Phát biểu tại Hội nghị giáo dục đại học năm 2021 vừa tổ chức sáng nay 24/8, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, năm học tới, tự chủ đại học sẽ tiếp tục được đẩy mạnh theo hướng toàn diện, có chiều sâu và hiệu quả.Số bài báo quốc tế tăng, nhiều chương trình đạt chuẩn kiểm định quốc tế
Tại Hội nghị, Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học Nguyễn Thu Thuỷ cho biết, trong năm học vừa qua, giáo dục đại học đã hoàn thành tốt nhiệm vụ năm học; từng bước triển khai chính sách tự chủ; tăng cường năng lực đội ngũ, thành tích nghiên cứu khoa học; tiếp tục duy trì vị trí trong các bảng xếp hạng quốc tế với các chỉ số đều được cải thiện tốt hơn.
Về tuyển sinh, Bộ GD-ĐT đã có các chính sách, chỉ đạo kịp thời; triệt để ứng dụng công nghệ thông tin, đảm bảo khoa học, khách quan, công khai, minh bạch, giảm tối đa thí sinh ảo, kiểm soát tình trạng tuyển sinh vượt chỉ tiêu, thích ứng với tình hình dịch bệnh Covid-19.
Tự chủ đại học cũng ghi nhận sự thay đổi rất lớn về nhận thức và sự triển khai quyết liệt của các trường. 142/175 đơn vị công lập, 34/35 đơn vị trực thuộc Bộ GDĐT đã hoàn thành kiện toàn Hội đồng trường. Bộ đang soạn thảo, xây dựng văn bản sửa đổi nhằm triển khai thành lập Hội đồng trường tại các trường công an, quân đội.
Về đội ngũ giảng viên, tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ là 31,12%, tăng so với năm 2019 (28,9%) và năm 2020 (30%). Thực hiện Đề án 89, các cơ sở và ứng viên đăng ký khá cao.
Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, số bài báo ISI/Scopus của các cơ sở giáo dục đại học năm 2020 tăng 4 lần so với năm 2016. Sau 5 năm, các cơ sở giáo dục đại học vượt 75.400 bài, chiếm hơn 77% trong tổng số bài báo ISI/Scopus cả nước.
Về đảm bảo chất lượng, kết quả kiểm định giai đoạn 2016-2021 cũng tăng dần qua các năm. Đến cuối tháng 7/2021, 170 cơ sở và 241 chương trình đào tạo đạt chuẩn trong nước; 216 chương trình đào tạo và 7 cơ sở đạt chuẩn kiểm định theo tiêu chuẩn nước ngoài.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, một số nơi còn chậm trễ, lúng túng trong việc triển khai tự chủ. Một số trường còn tuyển sinh thấp so với năng lực. Cụ thể, năm 2020, có khoảng 25% cơ sở giáo dục đại học có tỷ lệ nhập học thấp. Số chương trình đào tạo được kiểm định tăng nhưng vẫn chưa đáp ứng được mục tiêu.

Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học Nguyễn Thu Thuỷ
Về phía các trường đại học, chia sẻ về việc tự chủ tuyển sinh, đại diện lãnh đạo ĐH Quốc gia TP.HCM, Phó Giám đốc Nguyễn Minh Tâm cho biết, những năm qua, để tuyển chọn được thí sinh phù hợp mục tiêu đào tạo, có nền tảng vững chắc, ĐH Quốc gia TP.HCM đã ưu tiên xét tuyển, xét tuyển thẳng và đánh giá năng lực.
Giai đoạn 2021-2025, ĐH Quốc gia TP.HCM định hướng giữ ổn định các phương thức hiệu quả trên; đồng thời, nghiên cứu mở rộng phương thức xét tuyển tích hợp các tiêu chí, tạo sự linh hoạt trong đánh giá thí sinh như kết hợp kết quả thi tốt nghiệp THPT với phỏng vấn hoặc với thành tích đặc biệt trong thể thao, văn hoá nghệ thuật,…
Về tự chủ chuyên môn học thuật, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội Nguyễn Phong Điền chia sẻ, nhà trường hiện đang chủ trì cùng nhóm trường ĐH kỹ thuật cùng xây dựng chuẩn chương trình đào tạo kỹ sư mới, trong đó, tăng học trải nghiệm nâng cao kỹ năng nghề nghiệp cho sinh viên và sẽ triển khai đại trà từ năm học này.
