Tuy vẻ ngoài kém hấp dẫn nhưng cá bò hòm lại là đặc sản trứ danh ở Phú Yên. Phần thịt của chúng có màu trắng tinh, thoạt nhìn rất giống thịt gà nhưng vị dai, ngon và thơm hơn. Cũng bởi lẽ đó mà cá bò hòm còn được gọi với cái tên “gà nước mặn”, “thịt gà đại dương”.

Trên thị trường, cá bò hòm hiện được bán với giá từ vài trăm nghìn đến cả triệu đồng mỗi cân, tùy kích cỡ. Cá có trọng lượng càng lớn, giá càng cao. Đặc biệt, cá tươi sống đắt hơn cá đông lạnh khoảng 200.000 – 250.000 đồng/kg.

Chị Phương Anh – chủ một nhà hàng bè nổi ở Vũng Rô cho biết, sở dĩ cá bò hòm có giá thành đắt đỏ hơn cả tôm hùm là do số lượng cá ngoài tự nhiên không nhiều. Chúng sinh trưởng rất chậm, 3 - 4 năm mới đạt được trọng lượng hơn 1kg.

Chưa kể loài cá này còn rất khó câu và khai thác bằng lưới.

“Mỗi tháng, chúng tôi chỉ thu gom được 5 - 7kg cá bò hòm, có khi ít hơn và phải đặt một vài mối mới đủ. Nếu bán lẻ tại bè thì giá khoảng 1,3 triệu đồng, loại 2 - 3 con/kg. Với con có trọng lượng từ 1,5 – 2kg, còn tươi sống mà vận chuyển đến Hà Nội hoặc TPHCM thì giá cao tới 2 – 2,5 triệu đồng/kg, tùy thời điểm”, chị nói.

Tuy giá thành đắt đỏ nhưng cá bò hòm vẫn được nhiều thực khách sành ăn ưa chuộng và săn đón. Thịt của chúng được nhận xét là săn chắc, không xương nhỏ và có độ dai, dậy vị ngọt thơm tự nhiên.

Cá bò hòm có thể được chế biến thành nhiều món ngon như hấp, nấu cháo cá, súp cá hay làm ruốc,… nhưng ngon và được yêu thích nhất là cá bò hòm nướng.

Cá được rửa sạch, mổ bụng sau đó nướng trực tiếp trên bếp than mà không cần phải tẩm ướp gia vị. Khi cá chín, người ta lột cho lớp vảy bong ra, để lộ phần thịt trắng tinh, thơm lừng.

“Thịt cá bò hòm không tanh mà rất chắc và ngọt. Thớ thịt hơi dai, có vị béo ngậy nhưng ăn không ngán. Gan loại cá này cũng béo, thơm như vị ốc hương, người lớn hay trẻ con đều ăn được.

Cá nướng ngon hơn khi cuốn cùng bánh tráng, các loại rau thơm hay xoài, dưa chuột thái lát,… rồi chấm với nước mắm chua ngọt”, chị Thanh Mai (một thực khách ở TPHCM) chia sẻ.

Theo chị Mai, cá bò hòm ngon nhưng “hiếm có khó tìm”, có tiền cũng chưa chắc mua được. Chị phải đặt chỗ người quen trước vài tháng và nếu mua được cũng chỉ khoảng một vài con.

New Zealand được ấn định ở vị trí hạt giống số 1 bảng A, còn Australia là hạt giống số 1 bảng B. Tương ứng với việc bốc thăm tên đội là vị trí 1 của mỗi bảng còn lại. Tiếp theo là các nhóm hạt giống số 2, 3 và 4.

Ngoại trừ châu Âu, các liên đoàn châu lục hoặc khu vực tại vòng loại chỉ có một đại diện tại mỗi bảng. Do có 11 (hoặc 12) đội tham dự VCK, châu Âu sẽ có tối đa 2 đội tại mỗi bảng, điều này dẫn tới việc có 3 hoặc 4 bảng đấu có 2 đội châu Âu, phụ thuộc vào kết quả vòng play-off liên châu lục.

FIFA World Cup nữ 2023 là lần đầu tiên bóng đá nữ Việt Namgiành quyền tham dự. Thầy trò HLV Mai Đức Chung là một trong sáu đại diện của châu Á góp mặt ở ngày hội bóng đá nữ lớn nhất hành tinh, cùng Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines và đồng chủ nhà Australia.

Chuẩn bị cho World Cup 2023, HLV Mai Đức Chung mới đây gia hạn hợp đồng với VFF. Trong thời gian này, ông Chung cùng BHL đang tuyển quân tại giải bóng đá nữ VĐQG 2022.

