Bùi Thị Thục Hiền

Với một doanh nghiệp thì 30 năm là một chặng đường dài. Bởi vì nhiều doanh nghiệp chỉ có tuổi đời dưới 10 năm. 30 năm qua, CMC đã tồn tại, đã phát triển thành một tập đoàn công nghệ lớn của đất nước, đã tạo ra nhiều di sản số đáng tự hào, có thể kể đến đường trục cáp quang kết nối xuyên Đông Nam Á, trung tâm dữ liệu Tân Thuận. CMC tạo ra công ăn việc làm trong lĩnh vực viễn thông - công nghệ thông tin cho trên 6.000 lao động, doanh thu hàng chục ngàn tỷ đồng, mỗi năm đóng góp trên 500 tỷ đồng cho ngân sách nhà nước. Khi gọi tên các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam tiêu biểu thì CMC luôn có tên.

Khi nhắc tới một doanh nghiệp là phải nói đến những người sáng lập. Bởi vì họ là những viên gạch nền móng đầu tiên để xây lên một ngôi nhà. Ngôi nhà có bền vững, có cao không phần nhiều là bởi những viên gạch đầu tiên này. Cách đây 30 năm, năm 1993, hai chàng trai, hai kỹ sư công nghệ, tốt nghiệp loại giỏi từ hai trường đại học bách khoa hàng đầu của Hungary và Việt Nam, một người 34 tuổi và người kia 30 tuổi, là Hà Thế Minh và Nguyễn Trung Chính, đã lập ra một công ty công nghệ mang tên CMC. Những tư tưởng chính của CMC là về tự cường, làm chủ công nghệ; về sản xuất, công nghiệp; về doanh nghiệp toàn cầu, cạnh tranh quốc tế; về doanh nghiệp tư nhân, sở hữu đại chúng; về tập đoàn, quản trị chuyên nghiệp. Tất cả đều là khởi nguồn từ những nhà sáng lập. CMC đã luôn trung thành với những tư tưởng đó. Và CMC cũng luôn trung thành với bản sắc kỹ sư công nghệ của mình. Đó là đam mê công nghệ, đam mê nghiên cứu, đam mê sáng tạo, tạo ra những sản phẩm, dịch vụ công nghệ phục vụ con người. Đó là đam mê Make In Vietnam - Sáng tạo tại Việt Nam, Thiết kế tại Việt Nam, Làm ra tại Việt Nam, Sản xuất tại Việt Nam.

Một trong những lý do quan trọng để một doanh nghiệp vượt qua bao thử thách, tồn tại lâu dài và trở thành một doanh nghiệp lớn là họ có tư tưởng và luôn giữ vững những tư tưởng đó.

Chặng đường 30 năm qua cũng đã đúc kết lên 4 giá trị cốt lõi mà người CMC gọi là Four C. Đó là lấy Khách hàng làm trung tâm - Customer Centricity, là Sáng tạo - Creativity, là Tốc độ - C-Speed, là Giữ cam kết - Commitment. Những giá trị cốt lõi này cùng với những tư tưởng ban đầu và bản sắc kỹ sư công nghệ sẽ tạo thành bộ Zen của CMC để có thể di truyền qua các thế hệ.

CMC là một doanh nghiệp Việt Nam. Khi đã thành công rồi, thì vẫn giữ là doanh nghiệp Việt Nam thay vì bán hết cho nước ngoài. Nếu những công ty quan trọng nhất của Việt Nam đều là sở hữu nước ngoài thì Việt Nam sẽ ra sao? Liệu chúng ta có còn chủ quyền không? Liệu chúng ta có thể hùng cường thịnh vượng không? Giá trị lớn nhất mà CMC có thể mang đến cho thế giới chính là giá trị Việt Nam. Bởi vậy, CMC hãy hợp tác và tiếp tục hợp tác, nhưng trên hết và trước hết, hãy là Việt Nam.

CMC sẽ phải đổi mới, sẽ phải cải cách, sẽ phải đi xa hơn, nhưng để làm được việc đó một cách bền vững và có bản sắc thì phải nhớ lấy và giữ lấy những tư tưởng ban đầu, những giá trị cốt lõi ban đầu và truyền thống, văn hoá mà thế hệ đầu tiên đã dựng xây nên. Muốn ứng vạn biến thì phải dĩ bất biến. Giữ cái bất biến chính là giữ lấy bản sắc của mình. Bản sắc là cái để giữ gìn chứ không phải là cái để thay đổi. Bản sắc cũng chính là cái cốt lõi nhất để cạnh tranh thành công. Cánh diều muốn bay cao thì phải có sợi dây giữ nó với gốc, nếu đứt sợi dây này thì cánh diều sẽ bị gió cuốn đi và rơi xuống.

