruồi trả lời, Xuân Nghị sốt ruột giục: "Trả lời nhanh em ơi, hả hả cái gì?". Trung ruồi liền đáp: "Sao không hỏi u Hồng Vân ấy?" và kịp nói với với rất nhỏ đáp án B khi chuông bấm hết giờ của chương trình kết thúc. Màn đối đáp của hai diễn viên hài khiến khán giả bật cười và cho rằng đây là màn gọi điện hài hước nhất Ai là triệu phú. | Xuân Nghị - Trung Ruồi tạo nên màn gọi điện hài hước nhất Ai là triệu phú. |
Sau khi cân nhắc và sử dụng quyền trợ giúp 50/50, nam diễn viên gốc Thanh Hóa quyết định chọn đáp án B và mang về giải thưởng 14 triệu đồng. Tuy nhiên Xuân Nghị vẫn không quên nói thêm với vẻ mặt hài hước: "Tại Trung ruồi hết. Trong giờ phút này nó còn ờ gì nữa". Trên ghế nóng Ai là triệu phú, Xuân Nghị chia sẻ anh muốn đi đến câu 12-13 của chương trình và đã đạt được mục đích khi hoàn thành xuất sắc câu hỏi số 12 về lĩnh vực hội họa nhờ quyền trợ giúp cuối cùng, mang về tấm séc 40 triệu đồng. Như vậy, tính đến nay trong số các nghệ sĩ hoạt động nghệ thuật tham gia thì bên cạnh Xuân Nghị còn có thêm NSND Hoàng Dũng, MC Nguyên Khang là những nghệ sĩ giành được mức giải thưởng này. Xem tiếp phần trả lời giúp Xuân Nghị thắng 40 triệu đồng Mỹ Anh Nhiên 'Nhà trọ Balanha' hài hước, tự tin ở 'Ai là triệu phú'Trần Vân, nữ diễn viên thủ vai Nhiên trong 'Nhà trọ Balanha' được MC Phan Đăng giới thiệu là người điên khi tham gia chơi trong Ai là triệu phú số phát sóng tối 22/6. " width="175" height="115" alt="Xuân Nghị, Trung Ruồi tạo nên màn gọi điện hài nhất Ai là triệu phú" />
Xuân Nghị, Trung Ruồi tạo nên màn gọi điện hài nhất Ai là triệu phú
2025-01-31 15:53
Vài ngày qua, những tấm biển quảng cáo in hình một người đàn ông trẻ đang mỉm cười với thông điệp "Hãy cứu tôi khỏi cuộc hôn nhân sắp đặt" xuất hiện rải rác trên các con phố ở London, Birmingham, và Manchester (Anh).Địa chỉ web đính kèm findMALIKawife.comcũng thu hút sự chú ý của đông đảo cư dân địa phương và người dùng mạng xã hội. Muhammad Malik (29 tuổi), nhân vật chính trên tấm biển cỡ lớn kia, nói với VICEý tưởng táo bạo này được một người bạn làm marketing "mách nước" cho anh. | Những tấm biển quảng cáo của Malik xuất hiện ở London, Birmingham, và Manchester (Anh). Ảnh: BBC. |
"Tôi nói với anh ấy rằng mình có rất ít thời gian để hẹn hò, đại dịch càng khiến việc tìm đối tượng lý tưởng trở nên khó khăn hơn. Tôi muốn tìm cách để 'tự quảng cáo' mình", chàng doanh nhân chuyên làm các chiến dịch xóa đói, giảm nghèo sống tại London, nói. Malik khẳng định trên website của mình rằng anh hoàn toàn nghiêm túc với chuyện tìm bạn đời tương lai. Mẫu hình lý tưởng mà chàng trai này ao ước là "một phụ nữ Hồi giáo trong độ tuổi 20, luôn nỗ lực cải thiện đức tin của mình". Anh cũng nhấn mạnh mình là con một trong gia đình nên có trách nhiệm chăm sóc cha mẹ. "Nếu có cô gái nào không chấp nhận được những điều trên, tôi không nghĩ chuyện này sẽ thành công", Malik nói. Không chỉ là "chiến dịch tìm vợ" Trong xã hội các quốc gia Nam Á, nhất là ở khu vực tiểu lục địa Ấn Độ mà anh sinh ra, đa số đều lập gia đình qua các cuộc hôn nhân mai mối. Người dân thường tìm đối tượng kết hôn qua các bà mai và họ hàng. Mỗi cuộc hôn nhân đều là nỗ lực của cả cộng đồng. Những năm gần đây, ngành dịch vụ mai mối chuyên nghiệp tại Ấn Độ đã phát triển mạnh mẽ. Mới nhất, chương trình Indian Matchmakingdo Netflix sản xuất đã được đề cử giải Emmy nhờ đem lại góc nhìn cận cảnh về ngành này. | Nhiều người Ấn Độ vẫn tìm đến sự trợ giúp của các bà mai để tìm kiếm đối tượng kết hôn. Ảnh: Indian Matchmaking/Netflix. |