Hiện nay, Duy chuẩn bị tốt nghiệp tiến sĩ ngành Khoa học thần kinh tính toán Trường Kỹ thuật (College of Engineering), Đại học Purdue - ngôi trường thuộc top 4 nước Mỹ về khoa học kỹ thuật.

Nghiên cứu của Duy xoay quanh việc phân tích não bộ của con người ở trạng thái khoẻ mạnh cũng như khi có những bệnh có liên quan tới não bộ như Alzheimer.

Theo Duy, 'brain fingerprint' (tạm dịch là những đặc tính cá nhân của chức năng não bộ con người) là lĩnh vực nghiên cứu rất mới trên thế giới trong khoảng 5 năm trở lại đây.

"Nhờ kĩ thuật chụp cộng hưởng từ (MRI), trong luận án của mình tập trung vào “dấu vân não bộ” – khái niệm này còn rất mới và nhóm nghiên cứu của giáo sư hướng dẫn và bản thân mình bắt đầu chứng minh được các bước đầu tiên. Có một bằng chứng rất lớn là não bộ con người có những dấu hiệu nhận biết về tính năng và khả năng xử lí rất riêng. Dự án này mình rất tâm huyết và dự kiến sẽ phát triển sâu” - Duy cho biết thêm.

Ngoài ra, Duy còn tham gia một dự án với Đại học Pennsylvania về Alzheimer - một căn bệnh chưa có cách chữa trị triệt đề. Đây cũng là hướng nghiên cứu mà Duy dự tính tiếp tục theo đuổi ở bậc sau tiến sĩ ở Trường Y khoa Perelman thuộc Đại học Pennsylvania (hiện Duy đang là visiting PhD Candidate ở đây).

Bí quyết để trở thành “người thích hợp nhất”

Anh Duy cho biết trong khoảng từ năm 2020 đến nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, thị trường lao động tại Mỹ (trong đó có mảng giáo dục trong và sau bậc đại học) rất cạnh tranh, rất nhiều trường hạn chế tuyển thêm giáo sư mới. Điều này đó ảnh hưởng rất nhiều đến với những học viên tốt nghiệp tiến sĩ năm 2019 và 2020.

Duy nằm trong nhóm này – anh chuẩn bị bảo vệ luận án tiến sĩ vào tháng 3.

Từ cuối năm 2021, Duy đã nộp hồ sơ vào khoảng từ 20 đến 25 trường. Anh nhận phỏng vấn ở 8 trường, nhận đề nghị từ 5 trường và “chốt” công việc tại Viện Hàn lâm Hải quân Hoa Kỳ.

“Bí quyết”, theo Duy, không chỉ là kiến thức và kỹ năng, mà “quan trọng nhất chính là cách mình nhìn về tương lai phù hợp với họ”.

“Mình cảm nhận rằng cái mình có rất phù hợp với cái họ cần. Mình nhận ra các trường cần một người có thể viết tiếp vào văn hóa và lịch sử của trường của họ, chứ không chỉ cần người nghiên cứu rất giỏi hay có tiềm năng lớn.

Theo mình, khi xin việc, hãy đến đó và chuẩn bị tinh thần 'Tại sao tôi là người thích hợp nhất để đảm nhận trọng trách này'”.

“Người thích hợp nhất”, theo Duy, đương nhiên là nghiên cứu tốt, là khả năng truyền đạt kiến thức cho sinh viên, động lực trong công việc…

“Một điều nữa để trúng tuyển là các giáo sư trong khoa có cảm thấy mình là một phần trong họ không. Ít nhất, trong trường hợp của mình, họ cho biết rằng mình có thể đóng góp vào tập thể một cách tích cực. Có lẽ, một số bạn quá tập trung vào khoa học và quên rằng có rất nhiều yếu tố khác để có thể trở thành giáo sư”.

Theo Duy, bất kỳ trường nào cũng yêu cầu đơn ứng tuyển với concept “Diversity, Equity, Inclusion” (DEI) – “Đa dạng, Công bằng, Hoà nhập”.

“Khi nộp hồ sơ, điều mình chuyển tải nhiều nhất chính là câu chuyện của bản thân. Mình nghĩ điều thuyết phục hội đồng nhiều nhất là sự chân thành và có câu chuyện có thể truyền cảm hứng cho sinh viên".

Anh Duy khi thực hiện đề tài nghiên cứu về Alzheimer

Điều thứ hai là nêu lý do chọn làm tiến sĩ ngành industrial engineering.

"Đây là ngành này thu hút rất nhiều sinh viên ở các lĩnh vực khác nhau, như chính mình đây vốn dĩ nghiên cứu về não người. Vậy thì tại sao lại chuyển sang ngành này? Điều đó cho thấy được tầm nhìn của ứng viên về ngành".

