Sau cuộc tranh luận kịch liệt về đề tài trên, có cựu lưu học sinh người Việt đề xuất: phải chăng quan niệm về đạo đức Đông – Tây có khác nhau? Nói rõ hơn, thước đo giá trị cuộc sống của Việt Nam và của phương Tây phải chăng “khắc độ” khác nhau?

Tửu thần “giáng phúc”. Tranh: báo Nga.

Hạnh phúc “kiểu Việt Nam”?

Với nhiều người Việt có tuổi hạnh phúc có nghĩa là an nhàn, là đã biết được cách thu xếp để có cuôc đời nhàn hạ (tri nhàn tiện nhàn). Theo BBC, với nhiều đại diện U40, U50 của giới trung lưu hôm nay: sáng làm, chiều cà phê, tối nhậu zô zô… khi đống vỏ bia cao là biểu hiện hạnh phúc. Và hạnh phúc là hưởng thụ, là được hưởng lợi (kể cả được ăn theo). Hạnh phúc còn có thể là biết cách chạy cửa, để nhập siêu về danh lợi (?) Các đại diện của nhiều lứa tuổi Việt tuyên bố: “thích nhiều tiền”, gây cảm tưởng Hạnh phúc kiểu Việt nghĩa là sang giàu.

Gần đây có bài về Hạnh phúc được chấm điểm cao, đọc thì có thể hiểu hạnh phúc là thứ may mắn hiếm hoi: nhà nghèo, cha mẹ ốm đau nhưng rồi tai qua nạn khỏi.

Các bạn nước ngoài thích câu “Con hơn cha là nhà có phúc”, nghe có quan điểm tiến hóa, tiến bộ rõ ràng, có xu hướng nhấn mạnh đường học vấn. Nhưng cũng có thể thể hiện sự thiếu vắng thực tiễn Nhà dưỡng lão, là biểu hiện khác của câu “già cậy con”?

Hạnh phúc là cảm nhận “có tiền là có quyền” từ miệng một nữ sinh hôm nay của trường ngày xưa gọi là Hoàn Kiếm. Nhiều bạn nước ngoài khá ấn tượng cách đánh trọng âm câu hỏi “Bao nhiêu tiền” của một số ông bà chủ Việt.

Hạnh phúc kiểu Đức

Đức là nơi có hai quốc gia sau thời “Chiến tranh lạnh” (1945 - 1991 ) đã thống nhất rất thành công. Tuy nhiên, những tương khắc về hệ thống giá trị hình thành trong quá khứ, và những so le trong chuẩn mực cuộc sống vẫn cộm lên đây đó…

Điều tra dư luận về hạnh phúc gần đây ở Đức dựa trên các tiêu chí chủ yếu là: 1. Sức khỏe; 2. Hạnh phúc trong hôn nhân; 3. Được giao du với bạn bè; 4. Thường xuyên có điều kiện rèn luyện thân thể; 5. Sở hữu bất động sản; 6. Có việc làm vừa ý; 7. Có triển vọng về lương - thưởng; 8. Có năng lực, điều kiện thỏa mãn nhiều sở thích riêng (hobby); 9. Sống có văn hóa; 10. Sống có đức tin.

Trong những điều gây bất hạnh, đáng chú ý có thất nghiệp, bị cô lập về văn hóa và xã hội (bị kỳ thị), ly dị, tuổi già, túng thiếu, phải dịch chuyển nhiều khi đi làm…

Theo các tiêu chí như trên, có khoảng 30% người được hỏi ý kiến ở nước Đức thống nhất cho rằng mình có hạnh phúc, toại nguyện với cuộc sống.

Tại phần quốc tế của điều tra xã hội học này của Đức, Việt Nam đứng thứ hai (!), với 60, 4% dân số hài lòng về các chất lượng cuộc sống như tuổi thọ, khả năng tiêu dùng các nguồn vật chất và năng lượng… Đức đứng thứ 46 (47, 2%, cũng là thứ 9 ở châu Âu), Mỹ đứng thứ 105 (37, 3%)… trong bảng xếp hạng phần trăm dân số cảm nhận được mình có “hạnh phúc”, hài lòng với cuộc sống. Costa Rica đứng thứ “nhất quả đất”, ta còn quay lại với nước này ở phần dưới.

Muôn nẻo đường hạnh phúc…

Theo tạp chí Nghiên cứu hạnh phúc Journal of Happiness Studies, tiền là biểu hiện sinh động nhất của hạnh phúc chỉ trong mắt của người nghèo. Còn một khi “anh” đã có thu nhập ổn định, tiền có “về” nhiều hơn thì cũng khó gây “xúc động”.

Có cựu học sinh Đông Âu nhận thấy giới trung lưu người Việt gồm nhiều người “có tiền”, chứ không “có thu nhập” kiểu chính quy. Thị trường Việt vẫn còn hằn hình bóng của cái chợ tiền mặt, nơi thuế khó là công cụ điều chỉnh khoảng cách giàu nghèo, trên thực tế doãng ra không đo đếm được. Trong “nền kinh tế xám”, một số người Việt … cư xử “xông xênh” hơn bạn học Đông Âu có thu nhập sêm sêm với mình còn do khoản thu nhập để “ngoài sổ sách”.

