'Nấu cơm xong, mời được con ăn là may lắm'

Trong đầu Huệ Bân thường hiện lên những ký ức tuổi thơ làm đồng áng cùng bố mẹ. Tiếng gọi quê hương ngày càng mạnh mẽ, thôi thúc anh thay đổi. 

Cuối cùng, Huệ Bân quyết định từ bỏ sự nghiệp trên thành phố, trở về làng Peitian ở huyện Liên Thành, tỉnh Phúc Kiến năm 2017. Khi đó, anh và vợ đã ly hôn. Hai người con, một trai, một gái của anh cũng theo bố về quê, trang Thepaper đăng tải. 

Làng Peitian nằm ở huyện Liên Thành, tỉnh Phúc Kiến, giáp với các tỉnh Quảng Đông và Giang Tây. Đây là một ngôi làng cổ của người Khách Gia có lịch sử hơn 800 năm.

Khi về làng, con trai 14 tuổi của Huệ Bân học ở thị trấn. Hàng ngày cậu bé đạp xe đến trường. Con gái 10 tuổi học trong làng. Ba năm đầu, Huệ Bân chỉ sửa sang nhà cửa, thuê đất, làm việc đồng áng và chăm con. Ba năm tiếp theo, anh vạch ra kế hoạch rõ ràng, ngày ngày cùng bố mẹ nấu rượu, làm thuốc trong căn nhà dưới chân núi. 

"Khi mới về, tôi không dám sống ở một ngôi làng có nhiều người quen như vậy. Ánh mắt của hàng xóm láng giềng khiến tôi chịu áp lực. Bởi công việc của tôi ở bên ngoài được cho là khá tốt. Việc trở về đột ngột đương nhiên gây sự tò mò", Huệ Bân chia sẻ. 

Vì vậy anh đã thuê một ngôi nhà dưới chân núi để ở. Ngôi nhà nằm trên diện tích 1,6 hecta, mang kiến trúc tiêu biểu của người Khách Gia.

Chủ nhà đã chuyển lên thành phố ở nên ngôi nhà bị bỏ hoang hơn 10 năm. Mọi kiến trúc trong nhà đều cũ kĩ, tường mọc đầy rêu. 

Vì vậy Huệ Bân đã bắt tay vào cải tạo ngôi nhà. Anh không dùng gỗ mới mà sử dụng gỗ cũ của các hộ gia đình trong làng bỏ đi khi họ phá bỏ nhà cổ. Việc cải tạo khá kì công và tốn thời gian, chi phí cũng khá lớn. Cuối cùng Huệ Bân đã tạo ra được một ngôi nhà như anh mong muốn.

Huệ Bân cho biết, ông nội anh là bác sĩ đông y, bố anh là người giỏi nấu rượu. Tài nấu rượu của ông từng nổi tiếng trong làng. Ngày bé, anh và các anh em trong nhà thường giúp bố chưng cất rượu ngoài sân. Bố Huệ Bân có 5 người con nên việc ăn uống, sinh hoạt của các thành viên trong gia đình không hề đơn giản. Họ cần làm nhiều việc khác nhau để có thêm thu nhập. Vì vậy, từ đời ông đến đời cha, gia đình Huệ Bân rất giỏi các nghề thủ công. 

Nghĩ đến loại rượu thơm lừng ngày ấy, anh quyết định tìm giống lúa cổ trước đây người làng thường trồng. Nhưng người dân trong làng không còn ai trồng nữa vì năng suất thấp, khả năng kháng sâu bệnh kém. Tuy nhiên loại gạo này nấu rượu lại cực kì thơm. Cuối cùng, sau bao cố gắng tìm kiếm, anh cũng tìm lại được giống lúa cổ đó. 

Anh mua một khu ruộng bậc thang rất rộng trên núi và khai hoang hơn 1/3 diện tích đất. Anh thuê một số dân làng cùng nhau làm ruộng. Huệ Bân chịu khó học hỏi, tìm tòi các phương pháp nông nghiệp của cha ông. Anh thực hiện canh tác không dùng phân hóa học và thuốc trừ sâu. Vụ đầu năng suất kém nhưng cũng đủ thóc nấu rượu.

Công đoạn nấu rượu cũng được anh và bố thực hiện tỉ mỉ để cho ra loại rượu thơm ngon nhất. 

Vùng núi của làng là nơi có hệ thực vật phong phú. Những người am hiểu sẽ tìm được dược liệu ở khắp nơi trên núi. Những năm gần đây, do xu hướng mua dược liệu từ bên ngoài nhiều nên người dân trong làng lên núi đào cả gốc bán ra ngoài để kiếm tiền. Vì vậy nhiều loại dược liệu quý có nguy cơ tuyệt chủng. 