CMC hãy nhận lấy một sứ mệnh quốc gia. Doanh nghiệp kinh doanh thì phải có lợi nhuận để tồn tại và phát triển. Nhưng sau lợi nhuận phải là sứ mệnh giải quyết một bài toán, một nỗi đau của đất nước, của nhân loại, để đất nước cường thịnh, để nhân loại hạnh phúc hơn.

Các doanh nghiệp xuất sắc, các doanh nghiệp lớn thường nhận lấy một sứ mệnh quốc gia làm thành sứ mệnh của mình để dẫn dắt doanh nghiệp đi xa hơn nữa, để gắn mình với quốc gia, dân tộc hơn nữa. Quốc gia, dân tộc thì trường tồn. Doanh nghiệp mà gắn mình với nó thì cũng vì vậy mà trường tồn.

CMC bước vào thập kỷ thứ tư của mình thì đã là một doanh nghiệp lớn, để đi tiếp chặng đường 10 năm tới và dài hơn nữa thì hãy xác định sứ mệnh quốc gia của mình. Đó là hạ tầng số Việt Nam băng rộng, phổ cập, bền vững, xanh, mở và an toàn. Đó là hạ tầng viễn thông, hạ tầng dữ liệu, hạ tầng công nghệ số được cung cấp như dịch vụ và các nền tảng số. Đó là chuyển đổi số Việt Nam thành một Việt Nam số. Đó là xây dựng Việt Nam thành một Digital Hub của Châu Á - Thái Bình Dương.

Công nghệ số đã trở thành lực lượng sản xuất căn bản. Nó trở thành công cụ sáng tạo, công cụ lập nghiệp, kinh doanh của mỗi người Việt Nam, và từ đó mà giúp Việt Nam hoá rồng, hoá hổ, trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào giữa thế kỷ XXI này, để Việt Nam không còn là một quốc gia nhược tiểu luôn bị đe doạ xâm lăng.

Phổ cập công nghệ số, biến nó thành công cụ lao động chính cho mọi người, cho mọi doanh nghiệp, cho mọi tổ chức phải là sứ mệnh của các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam. Và CMC hãy là một doanh nghiệp quan trọng trong số đó.

CMC phải có năng lực cạnh tranh quốc tế. Đã là một một doanh nghiệp công nghệ số thì phải có năng lực cạnh tranh quốc tế, phải đi ra nước ngoài.

Đi ra nước ngoài là cạnh tranh với những người xuất sắc nhất. Và đây là cách để chúng ta trở lên xuất sắc. Và cũng vì xuất sắc mà chúng ta tồn tại được lâu dài ở trong nước. Đi ra nước ngoài cũng là để bảo vệ Việt Nam.

Đi ra nước ngoài là mang tri thức, mang công nghệ số của Việt Nam đi mở cõi. Để thế giới biết đến Việt Nam thì không chỉ vì Việt Nam là nơi đến mà còn là do nơi Việt Nam đến.

Đi ra nước ngoài là để Việt Nam đóng góp cho sự phát triển của nhân loại. Đi ra nước ngoài là mở rộng không gian, là mở rộng thách thức, cũng là mở rộng hệ tri thức, cũng là học hỏi để xây dựng Việt Nam.

CMC đã đi ra nước ngoài, doanh thu từ thị trường nước ngoài đã tiến gần đến con số trăm triệu USD, CMC cần mạnh mẽ hơn nữa trên con đường này.

Muốn làm được việc lớn thì CMC phải nhận được năng lượng vũ trụ. Năng lượng vũ trụ là có thật. Nhưng vũ trụ là một vòng tròn lớn vô hạn. Suy nghĩ của chúng ta rộng tới đâu là vòng tròn vũ trụ của ta rộng tới đó. Năng lượng vũ trụ mà ta nhận được là từ giới hạn của vòng tròn đó. Suy nghĩ mà rộng mở thì vòng tròn vũ trụ cũng rộng mở, năng lượng nhận được cũng lớn hơn.

CMC mà nghĩ rộng ra, nghĩ lớn hơn, nghĩ cho nhiều người hơn, thì năng lượng nhận được cũng sẽ lớn hơn và khi đó, việc khó sẽ không còn khó đến mức đó nữa.

