Chân dung nhà văn Quỳnh Dao.
Sự ra đi của nữ văn sĩ Quỳnh Dao vào ngày 4/12 để lại nhiều xúc cảm trong lòng độc giả Việt Nam. Với thế hệ 8x, 9x, những câu chuyện tình yêu lãng mạn và bi thương trong các tác phẩm của bà như Dòng sông ly biệt, Mùa thu lá bayhay Hoàn Châu cách cáchđã trở thành một phần ký ức không thể xóa nhòa.
Di thư và video gửi độc giả của bà cũng đem tới cho các thế hệ độc giả yêu mến văn chương Quỳnh Dao nhiều cảm xúc.
Đối với thế hệ 8x, 9x, các tác phẩm của nhà văn Quỳnh Dao có một dấu ấn riêng biệt. Đó là sự lãng mạn, bi thương nhưng cũng đầy khát khao. Các cuốn tiểu thuyết thường hướng đến nhân vật trung tâm là thân phận người phụ nữ trong tình yêu.
Tác phẩm của Quỳnh Dao gây "nghiện" cho một lớp độc giả. Nhà báo Hà Tùng Long chia sẻ trên trang cá nhân: "Thời còn là sinh viên khoa Văn năm hai, mình mới biết đến Quỳnh Dao. Đầu tiên là Mùa thu lá bay,rồi Dòng sông ly biệt, càng đọc càng nghiện. Ngày nào không mò lên thư viện đọc là thấy cuộc đời vô vị". Những tiểu thuyết của Quỳnh Dao với câu chuyện tình yêu đầy cảm xúc đã gắn bó với thời tuổi trẻ đầy kỷ niệm của thế hệ 8x, khi những trang sách như gợi lên một thế giới lãng mạn và mơ mộng giữa những bộn bề cuộc sống.
Không chỉ vậy, nhiều độc giả đã tìm thấy trong các tác phẩm của nhà văn Quỳnh Dao sự đồng cảm và niềm an ủi. Nhà văn Từ Kế Tường nhận định: "Văn chương của Quỳnh Dao như ngọn lửa mãnh liệt, không ngừng cháy sáng để viết nên những câu chuyện tình yêu bất diệt. Nhưng phía sau những trang văn đẹp đẽ ấy là cuộc đời đầy sóng gió, như chính số phận của các nhân vật bà tạo ra".
Tiểu Yến Tử là một hình tượng tiêu biểu đem tới thông điệp tích cực về tình yêu do nhà văn Quỳnh Dao nhào nặn ra. |
Dẫu nhiều người cho rằng các câu chuyện của bà có phần "phi thực tế", chính yếu tố này lại khiến văn chương Quỳnh Dao trở nên khác biệt. Những mối tình lãng mạn trong tác phẩm đã mở ra một không gian để người đọc dám mơ mộng và sống trọn vẹn hơn với cảm xúc.
“Khi nghĩ về Quỳnh Dao, trong tôi luôn hiện lên hình ảnh một trái tim đầy ắp tình yêu và sự lãng mạn. Bà như một ngọn lửa mãnh liệt, không ngừng cháy sáng để viết nên những câu chuyện tình yêu bất diệt. Điều tôi trân quý nhất ở Quỳnh Dao chính là cách bà xây dựng hình tượng người đàn ông lý tưởng - một vị quân tử đích thực. Họ không chỉ mang vẻ ngoài điển trai mà còn toát lên sự kiên nhẫn, lòng bao dung và tinh thần trách nhiệm, trở thành biểu tượng của một tình yêu cao đẹp mà nhiều người mơ ước”, độc giả Nguyễn Minh Hạnh (26 tuổi, Hoàn Kiếm, Hà Nội) chia sẻ.
Nhớ về Quỳnh Dao, độc giả Việt Nam không chỉ nhớ những câu chuyện tình yêu ngọt ngào và lãng mạn, mà còn cả một cuộc đời giàu cảm xúc, đầy nghị lực và sự kiên cường. Những giá trị ấy sẽ mãi là di sản quý giá vượt thời gian.