Trên thực tế, Malik chưa rơi vào tình thế bị gia đình sắp xếp đối tượng kết hôn. "Hôn nhân sắp đặt có thể tốt đẹp nếu bạn tham khảo ý kiến của người thân để lựa chọn đối tượng phù hợp. Song, gia đình tôi chỉ có 3 người, không có nhiều bạn bè hay bà mai quen thuộc để có thể giúp đỡ", anh cười. Ban đầu, khi Malik đưa ra ý tưởng "tự quảng cáo" chính mình, cha mẹ anh có chút xấu hổ. Dần dần, họ cũng chấp nhận và ủng hộ quyết định của con trai. Tới nay, chiến lược thu hút sự chú ý của anh khá thành công. Vài ngày sau khi tấm biển quảng cáo cỡ lớn xuất hiện, Malik nhận được tin nhắn làm quen từ các cô gái và gia đình ở nhiều nước, từ Pakistan tới Tanzania. Chia sẻ với VICE, anh cho biết mình nhận được hơn 1.000 tin nhắn và sẽ xem qua từng lời nhắn trong số đó. Ngoài những lời mời làm quen, những tấm biển quảng cáo ấy còn giúp anh tìm lại những mối quan hệ cũ. Một số giáo viên ở trường cũ cũng liên lạc lại với anh. "Tôi cảm thấy khó tin khi tất cả đều muốn biết chuyện gì đang xảy ra với tôi". Thông qua phương pháp này, Malik dần thấu hiểu hơn về mẫu người bạn đời mình mong mỏi. | Malik cho biết anh nhận ra "thực tế phũ phàng" về bạo hành trong hôn nhân qua lời chia sẻ từ nhiều phụ nữ qua website của mình. Ảnh: Muhammad Malik/VICE. |
"Tôi nghĩ 'nửa kia' của đời mình sẽ là mảnh ghép còn thiếu, có thể cân bằng lại tính cách của tôi. Tôi thuộc tuýp người ưa khám phá, sáng tạo nên muốn tìm một cô gái có định hướng nghề nghiệp rõ ràng, thực tế hơn mình", anh kể. "Chiến dịch tìm vợ" của Malik trở nên nghiêm túc hơn khi anh nhận được nhiều lời khuyên về việc kết hôn từ người dùng mạng xã hội. Nhiều phụ nữ chia sẻ với anh họ từng là nạn nhân của những cuộc hôn nhân được sắp đặt, bị lạm dụng và có vết thương tâm lý. Malik nói thêm anh muốn tự thực hiện dự án này, thay vì tìm kiếm người bạn gái lý tưởng thông qua những website hẹn hò vì không đồng tình với cách các nền tảng này "phân loại" đối tượng. "Tôi không muốn tham gia vào hệ sinh thái mang tính phân biệt như vậy. Họ đem đến những lựa chọn để người dùng tích vào từng ô, từ chủng tộc, quốc tịch cho tới đặc điểm ngoại hình", anh nói. Theo Zing Vì sao đàn ông Hàn Quốc giàu có không thích kết hônDù hoàn toàn có đủ khả năng kinh tế để lập gia đình, nhiều nam giới xứ kim chi vẫn chọn sống độc thân vì muốn tự do hoặc kén chọn bạn đời. " alt="Đăng biển quảng cáo chính mình để tìm vợ" width="90" height="59"/>
Đăng biển quảng cáo chính mình để tìm vợ
|
Sống ở cả thành phố và vùng quê cũng là lựa chọn của gia đình chị Đào Thị Hải Yến (Yến Magui, 34 tuổi), chủ chuỗi 4 tiệm trà và bánh ở tỉnh Bình Dương. Chị lớn lên ở thị trấn Madagui, huyện Đạ Huoai, tỉnh Lâm Đồng và hiện sinh sống tại TP Dĩ An.
“Làm trong ngành F&B có rất nhiều khó khăn và áp lực. Nhiều khi mệt mỏi quá, mình lại ước được về quê sống cho thoải mái. Bố mẹ vẫn ở Madagui nên nhà mình vẫn hay về thăm. Lý do chưa về quê hẳn là công việc kinh doanh của vợ chồng mình đều ở Bình Dương, con cũng đi học ở đây nên chỉ có thể đi lại mỗi khi rảnh”, chị nói.
Theo chị Yến, từ Dĩ An về Madagui chỉ tốn 3 tiếng chạy ôtô nên cứ cách 1-2 tháng gia đình chị lại di chuyển. Mỗi lần, họ ở quê cả tuần do tính chất công việc có thể điều hành từ xa.
