Theo báo cáo mới nhất của Công ty nghiên cứu và phân tích chiến lược toàn cầu Omdia, để phản ứng với đại dịch Covid-19, người tiêu dùng, nhân viên và công dân các nước trên thế giới đang nắm lấy một loạt các hoạt động và công nghệ kỹ thuật số. Thay đổi cơ bản này thúc đẩy nhiều ngành công nghệ chuyển hướng đầu tư.

Clint Wheelock, Giám đốc nghiên cứu tại Omdia cho biết: “Quan niệm cho rằng người tiêu dùng và doanh nghiệp sẽ thúc đẩy cuộc sống và kinh doanh trực tuyến không có gì mới. Ở cấp độ vĩ mô, điều này đã xảy ra trong gần 40 năm qua. Tuy nhiên, quy mô và phạm vi của đại dịch Covid-19 đang làm thay đổi quá trình đó. Với nhiều người, phải dựa vào công nghệ để làm việc, mua sắm và giao tiếp xã hội là điều cần thiết hơn bao giờ, động thái áp dụng các công nghệ thế hệ tiếp theo, dịch vụ và chiến lược đang tăng tốc chưa từng thấy”.

Báo cáo của Omdia đưa ra một số đánh giá đáng chú ý sau:

Covid-19 đã làm suy yếu một số liên kết chính trong chuỗi cung ứng nhưng sẽ củng cố các liên kết khác. Thị trường thiết bị thông minh bị ảnh hưởng nặng nề bởi Covid-19, nhưng đại dịch có tác động đa dạng hơn đến chuỗi cung ứng công nghệ tổng thể, nhờ nhu cầu dịch vụ kỹ thuật số tăng nhanh.

Khi mô hình chi phí đầu tư thay đổi, việc biết nơi nào có cơ hội thị trường mới là rất quan trọng. Covid-19 sẽ mang đến những cơ hội mới trong bối cảnh thị trường chung ảm đạm trong các lĩnh vực như cơ sở hạ tầng viễn thông, giám sát từ xa và chăm sóc sức khỏe.

Đại dịch sẽ kích hoạt việc đánh giá lại về công nghệ như là cơ sở hạ tầng quan trọng. Chính phủ và cơ quan quản lý thực hiện các bước để củng cố cơ sở hạ tầng trong nước, mở đường cho quá trình mở rộng và phát triển cơ sở hạ tầng hiện có và cơ sở hạ tầng mới.

Video sẽ ở khắp mọi nơi và cho tất cả mọi người. Những hạn chế do dịch bệnh đang khiến nhiều người xem video trực tuyến và thực hiện các cuộc gọi video hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, video cũng cho phép một loạt các ứng dụng sáng tạo khác cho người tiêu dùng, doanh nghiệp và khu vực công.

Khai thác công nghệ để bảo đảm cả thế giới vật lý và kỹ thuật số sẽ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Việc thực hiện phong tỏa xã hội và đóng cửa kinh doanh nhằm hạn chế tiếp xúc giữa người với người có ý nghĩa quan trọng đối với cách thức và lý do tại sao các công ty sử dụng biện pháp bảo mật.

Các điểm dữ liệu chính trong báo cáo bao gồm:

Doanh thu từ máy thở trong năm 2020 dự báo tăng 71,4% và đạt 4,6 tỷ USD, trong khi doanh thu từ việc theo dõi bệnh nhân dự kiến sẽ tăng 27,4% và đạt 3,8 tỷ USD.

Chính phủ toàn cầu đã công bố 186 chính sách mới liên quan đến Covid-19.

Lưu lượng video trên Internet có thể tăng tới 12% trong năm nay trong điều kiện việc phong tỏa mở rộng.

Đăng ký thuê bao video toàn cầu sẽ vượt qua 1 tỷ trong năm 2020.

Các lô hàng máy chủ sẽ tăng 8% trong năm 2020 khi các trung tâm dữ liệu chuẩn bị hỗ trợ dịch vụ kỹ thuật số. 

Nhu cầu về một loạt dịch vụ kỹ thuật số từ người tiêu dùng và nhân viên trong thời gian phong tỏa sẽ thúc đẩy đầu tư vào công nghệ để hỗ trợ các dịch vụ này, cả trong và sau đại dịch.

Nhu cầu ngày càng tăng đối với các máy chủ trung tâm dữ liệu đã mang lại doanh thu quý đầu tiên cho thị trường. Omdia dự đoán hiện tượng này tiếp tục tăng trong nửa đầu năm 2020 tạo điều kiện thuận lợi cho việc cung cấp dịch vụ kỹ thuật số, nhưng nửa năm sau sẽ tăng trưởng yếu hơn do chi tiêu cho CNTT của doanh nghiệp giảm đi. Trong cả năm 2020, Omdia dự đoán thị trường máy chủ sẽ tăng 8% tức là tăng 5% so với dự báo tăng trưởng trước đó của Omdia. 