Huệ Bân quyết định thuê một khu rừng 1.374 hecta trong 40 năm để bảo tồn dược liệu bởi ông của anh từng làm thầy thuốc đông y. Nhờ vậy anh đã nhân rộng được nhiều loại dược liệu quý sử dụng trong các bài thuốc y học cổ truyền.

Ở làng Peitian, những người trẻ hầu hết đều ra ngoài, người ở độ tuổi như Huệ Bân sống ở đây cũng hiếm, chủ yếu là thế hệ già như cha anh.

Ngoài rượu và thuốc, Huệ Bân còn cố gắng làm các việc công ích cho làng. Anh thuê lại kho thóc bị bỏ hoang, tự thiết kế thành Bảo tàng nghệ thuật Peitian. Nhờ bảo tàng này mà nhiều người biết anh đang làm gì ở Peitian và chuyển đến làng sinh sống.

Tuy nhiên Huệ Bân vẫn luôn coi trọng việc chăm sóc con cái. Ngoài thời gian cho công việc, anh chăm chút cuộc sống. Ngoài giờ học, những ngày nghỉ, 3 bố con về căn nhà dưới chân núi, ra rừng hái quả, làm việc đồng áng. 

Việc học tập ở quê là vấn đề khá khó khăn vì các trường ít học sinh, chương trình học cũng không được như ở Thâm Quyến. Nhưng các con anh lại có thời gian được tự do với thiên nhiên và tập trung vào những thứ khác ngoài bài tập về nhà. Các con tìm được niềm vui trong công việc hàng ngày, hội họa và nấu ăn. 

Huệ Bân cho biết, sau 6 năm trở về quê, cuộc sống của anh khác xa những năm ở thành phố. Mối quan hệ với gia đình, bố mẹ cũng gắn kết hơn. Anh yêu cuộc sống này và cảm thấy các con cũng đang thích nghi tốt.

Bố đơn thân gặp nạn, con gái từ bỏ công việc, tình yêu làm tròn chữ hiếu

Điểm thú vị của Giao lộ thời gianmùa 3 là gương mặt trẻ Phạm Đình Thái Ngân, Nhật Thủy (Quán quân Vietnam Idol 2014) và Quỳnh Anh (Á quân Sao Mai 2019) sẽ xuất hiện xuyên suốt các số phát sóng.

"Những câu chuyện kể bằng giai điệu thuộc nhiều chủ đề sẽ được các nghệ sĩ truyền tải đến khán giả một cách sống động, mang đậm tinh thần tuổi trẻ", nhạc sĩ Dương Cẩm khẳng định.

Các ca sĩ khách mời mỗi số là Võ Hạ Trâm, Thanh Duy Idol, Hà Lê, Quốc Thiên, Bùi Lan Hương, Mai Tiến Dũng... sẽ vượt qua giới hạn của bản thân để thăng hoa cùng những ca khúc đã ăn sâu vào tâm trí khán giả.

Ca sĩ Nhật Thuỷ thấy "thực sự khó khăn, tưởng như ban tổ chức gài vì giao cho 20 bài hát chỉ trong 3 ngày". Tuy nhiên, với cô khó khăn lại là động lực để cố gắng. 

Ban tổ chức cho biết, điểm mới năm nay là phần bình luận, chia sẻ cảm nhận của các khách mời như NSƯT Chí Trung, NSƯT Trần Lực hay chính người dẫn chuyện của chương trình - MC Đinh Tiến Dũng.

Số đầu tiên của Giao lộ thời gianmùa 3 với sự góp mặt của ca sĩ Thanh Duy sẽ lên sóng vào 20h thứ Bảy ngày 15/7 trên FPT Play.

'Cô đơn vì ai' - Nhật Thuỷ:

Sáu tháng sau, một người con trai bán lô đất liền kề với lô đất của tôi với giá cao hơn 30 cây vàng so với giá tôi mua lúc trước. Người mua miếng đất đó sau này tìm gặp tôi ngỏ ý muốn mua lại lô đất, nhưng tôi nhất quyết không bán dù có lời. Mục đích của vợ chồng tôi là mua để xây nhà, mở cơ sở kinh doanh, chứ không nhằm mục đích đầu cơ. Đây là kế hoạch mà chúng tôi đã ấp ủ mấy năm rồi, giờ mới thực hiện được.