Cách đây 3 năm, vợ chồng chị Yến mua mảnh đồi đá hoang 5.500 m2 ở Madagui và quyết định biến nơi này thành đồi hoa giấy rực rỡ.
“Mình rất yêu loài hoa giấy, đi đâu thấy cũng trầm trồ, ao ước. Chồng bảo trồng cho mình cả đồi hoa. Ban đầu, mình tưởng nói đùa nhưng anh mua 2.000 cây giống ở miền Tây, thuê người làm vườn, xẻ taluy làm đường đi. Mỗi năm, vợ chồng mình đầu tư chi phí để cải tạo, thuê người dọn cỏ, tỉa cành, bón phân”, chị nói.
|
Vợ chồng chị Đào Thị Hải Yến đi lại giữa Dĩ An - Madagui để vừa kinh doanh, vừa tận hưởng cuộc sống yên bình. |
Với chị Yến, cuộc sống ở thành phố luôn diễn ra hối hả, ăn uống, đi lại cũng đặt sự tiện lợi lên hàng đầu và cả ngày chỉ xoay quanh công việc. Còn khi ở quê, gia đình chị có thể thức dậy sớm, thảnh thơi uống cà phê, tận hưởng không khí trong lành, ánh nắng ấm áp, đồ ăn cũng giản đơn và tự nấu nhiều hơn.
“Tuy nhiên, để lựa chọn về quê hẳn chắc về già mình mới nghĩ đến”, chị Yến nói.
Chị giải thích: “Ở hiện tại, thành phố cho cả gia đình mình nhiều cơ hội học hỏi và tiến bộ hơn. Còn về quê sống chậm hơn một chút, thư giãn là chủ yếu. Việc cân bằng sẽ tốt hơn cho sự phát triển của con mình”.
Lựa chọn khó
“Bỏ phố về rừng nghe thì đơn giản nhưng đối với những người từng rời rừng lên phố như mình lại là bao đắn đo”, chị Võ Ngọc Mai (30 tuổi, Đắk Lắk), hiện sinh sống và làm việc trong lĩnh vực ngân hàng ở TP.HCM, nói với Zing.
Vợ chồng chị Mai đều sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Tây Nguyên đầy nắng, gió. Tuổi thơ chứng kiến cuộc sống lam lũ của bố mẹ với cây cà phê, bắp và trụ tiêu, cả hai cố gắng học để thoát cảnh bán mặt cho đất, bán lưng cho trời.
Quen nhau cả tuổi thơ, yêu 9 năm, cùng lên TP.HCM lập nghiệp, về chung nhà 3 năm và sinh con gái nhỏ, vợ chồng chị Mai tự hào khi mua được nhà riêng và có của để dành sau thời gian dài phấn đấu, lăn lộn nơi phố thị.
“Khi đại dịch ập tới, vợ chồng mình đều làm ở mảng ngân hàng nên được làm việc tại nhà. Suốt 8 tháng, chúng mình không dám đi đâu vì có con nhỏ sợ bị nhiễm virus. Nhưng rồi Sài Gòn dịch cao điểm, vì lo cho an toàn của con, cả hai bàn nhau chỉ về quê 1-2 tháng đợi tình hình ổn rồi lên. Ấy vậy mà ngót nghét 4 tháng trời, vợ chồng mình không ai nhắc tới việc trở lại thành phố nữa”, chị nói.
|
Vợ chồng chị Võ Ngọc Mai chưa muốn trở lại thành phố sau 4 tháng về quê tránh dịch. |
Trước dịch, vợ chồng chị Mai chỉ về quê 3-4 lần/năm. Nhờ Covid-19, họ có cơ hội trải nghiệm cuộc sống ở quê lâu nhất tính từ lúc rời khỏi nhà năm 18 tuổi.
Không gian rộng rãi, thoải mái khiến tinh thần lẫn sức khỏe của gia đình chị Mai đều tốt lên. Trong đó, con gái chị vui vẻ và hiếu động hơn rất nhiều khi được quan sát, chạy nhảy trong vườn.
Vợ chồng chị Mai cũng có thời gian chia sẻ và quan tâm tới bố mẹ 2 bên, cháu được gần ông bà nên cả gia đình đều hạnh phúc.
Bên cạnh đó, họ cũng ngạc nhiên bởi chính sự đổi thay của quê hương, rằng người dân đã áp dụng khoa học, máy móc vào nông nghiệp khiến mọi thứ trở nên dễ dàng và nhẹ nhàng hơn.
