Gan là một cơ quan quan trọng trong cơ thể, đảm nhiệm chức năng giải độc, chuyển hóa chất dinh dưỡng và sản xuất các protein cần thiết cho máu. Việc bảo vệ và tăng cường sức khỏe của gan là rất quan trọng để duy trì sự sống khỏe mạnh.

Bí đỏ được xem là một "siêu thực phẩm" cho gan nhờ vào các thành phần dinh dưỡng đặc biệt có trong loại quả này.

Bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương

Theo nghiên cứu được công bố trên Journal of Nutrition and Metabolism, bí đỏ chứa nhiều chất chống oxy hóa như: beta-carotene, vitamin C và vitamin E.

Những chất này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ gan khỏi các tổn thương do gốc tự do gây ra, đặc biệt là trong môi trường có nhiều tác nhân gây độc như rượu bia và thực phẩm chế biến.

Gốc tự do là các phân tử không ổn định có thể gây hại cho tế bào gan, làm tổn thương màng tế bào và cản trở quá trình giải độc. Chất chống oxy hóa từ bí đỏ giúp trung hòa các gốc tự do, từ đó giảm nguy cơ viêm gan và các bệnh lý liên quan đến tổn thương gan như xơ gan và viêm gan mạn tính.

Hỗ trợ chức năng giải độc gan

Bí đỏ còn chứa nhiều chất xơ, giúp gan dễ dàng loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Chất xơ không chỉ hỗ trợ tiêu hóa mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giúp gan thực hiện chức năng thải độc.

Theo một nghiên cứu từ American Journal of Clinical Nutrition, chế độ ăn giàu chất xơ có thể làm giảm gánh nặng giải độc của gan, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh về gan do tích tụ chất độc.

Thường xuyên bổ sung bí đỏ vào chế độ ăn uống có thể giúp cải thiện chức năng gan và ngăn ngừa các bệnh lý liên quan đến gan. Sử dụng bí đỏ trong các món ăn hàng ngày như súp, cháo, hoặc hầm là cách dễ dàng và hiệu quả để bảo vệ gan.

Giá trị dinh dưỡng toàn diện của bí đỏ

Bí đỏ không chỉ có tác dụng bảo vệ gan mà còn cung cấp nhiều lợi ích sức khỏe toàn diện cho cơ thể. Đây là một loại quả giàu vitamin, khoáng chất và chất xơ, hỗ trợ sức khỏe tổng quát từ hệ tiêu hóa đến tim mạch và cả mắt.

Cải thiện sức khỏe tim mạch

Bí đỏ là nguồn cung cấp chất xơ, kali và các chất chống oxy hóa, giúp hỗ trợ sức khỏe tim mạch. Nghiên cứu từ American Heart Associationchỉ ra rằng, việc tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu kali có thể giúp duy trì huyết áp ở mức ổn định, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch như cao huyết áp và đột quỵ.

Chất xơ trong bí đỏ cũng có vai trò quan trọng trong việc giảm mức cholesterol xấu (LDL) trong máu, giúp ngăn ngừa tình trạng xơ vữa động mạch, một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh tim.

Bảo vệ thị lực

Bí đỏ chứa một lượng lớn beta-carotene, một tiền chất của vitamin A, có tác dụng quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của mắt.

Beta-carotene giúp bảo vệ mắt khỏi tổn thương do gốc tự do và ngăn ngừa các bệnh về mắt như thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể. Theo American Academy of Ophthalmology, việc bổ sung thực phẩm giàu beta-carotene, như bí đỏ, có thể giúp bảo vệ thị lực và duy trì sức khỏe của đôi mắt khi già đi.

Lợi ích cho tiêu hóa

Hệ tiêu hóa đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ và chuyển hóa dinh dưỡng, đồng thời cũng là nơi loại bỏ các chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Bí đỏ, nhờ chứa nhiều chất xơ, là loại thực phẩm lý tưởng cho hệ tiêu hóa.

Chất xơ từ bí đỏ giúp duy trì sự chuyển động bình thường của ruột, ngăn ngừa tình trạng táo bón và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tiêu hóa như viêm loét đại tràng và hội chứng ruột kích thích.

Một nghiên cứu từ British Journal of Nutritioncũng chỉ ra rằng chế độ ăn giàu chất xơ có thể hỗ trợ giảm cân hiệu quả, do chất xơ tạo cảm giác no lâu hơn, từ đó giảm lượng calo tiêu thụ hàng ngày.

Còn theo GS. Valery Feigin, các yếu tố về lối sống không lành mạnh thường bị bỏ qua khi đánh giá nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Các biện pháp phòng ngừa CVDs đang tập trung chủ yếu cho nhóm người có nguy cơ cao, nhưng có đến 80% các ca đột quỵ và biến cố tim mạch xảy ra ở nhóm người có nguy cơ từ thấp đến vừa.

