Top 5 bàn thắng đẹp nhất lượt đi tứ kết Champions League

Những thầy cô đặc biệt

Tôi đứng trước cửa lớp nhìn vào. Bên trong, 8 đứa trẻ chừng 6 - 7 tuổi, đứa ngồi trên ghế, đứa đi vòng vòng. Ở góc phòng, một thầy và 2 cô giáo trẻ đang gắp thức ăn bỏ vào từng chén cơm trộn lên. Cơm được bưng ra bàn và thầy cô giáo mời từng em ngồi vào ghế. 8 em nhìn về 8 hướng bằng đôi mắt thất thần . . .

"Ăn đi các em” - cô giáo nhắc. Có em cầm lấy muỗng. Có em ngồi ngơ ngác. Có em gục đầu . . . Thầy cô giáo ngồi sát bên dỗ dành. Từng cử chỉ, từng lời nói của các thầy cô giáo đến từng em mang theo nhiều yêu thương và cảm thông.

Thầy Đỗ Bảo Uy lựa nhặt ra từng chiếc xương nhỏ trong miếng cá kho

Các thầy cô giáo lớp mầm non 3 chăm các cháu ăn trưa

Cô giáo Nguyễn Thị Tiết lo khẩu phần ăn trưa cho học sinh

Vừa đút cơm cho một học sinh, thầy giáo Nguyễn Nghĩa Minh (24 tuổi) chủ nhiệm lớp mầm non 3 bày tỏ, chăm các em ở đây mình phải có tình thương lớn.

“Trước đây, lúc còn học trong trường mình chưa hình dung ra được những khó khăn khi chăm sóc các em nên bước đầu hết sức bỡ ngỡ. Giờ thì quen rồi, mỗi động tác, mỗi ánh mắt của các em mình đã hiểu được” – thầy Minh nói.

Ở lớp kế cận, cô giáo Nguyễn Thị Tiết vừa lo bữa ăn trưa cho các em vừa vui vẻ tâm sự: "Tốt nghiệp Trường ĐH Sư phạm Huế. Quê ở Quảng Ngãi nhưng em “bén duyên” với ngôi trường này. Công việc chăm sóc dạy dỗ các em tự kỷ là một công việc mang nét đặc thù. Em đã phải ăn ở, ngủ với các em. Công việc không thể tính bằng giờ mà suốt ngày phải túc trực".

Cô giáo Tiết, thầy giáo Minh và nhiều thầy cô giáo khác ở trung tâm này đa số phải sống xa nhà. Các thầy cô được đào tạo từ khoa Giáo dục đặc biệt của các trường ĐH, CĐ Sư phạm mầm non. Mỗi thầy cô giáo đều ý thức được công việc mình phải làm.

"Phải xem các em như những đứa em ruột của mình dùng tình thương để giáo dục các em mới có kết quả được"- tâm sự của một cô giáo.

"Chúng em mời thầy cô và các bạn ăn cơm ạ", tiếng hô đồng loạt vang lên từ phía bên kia sân trung tâm. Dõi mắt nhìn qua, trong phòng ăn hơn 10 học sinh độ tuổi từ 12 -18 đang quây quần quanh mâm cơm. . .

Đây là lứa học sinh lớn tuổi nhất tại trung tâm. Tuy lớn tuổi, nhưng khả năng nhận thức của những học sinh này cũng như bao đứa trẻ tự kỷ khác vẫn rất hạn chế. Thầy giáo của nhóm này là Đỗ Bảo Uy, đang phải lần tìm để lấy ra từng mẫu xương nhỏ trong miếng cá kho. "Phải như thế chứ các em không biết lừa xương ngộ nhỡ mắc cổ thì gay lắm" – vừa gỡ xương thầy Uy vừa chia sẻ.

Người lập trường là Đại biểu Quốc hội khóa 6

"Con chào chú đi". Đứa bé hơn 10 tuổi được bác sĩ Huỳnh Tấn Mẫm, phó Giám đốc trung tâm dắt đến bên cạnh tôi khẽ ấp úng. Nó là con tôi đó anh ạ. Tôi có 2 đứa con song thai đều chung căn bệnh tự kỷ.

Bác sĩ Huỳnh Tấn Mẫm từng là lãnh tụ sinh viên, đã có một thời kỳ lẫy lừng trong phong trào đấu tranh tại Sài Gòn và các đô thị miền Nam. Ông là Đại biểu Quốc hội khóa 6 và là Tổng biên tập đầu tiên của báo Thanh Niên . . .

Bác sĩ Huỳnh Tấn Mẫm và con trai

Trung tâm Hỗ trợ phát triển Giáo dục hòa nhập Khai Trí

Vì có 2 con nhỏ mắc chứng tự kỷ, ông đã thành lập Trường Chuyên biệt Khai Trí để có điều kiện chăm sóc con và các cháu cùng hoàn cảnh. Trường này là tiền thân của Trung tâm Hỗ trợ phát triển Giáo dục hòa nhập Khai Trí.