Về thứ “phúc” là đống vỏ chai (rượu bia) chứa mầm họa, các bạn từ Liên Xô cũ dẫn ngụ ngôn: Chai rượu nói, tôi đã kết nối được các bạn, thì chính tôi cũng chia rẽ các bạn (бутылка: я вас свела, я вас и разведу)…

Việc Việt Nam hay xuất hiện ở đầu các bảng xếp hạng hạnh phúc, còn các nước Đông Âu, Liên Xô cũ thì chẳng mấy khi, hẳn là vì ở các nước có nền kinh tế tri thức, cảm nhận về hạnh phúc “nặng” về tinh thần (mental) chứ không phải về hưởng thụ vật chất.

Người giàu mới nỏi thường có vẻ thoả mãn (snob). Các học giả khẳng định rằng tiền, và danh lợi nói chung, mang lại cảm giác hài lòng (satisfaction), chưa phải là hạnh phúc. Nhà bác học được giải thưởng Nobel D. Kahneman cho rằng người có tiền tài, địa vị hơn bạn chỉ thoả mãn với cuộc sống hơn, chứ không hề hạnh phúc hơn bạn.

Hai giáo sư Heyman (Đại học St. Thomas) và Ariely (Đại học Duke) trong một nghiên cứu sâu về xã hội hai giới (giới cầu tài lộc/financial; giới đấu tranh cho tiến bộ xã hội/social, như bảo vệ môi trường) khẳng định rằng đồng tiền làm cho chúng ta kém cỏi hơn về ý thức với cộng đồng (socially minded).

Việc Mỹ và một số nước phương Tây luôn ngự ở phía đáy bảng xếp hạng Hành tinh hạnh phúc được minh họa qua lời người dân một nước phát triển: “…Có thể nhìn nhận một cách tiêu cực khi bạn được sở hữu thêm những tài sản. Bởi vì bạn cảm thấy mình đang vơ vét từ các nguồn tài nguyên của thế giới hơn nhiều so với phần mà bạn xứng đáng được hưởng”.

Vì thế, “địa vị” đứng đầu các bảng xếp hạng, chẳng hạn “Hành tinh hạnh phúc” (HPI), có phải là một ngụ ý, về một cộng đồng hồn nhiên, “vô tư đi” với cách hưởng lợi bằng khai thác hệ sinh thái theo kiểu không biết có ngày mai. Khi ai “chùa” được một mảnh tài nguyên, bất chấp hậu họa, thì “vào cầu”, “có tài lộc”?

Vì theo HPI, Costa Rica là “một nước tác động lên môi trường ở mức trung bình, và một thể trạng sức khoẻ thể chất và tinh thần (well-being)” còn Việt Nam “là một nước có thể trạng sức khoẻ thể chất và tinh thần xoàng xĩnh (mediocre well-being), nhưng tác động (của phát triển kinh tế) lên môi trường còn thấp”.

Câu này chắc nên đọc: Việt Nam “là một nước có thể trạng sức khoẻ thể chất và tinh thần xoàng xĩnh (mediocre well-being), nhưng CẢM NHẬN về PHẢN tác động lên môi trường còn thấp”.

Lê Thành

Hồ Ngọc Hà, Hương Giang sành điệu bên giám khảo Asia's Next Top Model

Hồ Ngọc Hà sẽ kiện anti-fan vì bị bôi nhọ danh dự?

Hình ảnh mới đây của Việt Hương khi tham gia một chương trình truyền hình khiến khán giả bất ngờ bởi gương mặt trẻ trung cùng vòng một gợi cảm ở tuổi 42.

Hồ Ngọc Hà khẳng định, hơn 15 năm làm nghệ thuật, cô chưa khi nào nghĩ mình giỏi, tài năng hay là một ngôi sao, thay vào đó, cô luôn cố gắng làm việc chăm chỉ. Nữ ca sĩ tiết lộ đến tận bây giờ, cô vẫn đến trường học tiếng Anh dù bận rộn với lịch trình làm việc trong và ngoài nước. "Theo Hà, cứ làm việc chăm chỉ và phát triển hết những khả năng mình có, không ngừng tôi luyện và học tập, chuyện gì đến sẽ đến. Tất cả mọi thứ đã là định mệnh được an bài... Hà luôn tự nhắc mình hãy cố gắng vì tài năng rất nhiều, xinh đẹp không thiếu nhưng người có ý chí (không tà khí và bất chấp) chỉ trên đầu ngón tay, nếu mình không có nghị lực hơn người thì mình cũng tầm thường thôi", nữ ca sĩ viết.

