Quá tải hạ tầng vì dày đặc dự án tại “con đường đau khổ” Lĩnh Nam

Nhân dịp Tết Nguyên đán 2024, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an trả lời báo chí về những dấu ấn đặc biệt kết quả công tác của lực lượng công an trong năm qua.

- Thưa Bộ trưởng, nhìn lại kết quả công tác công an trong năm vừa qua, Bộ trưởng tâm đắc nhất điều gì?

Năm 2023 là một năm có rất nhiều khó khăn, thách thức đối với công tác bảo đảm an ninh, trật tự, xu hướng chung là khó khăn tăng lên.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, sát sao của Đảng, Nhà nước; sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ban, ngành, địa phương, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể các cấp; sự ủng hộ, giúp đỡ của Nhân dân, toàn lực lượng Công an Nhân dân đã chung sức, đồng lòng, nỗ lực phấn đấu, vượt qua khó khăn, thách thức, hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội đúng như yêu cầu mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị của Đảng ủy Công an Trung ương tổng kết công tác năm 2022 đã đặt ra, đó là “năm sau cao hơn năm trước, năm 2023 tốt hơn, cao hơn năm 2022”.

Đã có rất nhiều dấu ấn trong kết quả các mặt công tác công an được Đảng, Nhà nước ghi nhận, đánh giá cao, Nhân dân đồng tình, ủng hộ. Bao trùm nhất đó là giữ vững an ninh quốc gia, củng cố môi trường hòa bình, ổn định, trật tự, kỷ cương, tạo thuận lợi cao nhất cho phát triển kinh tế - xã hội, mở rộng đối ngoại của đất nước; người dân được sống cuộc sống bình yên, an ninh, an toàn, lành mạnh hơn.

Công tác nắm tình hình, tham mưu, dự báo chiến lược là điểm sáng. Qua việc nắm vững tình hình thế giới, khu vực, đối tác, đối tượng, kịp thời tham mưu với Đảng, Nhà nước nhiều chủ trương, giải pháp, lực lượng công an có những đóng góp quan trọng trong những thành tựu có tính bước ngoặt về đối ngoại, điểm sáng về phát triển kinh tế năm 2023 của đất nước.

Trong bối cảnh các thế lực thù địch, phản động gia tăng hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước với nhiều phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt, lực lượng công an không chỉ phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn, vô hiệu hóa từ sớm, từ cơ sở; mà còn tiếp tục củng cố vành đai an ninh từ xa, giải quyết các vấn đề tiềm ẩn phức tạp về an ninh từ ngoài biên giới lãnh thổ.

Đấu tranh phòng, chống tội phạm đạt và vượt nhiều chỉ tiêu Quốc hội giao. Gương mẫu, đi đầu trong xây dựng Chính phủ điện tử, hoàn thành 224/224 dịch vụ công, tỷ lệ hồ sơ xử lý qua dịch vụ công trực tuyến đạt trên 85%, góp phần đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp.

Công tác xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc được triển khai thiết thực, gắn với phong trào “Cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”, hỗ trợ nhà ở, tạo cơ hội an cư cho hàng ngàn hộ nghèo, vùng dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa trọng điểm về quốc phòng, an ninh.

Công tác hoàn thiện pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm, tạo dấu ấn đột phá, vượt chỉ tiêu pháp lệnh của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ giao. Trong lịch sử Quốc hội, Bộ Công an là Bộ đầu tiên tham mưu trình Quốc hội thông qua 5 luật trong 1 năm, đáp ứng kịp thời yêu cầu cấp bách, phục vụ sự nghiệp bảo vệ an ninh trật tự.

Bên cạnh đó, lực lượng công an tiếp tục thể hiện rõ nét vai trò gương mẫu, đi đầu trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng, trước hết phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ngay trong nội bộ và xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại theo tinh thần Nghị quyết số 12 của Bộ Chính trị.