Một năm sau, vợ chồng tôi mua thêm một miếng đất 400 m2, có sẵn một căn nhà cấp bốn diện tích 100 m2, vị trí cách mặt tiền đường 50 m. Miếng đất có 200 m2 thổ cư, nên tôi phải bỏ tiền chuyển mục đích sử dụng lên thổ cư cho nửa còn lại. Lúc mua, nền đất thấp hơn mặt đường 0,5 m nên quanh năm bị ẩm thấp do nước sinh hoạt của các hộ liền kề thấm qua, nước mưa không thoát được, vì khu vực không có hệ thống thoát nước. Người hàng xóm đối diện còn cười tôi: "Chắc điên mới mua lô đất này".

Sau đó, tôi nâng nền cao hơn mặt đường 0,5 m. Một phần ba diện tích đất tôi dùng làm kho chứa hàng, phần còn lại cho thuê làm xưởng cơ khí. Người thuê của tôi lại chính là con rể của người hàng xóm nhà đối diện. Tiền cho thuê nhà đủ để tôi lo cho hai đứa con ăn học từ mẫu giáo đến đại học. Sau 5 năm, họ ngỏ ý mua lại mảnh đất đang thuê nhưng tôi không có ý định bán mà tiếp tục cho thuê đến giờ.

>> Nhà Hà Nội vừa mua 8,5 tỷ, rao bán ngay 12 tỷ

Hôm rồi, tôi và một tài xế đi giao lô hàng nội thất cho một chủ nhà mới mua đất và xây dựng được căn nhà. Diện tích đất của họ là 100 m2, giá mua 1,6 tỷ đồng, giấy tờ pháp lý đầy đủ, đất thổ cư, đường trước nhà 6 m. Diện tích xây dựng 75 m2, nhà gồm một trệt và một lửng, chi phí xây dựng hết 1,4 tỷ đồng. Tức là tổng số tiền họ phải bỏ ra để mua đất xây nhà là ba tỷ đồng.

Lần cuối cùng vợ chồng tôi mua bất động sản là năm 2018. Khi đó, chúng tôi mua lại mảnh đất của người thân bên vợ (họ bán đi để phân chia tài sản). Từ đó đến nay, chúng tôi thống nhất sẽ không mua nữa, nên không quan tâm đến giá nhà đất. Nhưng thú thực với đà tăng giá như hiện tại, để mua được bất động sản quả thực không phải chuyện đơn giản như tôi lúc trước.

Năm 2018 mà bỏ ra ba tỷ đồng thì bạn dư sức mua được mảnh đất diện tích 100 m2, mặt tiền đường lộ chính, khu dân cư đông đúc. Bất động sản đó bạn hoàn toàn có thể cho thuê hoặc mở cơ sở kinh doanh, cho thu nhập ổn hàng ngày. Thế nhưng, giờ đây, sau sáu năm, cầm trong tay ba tỷ đồng đó, tôi còn không dám nghĩ đến việc mua bất động sản cách trục đường lớn 5 km, khu dân cư thưa thớt nữa. Với hai bất động sản mà tôi từng mua, sau từng đó năm, bây giờ có khi tôi cần số tiền gấp cả trăm lần mới mua nổi.

Hung

“Tuổi này còn đi diễn, giọng vẫn còn lực để ca diễn là tôi mừng. Làm việc với các bạn trẻ, tiếp nhận năng lượng từ họ tôi cũng thấy mình bớt già đi. Những nỗi buồn, cô đơn của đời sống vì thế tạm lắng lại”, ông chia sẻ với VietNamNet. 

Làm nghề ở tuổi xế chiều, nghệ sĩ thấy vui vì không mất đi sự lạc quan, lửa nghề mỗi lần đứng trước máy quay. Ông không đòi hỏi cát-sê, chủ yếu nhận lời tham gia vì "ghiền" được diễn. Số tiền thù lao tích góp ông dùng để chi trả phí sinh hoạt, lì xì các cháu và để dành phòng bệnh tật, ốm đau. 

Thanh Điền miêu tả cuộc sống của mình lúc này “cô đơn nhưng yên ổn”. Gần 1 năm qua, ông rời ngôi nhà gắn bó mười mấy năm ở đường Sư Vạn Hạnh, quận 10 để chuyển về vùng ngoại ô ở Bình Chánh sống cùng các cháu. Nghệ sĩ nói muốn quên đi những nỗi buồn trong tâm trí về vợ - cố NSƯT Thanh Kim Huệ, phần vì muốn tìm nơi yên tĩnh an hưởng tuổi già. 