5 lĩnh vực sẽ bị tác động lớn nhất bởi Covid-19

Nhu cầu ngày càng tăng đối với những dịch vụ kỹ thuật số sẽ được phản ánh trong các phần khác của chuỗi cung ứng công nghệ. Omdia dự báo doanh thu bán dẫn sẽ vượt qua 120 tỷ USD trong quý IV năm 2020, tăng 9,7% so với năm trước. Mức tồn kho của chip bộ nhớ đã giảm trong năm nay, do nhu cầu từ các trung tâm dữ liệu cũng như doanh số PC tăng mạnh nhờ được thúc đẩy bởi các nhiệm vụ giáo dục trực tuyến.

Việc cung cấp silicon, hóa chất và hàng tiêu dùng sản xuất có liên quan cũng bị ảnh hưởng tối thiểu bởi Covid-19. Các nhà cung cấp hóa chất và vật liệu dự kiến chỉ có một sự suy giảm nhỏ về nhu cầu trong nửa đầu năm 2020. Một sự phục hồi khiêm tốn được dự báo trong suốt nửa cuối năm 2020 và các năm sau khi các công ty sản xuất tăng cường cơ sở sản xuất để đáp ứng nhu cầu phục hồi trong nửa cuối năm 2020. Triển vọng trong dài hạn vẫn duy trì sự phát triển mạnh mẽ khi công nghệ 5G, các máy chủ trung tâm dữ liệu và các công nghệ thế hệ tiếp theo thúc đẩy nhu cầu gia tăng đối với những vật liệu được sử dụng trong sản xuất chip.

Phan Văn Hòa (Theo Lightreading)

Sản lượng smartphone toàn cầu giảm 12% do ảnh hưởng của đại dịch

Theo Công ty nghiên cứu thị trường toàn cầu IDC, dự kiến các lô hàng điện thoại thông minh toàn cầu sẽ giảm gần 12% xuống còn 1,2 tỷ chiếc vào năm 2020, chứng tỏ chi phí cho tiêu dùng thấp hơn do tác động kinh tế từ dịch bệnh.

Theo khuyến nghị của WHO, rau xanh và quả chín phải được thực hiện đồng thời và lượng rau xanh ăn vào phải nhiều hơn hoa quả chín. Cũng theo khuyến nghị tại nhiều quốc gia, một người trưởng thành mỗi ngày cần 5 đơn vị rau xanh và hoa quả.

Tại Việt Nam, chúng ta khuyến nghị người trưởng thành cần khoảng 400 gram rau xanh và hoa quả, trẻ nhỏ tùy độ tuổi có thể từ 100 đến 300 gram. Tính như vậy, mỗi bữa chúng ta ăn một bát con rau sẽ đủ nhu cầu về rau. Về quả chín, chúng ta ăn khoảng 100 gram sau bữa ăn là đủ.

Điều đó cho thấy, tất cả các khuyến nghị trong và ngoài nước đều cần phải có sự kết hợp giữa rau xanh và quả chín. Như vậy việc trẻ không ăn rau xanh và thay thế bằng quả chín trong bữa ăn hàng ngày là không hợp lý.

“Không thể vì sở thích mà cho trẻ ăn quả chín thay rau xanh. Bởi quả chín cũng là nguồn cung cấp năng lượng và đường đơn. Trong khi chúng ta đang khuyến nghị bổ sung lượng đường đơn một cách phù hợp và hợp lý, không nên lạm dụng”, TS.BS Hưng phân tích thêm.

Bên cạnh đó, hiện nay có một số người muốn giảm cân, muốn có vóc dáng đẹp nên chỉ ăn rau xanh và quả chín và không ăn nhóm tinh bột, đạm (cơm, thịt cá, không uống sữa... ) cũng vô cùng sai lầm. 

Bác sĩ phân tích, muốn giảm cân, điều kiện đầu tiên, chúng ta phải tiết chế giảm năng lượng nhưng phải ở mức hợp lý và tốt nhất có tư vấn của bác sĩ dinh dưỡng, vì cơ thể vẫn cần năng lượng để hoạt động.

Nếu chúng ta cắt hoàn toàn về mặt tinh bột và các chất khác sẽ không đủ năng lượng để hoạt động. Trong khi rau xanh và quả chín chỉ cung cấp vitamin và chất khoáng, cung cấp ít năng lượng không đảm bảo cho việc hoạt động. Lâu dài, cách ăn uống này sẽ gây nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ.

