Trong bữa ăn trưa ở diễn đàn, chuyên gia của một tập đoàn tư vấn quốc tế nhận xét với tôi "mục tiêu của Việt Nam là đầy tham vọng". Cách nói phản ánh sự nghi ngờ của anh về khả năng đạt được mục tiêu. Anh nói, nhiều nước đang hụt hơi trong cuộc đua này, và kinh nghiệm mà công ty tư vấn của anh trải nghiệm là thất bại nhiều hơn thành công.

Tôi hoàn toàn chia sẻ góc nhìn này trong quá trình làm nghiên cứu về tài chính xanh của mình. Rất nhiều dự án đã thất bại vì sự đắt đỏ của chuyển đổi xanh cũng như cách thực hiện. Vài năm gần đây, với nhận thức tăng lên của thị trường tài chính về hỗ trợ kinh tế xanh, mọi việc đã dễ dàng hơn ở đầu vốn (dù không dễ như nhiều người tưởng), nhưng đầu thực thi dự án không hề đơn giản.

Hai bài học tôi nhận thấy từ những tổ chức triển khai là: tư duy ở cấp thực hiện thấp nhất còn yếu, và những giải pháp xanh - sạch lại không phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội của đối tượng cần thực hiện nhất. Ví dụ, trong trường hợp các dự án phân loại rác, người thực hiện cuối cùng nhận ra là nỗ lực của họ trở thành "số không" khi mà chính người thu gom rác lại không phân loại.

Còn nói về chuyện trồng rừng, chính một bạn làm dự án phi lợi nhuận ở Việt Nam và một người bạn của tôi làm nghiên cứu môi trường ở Anh có cùng nhận định, ở một vài nước đang phát triển, chính người ở địa phương có khi là người sống nhờ phá rừng.

Những thực tế sinh động đó nhắc tôi tới câu nói của Tiến sĩ Trương Văn Phước trong hội thảo "Tài chính xanh và thị trường tín chỉ Carbon" diễn ra hôm 6/9. Ông nói rằng chuyển đổi xanh hay hành trình đi đến phát thải ròng bằng không phải thích hợp với điều kiện kinh tế xã hội. Nghĩa là những gì tốt đẹp nhất mà chúng ta mong muốn về môi trường, con đường đi đến kinh tế xanh, tương thích với điều kiện áp dụng ở từng địa phương.

Trong khi phần lớn doanh nghiệp trong xã hội còn là doanh nghiệp nâu - là các doanh nghiệp tạo ra khí thải và gây ô nhiễm môi trường, mô hình kinh doanh của đa số còn là mô hình nâu, cần có những cú hích chính sách để khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi cả về mô hình kinh doanh, công nghệ và suy nghĩ. Những thay đổi đó phải đi xuống được tới cấp thi hành chứ không dừng lại ở những người lập chiến lược, ra đầu bài. Nếu không, những dự án, những khoản tiền chi ra để chuyển đổi xanh coi chừng chỉ dừng ở mức nói chứ không làm, hoặc làm cho có, đối phó, theo phong trào, chứ không đi vào thực chất. Đó sẽ là sự lãng phí cơ hội và nguồn lực để chuyển đổi nền kinh tế sang mô hình tăng trưởng xanh.

Phát biểu tại Diễn đàn HEF 2023, ông Phạm Bình An, Viện phó Viện nghiên cứu phát triển TP HCM cũng chỉ ra nhiều ví dụ về mặt thực thi chính sách hiện nay, đó là thị trường tái sử dụng, tái chế chất thải đã được hình thành nhưng chưa có tính liên kết và còn nhiều vướng mắc về giấy phép thực hiện, doanh nghiệp muốn đầu tư năng lượng sạch nhưng biểu giá điện từ năng lượng tái tạo chưa đủ hấp dẫn.

Ở mặt thị trường tài chính, những thảo luận về trái phiếu xanh, cho vay xanh, thị trường tín chỉ carbon, hình thành trung tâm tài chính xanh ở TP HCM chỉ mới ở mức thúc đẩy về mặt quan điểm, nhưng về chính sách, ngay cả một cơ chế thử nghiệm theo mô hình sandbox vẫn chỉ đang trên các bàn thảo, đề án. Chúng ta đang muốn chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, mô hình tăng trưởng mới, cần nhiều thử nghiệm, nhưng cách làm vẫn đang vận hành theo tư duy quản lý và thực thi của một nền kinh tế nâu.

