- Cách đây 2 năm,ấttriệuxinviệcnămsausếpđuổikhéngười chơi ngoại hạng anh em có nhờ người xin việc vào 1 cơ quan với chi phí 100 triệu đồng, người đó là lãnh đạo cơ quan nơi em đang làm.
TIN BÀI KHÁC
- Cách đây 2 năm,ấttriệuxinviệcnămsausếpđuổikhéngười chơi ngoại hạng anh em có nhờ người xin việc vào 1 cơ quan với chi phí 100 triệu đồng, người đó là lãnh đạo cơ quan nơi em đang làm.
TIN BÀI KHÁC
Đây là một cuốn hồi ký, mà ở đó nhân vật chính – cũng là đồng tác giả – William Kamkwamba, đã kể về chặng đường đời từ cậu bé nghèo ở một quốc gia châu Phi kém phát triển trở thành một hình mẫu vượt lên số phận bằng lòng đam mê, việc đọc sách, và quan trọng hơn tất cả là bắt tay vào làm theo như tinh thần của giáo dục STEM (trang bị cho người học những kiến thức và kỹ năng cần thiết liên quan đến các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học).
William Kamkwamba bên sáng chế đầu tiên của mình. |
Cậu bé thất học ham mê đọc sách
William Kamkwamba sinh ra và lớn lên ở Masitala, làng quê nhỏ bé và nghèo khó của nước Malawi (Châu Phi). Trước khi chế tạo cối xay gió, Kamkwamba nuôi ước mơ trở thành thợ chữa xe hơi.
14 tuổi, Kamkwamba buộc phải thôi học trường công lập vì gia đình cậu không thể chi trả khoản học phí 80 USD. Năm 2001 - lúc ấy cậu nghĩ cuộc đời mình sẽ chỉ mãi gắn bó với những cánh đồng. Nhưng hạn hán kéo đến khiến cả gia đình cậu và dân làng rơi vào cảnh đói kém. Hàng xóm và bạn bè của Kamkwamba lần lượt qua đời.
Vào mùa tiếp theo, trời có mưa và cây trồng dần tươi xanh trở lại nhưng gia đình Kamkwamba vẫn không có tiền đóng học phí. Cậu không được tới trường, thời gian rảnh, Kamkwamba bắt đầu đến thăm thư viện làng. Ở đó cậu đọc được hai cuốn sách giáo khoa viết về việc tạo ra điện. Hình ảnh những chiếc cối xay gió ở bìa cuốn sách gây ấn tượng đặc biệt cho Kamkwamba.
![]() |
Sản phẩm đầu tay của anh Kamkwamba. |
Kamkwamba nghĩ rằng một chiếc cối xay gió sẽ giải quyết được nhiều vấn đề cho bố mẹ cậu và sáu chị em gái. Cậu quyết định sẽ làm một chiếc cối xay gió với nguyên liệu là ống nhựa PVC, các bộ phận của chiếc xe hơi và xe đạp gỉ sắt. Ban đầu Kamkwamba làm một mô hình nhỏ. Sau đó cậu dành nhiều tuần lễ làm các bộ phận để tạo ra chiếc cối xay gió thật sự. Có cối xay gió, Kamkwamba có thể thức khuya đọc sách mà không phải đi ngủ từ lúc 7 giờ tối như đa số người dân Malawi.
Không chỉ tạo ra điện để tiết kiệm tiền cho gia đình và giảm những nguy cơ sức khỏe của việc thắp sáng bằng dầu hỏa, Kamkwamba còn dùng điện để bơm nước từ giếng sâu tưới cho cánh đồng ngô và thuốc lá của gia đình. Nhờ đó, gia đình Kamkwamba đỡ lo hơn trước sự tàn bạo của thiên nhiên và có thể trồng thêm một vụ mùa nữa.
