Bà Dominique Altner, Chuyên gia Chương trình Cao cấp tại Viện chiến lược giáo dục UNESCO.

Theo Bà, giai đoạn 5 năm vừa qua, giáo dục Việt Nam đã có những thành quả nổi bật nào?

5 năm qua đã có rất nhiều thay đổi diễn ra. Việt Nam đã rất chú trọng đến các vấn đề xã hội liên quan đến giáo dục, đặc biệt là việc mở rộng hệ thống ở bậc mầm non và các bậc học cao hơn, chẳng hạn như đặt mục tiêu phổ cập giáo dục mầm non và trung học cơ sở.

Nếu nhìn vào số lượng và tỉ lệ trẻ ở Việt Nam không đến trường trong độ tuổi đi học, chúng ta sẽ thấy con số rất nhỏ. Đây là một bước tiến vượt bậc so với nhiều nước trên thế giới, theo quan sát của tôi.

Tuy nhiên, điều làm tôi ấn tượng hơn cả là hệ thống giáo dục Việt Nam không chỉ gia tăng về số lượng mà còn đi lên về chất lượng. Các bạn đang đưa vào triển khai một chương trình giáo dục phổ thông mới, đi kèm với đó là những đổi mới căn bản trong phương pháp đánh giá học sinh, phương pháp và tài liệu giảng dạy, đặc biệt là thay đổi trong tiêu chí đánh giá giáo viên. Tất cả những nỗ lực này thể hiện quyết tâm cao và cam kết cải thiện chất lượng giáo dục của Việt Nam.

Đâu là động lực để tạo nên thành tựu này, thưa Bà?

Đó là sự kết hợp giữa quá trình nỗ lực hoàn thiện mô hình và cách tiếp cận riêng của Việt Nam. Cùng với đó là sự mở cửa hội nhập sâu rộng, tiếp thu và vận dụng linh hoạt kinh nghiệm quốc tế.  

Khác với các nước OECD đã có hàng thế kỉ để phát triển và hoàn thiện hệ thống, Việt Nam cùng lúc phải đối mặt với nhu cầu mở rộng hệ thống và nâng cao chất lượng đào tạo đến từ tiêu chuẩn của thị trường lao động thay đổi hàng ngày.

Sự gia tăng của các trung tâm tin học và ngoại ngữ trong vài năm trở lại đây là minh chứng rõ rệt cho sự linh hoạt, khuyến khích và huy động vai trò của khối ngoài nhà nước đóng góp vào hệ thống giáo dục.

Ở đây tôi muốn nói đến vai trò của Bộ GD-ĐT trong nỗ lực nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông, đặc biệt là chất lượng giáo dục bậc THCS trong 10 năm qua, từ đó nâng cấp về hệ thống và mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục cho các nhóm đối tượng khác nhau trong xã hội.

Khi triển khai chương trình mới theo định hướng tiếp cận phát triển năng lực, Việt Nam có thể đối mặt với sự thiếu hụt giáo viên. Làm thế nào để khắc phục vấn đề này?

Quá trình đô thị hoá và sự gia tăng chú trọng vào các ngành nghề dịch vụ và công nghiệp sẽ khiến ngành giáo dục phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt giáo viên như là hệ quả tất yếu.

Ở tầm nhìn dài hạn trong vòng vài chục năm nữa khi Việt Nam gia nhập nhóm các nước có thu nhập trung bình cao, tốc độ gia tăng dân số sẽ sụt giảm. Điều này có nghĩa là số học sinh ở các bậc học thấp cũng sẽ giảm so với hiện nay. Bên cạnh đó, vấn đề di cư và đô thị hoá cũng khiến cho sự phân bổ giáo viên không đồng đều giữa các vùng kinh tế. Có nơi sẽ là thiếu hụt giáo viên so với số học sinh (như vùng ngoại ô các đô thị lớn), nhưng có nơi sẽ đối mặt với tình trạng thiếu học sinh so với số giáo viên (các vùng sâu, vùng xa và kinh tế khó khăn).

Có lẽ phương án hợp lí hơn về dài hạn để khắc phục những vấn đề có thể lường trước được này là tập trung phát triển hạ tầng khoa học kĩ thuật và thúc đẩy giáo dục trực tuyến. Cách làm này vừa giảm thiểu áp lực lên giáo viên, vừa giúp gia tăng cơ hội tiếp cận giáo dục và cá nhân hoá việc học cho phù hợp với nhu cầu và hoàn cảnh của từng đối tượng người học.

Trong giai đoạn tới, Bà có cho rằng ngành giáo dục cần nhận được sự đầu tư cao hơn nữa để đạt được các mục tiêu đã đề ra?