Không thể xanh khi đầu còn nghĩ nâu. Mà muốn thay đổi cách nghĩ, những người lập chiến lược phải làm sao nghĩ ra cách để những người từng làm xanh, nghĩ xanh ở nhiều nơi trong và ngoài nước được kết nối với những nơi cần thực hiện các chính sách, xóa đi cách "nghĩ nâu", "làm nâu".

Nghe chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi phát biểu về vấn đề kinh tế xanh, điều mà tôi tâm đắc là việc ông nhắc đi nhắc lại từ "kết nối". Không chỉ TP HCM mà bất kỳ địa phương nào muốn triển khai kinh tế xanh, thì cơ quan hoạch định và quản lý chính sách phải đổi từ vai trò đặt đầu bài sang vai trò kết nối, để những sáng kiến, mô hình kinh doanh, công nghệ xanh có thể đi vào thực chất chứ không chỉ nằm trên giấy. Chỉ có cách tiếp cận kết nối và kiến tạo, dám thử nghiệm mô hình mới thì mới có thể gỡ được các điểm nghẽn, những kháng cự thay đổi do cách nghĩ cũ hình thành trong nền kinh tế nâu đã hàng chục năm nay tạo ra.

Nếu không làm được như thế, sẽ có rất nhiều lãng phí trong quá trình thực hiện và đáng lo hơn nữa là không đạt được những cam kết quốc tế về giảm phát thải ròng. Đó không chỉ là những cam kết thành tích, mà sẽ trực tiếp tác động đến túi tiền mỗi doanh nghiệp khi càng nhiều hoạt động xuất khẩu sẽ bị làm khó vì chuẩn mực môi trường.

Những mốc thời gian 2026 hay 2030 đã không còn quá xa.

Hồ Quốc Tuấn

Tôi bật cười. Có lẽ vậy. Nếu kinh tế khá, du lịch tăng trưởng tốt thì những nhà hàng, khách sạn, tiệm bán đồ cao cấp trên con đường đắc địa này đã không bỏ trống nhiều đến vậy. Mà không chỉ nền kinh tế du lịch và kinh doanh đồ xa xỉ ở trung tâm. Bạn tôi chuyên xây phòng trọ cho công nhân thuê ở các khu công nghiệp cũng kể, sáu tháng rồi khó khăn lắm, nhiều công nhân bỏ về quê, một số ở lại thì thiếu tiền trọ.

Đây cũng là chuyện không lạ. VietinBank mới đây rao bán hơn 350 khách sạn, bất động sản để thu nợ, trong số này có nhiều homestay, biệt thự tại Hội An (Quảng Nam), Đà Nẵng, Nha Trang - Cam Lâm (Khánh Hòa). Lãnh đạo một ngân hàng còn nói với tôi, trào lưu bỏ phố về rừng cũng sẽ để lại nhiều hệ lụy tương tự vì sắp... hết tiền".

Những con số về tăng trưởng kinh tế và sản xuất cũng chỉ ra điều đó. GDP sáu tháng đầu năm 2023 tăng 3,72%, chỉ cao hơn tốc độ tăng 1,74% của sáu tháng đầu năm 2020 trong giai đoạn 2011-2023. Nghĩa là so với giai đoạn suốt hơn một thập kỷ qua, chúng ta đang tăng trưởng rất chậm, chỉ nhanh hơn giai đoạn dịch Covid-19 hoành hành trên toàn cầu. Sáu tháng đầu năm, cả nước ghi nhận hơn 100.000 doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh, làm thủ tục giải thể.

Nếu nhìn như vậy, thì dường như khó khăn chồng chất. Tuy nhiên, góc nhìn khác cho thấy bắt đầu có những tín hiệu lạc quan.