Từ ý định khiêm tốn ban đầu, cuối cùng Kamkwamba đã có những thiết kế rất lớn lao. Hiện nay Kamkwamba chế tạo ra ba cối xay gió, đủ để tạo điện thắp sáng cho vài bóng đèn trong nhà, chạy đài và tivi, bơm nước cho các cánh đồng trong làng và cho sinh hoạt hằng ngày của các hộ dân.
Câu chuyện về Kamkwamba được lan rộng ra khỏi ngôi làng bé nhỏ và cuối năm 2006, một nhân viên giáo dục đến thăm cậu và rất sửng sốt khi biết Kamkwamba bỏ học suốt 5 năm qua. Nhân viên này sắp xếp cho Kamkwamba đi học trường cấp II theo chi trả của chính phủ và còn cử phóng viên đến viết bài về chiếc cối xay gió.
Năm 2007, khi cậu 19 tuổi, với vốn Tiếng Anh bập bẹ và ngại ngùng, Kamkwamba đã có bài nói chuyện đầu tiên trên TED Talk. Sau đó 2 năm, cũng trên chương trình này, Kamkwamba đã nói chuyện tự tin hơn rất nhiều. Năm 2013, Tạp chí TIMES đã đưa Kamkwamba vào danh sách những người thay đổi thế giới khi dưới 30 tuổi (30 People Under 30 Changing The World).
Sách sẽ hữu ích cho những người biết đọc
TS. Đặng Văn Sơn – Nghiên cứu viên Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội, Nhà sáng lập Học viện Sáng tạo S3 chia sẻ, có rất nhiều cách để sống qua khó khăn, đói kém, thất học. Có người bi quan, có người bỏ đi, có người vui vẻ chấp nhận. Nhưng cách của William Kamkwamka lại hoàn toàn khác: Tìm được niềm đam mê của mình là đọc sách và làm STEM.
![]() |
Kamkwamba trở thành người truyền cảm hứng, như một sự nhắc nhở về văn hoá đọc với nhiều người. |
“Ở đất nước châu Phi xa xôi ấy, cậu thiếu niên William không có đủ tiền để theo học tiếp, nền tảng tiếng Anh cũng rất yếu. Nhưng, vượt qua trở ngại, cậu vẫn đến thư viện, tìm đọc các cuốn sách khoa học cũ bằng tiếng Anh, tự tìm cách để dịch các từ tiếng Anh chuyên ngành. Chính những ngày bới cả bãi rác thải để tìm linh kiện trong khi dân làng và cả gia đình nghĩ rằng cậu có vấn đề về thần kinh lại là lúc mà năng lượng tích cực của William đang ở mức cao nhất, niềm đam mê không còn giới hạn”, TS. Đặng Văn Sơn chia sẻ.
Xét từ góc độ khoa học, chiếc máy phát điện gió của William không phải là sản phẩm của sự sáng tạo khoa học kỹ thuật quá cao, nhưng đối với một chàng thiếu niên 14-15 tuổi đó là cả một gia tài của sự đam mê và khao khát làm nên một điều gì đó có ích. Nhờ những cố gắng không mệt mỏi, thậm chí phải chấp nhận bị chế nhạo, nhờ sự chân thành và may mắn được các nhà khoa học, giới truyền thông và các tổ chức quốc tế quan tâm, chàng trai vô danh ở một vùng quê nghèo với vốn liếng tiếng Anh còn hạn chế, chưa có nổi một chiếc áo sơ mi trắng và chưa bao giờ được đi máy bay, ở khách sạn bỗng thành người của công chúng. Sự xuất hiện trên các phương tiện truyền thông biến anh thành người truyền cảm hứng.
Trong những thập kỷ gần đây, giáo dục STEM đã được đẩy mạnh tại các quốc gia phát triển và lan sang các quốc gia đang phát triển tại châu Á và châu Phi. Giáo dục STEM được thúc đẩy bởi đơn giản nó sẽ hỗ trợ và tạo động lực cho những con người như William Kamkwamka, nhân vật chính trong hồi ký Người thu gió.