Cho rằng các văn bản của Bộ đã đảm bảo trao quyền cho các cơ sở đào tạo, tạo đà cho các trường đẩy mạnh tự chủ, tuy nhiên, đại diện Trường ĐH Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh đến tính đồng bộ của văn bản quy phạm pháp luật và đề xuất sự cần thiết có một nền tảng báo cáo trực tuyến để hoạt động này hiệu quả hơn.
Trong khi đó, Phó Giám đốc ĐH Quốc gia Hà Nội Nguyễn Hoàng Hải lại lưu ý đến việc chuyển đổi số phải đảm bảo điều kiện chất lượng; cân nhắc cho phép kiểm định chất lượng trực tuyến trong nước; xây dựng hệ thống học liệu chia sẻ chung trong các cơ sở giáo dục đại học trong nước; đào tạo bồi dưỡng cho giảng viên kiểm tra đánh giá trực tuyến; siết chặt đầu ra khi triển khai Đề án 89;…
Tiếp tục đẩy mạnh tự chủ đại học
Đánh giá về năm học vừa qua, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đề cao sự gia tăng đáng kể của số lượng các công bố quốc tế; chỉ số xếp hạng của giáo dục đại học Việt Nam tiếp tục được giữ vững và tăng trưởng.
Kết quả đặc biệt nhất được Bộ trưởng nhấn mạnh, là những đóng góp của khối đại học trong công tác phòng, chống dịch Covid-19. Những nghiên cứu kịp thời về vắc xin, thuốc, phương tiện, dụng cụ, vật tư… phục vụ cho phòng, chống dịch từ các trường đại học được xã hội đánh giá cao. Cùng với đó là những đóng góp về nhân lực, vật lực trực tiếp cho tuyến đầu chống dịch.
Bước sang năm học mới, Bộ trưởng nhấn mạnh, giáo dục đại học cần tiếp tục khắc phục khó khăn để tiếp tục lộ trình đổi mới, trong đó, cần tăng cường các giải pháp thích nghi với điều kiện dịch bệnh có thể còn kéo dài, thực hiện chuyển đổi từ đào tạo trực tiếp sang đào tạo trực tiếp kết hợp trực tuyến, kiên trì mục tiêu chất lượng và tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện.
“Giáo dục đại học không chỉ chuyển đổi số và ứng phó cho mình, mà còn đóng vai trò nòng cốt trong chuyển đổi số toàn ngành giáo dục, hỗ trợ cho bậc học phổ thông và giáo dục địa phương”, Bộ trưởng nói, đồng thời khẳng định với vai trò là trung tâm trí tuệ thì đây là việc các trường đại học cần lưu ý.
Đề cập đến những nội dung cụ thể của giáo dục đại học, Bộ trưởng nhấn mạnh trước hết đến tự chủ đại học. Theo đó, năm học tới, tự chủ đại học sẽ tiếp tục được đẩy mạnh theo hướng toàn diện, có chiều sâu và hiệu quả.
“Tự chủ không gì khác là để đại học năng động hơn, giải phóng được nguồn lực và sức sáng tạo, nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học. Nếu tự chủ không mang lại được điều đó thì cơ chế, chính sách phải điều chỉnh
Ngoài ra, tự chủ phải đem lại giá trị cao hơn cho tiếng nói chuyên môn, để tiếng nói của người thầy, nhà khoa học, chuyên gia phải trở thành tiếng nói quan trọng trong quản trị, vận hành cơ sở giáo dục đại học. Có làm được điều đó, tự chủ đại học mới đầy đủ và có chiều sâu”, Bộ trưởng khẳng định.
Ngoài ra, về công tác đảm bảo chất lượng và kiểm định chất lượng, Bộ trưởng cho biết, Bộ GD-ĐT sẽ triển khai rà soát các bộ tiêu chuẩn, tiêu chí, củng cố và phát triển các trung tâm kiểm định và đội ngũ kiểm định viên; hoàn thiện hệ thống chế tài xử phạt và sẽ làm sát thực tế hơn, nghiêm minh hơn.