Đầu tiên là từ phía thị trường quốc tế. Một trong những nguyên nhân khó khăn lớn của Việt Nam nhiều tháng qua là do thiếu đơn hàng từ nước ngoài. Mà thiếu đơn hàng một phần do tình hình khó khăn ở những nền kinh tế lớn như châu Âu, Trung Quốc; phần khác do nhiều nơi nhập hàng tồn kho quá nhiều vì sợ đứt gãy chuỗi cung ứng như ở Mỹ, dẫn đến hàng tồn kho đầy ắp, và vẫn đang phải bán dần. Do đó họ không có nhu cầu gia tăng đơn hàng mới. Theo báo cáo đầu tháng 7 của JP Morgan, chỉ số đơn hàng sản xuất toàn cầu đang ở trạng thái thu hẹp, trong đó Mỹ, khu vực đồng Euro, Nhật và Hàn Quốc sụt giảm, còn Trung Quốc chỉ có tín hiệu hồi phục rất nhẹ. Người bi quan thì sẽ thấy tình hình còn khó khăn lắm.

Nhưng nếu nhìn kỹ, thì tốc độ sụt giảm sản xuất đang chậm dần, nghĩa là không xấu hơn nữa. Lượng hàng tồn kho của doanh nghiệp Mỹ theo dữ liệu của FRED đạt đỉnh vào tháng 4 và đang giảm xuống. Hàng tồn kho giảm, có thể họ sẽ phải gia tăng nhập hàng mới, nếu nhu cầu tiêu dùng không giảm mạnh. Sự hồi phục nhẹ của đơn hàng cho Trung Quốc có thể là một tín hiệu rằng xu hướng cải thiện đơn hàng mới có thể đang bắt đầu, tất nhiên với giả định quan trọng là Mỹ không đi vào suy thoái sáu tháng cuối năm.

Lý do thứ hai để có chút hy vọng là việc giải quyết nợ xấu của khu vực bất động sản bằng cách rao bán tài sản. Nếu bán được, dù ở mức giá "cắt lỗ", sẽ giải phóng được một dòng tiền cho nền kinh tế, đồng thời tạo lại thanh khoản cho thị trường. Bên cạnh đó là những nỗ lực của chính phủ trong việc gỡ khó thị trường bất động sản, để một số dự án được hoàn thiện, tạo công ăn việc làm cho ngành xây dựng, đồng thời góp phần tạo lại niềm tin và thanh khoản cho một số phân khúc bất động sản.

Lý do thứ ba, là giải ngân đầu tư công có dấu hiệu khởi sắc hơn năm 2022. Theo số liệu của Bộ Tài chính, tỷ lệ ước giải ngân sáu tháng so với kế hoạch Thủ tướng giao đạt 30,49%, tăng khá hơn nhiều so với cùng kỳ 2022 (25,68%). Đặc biệt là so với tốc độ giải ngân của tháng 4/2023 thì đây là một bước tiến khá nhanh trong quý hai. Trong bối cảnh kinh tế bên ngoài khó khăn, doanh nghiệp chật vật với mặt bằng lãi suất cao, khó tăng đầu tư tư nhân, thì nguồn vốn đầu tư công có vai trò cực kỳ quan trọng ở thời điểm này.

Bên lề kỳ họp Quốc hội vừa diễn ra, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc xác nhận ngân quỹ của Chính phủ còn hơn một triệu tỷ đồng gửi ở Ngân hàng Nhà nước. Đây là số tiền dành cho đầu tư công, nhưng giải ngân không được nên bị tích tụ lại qua nhiều năm. Một triệu tỷ đồng đó là tiềm năng, vì đó chính là những cơ hội việc làm, sức mua và sức đầu tư của nền kinh tế bị ách tắc. Nó là nguyên nhân khiến kinh tế trì trệ, nhưng gỡ được nó cũng chính là cơ hội tăng trưởng.

Nói vậy để thấy có một số tín hiệu để lạc quan cho giai đoạn cuối 2023. Nhưng một vài câu chuyện gần đây cảnh báo chúng ta là lạc quan thôi, đừng lạc quan quá.