Bác sĩ Mẫm cho biết, bệnh tự kỷ là căn bệnh rối loạn phát triển não bộ suốt đời. Trẻ bị bệnh tự kỷ thường không chơi với ai không có cảm xúc, phản ứng. Về giao tiếp, trẻ bị tự kỷ giao tiếp bằng lời và không lời trong đó 50% trẻ tự kỷ không nói được suốt đời. Tư duy của trẻ tự kỷ thường nhận thức kém nhưng lại có những khả năng đặc biệt. có những trường hợp hôm nay nói nhưng phải đến hôm sau trẻ mới hiểu được.

Trẻ bị tự kỷ cao điểm dẫn tới bùng nổ la hét, đập phá vì bức xúc. Đối với trẻ tự kỷ tuyệt đối không nên đánh đập, la mắng, đặc biệt không nên hứa mà không thực hiện lời hứa…

Hiện nay, theo bác sĩ Mẫm có khoảng 40% cha mẹ của các em bị tự kỷ ly di hoặc ly thân vì cho rằng nguyên nhân phát xuất từ một trong 2 người tạo nên.

Từ những hiểu biết và chính mình là người trong cuộc, bs Mẫm đã lập nên trung tâm này với mục đích muốn giúp các cháu được yêu thương, sẻ chia. Ông cho biết thêm, trong 5 năm qua có hơn 100 em đã được hồi gia.

Điều trăn trở nhất mà chúng tôi nhìn thấy trong lúc này có lẽ là đội ngũ giáo viên. Đa số các giáo viên đều còn trẻ mới ra trường bỏ thành phố về đây suốt ngày với các cháu là cả một hi sinh lớn lao.

Chúng tôi đã có trao đổi ý kiến này với giáo viên Tiết được cô cho biết: "Không sao đâu chú ơi. Cái duyên là do trời định không cần tìm nó cũng tự đến thôi. Chúng cháu không thể bỏ các em được bởi tình cảm gắn bó với nhau. Chú biết không, các em đang ráo riết tập dợt văn nghệ để tham gia mừng ngày nhà giáo 20/11 đó. Tập thể giáo viên chúng cháu vui lắm vì các em tuy đang trong trạng thái tự kỷ nhưng ở một giây phút nào đó còn biết nghĩ đến thầy cô giáo. . .

• Trần Chánh Nghĩa

Tôi được học Lịch sử ở Việt Nam thế nào?

Tôi thuộc thế hệ 8X thời kì đầu. Thời học phổ thông, vào cấp hai mới lần đầu được tiếp xúc với môn Lịch sử. Trong tiết học đầu tiên, cô giáo nhắc đi nhắc lại một định nghĩa mà đến bây giờ tôi vẫn còn thuộc như in trong đầu:“Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ không kể thời gian ngắn dài”.

Như vậy, lịch sử là một dòng chảy liên tục của các sự kiện. Giống như thời gian, nó không dừng lại mà song hành cùng với cuộc đời và số phận của mỗi con người, mỗi dân tộc.

Môn Lịch sử thời phổ thông đọng lại trong tôi ba điều.

Thứ nhất, lịch sử là những cái gì đã diễn ra từ xa xưa lắm, tách biệt với cuộc sống hiện tại.

Thứ hai, lịch sử là những thứ lớn lao, vĩ đại vì nó gắn với đất nước, với các cuộc chiến tranh, với những tấm gương anh hùng vĩ đại.

Thứ ba, lịch sử là kho sự kiện khổng lồ với ngồn ngộn các số liệu, ngày tháng, kết quả, bài học kinh nghiệm v.v…

Học lịch sử kiểu Úc

Tôi có dịp tìm hiểu môn lịch sử ở trường tiểu học của Úc khi con trai đang học lớp 1 tại bang Queensland.

Trong số các môn học mà con học ở trường, Lịch sử là môn độc lập và bắt buộc từ lớp vỡ lòng (Prep) cho đến lớp 10.

Một người bạn, nhân chuyện ở ta đang tranh cãi về môn Lịch sử, hỏi tôi, “Úc mới chỉ lập quốc cách đây vài trăm năm, lại chẳng có mấy cuộc chiến tranh, ít anh hùng dân tộc,không biết trẻ con sẽ học cái gì trong đó?"

Thực ra, học lịch sử trong các trường tiểu học ở Úc chẳng có gì to tát. Các cháu học sinh lớp 1 và 2 không hề học một dòng nào về lịch sử đất nước cả.

