Nguy kịch chỉ sau 1 vết xước

PGS.TS. Đỗ Duy Cường, Trưởng khoa Truyền nhiễm, BV Bạch Mai cho biết, khoa vừa điều trị thành công cho trường hợp mắc bệnh Whitmore trong tình trạng hết sức nguy kịch.

Bệnh nhân là Bùi Văn S. (51 tuổi, Hòa Bình), có tiền sử đái tháo đường type 2, trước vào viện 3 tuần có 1 vết xước ở chân, kèm theo sốt cao được chẩn đoán nhiễm trùng huyết, điều trị kháng sinh liều cao tại BV đa khoa tỉnh Hòa Bình 12 ngày nhưng không đỡ.

Ngày 2/7, bệnh nhân được chuyển đến khoa Truyền nhiễm, BV Bạch Mai trong tình trạng sốt cao, vết xước đã hình thành ổ áp xe ở đùi, áp xe cơ cộng với viêm phổi…

Qua khai thác, bệnh nhân chỉ làm nông đơn thuần, tiếp xúc với đồng ruộng nên các bác sĩ tại khoa Truyền nhiễm đã nghĩ đến bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm mang tên Whitmore (bệnh melioidossis) – căn bệnh bị “lãng quên” gần đây xuất hiện nhiều trở lại. Kết quả cấy mẫu bệnh phẩm dương tính đúng như chẩn đoán ban đầu. 

Bệnh nhân được chuyển phác đồ điều trị đặc hiệu theo hướng bệnh Whitmore. Tuy nhiên khó khăn đặt ra khi bệnh nhân đã được điều trị kháng sinh liều cao tại BV tuyến trước nhiều ngày không đỡ, kèm theo đó là viêm và ổ áp xe ngày càng tăng nặng.

2 tuần đầu điều trị tại BV Bạch Mai, bệnh nhân sốt cao liên tục 39-40 độ C, khó thở tăng lên vì viêm đông đặc phổi lan toả, phải hỗ trợ hô hấp, thở ô xy, ngoài ra các ổ áp xe vẫn lan rộng, ăn vào tận xương gây viêm xương.

Có thời điểm, gia đình đã nản vì suy sụp và kinh tế kiệt quệ nên xin bệnh nhân về để lo hậu sự song các bác sĩ vẫn thuyết phục gia đình và kiên trì cứu chữa dù có lúc tưởng chừng phải “bó tay” vì diễn biến kéo dài.

Sau nhiều lần hội chẩn liên khoa, nâng liều kháng sinh kết hợp mổ dẫn lưu ổ áp xe, nạo vét xương... đến ngày thứ 26, bệnh nhân bắt đầu có dấu hiệu thuyên giảm và đáp ứng với phác đồ mới.

Sau 37 ngày điều trị, tình trạng nhiễm trùng đã được kiểm soát, bệnh nhân tỉnh táo, hết sốt và được xuất viện.

Loại vi khuẩn có thể giết người trong 48 giờ

PGS Cường cho biết, từ đầu năm tới nay, khoa đã tiếp nhận khoảng 20 ca Whitmore nặng được chuyển đến chủ yếu từ các tỉnh phía Bắc và Bắc Trung bộ.

Bệnh cảnh lâm sàng đa dạng phức tạp, bệnh nhân được nhập viện ở nhiều chuyên khoa khác nhau như hô hấp, cơ-xương-khớp, nội tiết, da liễu, ngoại khoa... do dễ chẩn đoán nhầm với các bệnh như viêm phổi, lao phổi, áp xe cơ, nhiễm trùng huyết.

Whitmore là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei gây nên.

Vi khuẩn này có trong đất, bùn và đường lây nhiễm chủ yếu do vùng da tổn thương tiếp xúc trực tiếp với vi khuẩn hoặc hít phải các hạt bụi đất chứa vi khuẩn này.

Bệnh được phát hiện ở Việt Nam từ những năm 50 của thế kỷ trước và lưu hành lẻ tẻ tại một số tỉnh phía Nam và được xếp vào bệnh truyền nhiễm nguy hiểm bị “lãng quên”.

Gần đây các ca bệnh được báo cáo có xu hướng gia tăng, cao điểm của các ca bệnh thường xảy ra vào mùa mưa tập trung từ tháng 7-11.

Người bệnh tiểu đường, bệnh phổi và bệnh thận mạn tính có nguy cơ dễ mắc bệnh này với các biểu hiện lâm sàng đa dạng: Cốt cao, đau cơ, có các ổ nhiễm khuẩn trên da, áp xe cơ, áp xe gan lách, viêm phổi...

Bệnh tiến triển nhanh và có thể cướp đi mạng sống bệnh nhân chỉ sau 48 giờ nhập viện. Thông thường, 40-60% bệnh nhân mắc Whitmore sẽ tử vong. Tỉ lệ tử vong sẽ giảm đáng kể nếu bệnh nhân được chẩn đoán đúng bệnh và điều trị kháng sinh theo phác đồ hướng dẫn.

Theo PGS Cường, ngay cả khi được khẳng định chẩn đoán đúng, việc điều trị cũng hết sức khó khăn vì phải dùng kháng sinh mạnh, liều cao, kéo dài liên tục trong ít nhất 2 tuần, sau đó dùng kháng sinh duy trì khoảng từ 3- 6 tháng nữa.

Nếu không được điều trị đúng liều, đúng phác đồ và theo dõi sát sao, bệnh dễ tái phát, sức khỏe suy kiệt dần và vẫn có thể tử vong.

Thúy Hạnh

Vi khuẩn ăn thịt người tấn công người đàn ông sau 1 mũi tiêm

Một bệnh nhân 40 tuổi bất ngờ bị vi khuẩn ăn thịt người tấn công sau khi tiêm steroid, gây mất cả 2 tay và chân.