“Người thu gió thực ra lại là người truyền năng lượng, một thứ năng lượng sống tích cực được soi bởi ánh sáng của khoa học và sưởi ấm bằng tinh thần nhân loại đẹp đẽ.
Thiết nghĩ, không phải chờ tới khi vào đại học, mà các bạn trẻ từ bậc trung học đã có thể tìm đến với cuốn sách này như một người bạn tin cậy, một người truyền cảm hứng. Và những người không còn trẻ, sẽ thấy bóng dáng của mình trong đó, để nuôi giữ những khát vọng và đam mê trong thông điệp về việc vượt lên số phận, sẻ chia, giúp đỡ con người trên khắp hành tinh này. Đó chẳng cũng chính là đích đến chung trong hành trình làm cho cuộc sống của mỗi người tốt và đẹp hơn sao?” , TS. Đặng Văn Sơn nói.
Cuốn 'Người thu gió' được nhiều trường đại học của Mỹ đưa vào danh mục sách cần đọc. |
Cuốn Người thu gió được nhiều trường đại học của Mỹ đưa vào danh mục sách cần đọc cho tất cả sinh viên mới vào trường. Nó là nguồn cảm hứng cho bất cứ ai còn đang nghi ngại sức mạnh của khả năng có trong mỗi cá nhân để làm thay đổi cộng đồng của mình và mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho những người xung quanh.
Sách không bao giờ là thừa, và luôn hữu ích ở bất cứ nơi đâu miễn là có người biết đọc. Những vùng nghèo khó lại rất cần kiến thức về kỹ thuật.
Tình Lê
Nhạc sĩ Hà Chương bằng mong muốn những lời ca của mình sẽ lan toả tới bạn đọc ý nghĩa của việc đọc sách, khát vọng, ý chí của con người.
">Đã gần 11h trưa, trời nắng như đổ lửa, anh Nguyễn Đình Kiều (SN 1994, trú xã Mã Thành, huyện Yên Thành) vẫn tất bật lái chiếc công nông ra đồng vận chuyển lúa mới thu hoạch xong về nhà cho người dân để kịp phơi khô.
Anh Kiều chia sẻ: "Đây là việc thời vụ, chỉ ngày mùa người ta mới thuê nên tôi phải tranh thủ cả ngày lẫn đêm để kiếm thêm thu nhập dù việc vận chuyển lúa trong thời tiết nắng nóng gần 40 độ C vô cùng vất vả".
"Dịch vụ chở thuê thuận tiện, giá cả hợp lý nên hiện nay người dân không còn dùng các phương tiện đơn sơ như xe kéo tay, xe trâu… mà đều dựa vào máy móc", anh Kiều nói.
Tùy thuộc quãng đường gần hay xa, anh Kiều sẽ nhận được tiền công từ 100.000 - 150.000 đồng/chuyến. Trung bình mỗi ngày, anh chở khoảng 10 - 15 chuyến, thu về từ 1,5 - 2 triệu đồng/ngày.
Thời gian này, người dân đang bước vào mùa gặt đại trà nên nhu cầu chở lúa về nhà rất lớn. Trong khi đó, số phương tiện chuyên chở chỉ đếm trên đầu ngón tay nên khó đáp ứng được.
Một vụ gặt thường diễn ra trong khoảng 10 - 15 ngày. Chính vì thế, những “người vận chuyển” lúa phải làm quần quật cả ngày đêm.
Chị Vũ Thị Tuyết (trú xã Mã Thành) cấy hơn 10 sào lúa. Năm nay do chồng chị đi làm ăn xa, không kịp về nên tất cả sản lượng lúa thu hoạch từ ngoài đồng chị phải thuê người chở về nhà.