"Thừa cân, béo phì và chế độ ăn thiếu chất xơ, uống nhiều nước ngọt và đồ uống có cồn dẫn đến tăng huyết áp và các rối loạn chuyển hóa. Điều này kéo theo nguy cơ cao mắc các bệnh tim mạch", ông Feigin nói. Ông cho biết thêm đây là lối sống thường thấy ở trẻ em và thanh thiếu niên.

Alta Schutte, tác giả của hơn 400 bài báo khoa học trong lĩnh vực huyết áp và bệnh tim mạch, đưa ra ý kiến tương đồng.

"Ngày càng nhiều trẻ em và người trẻ trong độ tuổi từ 20 đến 30 mắc tăng huyết áp, bệnh mà trước đây chỉ thấy ở người từ 60 tuổi trở lên. Mắc tăng huyết áp sớm hơn, đồng nghĩa với nguy cơ khởi phát đột quỵ sớm hơn, đặc biệt nếu không được phát hiện và điều trị bằng thuốc hoặc thay đổi lối sống", GS. Schutte cho biết.

GS. Schutte nhấn mạnh rằng tăng huyết áp thường không có triệu chứng rõ rệt, gây khó khăn cho việc chẩn đoán sớm và điều trị đột quỵ. Bà chỉ ra rằng một nửa số người mắc tăng huyết áp thậm chí không biết mình mắc bệnh và họ nguy cơ bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy thận và sa sút trí tuệ.

"Hơn 75% trong số này đến từ các nước có thu nhập thấp và trung bình. Như vậy nghĩa là cần cải thiện tình hình không chỉ ở những nơi có điều kiện tốt, mà còn ở các quốc gia có điều kiện khó khăn hơn. Sự thay đổi này cần mang tính toàn cầu, đó là lý do tôi đánh giá cao các hoạt động của quỹ VinFuture", GS. Schutte nhấn mạnh.

Những mô hình, công nghệ mới

Bà Schutte nhận thấy gần đây, các nhà khoa học đã đưa ra một số công nghệ ấn tượng trong điều trị tăng huyết áp và phòng ngừa đột quỵ. Trong đó có một loại thuốc tiêm giúp hạ huyết áp là sáng kiến có khả năng cao sẽ được áp dụng trong thực tế.

"Mỗi lần tiêm có tác dụng trong 6 tháng và bệnh nhân không phải uống thuốc mỗi ngày nữa, nó gần giống như một loại vaccine. Bệnh nhân sẽ không phải mua thuốc thường xuyên và bác sĩ cũng không phải theo dõi bệnh nhân có sử dụng thuốc đúng chỉ định hay không", GS. Schutte giải thích.

Bà Schutte cho biết thêm, trước đây, những dạng thuốc như thế này là bất khả thi với các tình trạng như tăng huyết áp. Việc nó nhắm vào siARN trong gan cũng sẽ mở đường cho nhiều phương pháp ngăn ngừa điều trị các bệnh không lây nhiễm khác.

Cũng theo GS. Schutte, các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo đang và sẽ đóng vai trò quan trọng trong các giải pháp phòng và điều trị đột quỵ. Đây cũng có thể trở thành giải pháp để tất cả mọi người, bao gồm những người có thu nhập vừa và thấp tiếp cận thông tin, nâng cao ý thức và được chăm sóc sức khỏe toàn diện.

Cũng tại tọa đàm vào ngày 5/12 tới, GS. Feigin, tác giả của hơn 850 ấn phẩm khoa học, trong đó phần lớn viết về đột quỵ, sẽ giới thiệu về sáng kiến mà ông và nhóm nghiên cứu đã thực hiện trong 10 năm qua về việc sử dụng hệ thống dữ liệu sức khỏe trong dự đoán nguy cơ bệnh, cũng như những bằng chứng mới nhất về hiệu quả của nó.

"Dựa trên các dữ liệu thu thập được, các chuyên gia có thể cải thiện kế hoạch chăm sóc sức khỏe, phân bổ nguồn lực cũng như thiết lập các ưu tiên trong quá trình chăm sóc sức khỏe trên phạm vi toàn cầu", GS. Feigin cho biết. 

Tọa đàm "Những đổi mới trong chăm sóc sức khỏe tim mạch và điều trị đột quỵ" là một trong chuỗi 4 tọa đàm khoa học nằm trong Tuần lễ trao giải VinFuture mùa 4, bên cạnh các tọa đàm với chủ đề: "Vật liệu cho tương lai bền vững" (4/12), "Triển khai AI trong thực tế" (4/12), và "Ô nhiễm không khí và Giao thông: Cơ hội và thách thức cho Việt Nam và thế giới" (5/12).

Thời gian: 13h30 - 14h45, ngày 5/12/2024.

