Đoạn đường lội nước vào nhà gái khá xa nên dàn phù rể cũng phải dùng xuồng nhỏ chở tráp cưới. Các quan khách người ôm váy, người xắn quần vượt đoạn đường ngập tiến vào nhà gái. Dù khá gian nan vất vả nhưng ai nấy đều rạng rỡ, phấn khởi khi hộ tống chú rể đón cô dâu về nhà.

Dân mạng để lại nhiều bình luận thú vị về đám cưới ngày lụt: “Đám cưới đáng nhớ thế này sau lại có kỷ niệm đẹp kể cho con cháu nghe”; “Khoảnh khắc này đúng là cả đời không thể quên”; “Để lấy được nàng thì lội nước anh cũng không màng”...

Cô dâu – chú rể trong đám cưới gây chú ý là D.T.L và N.V.P.

Trao đổi với PV, chú rể cho hay, vì hai bên gia đình đã ấn định ngày cưới từ khá lâu nên dù tình hình lụt lội, cặp đôi vẫn tổ chức đám cưới đúng như dự định. 

P. và L. tổ chức đám hỏi và đám cưới trong cùng một ngày. Nhà trai ở huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh, không bị ngập nên vẫn tổ chức lễ cưới, đãi cỗ khách khứa như bình thường. Riêng nhà gái vì ngập quá sâu nên chỉ tổ chức đưa dâu chứ không mở cỗ.

Sáng 10/9, P. cùng dàn phù rể và 15 thành viên đại diện nhà trai sang nhà gái đón dâu. Vì đoạn đường vào nhà gái ngập nặng nên nhà trai phải lội nước khoảng hơn chục mét mới đến được nhà gái.

Dàn phù rể dùng xuồng hỗ trợ chở tráp cưới vào trong. Chú rể cùng các quan khách phải xắn quần, ôm váy lội qua đoạn đường ngập lưng ống chân vào đón cô dâu. Cô dâu mặc áo dài được chú rể cõng qua đoạn đường ngập, đến khi sang nhà trai mới thay váy cưới. 

“Dù gian nan nhưng mọi người vẫn rất vui vẻ cùng mình đi đón vợ. Mình rất cảm ơn người thân và bạn bè đã hết lòng cho ngày vui của mình”, P. nói.

Bản thân P. có chút buồn khi cưới đúng vào ngày ngập lụt nhưng anh vẫn cảm thấy may mắn vì đám cưới diễn ra suôn sẻ.

Anh Phạm Chi Ba (người thực hiện loạt ảnh, video đám cưới ngày lũ) cho hay, trong 3 năm làm nghề đây là lần đầu tiên anh thực hiện một bộ ảnh phóng sự cưới vào ngày ngập lụt. 

“Nhìn cảnh ngập lụt mình vừa lo lắng chuyện tác nghiệp, vừa thương cho cô dâu, chú rể vất vả tổ chức ngày vui. Thế nhưng, mình vẫn cố gắng hết sức để lưu lại những hình ảnh đẹp nhất, đáng nhớ nhất cho đôi bạn trẻ”.

“Hy vọng lũ nhanh rút để người dân trên quê hương Bắc Ninh và mọi miền đất nước được trở lại cuộc sống bình thường”, anh Ba nói thêm.

Ảnh và video: Anh Ba photo

Trải qua nhiều trăm năm, ngày nay mỗi khi đến Tân Triều du khách không khỏi ngỡ ngàng khi nhìn thấy những mảnh vườn bưởi bạt ngàn trĩu quả. Nhiều giống bưởi khắp các nơi được đưa về đây trồng thử nhưng cuối cùng cũng chỉ còn tồn tại 2 giống chủ lực là da xanh và đường cam.

Một chủ vườn cho biết, đã từng trồng thử bưởi Năm Roi trên đất Tân Triều. Cây phát triển tốt. Trái rất sai nhưng ruột thì nhão, đầy nước và nhanh hỏng. Vì thế loại bưởi này không thể có mặt tại đây.