Đầu tiên là chuyện xử lý, bán bất động sản thu nợ. Ở Trung Quốc vừa xảy ra chuyện tập đoàn Shimao Group giảm giá một mảnh đất tới 1,5 tỷ USD để bán đấu giá nhằm lấy tiền về trả nợ mà vẫn "ế khách". Người ta từng rất kỳ vọng vào việc giảm lãi suất, giảm điều kiện cho vay, tăng cung tín dụng cho bất động sản, mở ra các cơ chế hoãn nợ trái phiếu, cho bán đất dễ dàng hơn để thu hồi nợ. Nhưng sau những thành công dễ dàng những tháng đầu (song song với việc bỏ các giới hạn do chính sách Zero Covid), các nhà đầu tư đổ tiền vào Trung Quốc mấy tháng qua đang vỡ mộng. Sau khi những mảnh ghép dễ nhất được giải phóng, thì các mảnh ghép "xương xẩu" như mảnh đất của Shimao bắt đầu khó xử lý dù giảm giá bán mạnh đến gần 50%. Mà bán đất không được thì tiền để trả lãi trái phiếu không biết ở đâu ra. Giá trái phiếu đáo hạn vào tháng tới và năm 2024 giảm như một chiếc thang máy bị đứt cáp, phải tạm dừng giao dịch.

Câu chuyện thứ hai là một cảnh báo đến từ IMF. Mặc dù họ nâng dự báo tăng trưởng của chúng ta lên 4,7% cho năm 2023, con số này vẫn khá thấp so với mục tiêu 6,5% của Quốc hội. Họ nhận xét: "Trong ngắn hạn, rủi ro đối với tăng trưởng vẫn lớn. Tăng trưởng có thể không được như kỳ vọng nếu cầu bên ngoài vẫn tiếp tục yếu hoặc đầu tư vẫn kém". Nhấn mạnh đầu tư vẫn kém hàm ý về đầu tư công.

Những cải thiện trong vài tháng của quý hai năm nay là một tin vui, nhưng có duy trì được tiến độ như vậy qua mấy tháng cuối năm hay không là một câu hỏi.

Nửa cuối 2023 sẽ tốt hơn nửa đầu là dự báo của đa số tổ chức lúc này. Không cần quá bi quan nhưng chưa thể chủ quan được. Hy vọng ít sẽ bớt thất vọng đi.

Hồ Quốc Tuấn

“Vương quốc” thú bông di động

1h20, chiếc xe buýt tuyến 146 cập bến xe Hiệp Thành (Quận 12, TP.HCM) trong cơn mưa nặng hạt. Không vội nghỉ ngơi, anh Phạm Văn Sang (49 tuổi, phụ xe) cẩn thận chỉnh sửa lại những con thú bông nhiều màu sắc được treo lúc lỉu trên thành, trần chiếc xe.

Anh Sang nói, anh và tài xế Phạm Ngọc Tuyền treo thú bông lên chiếc xe 146 đã hơn 1 năm nay. Đến bây giờ, chiếc xe của anh Tuyền đã có hơn 100 con thú bông đủ mọi hình dáng, kích cỡ, màu sắc. Chiếc xe buýt vốn khô khan giờ trở thành “vương quốc thú bông” di động.

Thú bông được hai anh treo một cách có tính toán ở 2 bên thành xe, trên trần xe. Phía sau kính cabin, anh Tuyền cũng trang trí bằng một dãy thú bông dáng hình dễ thương. Mỗi khi xe di chuyển, thú bông treo trên xe lúc lắc trông rất thích mắt.

Chiếc xe buýt 146 nổi bật giữa bến xe khi được trang trí bằng hàng trăm thú bông xinh xắn, dễ thương.

Anh Sang kể, ý tưởng dùng thú bông trang trí chiếc xe đến với anh một cách hết sức tình cờ. “Trước đây, trên bến xe Miền Đông có 4 trụ gắp thú bông. Lúc rảnh rỗi, tôi hay đến chơi, gắp về cho con cháu trong nhà”.

“Trên đường đem thú bông về, tôi treo nó lên thành xe. Không ngờ, hành khách lên xe, thấy thú bông của tôi lại tỏ ra bất ngờ, thích thú. Thấy vậy, tôi và anh Tuyền nảy ra ý tưởng gắp thêm thú bông về trang trí trên xe”, anh Sang kể thêm.

Cứ thế, mỗi khi xe đến bến xe Miền Đông, anh Sang và chủ xe lại dành từ 20.000 - 30.000 đồng mua thẻ chơi trò gắp thú bông. Sau mỗi lần chơi, cả hai đều thu về 2-3 con thú bông mới rồi treo lên xe. Ban đầu, cả hai chỉ treo thú bông ở vị trí của tài xế và tiếp viên.

Thú bông được treo trên 2 bên thành xe, trần xe.