Trong bối cảnh tuyển sinh chịu tác động của tình hình dịch bệnh những năm gần đây, Bộ trưởng cũng nhắc tới tinh thần đổi mới công tác tuyển sinh, gắn với việc kỳ thi tốt nghiệp THPT phải năng động hơn để thích nghi và có sự đổi mới theo hướng tăng cường phân cấp trong thi tốt nghiệp THPT.
Đây là việc đang trong quá trình chuẩn bị, tuy nhiên, theo Bộ trưởng, hai Đại học quốc gia và các đại học vùng có thể bắt tay ngay vào việc xây dựng và củng cố hệ thống các trung tâm khảo thí, tạo tiền đề cơ sở vật chất cho các chủ trương đổi mới thi trong thời gian sắp tới.
PV

Hơn 2.500 giảng viên đăng ký học tiến sĩ bằng ngân sách theo Đề án 89
Theo thống kê của Bộ GD-ĐT, có hơn 1.200 giảng viên đăng ký đi học tiến sĩ theo Đề án 89 trong năm 2021. Con số này là hơn 1.300 vào năm 2022.
" alt="Nhiều nhiệm vụ của giáo dục đại học trong năm học mới"/>
Nhiều nhiệm vụ của giáo dục đại học trong năm học mới
Trong tương lai, Dự án Trung tâm thương mại - Dịch vụ Hạ Đình sẽ trở thành nơi kinh doanh mặt hàng phong thủy, tượng Phật, thờ cúng, vàng mã… Đặc biệt, hai khối tháp 13 tầng là khu vực dịch vụ lưu giữ các lọ tro sau hỏa táng và cốt sau cải táng. |
Phối cảnh “cao ốc nghĩa trang” của Công ty Miền Núi. Ảnh: T.L
|
1 trong 2 nhà thầu… đi đâu?
Những ngày đầu tháng 8, người dân phường Hạ Đình, quận Thanh Xuân và xã Tân Triều, huyện Thanh Trì (Hà Nội) phát hoảng khi hay tin, dự án Trung tâm Thương mại - Dịch vụ Hạ Đình đã được cơ quan chức năng chấp thuận cho chuyển đổi, bổ sung thành nơi kinh doanh dịch vụ tâm linh.
Hơn 100 hộ dân đang sinh sống trên vị trí quy hoạch dự án “đứng ngồi không yên” khi nhận được quyết định thu hồi đất, những hộ dân khác thì hoang mang khi nghĩ đến viễn cảnh sẽ ở cạnh “cao ốc nghĩa trang”. Đỉnh điểm của sự việc khi hàng trăm người dân xã Tân Triều đã đến trụ sở UBND huyện Thanh Trì đề nghị làm rõ thông tin về dự án.
Theo tìm hiểu của PV Báo GĐ&XH, năm 2009, UBND quận Thanh Xuân quyết định phê duyệt kết quả đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất trên địa bàn làm Trung tâm Thương mại dịch vụ Hạ Đình. Có vị trí “đất vàng” nằm trên mặt đường Nguyễn Xiển, chủ đầu tư dự kiến xây dựng 2 cao ốc kết hợp trung tâm thương mại và dạy nghề.
Dự án nằm trên phường Hạ Đình (quận Thanh Xuân) và xã Tân Triều (huyện Thanh Trì), trúng thầu là liên danh Tổng Cty Xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) và Công ty TNHH TM Hỗ trợ kiến thiết Miền Núi (sau đây viết tắt là Công ty Miền Núi). Khi trúng thầu, nhà đầu tư phải hỗ trợ ngân sách thành phố Hà Nội 2 tỷ đồng. Điều đáng nói, sau khi hoàn thành “nhiệm vụ đấu thầu”, PVC gần như “biến mất” khỏi dự án(?!). Các văn bản liên quan dự án đều đứng tên Công ty Miền Núi.
Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì, sau 6 năm, chủ đầu tư vẫn không thể triển khai dự án mặc dù đây là “mảnh đất vàng” về vị thế kinh doanh? Bất ngờ hơn, đến năm 2015, Công ty Miền Núi có văn bản gửi UBND TP Hà Nội xin chuyển đổi dự án Trung tâm thương mại dịch vụ Hạ Đình thành Trung tâm thương mại dịch vụ văn hóa tâm linh. Theo đề án này thì Công ty Miền Núi đề xuất TP Hà Nội cho phép xây dựng 2 tòa cao ốc phục vụ cho thuê chỗ lưu giữ lọ tro cốt sau hỏa táng, cung cấp các mặt hàng tâm linh như đồ thờ cúng, phong thủy, vàng mã, đồ tượng Phật tại chính vị trí đất lập dự án Trung tâm thương mại dịch vụ Hạ Đình.