Bài viết của các cháu về lịch sử của ông bà sau khi phỏng vấn và in ảnh

Thay vào đó, chúng học lịch sử về bản thân và gia đình mình. Với học sinh tiểu học, lịch sử đơn giản chỉ là những chuỗi ngày tháng mà các cháu đã và đang trải nghiệm. Lịch sử cũng gắn liền với những vùng đất các cháu đã đi qua, những con người đương đại mà các cháu tiếp xúc trong cuộc sống hàng ngày.

Do vậy, giáo viên Úc không giảng dạy kiến thức gì nhiều mà chủ yếu là truyền đạt kĩ năng. Sách giáo khoa cũng hoàn toàn không có. Lịch sử nằm trong chính tay học sinh. Nhiệm vụ của giáo viên chỉ là kích hoạt và hướng dẫn để các cháu tự kể ra câu chuyện lịch sử của cuộc đời mình.

Hàng tuần, các cháu phải tự tìm kiếm tài liệu về những sự kiện trong quá khứ của mình, phỏng vấn ông bà, bố mẹ về cuộc đời và những dấu mốc mà họ đã trải qua.

Sau khi có đủ tư liệu, các cháu sẽ được yêu cầu vẽ các bức tranh minh hoạ hoặc chụp ảnh và thuyết trình trước lớp về những điều mình tìm tòi, khám phá được. Nhiệm vụ của các bạn cùng lớp là lắng nghe và đặt câu hỏi để cùng thảo luận.

Câu chuyện học sử của các cháu tiểu học ở Úc để lại trong tôi nhiều suy ngẫm.

Nếu lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ không kể thời gian ngắn dài thì có vẻ như các nhà soạn chương trình lịch sử cho bậc học phổ thông ở nước ta quên mất một mảng lịch sử quan trọng:lịch sử của bản thân mỗi một cá nhân.

Người Việt ta ai cũng tự hào có 4.000 năm lịch sử. Nhưng liệu trong cái con số 4000 năm dằng dặc kia, cái gì được sử sách chép lại, cái gì không? Cái gì cần dạy cho học sinh?

Thiết nghĩ, lịch sử cần phải bắt đầu từ câu chuyện của chính những đứa trẻ đó. Nói khác đi, chúng phải được nhìn nhận làm một chủ thể đích thực của lịch sử. Lịch sử không chỉ có những câu chuyện về tổ quốc, hay các anh hùng dân tộc. Lịch sử tồn tại trong mỗi cuộc đời chúng ta và đó là cái đáng để cho chúng ta khám phá đầu tiên.

Một điều nữa là các cháu học sinh ở Úc dường như được đặt vào vị thế của những nhà sử học “nhí”.

Các cháu tự tìm hiểu và viết nên trang sử của cuộc đời mình và những người thân. Dù còn nhỏ tuổi, các cháu đã biết vận dụng nhuần nhuyễn các phương pháp khai thác sự kiện quá khứ từ phỏng vấn, hồi tưởng, ghi chép đến tổ chức và trình bày các ý tưởng của mình.

Mặc dù các bài thuyết trình thường ngắn gọn nhưng câu chuyện lịch sử cá nhân được chia sẻ và tranh luận đa chiều, khiến nó thêm phần sinh động, gần gũi và hấp dẫn.

Dường như đây là điều còn thiếu trong chương trình lịch sử ở Việt Nam, nơi gần như lịch sử chỉ đơn thuần là việc truyền đạt kiến thức một chiều từ phía giáo viên tới học sinh thông qua một công cụ chuẩn mực duy nhất là quyển sách giáo khoa.

Học sinh bị biến những cá thể thụ động, chỉ biết lắng nghe những điều khuôn vàng thước ngọc từ thầy cô và sách vở. Sự thụ động và đơn tuyến này phải chăng là một trong nhân tố khiến cho việc dạy và học môn sử ở nước ta trở nên nhạt nhẽo và chóng quên đối với học sinh mặc dù Việt Nam có một bề dày lịch sử đáng tự hào.

Minh họa trên báo Tuổi Trẻ Cuối Tuần số ra ngày 5/12. Trong số này, tờ báo nêu vấn đề về "sự bối rối của Bộ GD - ĐT" khi cùng một nội dung giáo dục lịch sử, Quốc hội lại có quan điểm khác nhau. Năm 2014 thì yêu cầu "lồng ghép các môn thành môn học tích hợp". Năm 2015 lại yêu cầu giữ môn Lịch sử trong sách giáo khoa.

Do đó, điều cốt lõi với môn lịch sử không phải ở chỗ nhập hay tách nó với môn này hay môn khác mà chính là việc dạy cái gì trong môn lịch sử và dạy như thế nào để biến nó thành một môn học hấp dẫn.

Nếu vậy thì việc học sử tại Úc đáng được xem là một tham khảo thú vị cho các nhà giáo dục Việt Nam.

• Nguyễn Thế Dương (Nghiên cứu sinh ngành Ngôn ngữ học, Đại học Queensland-Australia)