Tuy nhiên, khi thấy hành khách thích thú, cả hai quyết định treo thú bông khắp xe. Thú bông được 2 anh treo theo hàng lối, trật tự nhất định. Thế nên, dù được treo kín xe nhưng hành khách không cảm thấy thú bông làm rối mắt, che chắn tầm nhìn.

Anh Sang chia sẻ, anh và chủ xe đều cố gắng gắp những thú bông có hình dáng ưa nhìn, dễ thương, tránh treo những con mang lại cảm xúc tiêu cực, mệt mỏi. Vì thế, hành khách khi lên xe, bắt gặp thú bông đều rất thích chứ không có cảm giác phiền hà, chật chội.

Truyền cảm xúc tích cực đến hành khách

Anh Sang cho biết, sau hơn một năm trang trí xe bằng thú bông, anh và tài xế Tuyền cảm nhận rất rõ sự thích thú, bất ngờ của hành khách. Đầu tiên, chiếc xe đã chiếm trọn “cảm tình” của trẻ nhỏ, các em học sinh.

Tất cả số thú bông này đều do anh Sang và anh Tuyền gắp tại các trụ gắp thú bông trong bên xe Miền Đông.

Mỗi ngày, khi phải di chuyển bằng xe buýt, các em học sinh đều chọn chuyến xe buýt 146 của anh Tuyền để có thể ngắm nhìn những con thú bông treo lúc lỉu trên đầu. Anh Sang kể, trẻ con rất thích và có ý thức giữ gìn thú bông trên xe chứ không có bé nào đòi, xin thú bông đem về nhà.

“Có lần, một em học sinh đứng nhìn mãi con thú bông tôi vừa gắp được, treo trên xe. Tôi biết em thật sự rất thích nó. Thấy vậy, tôi gỡ nó xuống, đem tặng cho em. Thế mà em nói: “Con thích lắm nhưng con không lấy đâu. Con lấy rồi chỗ treo con thú bông ấy bị trống, xe chú không đẹp nữa. Chú cứ để nó ở đó, hằng ngày con đi, con ngắm cũng được”, anh kể thêm.

Để các thú bông luôn sạch sẽ, thơm tho, mỗi ngày, khi xe về bến, anh Sang luôn giặt thú bông, vệ sinh xe.

Biết trẻ em, học sinh thích thú bông, anh Sang và anh Tuyền nảy ra ý định gắp thêm nhiều thú bông, bỏ vào tủ trên xe để làm quà tặng cho các em. Khi các em lên xe, các anh thường tổ chức các trò chơi nho nhỏ và phần thưởng là những con thú bông xinh xắn.

Hiện nay, không chỉ trẻ nhỏ, học sinh cả người lớn, thậm chí các cụ già cũng bất ngờ và thích cách trang trí của chiếc xe buýt số 146. Anh Sang kể, những hành khách đi xe để lên bệnh viện ung bướu khám bệnh đặc biệt thích thú với cách trang trí xe của anh và tài xế Tuyền.

Anh Sang nói, những con thú bông anh và chủ xe gắp được đã đem đến niềm vui, cảm xúc tích cực cho hành khách của mình.

“Họ rất thích ngắm thú bông trên xe lắm. Ngồi trên xe, họ ngước mắt lên nhìn thú bông rồi nói “giống như đang được trở về tuổi thơ”, “đi xe này về chắc hết bệnh luôn””, anh Sang kể.

Nhận thấy hành khách thích thú, anh Sang và anh Tuyền càng có động lực gắp thú bông. Cả hai muốn làm điều gì đó cho hành khách, đem đến cho họ sự vui vẻ, giảm bớt mệt mỏi, nhàm chán mỗi khi đi xe.

Ngoài thú bông, anh Sang còn đem cây xanh, bonsai lên xe với mục đích lọc không khí, tạo cảnh quan xanh mát cho tài xế, hành khách.

Anh kể: “Thấy khách khen, chúng tôi vui lắm. Nhiều khi khách đi khám bệnh, có chuyện buồn… lên xe vì mải ngắm những con thú bông mà quên đi mệt mỏi, muộn phiền, bệnh tật. Thấy vậy, chúng tôi càng thấy việc làm của mình có ý nghĩa và truyền được cảm xúc tích cực đến mọi người”.