Thanh Điền vẫn luôn nghĩ vợ chỉ đang lưu diễn xa. Ông giữ thói quen sinh hoạt như lúc vẫn còn bà xã bên cạnh, từ cái gối ôm mỗi đêm ngủ hay thói quen chào nhau mỗi khi đi làm. Khi trở về nhà, ông mua một bó hoa và những món ăn vặt bà yêu thích... để ăn cùng. Những đồ đạc, vật dụng sinh thời của Thanh Kim Huệ, ông dặn con cháu bảo quản kỹ lưỡng và thỉnh thoảng mang ra ngắm nhìn. 

Với Thanh Điền, vợ là điểm tựa tinh thần vững chãi kể cả khi bà còn sống hay đã mất. Gần 50 năm chung sống, mọi khoảnh khắc trong cuộc đời ông gần như gắn liền với bạn đời. Sự ra đi của bà cuối năm 2021 để lại khoảng trống to lớn khiến tuổi già của nam nghệ sĩ quạnh quẽ. Mỗi tuần, ông nhờ người chở từ TP.HCM về nghĩa trang ở Bình Dương thăm mộ vợ, hồi tưởng lại những kỷ niệm của cả 2 từ thủa mới yêu đến năm tháng về già. Nghệ sĩ hài hước cho rằng 2 vợ chồng mình “tuy xa mặt mà không cách lòng".

"Những nỗi đau, sự nhớ nhung vẫn còn đó và sẽ đi theo tôi suốt những ngày cuối của cuộc đời. Tuy nhiên, tôi an lòng vì tin rằng Huệ ở nơi xa vẫn luôn ngóng trông, dõi theo tôi. Sớm muộn chúng tôi cũng sẽ gặp nhau ở một nơi nào đó", ông nói. 

Danh vọng, tiền bạc lúc này đều vô nghĩa

Ở tuổi U80, NSND Thanh Điền giữ vẻ ngoài phong độ, vẻ minh mẫn. Ông đều đặn tập thể thao, không hút thuốc, rượu bia và giữ tinh thần thoải mái. Giai đoạn biến cố, các con cháu, bạn bè lo sợ tâm lý nghệ sĩ bất ổn nên luôn bên cạnh túc trực động viên. Tuy nhiên, ông luôn nhủ lòng không để những chuyện không vui làm ảnh hưởng sức khỏe. 

Ở một mình, cuộc sống của Thanh Điền cũng gói ghém, giản đơn hơn. Tuổi cao cộng với lịch làm việc không cố định, nghệ sĩ ít ngủ sâu giấc. Mỗi sáng, ông thức dậy pha trà, lên mạng đọc tin tức, chăm cây cảnh. Thỉnh thoảng nghệ sĩ mở xem các cuốn băng thu hình những kỷ niệm bên vợ và các con cháu. Đây cũng là món tài sản Thanh Điền trân quý, nâng niu gìn giữ nhất trong ngôi nhà mình. 

Thanh Điền cũng lập một kênh YouTube, đặt tên Thanh Điền – Thanh Kim Huệđể lưu giữ lại khoảnh khắc quý giá đã qua trong đời. Những hình ảnh, đoạn clip gia đình, bạn bè, đồng nghiệp ông đều đăng tải. Kênh hiện được hơn 100 nghìn lượt đăng ký, các video đạt tương tác cao. Nhiều khán giả bày tỏ thương quý, để lại bình luận động viên khiến nghệ sĩ xúc động.

Đi qua nhiều sóng gió và mất mát, Thanh Điền tự nhủ phải vững vàng. Ông hài lòng với cuộc sống hiện tại, không mưu cầu điều gì bởi quan niệm mọi thứ đều đến và đi một cách lặng lẽ, vô thường. 

Với nghệ sĩ, danh vọng, tiền bạc lúc này đều vô nghĩa bởi khi nhắm mắt xuôi tay cũng không mang theo được. Ông quan niệm hạnh phúc của một đời người rất ngắn ngủi nên chỉ mong mỗi đêm đi ngủ thấy thoải mái, bình an là đủ. 

“Tôi thấy bình yên, không muộn phiền. Tôi đang đếm ngược thời gian vì không biết lúc nào mình sẽ ra đi. Tôi không nặng lòng vì quan niệm cuộc đời không phải là suối nguồn vô tận. Tôi sắp xếp sẵn cho phần mình để con cháu mai này không phải nặng gánh”, ông nói. 

Thanh Điền hiện soạn lại bản thảo các sáng tác của bà xã. Ngày cuối đời, cố nghệ sĩ Thanh Kim Huệ kịp thu âm các ca khúc, chỉ tiếc chưa kịp phát hành. Nam nghệ sĩ có kế hoạch tái dựng các vở diễn hoặc ra mắt một dự án đặc biệt để thay mặt vợ tri ân khán giả. 