Từ năm 2019, nhà văn Quỳnh Dao đã chuẩn bị cho sự ra đi của mình. Bà đã công bố di thư và dặn dò con cái. Bà đưa ra yêu cầu không được can thiệp y tế, làm phẫu thuật, hay đưa vào phòng chăm sóc đặc biệt, không sử dụng ống thở hỗ trợ, không miễn cưỡng áp dụng các biện pháp cấp cứu, chỉ cần để bà ra đi một cách không đau đớn là được. Di nguyện và bức thư cuối đời của nhà văn Quỳnh Dao cũng khiến độc giả Việt chú ý.
Độc giả Nguyễn Minh Hạnh bày tỏ: "Điều khiến tôi ấn tượng nhất về Quỳnh Dao là sự can đảm phá bỏ những lẽ thường như trong di nguyện, bà chia sẻ rằng mình không muốn sử dụng biện pháp can thiệp y tế trước khi qua đời. Với tôi, nhà văn Quỳnh Dao là một người phụ nữ mạnh mẽ, luôn sống hết mình cho lý tưởng và tình yêu”.
Bạn đọc này cũng chia sẻ rằng những tiểu thuyết trữ tình của bà, như Dòng sông ly biệt đã khơi dậy trong lòng độc giả trẻ sự can đảm để sống trọn vẹn hơn với cảm xúc của mình.
Cuốn tiểu thuyết Hoàn Châu cách cách của nhà văn Quỳnh Dao. Ảnh:Shanghai Daily. |
Tại TP.HCM, độc giả Trần Đông Phương gợi nhắc ký ức về thời kỳ cả xóm cùng nhau tụ tập xem phim chuyển thể từ tiểu thuyết của Quỳnh Dao: "Cái thời mà cả xóm chỉ có một chiếc tivi trắng đen, trẻ con lẫn người lớn đều chen chúc để xem Xóm Vắng. Văn chương của bà đã chạm đến trái tim mọi tầng lớp khán giả, từ thành thị đến thôn quê”. Với độc giả Trần Đông Phương, quyết định tự chọn cách ra đi của bà là biểu tượng của sự tự chủ, thể hiện tinh thần mạnh mẽ trong cả đời sống lẫn khi đối diện với cái chết.
Tác giả Ray Đoàn Huy cũng bày tỏ sự kính trọng trước sức ảnh hưởng lớn lao của nữ văn sĩ: "Dù không thích sự bi kịch trong văn của Quỳnh Dao, mình không thể phủ nhận rằng các tác phẩm của bà đã làm thay đổi diện mạo văn đàn và phim ảnh. Ở tuổi 86, bà đã tự mình quyết định sự an nghỉ, khép lại một cuộc đời rực rỡ".
Cho đến khi đã rời khỏi trần thế, nhà văn Quỳnh Dao vẫn đưa ra những thông điệp tích cực về cuộc sống. Bà viết trong lá thư tuyệt mệnh: "Trong tim luôn có tuyết và lửa. Chuyện cũ đã qua, ân oán theo gió, lòng nhẹ nhõm, mãn nguyện vì đã 'cháy' hết mình trong cuộc đời”. Đó không chỉ là lời từ biệt, mà còn là tuyên ngôn sống mà bà để lại.
Sự ra đi của bà là một mất mát lớn đối với văn học và nghệ thuật, nhưng những tác phẩm như Hoàn Châu cách cáchhay Nỗi lòng thấu trời xanhsẽ mãi trường tồn, tiếp tục truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ độc giả và khán giả. Quỳnh Dao đã sống một cuộc đời trọn vẹn và để lại một thế giới văn học nhiệm màu, nơi những trái tim tự do được yêu.
Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews
Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: books@znews.vn. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.
Trân trọng.