Để các thú bông luôn sạch sẽ, không bám bụi, mỗi khi xe tạm dừng, anh Sang luôn tranh thủ lau chùi, vệ sinh cửa gió điều hòa, quét dọn bụi đất dưới sàn. Cuối ngày, khi xe về bến nghỉ, anh cũng nán lại vệ sinh toàn bộ xe và đem thú bông về giặt sạch hoặc thay đổi các con thú bông mới để hành khách khỏi nhàm chán.

Bài, ảnh, clip:Nguyễn Sơn

Cuộc sống trong cabin của những người vợ lái xe tải đường dài

Có những người vợ thay vì ở nhà quán xuyến gia đình đã chọn cuộc sống trên cabin xe tải cùng chồng, ngày tháng chu du trên khắp các nẻo đường. 

Chương trình Táo Quân 2016 - Gặp nhau cuối năm được ghi hình 2 buổi chínhthức, tối 29 và 30/1. Năm nay số lượng nghệ sĩ hài tham gia không nhiềugồm: Nghệ sĩ Vân Dung, NSƯT Quang Thắng, NSND Tự Long, NSƯTChí Trung, NSƯT Quốc Khánh, NSƯT Xuân Bắc, NSƯT Công Lý cùng diễn viên Bình Minh, ca sĩ Minh Quân.

Từ trái qua: Quang Thắng, Vân Dung, Tự Long, Xuân Bắc, Công Lý và Chí Trung.

Sau vài năm bị không ít khán giả đánh giá "năm sau không hay bằngnăm trước", Táo Quân 2016 đã tìm lại sự duyên dáng của mình tuy đôi chỗ vẫn còn rườm rà, thiếu cao trào.

Tuy vậy, thông qua lăng kínhhài hước, một loạt các vấn đề nổi cộm trong xã hội năm qua đã được đề cập để đằng sau mỗi tiếng cười lại là cả một câu chuyệnđáng suy nghĩ đối với mọi người.. Đó là hiện tượng thực phẩm bẩn tràn lan khắp mọi nơi, sự biến tướng của bán hàng đacấp... 

Xuân Bắc mô phỏng hình ảnh một "tay bán hàng đa cấp".

Một trong những điểm nổi bật của Táo Quân 2016 chính là dùng tiếng cười trởthành một vũ khí lên án thực trạng nhận hối lộ, đút lót trong xã hộihiện ảnh hưởng trầm trọng đến niềm tin của người dân.

Bên cạnh đó, Táo Quân 2016cũng nói đến những khó khăn mà giới doanh nghiệp gặp phải, khi không những phảicạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài mà còn đau đầu bởi chính thủ tục "bôitrơn" trong nước.

Công Lý - Xuân Bắc - cặp diễn ăn ý.

Như mọi năm phần âm nhạc Táo Quân luôn là điểm đượcnhiều khán giả chờ đợi và yêu thích. Năm nay, hai ca khúc gây chú ý: Vợ người ta, Bố ơimình đi đâu thế được đưa vào.Bên cạnh những ca khúc hiện đại âm nhạc cổ điển vànhững làn điệu dân gian cũng được các Táo thể hiện trong phầnchầu của mình.

Hai nghệ sĩ Xuân Bắc, Vân Dung gây "sốc" khi thể hiện khả năng hát opera vôcùng duyên dáng và đáng yêu. Sự tung hứng đầy ăn ý của cặp nghệ sĩ mang lạinhững tiếng cười sảng khoái cho khán giả có mặt trong buổi ghi hình đầu tiên TáoQuân 2016.

Vân Dung và Xuân Bắc hát opera.

NSND Tự Long vẫn chứng tỏ là người nghệ sĩ đa tài khi thể hiệnkhả năng hát cải lương, chèo, dân ca... trong phần biểu diễn của mình. VaiTáo tinh thần của anh là một trong những vai diễn ấn tượng và sinh động nhất.

Táo Quân năm nay có sự đầu tư khá kỹ về âm nhạc với sự góp mặt của nhạc sĩ Đỗ Bảo, Xuân Phương, Lê Anh Dũng... Ngoài phần ghihình ở trường quay, khán giả xem truyền hình sẽ được xem phần Táo Quân ghi hình ngoại cảnh được lồng ghép áp dụngnhững kỹ xảo đẹp mắt.

Một số hình ảnh Táo Quân 2016:

Sơn Hà
Ảnh: ĐLNA - Đoàn Tuấn