Xin chúc cho chặng đường 10 năm tới của CMC là một trang sử mới huy hoàng trong lịch sử phát triển của CMC, với nhiều di sản số được tạo ra, với nhiều đóng góp hơn cho đất nước, cho thế giới. Động lực chính cho chặng đường này là đổi mới sáng tạo. Nhưng không chỉ là đổi mới sáng tạo sản phẩm và marketing, mà còn là đổi mới sáng tạo quy trình và tổ chức. Hai cái đầu là đổi mới sáng tạo để hướng ra bên ngoài, hai cái sau là đổi mới sáng tạo để hướng vào bên trong. Muốn bền vững thì phải hướng cả vào bên trong và ra bên ngoài.

Trên con đường đi đó, người CMC sẽ nhận được nhiều hơn năng lượng của vũ trụ, nhận được nhiều hơn niềm vui trong công việc mỗi ngày. Hạnh phúc đến với chúng ta trong hành trình đi đến nhiều hơn là đích đến. Bởi vậy, mỗi người CMC hãy sống trọn vẹn mỗi ngày! Và chính sự trọn vẹn đó sẽ tạo lên một CMC hùng mạnh!

Xin trân trọng cảm ơn!

Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng

- Ông Hoàng Ngọc Vinh, Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp (Bộ GD-ĐT) trao đổi về chủ trương phân luồng trong cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân vừa trình Chính phủ xem xét. 

Ông Hoàng Ngọc Vinh cho biết: Cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân Bộ GD-ĐT vừa trình Chính phủ không phải là điều kiện cần và đủ để giải quyết bài toán phân luồng mà chúng ta đặt ra lâu nay nhưng chưa giải quyết hiệu quả.

Có thể xem cơ cấu hệ thống là một trong các điều kiện cần thiết, quan trọng để hình thành các “luồng" cho học sinh (HS) theo nhu cầu học tập suốt đời, năng lực, điều kiện bản thân để hoàn thiện trình độ học vấn, tay nghề với hy vọng cải thiện cơ hội việc làm và có thu nhập.

Ông Hoàng Ngọc Vinh

Nếu nói phân luồng theo thị trường lao động thì theo UNESCO trong tài liệu phân loại các tiêu chuẩn quốc tế về giáo dục (ISCED 2011) thì chỉ có một nhánh phân luồng sớm ra thị trường lao động mà không rõ là phân luồng theo nhóm kỹ năng nào thị trường lao động cần, do không thể dự báo được nhu cầu chính xác và do bản chất thay đổi, biến động của thị trường lao động.

Vì thế đòi hỏi cơ cấu hệ thống giáo dục vốn ổn định giúp phân luồng theo thị trường lao động luôn biến động sẽ không làm được.

Kinh nghiệm cho hay, ở địa phương nào cấp ủy Đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị xã hội vào cuộc cùng với sự năng động của cán bộ lãnh đạo nhà trường và đội ngũ giáo viên, có sự hỗ trợ tích cực của doanh nghiệp, phối hợp giữa cơ sở giáo dục phổ thông và đào tạo nghề...thì ở đó sự phân luồng diễn ra khá tốt.

Việt Nam đã tham khảo kinh nghiệm của thế giới như thế nào trong thiết kế thời gian đào tạo đối với học sinh từ tiểu học lên THPT?

- Cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân của Việt Nam cũng tham khảo nhiều quốc gia trên thế giới có nền giáo dục tiên tiến và đã thể hiện ở cơ cấu hệ thống. 

Nhưng chúng ta cần nhìn rõ hơn yếu tố thị trường lao động cũng như cấu trúc, điều kiện của nền kinh tế, mối quan hệ giữa ngành kinh tế với GD-ĐT, cũng như các chính sách phát triển bền vững đất nước ảnh hưởng đến chính sách GD-ĐT.

Chúng ta muốn làm như các nước tiên tiến nhưng chịu ràng buộc ở điều kiện văn hóa, tài chính cho giáo dục. 

Lấy ví dụ ở 27 quốc gia thuộc Liên minh châu Âu, chi phí trung bình một năm cho một người học nghề ban đầu năm 2006 lên đến 6.985 EUR. Đến năm 2009 con số này là 8.098 EUR, liệu chúng ta có thể theo được các quốc gia đó không với điều kiện tài chính cho giáo dục như hiện nay?