Lãnh đạo địa phương cũng… bất ngờ
 |
Để xây dựng 2 tòa nhà “cao ốc nghĩa trang”, UBND quận Thanh Xuân và UBND huyện Thanh Trì (Hà Nội) cần giải phóng mặt bằng trên 15.000m2. Ảnh: Cao Tuân |
Qua ghi nhận thực tế của PV, các hộ dân có nhà đất nằm trong diện bị thu hồi cho dự án bày tỏ sự bất bình khi biết thông tin sắp có “nghĩa trang tro cốt” tại đây. Về nguồn gốc nơi đây là đất nông nghiệp. Sau khi nhà nước thu hồi phần lớn diện tích đất nông nghiệp của người dân để làm đường vành đai 3 của thành phố, diện tích còn lại do không còn phù hợp sản xuất nông nghiệp, người dân đã tự xây nhà và hình thành nên tổ dân nằm trong ngõ 307 đường Nguyễn Xiển hiện nay.
Ông Nguyễn Gia Dũng (50 tuổi), một người dân có nhà trên đường Nguyễn Xiển bức xúc: “Ngày 5/7 vừa qua, tôi nhận được Quyết định cưỡng chế phá dỡ công trình nhà ở của UBND xã Tân Triều gửi. Trước đó, ngày 23/6, khi tiến hành họp bàn dân thì UBND xã chưa trả lời thích đáng cho những câu hỏi của người dân. Đây cũng là chỗ sinh nhai chính của gia đình, nếu xã lấy đất đi thì gia đình chưa biết xoay xở cuộc sống sau đó thế nào. Sao lại đẩy người sống ra đường làm nhà cho người chết giữa nội thành vậy?”.
Trao đổi với PV Báo GĐ&XH, ông Đặng Ngọc Quyền, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Triều cho biết: “Tổng diện tích thu hồi đất trên địa bàn xã Tân Triều cho dự án đấu thầu của Công ty Miền Núi là 4.321,9m2. Địa phương đang lên phương án giải phóng mặt bằng cho dự án Trung tâm Thương mại dịch vụ Hạ Đình, còn về việc xây dựng “cao ốc nghĩa trang” hay dịch vụ tâm linh thì chúng tôi không biết(?!)”.
Những tưởng đề xuất trên sẽ bị bác bỏ, thế nhưng theo văn bản chúng tôi nắm được, ngày 01/9/2015, UBND TP Hà Nội đã có văn bản số 6010 gửi Sở Quy hoạch Kiến trúc truyền đạt ý kiến chỉ đạo của ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch UBND TP là đã đồng ý về mặt nguyên tắc đối với đề xuất của Công ty Miền Núi và yêu cầu Sở Quy hoạch Kiến trúc hướng dẫn công ty này làm thủ tục.
Bỏ trung tâm dạy nghề để xây nơi lưu giữ tro cốt
 |
Nhiều hộ dân ngõ 307 đường Nguyễn Xiển đang sinh sống trên khu đất thuộc dự án “cao ốc nghĩa trang”. |
Theo đó, công trình được thiết kế với các chức năng bao gồm: 2 tầng hầm là khu vực để xe và kỹ thuật; khối đế 5 tầng: Bố trí các chức năng trung tâm thương mại, kinh doanh mặt hàng phong thủy, tượng phật, thờ cúng, vàng mã…; 2 khối tháp 13 tầng là khu vực dịch vụ lưu giữ các lọ tro sau hỏa táng và cốt sau cải táng, dự kiến bố trí khoảng 130.000 ô đựng tro, cốt. Như vậy ở dự án này, không còn thấy trung tâm dạy nghề như dự kiến ban đầu.