Tổ chức bộ máy bên trong tiếp tục được kiện toàn theo hướng tinh, gọn, mạnh, tiếp tục giảm 300 đơn vị cấp phòng, 1.300 đơn vị cấp đội; đồng thời nâng cao chất lượng, năng lực đội ngũ cán bộ, nhất là tại cơ sở.

- Năm 2023, hoạt động đấu tranh phòng, chống tội phạm để lại những dấu ấn nổi bật, đặc biệt là việc đánh đúng, đánh trúng nhiều đường dây tội phạm tham nhũng, kinh tế góp phần quan trọng củng cố niềm tin của Nhân dân, lập lại kỷ cương trong công tác quản lý kinh tế - xã hội. Xin Bộ trưởng chia sẻ rõ hơn về vấn đề này?

Tiếp tục phát huy kết quả của các năm trước đây, năm 2023 công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm được lực lượng Công an nhân dân triển khai không ngừng, không nghỉ, quyết liệt hơn, đồng bộ hơn, xuyên suốt hơn, đã kiểm soát được sự gia tăng tội phạm một cách căn bản và bền vững hơn.

Đẩy mạnh phòng chống, tham nhũng, tiêu cực, tiến tới “không dám, không thể, không muốn, không cần” tham nhũng.

Đại tướng Tô Lâm

Chiều cùng ngày, bà Hoàng Thị Thúy Lan bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố bị can, bắt tạm giam về tội nhận hối lộ.

Cùng bị bắt và khởi tố với bà Hoàng Thị Thúy Lan có ông Lê Duy Thành, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc.

Đây là động thái mới nhất trong việc mở rộng điều tra vụ án vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Công ty Cổ phần tập đoàn Phúc Sơn, Công ty Cổ phần đầu tư thương mại và bất động sản Thăng Long và các đơn vị liên quan.

Bà Hoàng Thị Thúy Lan sinh năm 1965 tại TP Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc. Bà Lan là Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc.

Bà Lan từng là giáo viên, Bí thư Tỉnh Đoàn Vĩnh Phúc, Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Vĩnh Phúc, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Vĩnh Phúc....

Tháng 12/2014, bà Lan làm Phó Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc và làm Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc từ tháng 2/2015 đến nay.

Ngày 26/2, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố vụ án "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn, Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại và Bất động sản Thăng Long và các đơn vị liên quan.

Cơ quan Cảnh sát điều tra cũng ra các quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với Nguyễn Văn Hậu (tên thường gọi Hậu "Pháo", Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn); Nguyễn Thị Hằng (Phó Tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn); Đỗ Thị Mai (kế toán trưởng Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn); Hoàng Thị Tuyết Hạnh (kế toán, Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn); Trần Hữu Định (Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư Nam Á Group); Nguyễn Hồng Sơn (lao động tự do).

Các bị can trên bị khởi tố vì có các hành vi giả mạo, khai man, để ngoài sổ sách kế toán doanh thu, tài sản liên quan... gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho Nhà nước.

Anh Huỳnh Văn Thế cho biết mình đã "chờ chương trình đổi mới trong hân hoan lẫn lo âu". Khi bản dự thảo các chương trình được trình bày rõ ràng rành mạch, anh rất mừng và "mơ" đến một nền giáo dục hoàn hảo.

"Chương trình Tiếng Việt/ Ngữ văn mới đã thoát được quan niệm sách giáo khoa là pháp lệnh và là nội dung đóng, hay chỉ có một bộ sách giáo khoa như từ trước tới nay" - anh Thế bình luận.

Thế nhưng, với những lệch lạc của giáo dục ứng thí, bệnh thành tích ăn sâu vào đời sống trường học - mà anh gọi là "vòng luẩn quẩn không lối thoát" -  những thay đổi mới mẻ của chương trình mới sẽ khả thi đến đâu?