" alt=""/>Độc giả Việt tiếc thương sự ra đi của nhà văn Quỳnh DaoÔng Maurice Nguyễn (chắt của kiến trúc sư François Charles Lagisquet - một trong những kiến trúc sư thiết kế Nhà hát Lớn Hà Nội) chia sẻ tại sự kiện. Ảnh: AA C.
Sau những lần được nghe kể về Thủ đô của Việt Nam, ông Maurice Nguyễn (chắt của kiến trúc sư François Charles Lagisquet - một trong những kiến trúc sư thiết kế Nhà hát Lớn Hà Nội) đã lên đường trở về quê hương Hà Nội. Khi đặt chân đến nơi, ông bất ngờ trước những công trình lớn được xây dựng từ thời Pháp thuộc trong câu chuyện của cha mẹ mình, nay là trụ sở những cơ quan trọng yếu.
Từ đó, ông Maurice Nguyễn đặt ra một câu hỏi rằng điều gì đã làm nên nghệ thuật kiến trúc của Hà Nội? Nhiều năm sau, với lời mời của ông Nguyễn Quốc Khanh - Chủ tịch AA Corporation - người cháu trai của kiến trúc sư Francois Lagisquet đã đi tìm đáp án cho mình.
Tại buổi ra mắt cuốn sách Kiến trúc Hà Nội: Giao thoa văn hóa Việt - Phápngày 6/12, ông Maurice Nguyễn đã chia sẻ câu chuyện đặc biệt về hành trình khám phá nguồn cội của mình thông qua nghệ thuật kiến trúc Hà Nội. "Cách đây hơn 50 năm, khi tôi đang trưởng thành ở Paris, tôi được mẹ kể rằng ông cố tôi - một kiến trúc sư người Pháp - đã tham gia thiết kế Nhà hát lớn Hà Nội”, ông Maurice hồi tưởng. Câu chuyện này đã thôi thúc ông tìm về Việt Nam để hiểu thêm về di sản kiến trúc của gia đình và thành phố mà tổ tiên ông từng góp phần xây dựng.
Cuốn sách Kiến trúc Hà Nội: Giao thoa văn hóa Việt - Pháp. Ảnh: AA C. |
Trên hành trình đó, ông Maurice nhận được sự hỗ trợ nhiệt tình của KTS Trần Quốc Bảo - giảng viên chuyên ngành Lịch sử Kiến trúc tại Đại học Xây dựng. Với tình yêu và kiến thức sâu rộng về kiến trúc Đông Dương, ông Trần Quốc Bảo đã trở thành người đồng hành lý tưởng. "Là người Hà Nội, tôi luôn ấp ủ niềm đam mê với kiến trúc Pháp tại Thủ đô. Những năm đầu nghiên cứu, tôi nhận thấy có nhiều công trình kiến trúc thuộc địa bị lãng quên hoặc ít được tiếp cận sâu sắc," KTS Trần Quốc Bảo cho biết.
Đến khi càng đào sâu, ông nhận ra rằng lịch sử kiến trúc Hà Nội có thể chia làm những giai đoạn khác nhau được đặt tên theo các trường phái. Những năm đầu khi thực dân Pháp đặt chân đến Việt Nam, họ xây dựng các căn nhà tạm bợ, họa tiết chưa có nhiều ý nghĩa. Nhưng khi đã đặt ách đô hộ tại Việt Nam, người Pháp đem đến phong cách Beaux-Arts, sau đó là Art Deco. Cuối cùng, với có sự tham gia của các trí thức trẻ Việt Nam, phong cách kiến trúc Đông Dương được ra đời. Đây cũng là đỉnh cao của giao thoa văn hóa Việt - Pháp.