Theo như tôi được biết, mặc dù dịch bệnh Covid-19 đang làm suy giảm kinh tế toàn cầu nhưng riêng Việt Nam vẫn ghi nhận tăng trưởng dương năm vừa qua và giữ vững mức ổn định chung. Như vậy nếu giữ nguyên tỉ trọng chi cho giáo dục như hiện nay, tổng mức đầu tư cho ngành giáo dục vẫn sẽ tăng qua từng năm.

Điều tôi quan tâm hơn là làm sao quản lí được nguồn tài nguyên để phục vụ cho những thay đổi to lớn sắp tới, về nâng cao chất lượng đào tạo, nâng cao chuẩn giáo viên, cải tiến cách thức dạy và học, phát triển hệ thống tài liệu giáo dục và đảm bảo liên thông chuyển tiếp giữa các bậc học, từ đó thúc đẩy cơ hội tiếp cận hệ thống giáo dục ở mọi bậc học.

Như vậy cũng có nghĩa là thách thức thực sự nằm ở vấn đề quản lí và phân bổ nguồn đầu tư, hơn là tổng mức đầu tư.

Bà có những khuyến nghị nào cho giáo dục Việt Nam trong 5 -10 năm tới?

Như tôi đã đề cập ở trên, Việt Nam đã và đang xác định rất chuẩn xác các khía cạnh cần tập trung chú trọng và đang trên đà phát triển đúng hướng.

Có lẽ trong giai đoạn tới, chúng ta nên nhấn mạnh hơn nữa việc đa dạng hoá các lộ trình tiếp cận giáo dục sau THCS, bên cạnh học THPT, nâng cao chất lượng đào tạo nghề ở bậc này và sau phổ thông để đáp ứng nhu cầu từ thị trường lao động.

Ngoài ra, xây dựng các phương án chuẩn bị cho những thay đổi trong tương lai về chuyển dịch cơ cấu dân số, quốc tế hoá giáo dục và kéo theo sau là vấn nạn chảy máu chất xám... Nhưng đây là vấn đề dài hạn hơn cho quãng thời gian khoảng 10 năm.

Đông Hà

Tiến sĩ Việt dạy đại học ở Úc: 'Việt Nam có thể xuất khẩu giáo dục'

Dù đang là giảng viên tại Đại học Deakin (Úc), các nghiên cứu của GS.TS Trần Thị Lý phần nhiều vẫn hướng về Việt Nam.

Bà đồng thời cũng là tư vấn trưởng Dự án của Quỹ Đối tác Giáo dục Toàn cầu, hỗ trợ Bộ GD-ĐT trong phát triển chiến lược giáo dục Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045.

Bà Dominique Altner, Chuyên gia Chương trình Cao cấp tại Viện chiến lược giáo dục UNESCO.

Theo Bà, giai đoạn 5 năm vừa qua, giáo dục Việt Nam đã có những thành quả nổi bật nào?

5 năm qua đã có rất nhiều thay đổi diễn ra. Việt Nam đã rất chú trọng đến các vấn đề xã hội liên quan đến giáo dục, đặc biệt là việc mở rộng hệ thống ở bậc mầm non và các bậc học cao hơn, chẳng hạn như đặt mục tiêu phổ cập giáo dục mầm non và trung học cơ sở.

Nếu nhìn vào số lượng và tỉ lệ trẻ ở Việt Nam không đến trường trong độ tuổi đi học, chúng ta sẽ thấy con số rất nhỏ. Đây là một bước tiến vượt bậc so với nhiều nước trên thế giới, theo quan sát của tôi.

Tuy nhiên, điều làm tôi ấn tượng hơn cả là hệ thống giáo dục Việt Nam không chỉ gia tăng về số lượng mà còn đi lên về chất lượng. Các bạn đang đưa vào triển khai một chương trình giáo dục phổ thông mới, đi kèm với đó là những đổi mới căn bản trong phương pháp đánh giá học sinh, phương pháp và tài liệu giảng dạy, đặc biệt là thay đổi trong tiêu chí đánh giá giáo viên. Tất cả những nỗ lực này thể hiện quyết tâm cao và cam kết cải thiện chất lượng giáo dục của Việt Nam.

Đâu là động lực để tạo nên thành tựu này, thưa Bà?

Đó là sự kết hợp giữa quá trình nỗ lực hoàn thiện mô hình và cách tiếp cận riêng của Việt Nam. Cùng với đó là sự mở cửa hội nhập sâu rộng, tiếp thu và vận dụng linh hoạt kinh nghiệm quốc tế.  

Khác với các nước OECD đã có hàng thế kỉ để phát triển và hoàn thiện hệ thống, Việt Nam cùng lúc phải đối mặt với nhu cầu mở rộng hệ thống và nâng cao chất lượng đào tạo đến từ tiêu chuẩn của thị trường lao động thay đổi hàng ngày.