Vẫn nỗi lo áp lực điểm số

Anh Thế kể lại năm 2017, để chuẩn bị cho kì thi tốt nghiệp THPT quốc gia, ngoài kế hoạch ôn thi, các trường tăng cường cái thiện điểm môn Ngữ văn cho học sinh là làm sao cho tất cả học sinh đều từ 8 phẩy trở lên. Chúng tôi đều hiểu rằng nếu làm như vậy, học sinh có làm bài thi chỉ được 2 điểm, thì cộng với điểm trung bình môn chia ra cũng vẫn đậu tốt nghiệp".

Học sinh có thoát khỏi điểm số trong chương trình mới

Vào cuối năm xét thi đua giữa giáo viên này và giáo viên khác, Ban giám hiệu in bảng thống kê chất lượng cho giáo viên. Điểm lớp nào thấp nghĩa là giáo viên dạy yếu và khó lòng đạt lao động tiên tiến, chứ đừng mong đạt chiến sĩ thi đua. Có nhiều năm, nhiều trường tiểu học “trắng” học sinh khá, trung bình, yếu vì tất cả các em đã đạt học sinh giỏi.

"Mỗi tuần, mỗi tháng chúng tôi bị xoay vòng vòng bởi chấm bài và điểm số. Ban giám hiệu họp hội đồng chẳng có vấn đề gì quan trọng ngoài điểm số. Nhiều giáo viên bị phê bình vì vào điểm không kịp hay lớp có học sinh điểm thấp".

Theo anh Thế, điểm số đã thành chuẩn mực cho nhiều giá trị ở trường học. Học sinh chăm ngoan hay lười biếng, thông minh hay dốt, giáo viên giỏi hay kém, trường mạnh hay yếu, tăng hay giảm chất lượng, phụ huynh tài năng hay phụ huynh yếu kém... tất cả đều dựa vào điểm số.

"Hệ lụy là ở nhiều nơi, trò gian dối thầy để có điểm tốt, còn thầy thì vỗ tay hoan nghênh, nhà trường vui vẻ phát thưởng cho học sinh. Như vậy, một chương trình hay nhưng cuối cùng cũng để thi cử vào cuối học kì, cuối năm, cuối cấp, thi vào đại học, trở thành một vòng luẩn quẩn không lối thoát".

"Chương trình môn Ngữ văn mới sẽ đánh giá học sinh như thế nào?" - anh Thế đặt câu hỏi, bởi nếu học sinh được học chương trình hay nhưng đánh giá theo kiểu cũ thì vẫn không có gì khác. Tuy trong chương trình có nói về đánh giá định tính thông qua quan sát, ghi chép và nhận xét về hành vi, nhưng cơ bản vẫn là kiểm tra cuối kì cuối cấp. Và để an toàn, giáo viên lại đếm ý cho điểm.

"Hiện nay, nhiều giáo viên vẫn rất máy móc nên học sinh thuộc ý là cho điểm. Học trò chỉ nói đúng ý là giáo viên cho điểm, việc chấm bài văn cũng đếm ý cho điểm. Như vậy môn Ngữ Văn nói riêng và những môn học khác nói chung, lại quay về khởi thủy của nó. Học sinh học để trả bài, kiểm tra và thi cử khiến môn Ngữ năn triệt tiêu sáng tạo, tiêu diệt cảm xúc cá nhân, ý tứ, tưởng tượng của người học".

Anh Thế khẳng định "Bộ ra đề thi thì SGK do Bộ soạn chắc chắn sẽ được chọn, đa số giáo viên đều sẽ nghĩ như vậy. Hàng năm, giáo viên vẫn góp ý chương trình hay SGK nhưng gần như chỉ mang tính hình thức. Các cuộc góp ý đều chỉ làm trong khoảng 30 phút, nghĩa là giáo viên cứ theo Bộ là xong".

Giáo viên có được cởi trói?

Một câu hỏi nữa mà anh Thế đặt ra là "Chương trình Ngữ văn mới đã tính đến “tầm” giáo viên hay chưa?".