Theo tìm hiểu của PV, dù vấp phải sự phản ứng quyết liệt của người dân, UBND quận Thanh Xuân và huyện Thanh Trì vẫn lên phương án giải phóng mặt bằng. Căn cứ để cho các cơ quan này thu hồi đất của người dân là văn bản 8467/UBND-TNMT ngày 31/10/2014 của UBND TP Hà Nội.
Tuy nhiên, nội dung văn bản thể hiện rõ: “Việc tiếp tục thực hiện thu hồi đất, giải phóng mặt bằng phải căn cứ vào điểm a, khoản 1 Điều 99 Nghị định 43/2014/NĐ-CP thi hành một số nội dung Luật Đất đai 2013”. Tức là, thành phố cho phép “thu hồi đất” nhưng phải căn cứ theo luật, mà cụ thể trong Văn bản số 8467 của thành phố nêu rõ: “Luật Đất đai 2013”. Vậy theo Luật Đất đai 2013, tại Điều 62: “Thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng” thì dự án Trung tâm thương mại dịch vụ Hạ Đình lại không thuộc diện được phép thu hồi đất. Còn nếu xác định dự án của Công ty Miền Núi là dự án “cao ốc nghĩa trang” thì theo khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai 2013 phải có sự chấp thuận của HĐND thành phố Hà Nội.
Trong khi đó, dự án “cao ốc nghĩa trang” còn chưa lấy ý kiến nhân dân, chưa thông qua cấp thôn, cấp xã, cấp huyện thì việc UBND TP. Hà Nội chấp thuận đề xuất xây nơi chứa đựng hài cốt giữa Thủ đô liệu có phù hợp các quy định của pháp luật?
Không đặt nghĩa trang gần nơi đông dân cư GS.TS Ngô Đức Thịnh (Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn văn hóa tín ngưỡng Việt Nam) bày tỏ: “Việc xây dựng nghĩa trang, nơi chứa đựng tro cốt ở giữa lòng Thủ đô thì rõ ràng cần phải cân nhắc. Hiểu đơn giản nhất nơi thờ phụng tâm linh cần thanh tịnh, sạch sẽ và không đặt gần dân cư đông người. Nếu chọn vị trí ở trung tâm làm nơi phục vụ cho thuê chỗ lưu giữ lọ tro cốt sẽ có đông người có nhu cầu. Từ đó dẫn đến việc sau một thời gian nghĩa trang sẽ bị quá tải do quỹ đất nhỏ”. Phá vỡ quy hoạch? Ngày 8/4/2014, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quyết định số 496/QĐ-TTg, Phê duyệt Quy hoạch nghĩa trang Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 mục “nghĩa trang cấp xã” nêu rõ: “Có kế hoạch đóng cửa các nghĩa trang phân tán có quy mô nhỏ, không đảm bảo khoảng cách ly an toàn vệ sinh môi trường hoặc không nằm trong quy hoạch sử dụng đất nghĩa trang. Di chuyển các mộ phần đến nghĩa trang tập trung ở các vùng theo quy hoạch”. Tháng 12/2014, Hà Nội đã công bố Quy hoạch nghĩa trang Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn 2050. Trong đó, quỹ đất xây nghĩa trang được dự báo là 1.200 ha, kinh phí khái toán đến 2030 là 24.000 tỷ đồng. Theo Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội, về nguyên tắc khu vực nội đô không có nghĩa trang, tất cả nhu cầu an táng đều phải chuyển ra bên ngoài. Những nghĩa trang đang tồn tại từng bước sẽ chuyển khỏi nội đô. Trước mắt khi chưa chuyển được, những khu vực này sẽ được tiến hành trồng cây xanh đảm bảo môi trường, cảnh quan. Vậy nhưng, không hiểu vì lý do gì, UBND TP Hà Nội lại chấp thuận với đề xuất của Công ty Miền Núi bổ sung xây dựng “cao ốc tro cốt” tại vị trí đất lập dự án Trung tâm thương mại dịch vụ Hạ Đình ngay giữa khu vực nội đô như vậy? |
Theo Báo Gia đình &Xã hội
Phối cảnh “cao ốc nghĩa trang” của Công ty Miền Núi. Ảnh: T.L
" alt="Vì sao xây “cao ốc nghĩa trang” giữa lòng Hà Nội?"/>
Vì sao xây “cao ốc nghĩa trang” giữa lòng Hà Nội?