Cây bưởi có mặt khắp các xã của huyện Vĩnh Cửu nhưng chỉ ở các vùng Tân Triều, Tân Bình, Bình Lợi và Bình Long - những địa phương có sông Đồng Nai ngang qua, bưởi mới đạt chất lượng và được gọi chung là bưởi Tân Triều.

Dưới mỗi gốc đều để sẵn một bao phân chuồng.

Chúng tôi đi trên những con đường trong khu vực làng bưởi Tân Triều. Hai bên đường, nhà nào cũng hàng trăm, hàng ngàn cây bưởi đang trổ hoa, ra trái. Những miếng giấy, miếng vải che cho từng trái tạo nên một bức tranh sống động.

Mỗi vườn chỉ một vài người chăm. Không ồn ào, họ lầm lũi đến từng gốc, xem từng trái. Có những trái bị vứt bỏ, cũng có những trái được nâng niu. Khách phương xa tìm đến, không ai không xuýt xoa trước những trái bưởi tươi xanh vừa được chủ vườn cắt xuống.

Chưa cận Tết nên các vựa mua bán bưởi vắng khách.

Thương bưởi như con

Vườn bưởi của chị Phạm Kim Lang (63 tuổi) ở Ấp 4 xã Bình Lợi. Khu vườn rộng 2,6 ha với hơn 1500 gốc bưởi. Chị đón chúng tôi bằng nụ cười thân thiện. Là một nhà nông, trải qua 3 đời làm nghề bưởi, trông chị rất khỏe mạnh.

Chị cho biết, nghề bưởi sống quanh năm. Bởi thế nên dù là Tết hay ngày thường, con số bán ra cũng chừng mực. Trên mỗi cây bưởi, mặc dù có thể có cả ngàn trái nhưng chủ vườn chỉ giữ lại từ 40 - 50 trái/cây. Số trái này không ra cùng lúc nên trái nào ra trước, chín trước được bán trước.

Vườn bưởi của chị Lang. Trái bưởi được bao lại che nắng.

Việc chăm bón hàng ngàn cây như thế rất vất vả nhưng chị Lang nói, chị không quản ngại. Mỗi ngày chị dậy sớm bơm nước tưới cho cả vườn. 'Phải tưới sớm để trái và lá đều ướt, sâu không ăn được', chị Lang nói.

Chị cũng chỉ cho chúng tôi xem, ở mỗi gốc bưởi đều có một bao phân chuồng. Mỗi năm, một gốc như vậy được bón đến 4 bao. Lần lượt từng bao được bỏ ngay gốc như thế để lúc bón đỡ vất vả hơn.

Chị cho biết thêm, bưởi Tân Triều đa số đều dùng phân hữu cơ và tránh phân hóa học nên bưởi lúc nào cũng mọng nước và để được lâu.

Bưởi trong vườn của chị, trái lớn nhất có thể lên đến 2,8kg nhưng cả vườn cũng chỉ được vài trăm trái. Phần lớn giao động từ 1,2kg đến 1,7kg/trái. Khách hàng ít người thích bưởi lớn vì giá cao.

Năm nay, chị cho biết, giá cả không tăng hơn năm ngoái. Hàng giao cho khách được hái sau rằm và những ai mua tại vườn phải đến 26 -27 tháng Chạp mới bán được.

Chị Lang giới thiệu cặp bưởi để bán Tết.

Nhờ thu hoạch quanh năm nên thu nhập của gia đình chị khá ổn định. Chị cho biết, Tết năm ngoái, giá bưởi 90.000đ/kg chị cũng kiếm được vài trăm triệu. Trừ chi phí các khoản, số tiền còn lại cũng giúp cho gia đình chị có cái Tết đầy đủ, tươm tất.

'Người làm bưởi thương bưởi như thương con bởi cây bưởi đã mang lại cuộc sống ấm no cho nhiều gia đình ở Tân Triều', một anh chủ vườn chúng tôi gặp trên đường về đã bày tỏ nỗi niềm như thế.