Ngoài ra, theo Duy, hầu hết những vấn đề ngày nay đều yêu cầu đa ngành, ví dụ như giải mã gen người.

Vậy “Diversity – sự đa dạng” chính là làm sao để thu hút nhiều người trong nhiều ngành khác nhau lại làm việc chung.

Duy nhận định, tiêu chí 'Đa dạng, Công bằng, Hoà nhập' sẽ trở thành xu hướng tuyển dụng của thế giới.

Câu chuyện về 2 lần “bẻ lái”

Đạt được thành quả hôm nay, Anh Duy cho rằng nhờ mình đã có hai lần “bẻ lái” quan trọng. Từng là cựu học sinh chuyên Anh của Trường THPT Chuyên Tiền Giang, khi học hết phổ thông, Duy quyết định theo đuổi ngành Dược.

Dù vậy, đến năm thứ hai đại học, Duy nhận ra đó không phải là cái mình muốn làm. Duy quyết định bỏ học Dược để bắt đầu học Toán và kỹ thuật.

“Khi đó, học Toán giống như là một đam mê và mình đã học và hoàn thành chuỗi các lớp toán giải tích trong một kỳ để đuổi kịp khoảng thời gian trước kia. May mắn là mình hoàn thành tốt điều đó với 4 điểm A, và theo đuổi con đường với Toán tới nay”.

Anh Duy khi nhận Học bổng nghiên cứu sinh tiềm năng bậc tiến sĩ 2017 - Ross Doctorate Fellowship (220,000 USD)

Cú bẻ lái thứ hai của Duy diễn ra sau khi đã tốt nghiệp đại học. Với 2 bằng cử nhân Toán và Kỹ thuật, Duy chuyển hướng, nắm giữ những vị trí khác nhau trong ngành công nghiệp ô tô như quản lý dự án và lãnh đạo nhóm chuyên gia đa ngành. 

Nhưng sau 2 năm làm việc với mức lương rất tốt, Duy lại quyết định từ bỏ để quay lại với con đường học hành. 

Trải lòng về câu chuyện của mình, ở lần rẽ hướng thứ nhất, Duy cho rằng đôi khi có những áp lực làm mình phải theo đuổi một ngành học hay công việc nào đó dù không thích. Nhưng với Duy, bài học anh nhận được là “nếu như không được sống với đam mê của chính mình thì bạn sẽ mất đi nửa cuộc đời”.

Ở lần 'bẻ lái' thứ hai, Duy nói có một người ảnh hưởng lớn đến anh, hiện đang làm hiệu trưởng của một trường đại học.

“Thầy đã học đến năm cuối cùng của bác sĩ nhưng vẫn bỏ để có thể theo học tiến sĩ ngành Industrial engineer ở Penn State. Những câu chuyện đó rất nhiều ở Mỹ.

Mình còn nhớ câu nói của thầy từ năm 2015, lúc đó mình rất lo lắng khi dự định đổi ngành. Thầy đã nói đúng một câu: “If you are good, you are good”.

Đó là cái tư duy mà mình nghĩ rằng chúng ta nên có, vì nhiều người thường không có đủ can đảm để thật sự làm”.

Anh Duy trong vai trò giảng viên

Tất cả những thứ đó chính là động lực để Anh Duy xây dựng website tư vấn về những cơ hội học tập và nghiên cứu ở Viện Hàn lâm Hải quân, và những cơ hội với bậc đại học và sau đại học ở Hoa Kỳ.

“Mình đủ tự tin để chia sẻ câu chuyện tới những bạn đã từng ở trong vị trí giống như mình, đã từng có sự phân vân lo lắng nhất định như mình.

Mình cũng muốn làm cầu nối để có thể giúp các bạn hòa nhập nhanh hơn với nước Mỹ. Mong muốn của mình là đem đến cho sinh viên và cả những ai tiếp xúc với mình một chữ thôi, là “can đảm”.

Vì mình đã từng là một người chưa có đủ dũng cảm để đưa ra những quyết định mà đáng lẽ phải đưa ra sớm hơn. Mình muốn chia sẻ để mọi người đỡ mất thời gian để đưa ra quyết định quan trọng trong cuộc đời, sự nghiệp. Lẽ dĩ nhiên, có một số bài học mà ai cũng phải tự học cho riêng mình”.

* Assistant professor thường được dịch là GS trợ lý nhưng những người giữ chức vụ này không phải là phụ tá cho giáo sư nào cả, mà họ là những nhà khoa học độc lập.

Phương Chi - Doãn Hùng