Ngọc Trang

Ngày 16/12/2021, Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn VinBigData (Tập đoàn Vingroup) công bố đã hoàn thiện Dự án “Xây dựng cơ sở dữ liệu biến dị di truyền cho quần thể người Việt”. Với quy mô hơn 1.000 hệ gen được giải trình tự, hơn 40 triệu biến thể di truyền được phát hiện, nghiên cứu không chỉ mở ra bộ cơ sở dữ liệu quý cho cộng đồng mà còn tạo tiền đề cho sự phát triển của nghiên cứu y sinh và y học chính xác, góp phần cảnh báo điều trị sớm đến từng cá nhân người Việt trong tương lai.

Đây là bộ dữ liệu toàn hệ gen người Việt đầu tiên đảm bảo tính đại diện và phổ quát cho quần thể, phù hợp với phân bố dân cư về địa lý (miền Bắc: 37%; miền Trung 22%; miền Nam: 41%) và giới tính (cân bằng tỷ lệ nam nữ). Đặc biệt, bộ dữ liệu gen có đầy đủ chú giải về chức năng sinh học cũng như nguy cơ bệnh lý.

Dự án “Xây dựng cơ sở dữ liệu biến dị di truyền cho quần thể người Việt” đã được VinBigData khởi động từ tháng 12/2018 với sự tham gia của hơn 40 nhà khoa học gồm các chuyên gia nhiều kinh nghiệm của VinBigData, chuyên gia tư vấn cao cấp từ các đơn vị nghiên cứu hàng đầu như Đại học Harvard, Đại học Chicago, Trung tâm Ung thư MD Anderson... cùng hàng trăm chuyên gia và tình nguyện viên Việt Nam và thế giới.

Trong 3 năm, nhóm nghiên cứu đã giải trình tự toàn bộ hệ gen của hơn 1.000 người trưởng thành khỏe mạnh, từ 35-55 tuổi, không có quan hệ huyết thống và có đủ thông tin kiểu hình và nhân khẩu học; phân tích một phần hệ gen hơn 4.000 trường hợp liên quan đến các bệnh lý phổ biến và khả năng đáp ứng thuốc. Kết quả phát hiện hơn 40 triệu biến thể di truyền, trong đó có gần 2 triệu biến thể gen phổ biến đặc trưng cho quần thể người Việt.

Quy trình phân tích dữ liệu gen và chú giải biến thể gen do VinBigData được đánh giá là tiên tiến hàng đầu thế giới. Công đoạn xử lý mẫu được triển khai tại phòng Lab đạt chuẩn quốc tế ISO 15189 (tiêu chuẩn quy định yêu cầu về năng lực và chất lượng đối với các phòng xét nghiệm y tế) thuộc Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec. Khối lượng dữ liệu khổng lồ được xử lý bằng công nghệ hiện đại của Google, Illumina (hãng công nghệ hàng đầu thế giới về giải trình tự gen), và NVIDIA (Tập đoàn công nghệ đa quốc gia của Mỹ). Bên cạnh đó, VinBigData cũng hợp tác với khoảng 20 tổ chức nghiên cứu, bệnh viện hàng đầu trong và ngoài nước như: Đại học John Hopkins (Mỹ), The GoldenHelix Foundation (Anh Quốc), Trường Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108…

GS.Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học VinBigData cho biết: “Phần lớn các nghiên cứu và thực hành lâm sàng tại Việt Nam đang dựa vào cơ sở dữ liệu di truyền của các quần thể khác trên thế giới. Điều này ảnh hưởng đến kết quả của công bố khoa học cũng như chất lượng khám chữa bệnh trên người Việt. Với tiền đề là cơ sở dữ liệu biến dị di truyền dành riêng cho người Việt, VinBigData kỳ vọng sẽ mở ra hướng đi mới, góp phần phát triển y học chính xác tại Việt Nam”.

Với tổng mức đầu tư để hoàn thiện trên 4,5 triệu USD, dự án giải mã gen của Vingroup được đánh giá là có quy mô lớn nhất Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại. VinBigData đã trở thành đơn vị tiên phong tại Việt Nam tiến hành giải trình tự toàn bộ hệ gen người Việt.

Đánh giá về ý nghĩa của nghiên cứu, GS.TS. Tạ Thành Văn (Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Y Hà Nội) chia sẻ: “Hiện nay, các bác sĩ chủ yếu dựa vào lâm sàng, xét nghiệm sinh hóa hoặc tiền sử bệnh để thăm khám và ra quyết định điều trị. Nếu có thêm dữ liệu hệ gen, đây sẽ là một thông tin giàu giá trị, giúp gia tăng tính chính xác cũng như hiệu quả chẩn đoán, điều trị bệnh. Trên phạm vi toàn dân, cơ sở dữ liệu hệ gen người Việt được kỳ vọng sẽ là tiền đề thúc đẩy sự phát triển của y học dự phòng và thực hành y học chính xác, từ đó góp phần cải thiện sức khỏe cộng đồng”.