Gia đình nặng lòng với nghề đan quạt ở Tây Ninh

 Chiếc quạt có hình trái tim. Màu lá trắng tươi và khi khe phẩy, mùi thơm của lá quyện trong gió...  

Khám xong, chúng tôi gọi người tài xế quay lại. Phải chờ vài giờ đồng hồ, anh mới xuất hiện cùng lời thanh minh: "Lòng vòng hoài tìm chỗ đậu không được, em phải chạy tít ra ngoài quận trung tâm. Lúc quay về lại gặp đường tắc".

Tìm chỗ đậu xe đang trở thành nỗi ám ảnh đầu tiên và lớn nhất của người dùng ôtô khi muốn vào nội đô, đặc biệt là các quận trung tâm.

Đời sống kinh tế tăng lên là lúc nhiều gia đình mua xe cá nhân để phục vụ cho cuộc sống. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tính đến tháng 7/2018, tổng số ôtô đang lưu hành tại Việt Nam đạt hơn 3 triệu xe. Con số này nay đã lên đến hơn 4,5 triệu. Hà Nội và TP HCM chiếm khoảng 45% tổng lượng xe được đăng ký hàng năm.

Tuy lượng phương tiện tăng cao, đường sá nội đô gần như không thể mở rộng hay cải thiện. Ôtô thiếu cả chỗ đi và chỗ đậu. Một trong những phương pháp kinh điển mà nhà làm chính sách công áp dụng với một vấn đề gây tác động tiêu cực là "Nội tác hóa những ngoại tác tiêu cực", hiểu đơn giản là ai gây ra cái gì phải chịu cái đó.

Người ta cho rằng tình trạng tắc đường và thiếu chỗ đậu xe là do kinh tế phát triển, người dân đi lại nhiều bằng ôtô. Vì vậy, cần ban hành chính sách hạn chế phương tiện cá nhân, thu phí sử dụng xe hay phí sử dụng đường bộ... Đã có nhiều chính sách được đề xuất nhằm gia tăng chi phí để người dân cân nhắc khi dùng phương tiện cá nhân.

Hà Nội đề xuất cấm xe máy vào năm 2030, và đang dự định thu phí xe vào nội đô với hàng trăm điểm thu quanh thành phố. TP HCM đã lập đề án thu phí đậu xe nội thành với kỳ vọng tạo áp lực chi phí lên các chủ phương tiện. Tuy vậy, quy hoạch các tuyến phố có thể đậu xe không nhiều, cung vẫn thấp hơn hẳn cầu.

Năm 2018, TP HCM thu phí đỗ ôtô ở 23 tuyến đường trung tâm, hiện nay giảm xuống còn 20, với khoảng 1.000 vị trí. Năm 2020, thành phố giao Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Công ích Thanh niên xung phong quản lý và thu phí. Mức thu 20.000-25.000 đồng/xe cho giờ đầu tiên. Với những xe đậu tới 5 giờ, mức phí có thể lên 170.000 đồng/xe. Để đỗ xe ở các tuyến đường trên, người sử dụng phải cài đặt và sử dụng app My Parking. Năm 2021, tổng chi cho công tác thu phí ôtô ở 20 tuyến đường khoảng 10 tỷ đồng, nhưng thu chỉ hơn 2 tỷ. Lỗ 8 tỷ đồng.

Rất nhiều nguyên nhân được chỉ ra: ứng dụng "My Parking" trục trặc; người đậu xe không chịu trả phí trong khi lực lượng thanh niên xung phong không có thẩm quyền xử phạt; nhiều hộ kinh doanh tìm cách cản trở, không cho đậu xe trước nhà nếu không sử dụng dịch vụ của họ...

Dù vậy, thông tin này - khi được công bố vào khoảng tháng 6/2022 - đã gây khó hiểu cho rất nhiều người, trong đó có tôi. Tôi thử làm một phép tính đơn giản. Ví dụ, với 1.000 chỗ đỗ xe (chỉ lấy công suất 500 chỗ), hoạt động từ 6-22h, nhưng chỉ lấy trung bình 5 giờ/ngày, và mức giá 20-25.000 đồng/h (chỉ lấy mức 20.000). Vậy tổng thu đã có thể là 500 x 5 x 20.000 x 365 ngày = 18 tỷ đồng/năm.