Chính một số chuyên gia  Ngân hàng thế giới khuyến cáo các quốc gia đông dân khi việc làm thiếu và chưa dự báo tốt nhu cầu thị trường lao động, thì các chính phủ nên tập trung giáo dục phổ thông có chất lượng để tạo nền tảng cho người lao động tương lai có năng lực học tập suốt đời, dễ đào tạo khi thị trường lao động thay đổi.

Việc tuyển dụng hàng chục ngàn lao động hầu hết tốt nghiệp THPT được đào tạo kỹ năng làm việc trong doanh nghiệp high-tech thuộc Công ty Điện tử Samsung có thể xem là ví dụ để góp phần hình thành chính sách phân luồng.

Vì thế, Bộ GD-ĐT luôn quan niệm phân luồng vì việc làm (hình thành năng lực nghề nghiệp) và vì thu nhập của người lao động  thì khi đó hệ thống của chúng ta sẽ mở hơn - nghĩa là phải đào tạo hướng đến trình độ bằng cấp và đào tạo kỹ năng.

Với phương án này, Bộ sẽ có bước đi tiếp theo như thế nào để đảm bảo phân luồng thành công?

- Với tư cách là cơ quan có trách nhiệm tham mưu cho Đảng và nhà nước về chính sách, chiến lược phát triển giáo dục, và qua kinh nghiệm thực tế trong, ngoài nước, Bộ đã phân tích tất cả các yếu tố, nguyên nhân và rút ra những bài học về công tác phân luồng.

Định hướng đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục có một phương châm chỉ đạo xuyên suốt là hình thành năng lực cho người học, tiếp cận theo kết quả hình thành năng lực ở đầu ra của quá trình. 

Vì thế giáo dục cơ bản 9 năm sẽ giúp cho người học có được kiến thức, kỹ năng nền tảng để đi theo những con đường học tập và lao động khác nhau. Tất nhiên, cá biệt vẫn có những HS năng khiếu sau tiểu học đã vào các trường năng khiếu nghệ thuật như hiện nay vừa học văn hóa vừa học các kỹ năng đáp ứng nhu cầu và phát triển tiềm năng của các em.

Nhưng, nếu chỉ mình Bộ GD-ĐT sẽ không làm nổi công tác phân luồng nếu không có sự vào cuộc của các cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương, các Bộ ngành, các doanh nghiệp và các tổ chức chính trị xã hội cũng như toàn xã hội.

Chúng ta không thể giải quyết bài toán phân luồng thành công với nhiều ẩn số bằng công cụ giản đơn được. Cơ cấu hệ thống giáo dục chỉ nên xem là một trong những điều kiện cần thiết để đóng góp vào quá trình phân luồng và học suốt đời cho người học.

Để thành công còn rất nhiều yếu tố thiết yếu khác từ điều kiện kinh tế, tài chính đến thay đổi nhận thức của xã hội với học nghề, sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống và sự tham gia của các doanh nghiệp đặt trong bối cảnh toàn cầu hóa và một thế giới việc làm đầy biến động.

Việc rút ngắn thời gian đào tạo đại học từ 4-6 năm xuống 3-4 năm dựa trên cơ sở nào, thưa ông?

- Việc đề xuất rút ngắn thời gian đào tạo là hợp với xu thế chung của thế giới và nâng cao hiệu quả đào tạo hiện nay ở Châu Âu theo tiến trình Bologna (sáng kiến cải cách giáo dục đại học của các nước Châu Âu bắt đầu vào năm 1999) thì thời gian đào tạo ĐH, thạc sĩ, tiến sĩ theo thứ tự là 3, 5, 8 năm kể từ sau khi tốt nghiệp THPT.

Các nước đang điều chỉnh dần theo khung này. Tất nhiên phải có lộ trình. Ngay cả những nước EU đến nay vẫn chưa thực hiện đúng khung đó.

Như vậy khung thời gian này là hướng mà các chương trình đào tạo sẽ hướng tới để tạo nên sự thống nhất tương đối trình độ, chương trình đào tạo chung.

Hiện nay các trường áp dụng hệ thống đào tạo tín chỉ nên có những sinh viên đã có thể tốt nghiệp đại học trong thời gian 3 năm. Vì vậy cơ cấu hệ thống của ta đề nghị GDDH từ 3-4 năm là theo tinh thần đó.

- Cảm ơn ông!

• Văn Chung (Email: vanchung.nguyen@vietnamnet.vn)

XEM THÊM