“Không có người làm nên tôi phải thuê chở nhiều chuyến lúa đã thu hoạch từ ngoài đồng về. Tiền công mỗi chuyến họ lấy từ 100.000 đến 150.000 đồng, tùy theo quãng đường gần hay xa”, chị Tuyết cho hay.
Hơn 22h đêm, dù đã mệt lử nhưng anh Hoàng Văn Quang (SN 1976, trú xã Mã Thành) vẫn tất bật lái chiếc công nông ra cánh đồng vận chuyển lúa chuyến thứ 17 trong ngày.
Theo anh Quang, 17 chuyến trong ngày hôm nay, anh thu về khoảng 2,5 triệu đồng.
Nhiều người dân địa phương đánh giá, vụ đông xuân năm nay được mùa, trung bình từ 3 – 4 tạ/sào. Thu hoạch lúa xong, họ lại tất bật dọn rơm rạ, làm đất để gieo cấy vụ hè thu.
“Vụ đông xuân năm nay toàn huyện gieo cấy gần 13.000 ha lúa, đến thời điểm này bà con đã thu hoạch được khoảng 70%, năng suất đạt hơn 71 tạ/ha”, ông Nguyễn Văn Hồng, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Yên Thành cho hay.
Chưa xây dựng được những hình tượng nghệ thuật tiêu biểu
Báo cáo tại Đại hội, nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho biết, trong 5 năm qua về tư duy văn học, đề tài, chủ đề, phương pháp sáng tác tiếp tục được đổi mới, đem đến một diện mạo văn học đa dạng phong phú, chấp nhận và khuyến khích nhiều cá tính sáng tạo, nhiều tìm tòi thể nghiệm cái mới. Đời sống văn học đã trở nên năng động hơn, thích ứng với yêu cầu mới của cuộc sống.
Vấn đề đạo đức xã hội đã được nhiều tác phẩm lên tiếng cảnh báo từ lâu, nay tiếp tục đi sâu vào nhiều ngõ ngách, cảnh báo về những vực thẳm dưới tác động tinh vi và dữ dằn của thị trường. Tự do sáng tác được tôn trọng, xu hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả sáng tạo, nâng cao tính chuyên nghiệp trong mọi hoạt động đang thu hút nghị lực và tâm huyết của đông đảo nhà văn hiện nay. Đây chính là nơi thể hiện rõ nhất bản lĩnh, nhân cách và trách nhiệm của nhà văn với đất nước.
Hội nhà văn Việt Nam tổ chức Đại hội X (nhiệm kỳ 2020 - 2025) với sự tham dự của hơn 500 văn sĩ trong cả nước. (Ảnh: Hữu Việt). |
Bên cạnh đó, số sách xuất bản của Hội trong 5 năm qua tiếp tục tăng. Những loại sách tương đối bán chạy là truyện ngắn và tiểu thuyết, có một số cuốn sách vừa ra mắt đã được tái bản. Một số cuốn hồi ký có tiếng vang và chất lượng phát hành lớn. Số sách ăn khách nhất là truyện ngôn tình và thuần túy mang tính giải trí. Sách lý luận phê bình và thơ hầu như chỉ lưu hành trong giới. Đó là hiện tượng đáng suy nghĩ. Nguyên nhân chính là do áp lực của văn hóa nghe nhìn và văn học mạng.
Ngoài ra, nguyên nhân không kém phần quan trọng là chất lượng tác phẩm chưa đủ sức gây thành các hiện tượng văn học. Trong tình hình khó khăn đó, các nhà văn đã phối hợp với các nhà xuất bản tổ chức các buổi ra mắt sách nhằm thu hút bạn đọc. Việc tổ chức các phố sách ở Hà Nội và TP.HCM cũng góp phần đáng kể đưa tác phẩm đến công chúng. Những ngày hội sách và trao giải thưởng cho sách có chất lượng cũng góp phần cải thiện công tác quảng bá tác phẩm…
Tuy nhiên, nhà thơ Hữu Thỉnh cũng cho rằng, mặc dù đã có rất nhiều đổi mới về tư duy văn học, về đề tài, chủ đề và phương pháp sáng tác, nhưng cho đến nay chúng ta vẫn chưa xây dựng được những hình tượng nghệ thuật tiêu biểu, có sức khái quát về hai cuộc chiến tranh vĩ đại và công cuộc đổi mới còn ít tác phẩm đủ sức gây thành các hiện tượng văn học.