Lãnh đạo đơn vị tổ chức thu phí phân trần rằng, việc thu phí đỗ xe ở đường trung tâm là nhằm giảm ùn tắc chứ không vì lợi nhuận. Quan điểm này theo tôi không thuyết phục, nhìn từ cả phía người thu lẫn người chi. Đậu xe nội đô là nhu cầu rất lớn của người dân. Người sử dụng xe cá nhân sẵn sàng chi một món tiền phù hợp, thậm chí có thể cao (do thực trạng cung lớn hơn cầu chưa thể khắc phục) để được sử dụng dịch vụ. Cơ quan quản lý không cần bù lỗ, làm từ thiện, mà chỉ cần cung cấp dịch vụ chất lượng tốt. Lợi nhuận thu được có thể dùng vào việc phát triển hạ tầng quanh bãi đỗ xe, triển khai thiết bị hỗ trợ tìm kiếm chỗ đỗ nhanh chóng và tiện ích... Hiện nay, ở những điểm nhà nước chưa tổ chức thu, người dân đã phải trả thậm chí lên đến vài trăm nghìn đồng cho chỉ 1-2 giờ đỗ xe.

Vì vậy, tôi rất quan tâm đến một đề xuất mới, là sử dụng công nghệ thu phí không dừng ETC. Cách thực hiện được mô tả như sau: nhân viên dùng thiết bị cầm tay quét thẻ vào bãi đậu, hệ thống sẽ trừ tiền trong tài khoản chủ xe. Với ôtô chưa có tài khoản nhưng muốn đỗ, nhân viên sẽ thông báo đơn vị thu phí đến dán thẻ hoặc hướng dẫn đến địa điểm mở tài khoản. Tài xế không hợp tác sẽ bị xử lý.

Phương án này được đánh giá thuận lợi hơn khi khấu trừ trực tiếp qua tài khoản trả trước của chủ xe, giúp doanh thu tăng 30-50%; đồng thời giảm một nửa nhân sự so với thuê phần mềm My Parking, nhân viên thu phí cũng không tiếp xúc trực tiếp tài xế nên hạn chế tiêu cực.

Theo tôi, đây có thể là một giải pháp đáng được cân nhắc, xuất phát từ những ưu điểm sau. Thứ nhất, hệ thống ETC đã có sẵn, đơn vị thu phí sẽ không tốn nguồn lực để phát triển một phần mềm mới, tương tự My Parking. Thứ hai, việc dán thẻ ETC đã có độ phủ lớn trên các phương tiện ở Việt Nam. Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia cho biết, tính đến hết tháng 8/2022, số lượng xe đã dán thẻ thu phí không dừng (ETC) trên toàn quốc đạt hơn 3,8 triệu phương tiện (khoảng 84%).

Nhưng để phương án này có thể áp dụng và được người dùng chấp nhận rộng rãi, có nhiều điểm vẫn cần được hoàn thiện. Trong đó, quan trọng nhất là vấn đề quản lý con người trong quá trình thu phí. Thực tế ở TP HCM cho thấy, từng tồn tại thực trạng: thay vì cài app để trừ tiền qua hệ thống thanh toán, nhiều người đã trả tiền trực tiếp cho nhân viên. Khi chuyển sang thu phí bằng ETC, việc này có thể tái diễn ra nếu đơn vị thu phí không giám sát được yếu tố con người, khiến tiền hao hụt đi thay vì được thu chi minh bạch qua hệ thống.

Tôi không nghĩ thu phí đậu xe nội đô - vừa giải quyết nhu cầu của người dân, vừa góp phần tăng ngân sách - lại là bài toán khiến nhà quản lý phải loay hoay đến vậy.

Vũ Ngọc Bảo