“Vợ chồng mình thu nhập hơn 50 triệu đồng/tháng mà ở thành phố cũng không dư nhiều, chủ yếu là khoản đầu tư và buôn bán ngoài. Đi làm từ sáng tới tối mới về, ăn với nhau bữa cơm cũng chờ mệt mỏi. Bởi vậy, vợ chồng mình cũng từng nghĩ về quê, thu nhập thấp nhưng bớt chi phí và có nhiều thời gian cho gia đình. Nhưng cuối cùng, cả hai vẫn bị cuốn theo công việc”.
Gần đây, vợ chồng chị Mai quyết định mua mảnh đất rộng gần 8.000 m2 với căn nhà nhỏ, vườn cây ăn trái, ao cá và tiện đường đi lại ở huyện Lắk - nơi họ được sinh ra. Cả hai lên nhiều ý tưởng xây dựng khu vườn và muốn ở lại quê sinh sống, làm việc.
“Nói là vậy nhưng còn biết bao nhiêu bộn bề, lo toan cho tương lai: nhà cửa, môi trường sống và con cái. Mình vẫn thấy thành phố sẽ là môi trường giáo dục tốt và cơ hội phát triển cho con sau này. Nếu tình hình dịch ổn lại, mình nghĩ vợ chồng mình vẫn còn trẻ và vẫn nên lăn lộn để tương lai tốt hơn. ‘Cuộc sống hưu trí sớm thoải mái nhưng có thật sự đầy đủ và tốt cho tương lai xa hay không?’, mình luôn băn khoăn câu hỏi này”, chị nói.
Sẽ về hẳn khi kinh tế ổn định
Chị Võ Ngọc Mai dự định khi lên lại thành phố sẽ cho thuê lại khu vườn ở quê để vừa giữ đất, vừa có người chăm sóc cây trái. Nếu không vướng bận công việc, vợ chồng chị sẽ chăm về quê hơn.
“Vợ chồng mình xác định sau này sẽ về quê hẳn, chỉ là đợi đến lúc phù hợp. Trước tiên là phải sắp xếp cho con môi trường phù hợp và tốt cho bé sau này. Vấn đề tài chính cũng quan trọng và phải được đảm bảo dù ở đâu. Vợ chồng mình đang từng bước chuẩn bị cho điều đó. Nhà cửa trên Sài Gòn vẫn giữ, ở quê cũng tích trữ đất cho thuê, trồng vườn cây ăn trái để sau này có nguồn thu lâu dài. Vợ chồng mình cũng thử một số công việc ở quê để nếu có về sẽ có nhiều lựa chọn cho cuộc sống ổn định”, chị Mai nói.
|
Chị Mai, chị Bình và chị Yến đều có chung lựa chọn là sẽ bỏ hẳn phố về rừng khi chuẩn bị điều kiện kinh tế vững chắc. |
Hiện tại, chị Dương Bình cũng cảm thấy đi lại giữa TP.HCM - Đắk Lắk tốt và phù hợp với bản thân hơn là bỏ hẳn phố về quê.
“Điều mình cảm thấy thú vị là được thay đổi môi trường sống thường xuyên. Hai môi trường đối lập, hai không khí khác biệt khiến mình luôn có cảm giác mới mẻ, giúp tạo hứng khởi trong công việc chuyên môn rất nhiều. Khó khăn đối với mình có lẽ là say xe nhưng vì đi lại nhiều nên cũng quen dần”, chị nói.
Chị Bình dự định về hẳn quê khi điều kiện kinh tế vững vàng hơn. Chị đang lên kế hoạch phát triển mảng kinh doanh nông sản của nhà trồng được để có thể tạo nền tảng vững chắc, đảm bảo điều kiện sống tốt cho mình dù ở bất kỳ đâu.
Trong khi đó, chị Đào Thị Hải Yến nhắn nhủ: “Bỏ phố về rừng hiện là xu hướng của các gia đình trẻ ở thành phố, có nền tảng kinh tế ít nhiều. Mình có lời khuyên nhỏ rằng hãy chọn nơi mà bạn hiểu về vùng đất, con người và văn hóa ở đó. Bạn chọn rừng, nhưng rừng có chọn bạn không? Nếu chỉ vì chút mệt mỏi thành thị mà bỏ hẳn về rừng, mà có lẽ bản thân cũng chưa hình dung được còn rất nhiều thử thách đang chờ phía trước. Hãy chuẩn bị tinh thần và kiến thức thật vững chắc trước khi quyết định”.
Theo Zing
Giám đốc bỏ phố về làng, cải tạo nhà đổ nát để trồng rau, sống an yên
Sau khi chọn cuộc sống ở làng quê, người đàn ông cùng các thành viên trong gia đình biến nhà đổ nát thành không gian sống xanh với vườn rau trên cao.
" alt="Những người sống ở cả thành phố và vùng quê" width="90" height="59"/>