Địa điểm: Trung tâm Hội nghị quốc tế Almaz, Khu đô thị Vinhomes Riverside, Long Biên, Hà Nội

Chủ tọa: GS. Alta Schutte, Đại học New South Wales và Viện Sức khỏe Toàn cầu George (Úc), Thành viên Hội đồng Sơ khảo VinFuture

Diễn giả - Các nhà khoa học hàng đầu thế giới:

- GS Valery Feigin -  Giám đốc Viện Đột quỵ và Khoa học thần kinh ứng dụng quốc gia thuộc Đại học Công nghệ Auckland (NISAN) (New Zealand)

- PGS.TS.BS. Nguyễn Ngọc Quang - Phó Viện trưởng Viện Tim mạch Quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai (Việt Nam)

- GS.TS.BS. Bùi Đức Phú - Giám đốc Chuyên ngành Tim mạch, Hệ thống Y tế Vinmec (Việt Nam)

- PGS.TS.BS. Mai Duy Tôn, Bệnh viện Bạch Mai và Đại học Quốc gia Hà Nội (Việt Nam)

Bệnh nhân được chỉ định chụp cộng hưởng từ MRI và phát hiện khối máu tụ lớn ngoài màng cứng mặt sau ngoài bên phải tủy cổ ngang mức C3-C5 gây chèn ép tủy cổ nặng nề. Bác sĩ chẩn đoán, bệnh nhân bị máu tụ tiên phát ngoài màng cứng tủy sống cổ và được chỉ định mổ cấp cứu.

Các bác sĩ đã sử dụng phương pháp kính vi phẫu thực hiện cuộc phẫu thuật với một vết mổ nhỏ, lấy máu tụ, cầm máu, giải áp chèn ép tủy sống, nguồn chảy máu từ đám rối tĩnh mạch sau của tủy sống bị vỡ…

Sau ca phẫu thuật, bệnh nhân V. đã dần phục hồi về vận động, cơ lực chân và tay đạt mức 4/5 với tiến triển tốt. Giai đoạn sau mổ, bệnh nhân được kết hợp tập phục hồi chức năng cho đến khi hồi phục hoàn toàn.

Bác sĩ Trương Như Hiển, Phó Giám đốc Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình, cho biết máu tụ ngoài màng cứng tủy sống là bệnh ít gặp, lâm sàng thường hay bị bỏ sót.

Nguyên nhân thường gặp do dị dạng hệ mạch ngoài màng tủy hoặc do chấn thương. Cần phát hiện sớm và xử trí kịp thời để tránh các biến chứng nặng nề do máu tụ gây chèn ép tủy sống.

Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, có bệnh lý nền như cao huyết áp, thoái hóa cột sống nặng... Tuy nhiên, bệnh phát hiện ở người trẻ, đặc biệt bệnh nhân mới 15 tuổi thì rất hiếm gặp.

Đây là căn bệnh nguy hiểm bởi nếu không được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời sẽ gây ra những biến chứng vĩnh viễn như liệt tay chân, khó khăn trong việc nói, lú lẫn trí nhớ, thậm chí tử vong nếu khối máu tụ quá lớn.

"Loại vaccine được dùng để tiêm chủng trong chiến dịch là vaccine MRVAC phòng chống bệnh Sởi - Rubella, do Trung tâm Nghiên cứu Vaccine và Sinh phẩm Y tế Việt Nam sản xuất", CDC Hà Nội thông tin.

Chiến dịch tiêm chủng hoàn toàn miễn phí.

Theo CDC Hà Nội, mục tiêu của chiến dịch là trên 95% trẻ 1-5 tuổi đang sống, học tập trên địa bàn thành phố Hà Nội chưa được tiêm đủ mũi vaccine chứa thành phần sởi theo quy định được tiêm một mũi vaccine phòng bệnh Sởi - Rubella (MR).

Bên cạnh đó, trên 95% nhân viên y tế có nguy cơ tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh điều trị bệnh nhân sởi chưa được tiêm đủ mũi vaccine có chứa thành phần sởi theo quy định, sẽ được tiêm một mũi vaccine phòng bệnh Sởi - Rubella (MR).

Các bên liên quan cần đảm bảo an toàn, hiệu quả và chất lượng tiêm chủng theo các quy định của Bộ Y tế về tiêm chủng.

Về đối tượng tiêm chủng, theo CDC Hà Nội bao gồm:

- Trẻ 1-5 tuổi đang sống, học tập tại các trường học trên địa bàn thành phố Hà Nội (lấy mốc sinh để rà soát là trẻ có ngày sinh dương lịch từ 15/10/2018 đến 14/10/2023) chưa tiêm đủ 2 mũi vaccine có chứa thành phần sởi.

- Nhân viên y tế có nguy cơ (khám, điều trị, chăm sóc bệnh nhân sởi) tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh điều trị bệnh nhân sởi trên địa bàn thành phố chưa được tiêm đủ 2 mũi vaccine chứa thành phần sởi theo quy định.

Chiến dịch tiêm chủng vaccine sởi được triển khai bắt đầu từ ngày 14/10 và tổ chức tiêm vét cho các đối tượng tạm hoãn tiêm chủng trong buổi tiêm chủng thường xuyên đến hết ngày 15/11.

Chiến dịch sẽ triển khai đồng loạt tiêm tại trạm y tế, trường mầm non, mẫu giáo, trường tiểu học và các điểm tiêm chủng lưu động do các trung tâm y tế quận, huyện, thị xã tổ chức.