Hồ Ngọc Hà cho hay chính fan và antifan đã giúp cho cô có được cả sự tự tin, cố gắng và giữ được sự cân bằng giữa yêu và ghét, giữa được và mất. "Cảm ơn các bạn antifan, các bạn giúp Hà hiểu rõ rằng không có thành công nào được trải cánh hồng mà phải biết đối mặt với gai nhọn, rỉ máu mới tận hưởng được sự toả hương của hoa hồng", cô chia sẻ. Trong bức tâm thư, Hồ Ngọc Hà cũng gửi lời cảm ơn đến bạn bè, ê kíp làm việc, người thân đã luôn giúp đỡ cô trong hơn 15 năm hoạt động nghệ thuật.

Hoa hậu Trần Tiểu Vy khoe hình ảnh streetstyle trên đường phố nước Pháp được thực hiện trong chuyến đi công tác cách đây không lâu.

Ngọc Trinh khoe hình ảnh đón bình minh đẹp như tranh vẽ trong chuyến đi du lịch tại Thổ Nhĩ Kỳ. Ngọc Trinh chia sẻ sự kỳ công để có những bức hình tuyệt đẹp này: "Để có được những tấm hình này là cả một quá trình khi đi du lịch. Chọn view khách sạn đẹp, dậy thật sớm để setup không gian và bố cục cho hoàn hảo. Sau đó, đợi kinh khí cầu bay và khi bình minh lên thì ê kíp phải trực sẵn để bắt được những khoảnh khắc đẹp".

Vợ chồng ca sĩ Đăng Khôi tổ chức sinh nhật cho con trai Đăng Anh tròn 3 tuổi tại lớp học. Vợ nam ca sĩ viết: "Hôm nay, bố mẹ tổ chức sinh nhật cho Đăng Anh ở lớp, Đăng Anh tự tay sắp bánh kẹo bưng ra mời các bạn, rồi còn cắt bánh gato nữa. Tiếc quá anh hai Ken phải đi học nên không tham dự được. Đăng Anh 3 tuổi đã chững chạc lên rất nhiều, mong con sẽ có tuổi thơ thật là đẹp và vui".

Ngày thứ 5 (9/10) tại cuộc thi Miss Grand International 2018, Á hậu Phương Nga cùng các thí sinh có chuyến ghé thăm chùa Shwedagon ở Yangon (Myanmar). Đại diện Việt Nam xuất hiện rạng rỡ và luôn tràn đầy năng lượng với trang phục truyền thống của đất nước chủ nhà.

Sau đó, các cô gái được đi mua sắm tại khu chợ nổi tiếng Scott. Tuy ở cùng phòng với thí sinh đến từ quốc gia Argentina nhưng Phương Nga lại khá thân thiết với đại diện của Peru. Buổi tối cùng ngày, 80 thí sinh được trải nghiệm ẩm thực tại cung điện Karaweik.

Hoa hậu Phạm Hương chia sẻ: "Hạnh phúc khi được sống cuộc sống của mình, làm những điều mình thích. Hãy cứ mỉm cười thật xinh đẹp cho dù ngày mai có ra sao nhỉ. Từ bỏ thói quen dùng mạng xã hội thường xuyên nên giờ mình cũng không còn thích selfie hay chụp hình nhiều như trước nữa. Thích được thư thái tự tại ngắm mọi thứ xinh đẹp xung quanh bằng đôi mắt thật của mình".

Ngày 4/10, ca sĩ Đại Nhân gây xôn xao khi chia sẻ bức hình của Khổng Tú Quỳnh cùng dòng trạng thái: "Dạo này anh em hay gặp nhau tâm sự. Đúng là phụ nữ đẹp nhất khi không thuộc về ai". Trước hành động này, nhiều người đồn đoán rằng Ngô Kiến Huy và Khổng Tú Quỳnh đã chia tay. Mới đây, khi trả lời phóng viên về tin đồn rạn nứt tình cảm, Ngô Kiến Huy lấp lửng nói: "Thật sự Huy rất ngại chia sẻ chuyện tình cảm với tất cả mọi người, chỉ đơn giản là hiện tại Huy đang ổn, hy vọng mọi người sẽ quan tâm đến Huy thông qua các dự án mà Huy đang làm".

Người mẫu Thanh Vy chia sẻ hình ảnh bị đầu gối bị trầy xước khi thực hiện một cảnh quay. Cô viết: "Vì muốn tạo cảm xúc thật nên đã ngã thật. Ngã đi ngã lại nên cũng bị chảy máu thật luôn".

Hoàng Bách cho biết để được ăn "bát phở vừa miệng nhất Việt Nam" anh không ngại đi từ Quận 7 cho đến tới cuối Quận 3 (TP.HCM). "Cả gia đình mình mê quán này nên nếu có đi đâu phải đi máy bay thì thường sẽ mua vé giờ gần trưa để sáng sớm có thể ăn được ở đây", anh viết.

Lưu Hằng

Hồ Ngọc Hà, Mr. Đàm phấn khích trước màn trình diễn của U23 Việt Nam

Hồ Ngọc Hà, Hoàng Bách, Mr Đàm... gửi lời động viên đến các cầu thủ đội tuyển U23. Người hâm mộ bất ngờ vì ca sĩ Duy Mạnh dự đoán chính xác kết quả trận đấu.