Tình trạng trung bình, tản mạn còn khá phố biến, tính chuyên nghiệp chưa cao. Bên cạnh đó việc tiếp thu các trào lưu nghệ thuật của nước ngoài được mở rộng nhưng chưa có sự chọn lọc, nghiền ngẫm sâu sắc. Trong lý luận phê bình văn học còn biểu hiện máy móc khi vận dụng các quan điểm nghệ thuật của nước ngoài vào thực tiễn đời sống văn học trong nước. Trong hoạt động nghiệp vụ, một số cơ quan báo chí xuất bản của Hội công tác biên tập chưa theo kịp yêu cầu, ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả sản phẩm.
Công tác xã hội hóa trong hoạt động của Hội còn gặp nhiều khó khăn, chủ yếu còn dựa vào sự đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước… "Tầm với và sự bao quát của Ban chấp hành, của các Hội đồng và Ban chuyên môn còn nhiều hạn chế, đặc biệt đối với vùng xa vùng sâu", nhà thơ Hữu Thỉnh nói.
Nhà thơ Hữu Thỉnh cho rằng, về công tác hội nhập quốc tế, đỉnh cao của các hoạt động này chính là việc tổ chức thành công Hội nghị quảng bá văn học Việt Nam lần thứ 4 và Liên hoan thơ quốc tế lần thứ 3 với gần 200 đại biểu đến từ 51 quốc gia. Hoạt động văn học dịch cũng sôi động trong 5 năm qua với nhiều công trình nghiên cứu, dịch thuật các tác phẩm hay trong kho tàng văn học Hán, Nôm của ông cha ta,...
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam nhìn nhận, vì số lượng ủy viên Ban chấp hành quá ít so với số lượng hội viên và lượng công việc quá nhiều nên Ban chấp hành chưa nắm vững được đầy đủ tâm tư, nguyện vọng cũng như những khó khăn của một số hội viên để kịp thời giúp đỡ. Cùng với đó, cho dù lượng đầu sách dịch và giới thiệu ra thế giới tăng lên, nhưng chưa thực hiện được dự án dịch và giới thiệu nền văn học Việt Nam ra thế giới một cách đầy đủ và có hệ thống thường xuyên.
Ban chấp hành thường xuyên quan tâm, theo dõi và chỉ đạo các cơ quan cấp hai của Hội nhưng chưa bao quát hết nên vẫn để xảy ra một số sai sót đáng tiếc trong lĩnh vực báo chí và xuất bản. Chưa phát huy một cách có hiệu quả nhất chức năng tư vấn của các liên chi hội và chi hội Nhà văn Việt Nam ở các khu vực trong cả nước.
![]() |
Đông đảo nhà văn, nhà thơ có mặt tại ĐH Nhà văn VN lần này. Ảnh: Hữu Việt. |
Nâng văn học Việt Nam lên một tầm cao mới
Theo nhà thơ Hữu Thỉnh, mục tiêu của nhiệm kỳ tới sẽ nâng cao chất lượng toàn diện các hoạt động văn học lên một tần cao mới theo hướng chuyên nghiệp hoá, phấn đấu để có nhiều tác phẩm kết tinh rực rỡ tài năng và tâm huyết của nhà văn, xây dựng được những hình tượng nghệ thuật có sức khái quát cao, có sức sống lâu bền, phục dựng lại cuộc sống đất nước, con người và thời đại có sức cảm hoá, chinh phục lòng người sâu sắc.