Thanh Điền và Thanh Kim Huệ song ca lần cuối cùng 

NSƯT Thanh Kim Huệ, Thanh Điền cùng nhiều nghệ sĩ gạo cội vui mừng vì có tên trong danh sách xét danh hiệu NSND của Sở Văn hóa - Thể thao (VH-TT) TP.HCM. 

Đêm tháng Chạp, ông Huỳnh Ngọc Thoại, 64 tuổi, ở xã An Thạch, huyện Tuy An, cùng vợ vận thêm áo khoác ra khúc sông Cái, bắt cá chình giống. Vừa tới nơi, người phụ nữ kiểm tra lại số dụng cụ gồm lưới mùng, thanh tre, sợi dây kẽm, vợt, thau….

Giăng lưới mùng dài hơn một mét, ông Thoại đính chúng vào hai thanh tre. Cạnh đó, người vợ dùng sợi dây kẽm buộc chặt theo chiều dài tấm lưới để giữ lưới được căng ra. Khi dụng cụ đã chắc chắn, vợ chồng bắt đầu hành trình trầm mình dưới nước, xuyên đêm săn lộc là những con cá chình giống.

Giữa khúc sông khi nước đã cạn, ông Thoại và vợ nắm giữa thanh cây ở hai đầu lưới, mò mẫm dưới sông. Họ khom người xúc một đầu lưới xuống nước rồi kéo lên, sau đó rọi đèn pin vào cho tới khi thấy cá xuất hiện thì dùng vợt xúc vào xô, hoặc thau đựng. Cứ thế, công việc này được vợ chồng ông Thoại lặp đi lặp lại suốt đêm tới rạng sáng.

Trầm mình dưới nước bắt cá chình giống

Mùa cá chình giống xuất hiện vào tháng 11 kéo dài đến tháng 2 âm lịch. Nơi cá này xuất hiện nhiều tại sông Cái là đoạn từ đập Tam Giang đến kè Bình Thạnh, huyện Tuy An. Không chỉ vợ chồng ông Thoại, mùa này, cả khu vực lấp lánh ánh đèn đội khi nhiều người dân tập trung tới đây bắt cá chình giống. Tiếng người nói cười, xua tan màn đêm tĩnh mịch.

Vừa thu được mẻ cá vào lưới, ông Thoại, bảo công việc này không quá vất vả, song phải thức đêm. Mỗi tối, vợ chồng bắt đầu giăng lưới lúc 19h đến khoảng 3h sáng hôm sau, rồi đưa về bán cho thương lái với giá 2.000-3.000 đồng một con tùy lớn nhỏ.

“Có hôm, gặp luồng thì cá vào lưới nhiều, lắm khi bắt được 500 con một đêm, bán cho thương lái được một triệu đồng, nhưng có ngày chỉ vài con”, ông Thoại nói thêm rằng bản thân tranh thủ đi làm đêm để kiếm tiền, còn ngày ngủ bù, vì mỗi năm chỉ được một mùa.

Trầm mình nhiều giờ dưới nước, ông Lê Hải Nam, 50 tuổi, cho biết cá chình giống nhỏ như cây kim may, hay như cây tăm xỉa răng, thi thoảng mới có con to bằng đầu đũa. Giống cá này có đặc tính bơi ngược sông, nên dùng lưới để thu.

Theo ông Nam, công việc này không quá nguy hiểm, nặng nhọc. Tuy nhiên, để có được kết quả tốt thì phải thức đêm nên hôm sau phải ngủ bù, hoặc có hôm gặp mưa gió trong điều kiện trầm mình dưới nước nhiều giờ nên cũng mệt mỏi. “Mùa bắt cá chình giống mỗi năm chỉ một lần nên mọi người xem đây như món lộc trời ban tặng. Tất cả đều tranh thủ đi làm kiếm thêm thu nhập”, ông Nam nói.

Theo khoa học, cá chình là loài di cư, cá mẹ đẻ ở biển sâu, cá con sau khi nở trôi dạt vào bờ biển, cửa sông và lớn lên trên sông. Khi trưởng thành, cá lại di cư ra biển sâu để đẻ.

Những ngày cuối năm, người dân ở đây tranh thủ đi bắt cá chình giống để bán cho thương lái. Họ thức đêm nhiều có phần cực nhọc, song vẫn muốn có thêm thu nhập để mong rằng có một cái Tết trọn vẹn hơn.

Những người 'bán sức' xuyên đêm, vác cả tấn hàng lo cái Tết no đủ