"Dù chương trình hay nhưng khi chúng tôi chưa tự cởi trói mình thì cũng không thể vận dụng được. Từ lâu, giáo viên đã được “bảo bọc” bởi chương trình, giờ tự “bơi”, tìm kiến thức dạy phù hợp đối tượng là điều không tưởng" - anh Thế nhìn nhận.

Thời gian qua nhiều giáo viên đã được tập huấn phương pháp dạy học tiên tiến từ nước ngoài nhưng theo anh Thế việc này không hiệu quả. "Cụ thể như “phương pháp thảo luận nhóm” được sử dụng như một minh chứng giáo viên có đổi mới phương pháp dạy học trong các tiết dự giờ, tiết khảo sát, tiết thi giáo viên giỏi, nhưng nhiều giáo viên không hiểu được bản chất của phương pháp này và chỉ sử dụng ở những tình huống có vấn đề. Một phương pháp hay trở thành "diễn" cho nhau xem. Hay việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy Văn đã chuyển việc dạy Văn từ ghi bảng cho học sinh chép, đọc cho học sinh chép thành phát lên máy chiếu cho học sinh chép".

Ngoài ra, anh Thế còn liệt kê một loạt những "nỗi khổ, những "vòng trói" đối với người giáo viên hiện nay.

"Đó là việc dự giờ. Khi có tiết dự giờ thì giáo viên dạy trước rồi đến tiết dự giờ dạy lại. Như vậy tiết dạy và học thành tiết diễn. Thường ngày thầy cô phê bình, mắng học sinh nhưng có người dự giờ thì tiết chế để lớp học vui nhộn.

Chưa kể, hàng năm, mỗi giáo viên phải đánh giá hàng chục tờ giấy đánh giá công chức, công đoàn…theo kiểu hình thức. Việc đánh giá này cuối cùng cũng là điểm số điểm số. Chúng tôi phải cuốn vào trăm công nghìn việc vô nghĩa nhưng không có thời gian tự học.

Trên lớp hiện nay sĩ số trung bình một lớp học ít nhất là 35 học sinh. Tại nhiều trường, sĩ số đều từ 45 đến 50 học sinh. Phải gồng gánh lớp học đông nên yêu cầu giáo viên phải thấu hiểu người học, phân loại đối tượng người học là không thể. Bây giờ Bộ lại yêu cầu dạy Ngữ Văn có sát thực tế qua các hình thức dã ngoại, thì chắc chắn học sinh vùng xa vùng sâu lại tiếp tục "học chay".

Trong khi đó tiền lương giáo viên rất thấp. Tăng lương chưa chắc tăng chất lượng nhưng không tăng lương thì sẽ không tăng chất lượng. Liệu thầy cô nào cố gắng đầu tư cho mình khi tiền lương “chết đói”?"...

Với những áp lực như trên, anh Thế cho rằng kể cả khi có Chương trình mới, chắc chắn giáo viên sẽ vẫn dạy theo kiểu cũ, tư duy cũ cho an toàn, hoặc nếu đổi mới cũng tập hợp lại thành tổ nhóm để “thiết kế nội dung”, rồi dạy rập khuôn.

"Điều này không mới vì đã xảy ra với nội dung dạy tự chọn ở nhiều trường. Giáo viên dạy tự chọn không biết dạy gì cho học sinh mình nên tự lấy trên mạng, hoặc mượn của người khác để dạy" - anh Thế "tiên đoán".

Lê Huyền

Vì sao chương trình Ngữ văn mới chỉ có 6 tác phẩm bắt buộc?

PGS Đỗ Ngọc Thống, Chủ biên chương trình môn văn của chương trình giáo dục phổ thông tổng thể giải thích tại sao dự thảo chương trình Ngữ văn mới chỉ yêu cầu 6 tác phẩm bắt buộc.