Kết quả dự án sẽ được VinBigData ứng dụng trực tiếp vào các sản phẩm giải mã gen, với độ chính xác và tốc độ vượt trội, dành riêng cho người Việt. Nghiên cứu tạo tiền đề hỗ trợ khám phá đặc điểm sinh lý - tâm lý của cá nhân, cũng như dự đoán nguy cơ mắc bệnh phổ biến, bệnh di truyền lặn, đánh giá mức độ đáp ứng thuốc trong tương lai.

Phát biểu về sự kiện này, ông Bùi Thế Duy, Thứ trưởng Bộ KHCN nhấn mạnh, đây sẽ là một đóng góp hết sức thiết thực cho những nghiên cứu về Y học cũng như trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn ở Việt Nam. Đây cũng là một phần trong kế hoạch hợp tác giữa Bộ KHCN và VinBigData trong việc thiết lập nên nhiều các bộ dữ liệu khoa học, từ đó thúc đẩy việc nghiên cứu hướng tới độ chính xác cao hơn trong tất cả các lĩnh vực không chỉ trong y học. Các nhà khoa học trong nhóm nghiên cứu không chỉ dừng lại ở việc giải trình tự gen này mà còn sử dụng dữ liệu này cùng rất nhiều nghiên cứu khác trong ngành Y ở Việt Nam để  hướng tới chăm sóc sức khỏe tốt hơn cho người Việt cũng như mở ra các dịch vụ đối với thế giới. 

Nguyễn Thái

Vingroup tài trợ 11 tỷ đồng học bổng cho Postdoc ngành khoa học - công nghệ

Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VinIF) thuộc Tập đoàn Vingroup vừa trao 30 suất học bổng nghiên cứu sau tiến sĩ (Postdoc) tổng giá trị 11 tỷ đồng cho các tiến sĩ trong lĩnh vực Khoa học Công nghệ.

Trong đó, những giải pháp "Make in Việt Nam" có thêm thế mạnh về công nghệ đạt chuẩn thế giới, khả năng phục vụ quy mô lớn cùng độ sẵn sàng cao như VNPT eKYC là phương án hiệu quả để đáp ứng các yêu cầu mới của cơ quan quản lý nhà nước.

Nhờ ứng dụng các mô hình AI tiên tiến, VNPT eKYC có khả năng xác thực dữ liệu sinh trắc khuôn mặt với độ chính xác lên tới 99,9%. Nền tảng này đã phát hiện và loại bỏ hàng triệu trường hợp giả mạo tinh vi từ mặt nạ 2D, mặt nạ silicon, video deepfake đến kỹ thuật cắt ghép, hóa trang.

Điều này cho thấy, nền tảng liên tục được nâng cấp để chống lại các hình thức lừa đảo mới và sẵn sàng đối phó với những trường hợp gian lận sinh trắc học phức tạp.

Toàn bộ công nghệ lõi của nền tảng VNPT eKYC được nghiên cứu và phát triển bởi đội ngũ chuyên gia AI tại VNPT. Trong đó, công nghệ lõi về sinh trắc học khuôn mặt VNPT FaceID là công nghệ duy nhất tại Việt Nam đồng thời đạt chuẩn ISO 30107- 3 của iBeta về chống giả mạo khuôn mặt và lọt Top 10 trong bảng xếp hạng của Viện Tiêu chuẩn và công nghệ quốc gia Mỹ về tìm kiếm khuôn mặt 1:N vào tháng 3/2023.

‎Trước đây, để đăng ký một dịch vụ, người dùng cần có mặt trực tiếp tại quầy của nhà cung cấp, mang theo nhiều giấy tờ và tốn thời gian chờ đợi. Phương thức xác thực danh tính truyền thống không chỉ đòi hỏi nhiều công sức mà còn tiềm ẩn các rủi ro như thất lạc, mất cắp giấy tờ hoặc dẫn đến các sai sót do thao tác thủ công.

Việc triển khai eKYC góp phần giúp số lượng giao dịch trực tuyến tại nước ta tăng vượt bậc. Đến cuối năm 2023, Việt Nam ghi nhận khoảng 11 tỷ giao dịch không dùng tiền mặt với tổng giá trị hơn 200 triệu tỷ đồng. Trong đó, gần 27 triệu tài khoản và 12,9 triệu thẻ được mở qua định danh điện tử eKYC.

Ngọc Minh