Xây dựng Hội nhà văn Việt Nam thành một tổ chức chính trị-xã hội-nghề nghiệp vững mạnh về tư tưởng và nghiệp vụ, đoàn kết, tập hợp mọi tài năng văn học, góp phần xứng đáng xây dựng văn hoá, xây dựng con người, thoả mãn nhu cầu hưởng thụ văn hoá ngày càng cao của nhân dân.
Phó Chủ tịch Hội nhà văn Việt Nam kỳ vọng đại hội lần thứ X này cố gắng phát huy trí tuệ và tập thể, bầu đủ số lượng và chất lượng, để có một cơ quan lãnh đạo đủ mạnh đưa văn học Việt Nam tiếp tục phát triển. "Trong nhiệm kỳ tới cần huy động và khai thác tài năng và kinh nghiệm của các nhà văn có bề dày sáng tạo vào các hoạt động của Hội. Phát huy hơn nữa vai trò của các chi hội trong việc đẩy mạnh sáng tác, đi thực tế, kết nạp hội viên, phát hiện các giải thưởng,..", nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nói.
Nói về kỳ vọng với Ban chấp hành mới của Hội nhà văn Việt Nam, nhà văn Võ Khắc Nghiêm cho hay: "Tôi kỳ vọng phải có được một số đổi mới, ví dụ vai trò của nhà văn, theo tôi không gọi là thẻ hội viên mà nên gọi là thẻ hành nghề nhà văn. Có 2 vạn nhà báo mà chỉ có một nghìn nhà văn. Phải tạo được uy tín trong xã hội bằng thẻ hành nghề của mình.
![]() |
Các nhà thơ, nhà văn tụ họp tại Đại hội. |
Kỳ vọng nữa là có sự đầu tư cho các nhà văn. Nhà nước nên đặt hàng đề tài lớn cho các nhà văn, đặc biệt là trong đề tài sản xuất và kinh doanh. Dường như các nhà văn ngại động chạm thì phải có đặt hàng, các chân dung doanh nghiệp, tập đoàn phối hợp giữa nhà văn và nhà nước. Tôi ví dụ chúng ta mở các cuộc thi sáng tác về nông nghiệp, nông thôn thì sẽ có được phong trào và từ sự đầu tư ấy nó khích lệ, không phải vấn đề về tiền mà khích lệ đi sâu vào lĩnh vực, cuộc sống khó khăn".
Nhà văn Nguyễn Văn Thọ kỳ vọng, Ban chấp hành mới phải thay đổi một số vấn đề, quyền lợi của hội viên phải được chú ý hơn. Kể cả những người cao tuổi nhưng vẫn còn đau đáu với văn học nước nhà, kể cả 68 -70 tuổi thì cũng đừng ngại ngần mà không kết nạp họ vào Hội nhà văn Việt Nam. Bởi, họ là lực lượng còn lại của dòng văn học cách mạng. Cho nên, ngoài việc kết nạp hội viên trẻ để thay da đổi thịt, bắt kịp với đời sống xã hội có những tác phẩm phản ánh đời sống hiện thực thì vẫn cần chú ý đội ngũ già.
"Tôi hy vọng và ước mơ chọn được người biết làm việc, dám tận tuỵ để đưa đất nước lên đôi vai, để quyền lợi của Hội nhà văn Việt Nam tiếp tục dòng chảy của văn học cách mạng thích hợp với tình hình mới, biến động mới, giữ an cho đất nước cùng những môn nghệ thuật khác tô thắm cho đất nước, dân tộc bằng chữ nghĩa, bằng cả lòng yêu đất nước của nhà văn Việt Nam", nhà văn Nguyễn Văn Thọ chia sẻ.
Tình Lê
Nhà thơ Hữu Thỉnh dù được Hội đồng giải thưởng sáng tác về biên giới, biển đảo giai đoạn từ 1974 đến nay trao giải Tôn vinh nhưng ông đã xin rút.
">