Trên hành trình kể lại câu chuyện lịch sử, ông Trần Quốc Bảo nhấn mạnh tới nhân vật kiến trúc sư Ernest Hébrard, cha đẻ của phong cách Đông Dương. Với tầm nhìn của mình, ông Hébrard cùng các kiến trúc sư Việt Nam đã tạo nên những công trình mang phong cách Đông Dương tại Hà Nội. Chúng không sao chép nguyên bản kiến trúc truyền thống ở Pháp hay Tây Âu mà từng chi tiết được cách điệu tinh tế để tạo dấu ấn riêng. Những đặc điểm như mái ngói lấy cảm hứng từ mái đình Việt, các họa tiết Phật giáo cách điệu. Đồng thời, việc sử dụng vật liệu địa phương như ngói ống, gạch Giếng Đáy đã làm nên bản sắc độc đáo của những công trình này.
Đối với KTS Trần Quốc Bảo, hành trình khám phá kiến trúc Đông Dương không chỉ là công việc, đó còn là sự kết nối với chính di sản văn hóa và lịch sử của Hà Nội. Ông dành nhiều năm đi thực địa, chụp ảnh, và nghiên cứu tỉ mỉ hàng trăm công trình, từ Phủ Toàn quyền Đông Dương, Tòa án, đến các biệt thự Pháp nằm sâu trong những con phố nhỏ.
"Kiến trúc Hà Nội giống như một cuốn sử ký mà mỗi công trình là một trang viết đặc sắc", ông nhận định.
Theo KTS Phan Đăng Sơn - Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam - trong nhiều thập kỷ, nước ta tập trung vào công nghiệp hóa hiện đại hóa, việc bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa chưa nhận được đủ nhiều quan tâm. Đặc biệt tại các đô thị có bề dày văn hóa như Hà Nội, TP.HCM, một số công trình đã bị bỏ hoang hoặc thiếu nguồn kinh phí tu bổ.
Tuy nhiên, những người trẻ với sức sáng tạo vượt trội đang làm mới những di sản này tại Hà Nội. “Trong bối cảnh chúng ta hướng tới xây dựng ngành công nghiệp sáng tạo, di sản cần được nhìn nhận từ một góc độ mới. Không chỉ bảo tồn, chúng ta phải phát huy nó. Những năm gần đây, tôi thấy người trẻ đang làm việc này rất tốt”, KTS Phan Đăng Sơn chia sẻ tại sự kiện ra mắt sách.
Từ phải qua trái: KTS Vũ Hoàng Sơn, KTS Phan Đăng Sơn (Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam), KTS Trần Quốc Bảo (giảng viên chuyên ngành Lịch sử Kiến trúc tại Đại học Xây dựng) và KTS Vũ Hiệp. |
Đặc biệt, tại Hà Nội và TP.HCM, thế hệ trẻ đã không ngừng sáng tạo, sử dụng công nghệ và ý tưởng mới để thổi hồn vào các di sản tưởng chừng đã bị lãng quên. Tiêu biểu là lễ hội Thiết kế sáng tạo năm 2024, người dân Hà Nội đã có cơ hội tham quan những công trình đậm chất kiến trúc Đông Dương như Nhà hát Lớn, Bắc Bộ phủ…
Việc phát triển di sản không chỉ là trách nhiệm văn hóa, mà còn mang lại giá trị kinh tế và xã hội bền vững. Khi các di sản được bảo tồn và chuyển hóa thành các sản phẩm văn hóa - du lịch, chúng tạo ra nguồn thu nhập mới, đồng thời nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị lịch sử. Điều này góp phần hình thành nền kinh tế tuần hoàn, mà trong đó di sản là nguồn lực quan trọng.
Thế hệ trẻ, với tư duy đổi mới và lòng nhiệt huyết, đang từng bước đưa di sản trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại. Họ không chỉ tái hiện giá trị truyền thống mà còn tạo nền tảng để xây dựng ngành công nghiệp văn hóa. Đây là một lĩnh vực được kỳ vọng sẽ là động lực phát triển kinh tế bền vững trong tương lai.
Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews
Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: books@znews.vn. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.
Trân trọng.
" alt=""/>Cháu trai kiến trúc sư thiết kế Nhà hát Lớn bất ngờ khi trở về Hà Nội