Sự gia tăng của các trung tâm tin học và ngoại ngữ trong vài năm trở lại đây là minh chứng rõ rệt cho sự linh hoạt, khuyến khích và huy động vai trò của khối ngoài nhà nước đóng góp vào hệ thống giáo dục.

Ở đây tôi muốn nói đến vai trò của Bộ GD-ĐT trong nỗ lực nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông, đặc biệt là chất lượng giáo dục bậc THCS trong 10 năm qua, từ đó nâng cấp về hệ thống và mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục cho các nhóm đối tượng khác nhau trong xã hội.

Khi triển khai chương trình mới theo định hướng tiếp cận phát triển năng lực, Việt Nam có thể đối mặt với sự thiếu hụt giáo viên. Làm thế nào để khắc phục vấn đề này?

Quá trình đô thị hoá và sự gia tăng chú trọng vào các ngành nghề dịch vụ và công nghiệp sẽ khiến ngành giáo dục phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt giáo viên như là hệ quả tất yếu.

Ở tầm nhìn dài hạn trong vòng vài chục năm nữa khi Việt Nam gia nhập nhóm các nước có thu nhập trung bình cao, tốc độ gia tăng dân số sẽ sụt giảm. Điều này có nghĩa là số học sinh ở các bậc học thấp cũng sẽ giảm so với hiện nay. Bên cạnh đó, vấn đề di cư và đô thị hoá cũng khiến cho sự phân bổ giáo viên không đồng đều giữa các vùng kinh tế. Có nơi sẽ là thiếu hụt giáo viên so với số học sinh (như vùng ngoại ô các đô thị lớn), nhưng có nơi sẽ đối mặt với tình trạng thiếu học sinh so với số giáo viên (các vùng sâu, vùng xa và kinh tế khó khăn).

Có lẽ phương án hợp lí hơn về dài hạn để khắc phục những vấn đề có thể lường trước được này là tập trung phát triển hạ tầng khoa học kĩ thuật và thúc đẩy giáo dục trực tuyến. Cách làm này vừa giảm thiểu áp lực lên giáo viên, vừa giúp gia tăng cơ hội tiếp cận giáo dục và cá nhân hoá việc học cho phù hợp với nhu cầu và hoàn cảnh của từng đối tượng người học.

Trong giai đoạn tới, Bà có cho rằng ngành giáo dục cần nhận được sự đầu tư cao hơn nữa để đạt được các mục tiêu đã đề ra?

Theo như tôi được biết, mặc dù dịch bệnh Covid-19 đang làm suy giảm kinh tế toàn cầu nhưng riêng Việt Nam vẫn ghi nhận tăng trưởng dương năm vừa qua và giữ vững mức ổn định chung. Như vậy nếu giữ nguyên tỉ trọng chi cho giáo dục như hiện nay, tổng mức đầu tư cho ngành giáo dục vẫn sẽ tăng qua từng năm.

Điều tôi quan tâm hơn là làm sao quản lí được nguồn tài nguyên để phục vụ cho những thay đổi to lớn sắp tới, về nâng cao chất lượng đào tạo, nâng cao chuẩn giáo viên, cải tiến cách thức dạy và học, phát triển hệ thống tài liệu giáo dục và đảm bảo liên thông chuyển tiếp giữa các bậc học, từ đó thúc đẩy cơ hội tiếp cận hệ thống giáo dục ở mọi bậc học.

Như vậy cũng có nghĩa là thách thức thực sự nằm ở vấn đề quản lí và phân bổ nguồn đầu tư, hơn là tổng mức đầu tư.

Bà có những khuyến nghị nào cho giáo dục Việt Nam trong 5 -10 năm tới?

Như tôi đã đề cập ở trên, Việt Nam đã và đang xác định rất chuẩn xác các khía cạnh cần tập trung chú trọng và đang trên đà phát triển đúng hướng.

Có lẽ trong giai đoạn tới, chúng ta nên nhấn mạnh hơn nữa việc đa dạng hoá các lộ trình tiếp cận giáo dục sau THCS, bên cạnh học THPT, nâng cao chất lượng đào tạo nghề ở bậc này và sau phổ thông để đáp ứng nhu cầu từ thị trường lao động.

Ngoài ra, xây dựng các phương án chuẩn bị cho những thay đổi trong tương lai về chuyển dịch cơ cấu dân số, quốc tế hoá giáo dục và kéo theo sau là vấn nạn chảy máu chất xám... Nhưng đây là vấn đề dài hạn hơn cho quãng thời gian khoảng 10 năm.

Đông Hà

Tiến sĩ Việt dạy đại học ở Úc: 'Việt Nam có thể xuất khẩu giáo dục'

Dù đang là giảng viên tại Đại học Deakin (Úc), các nghiên cứu của GS.TS Trần Thị Lý phần nhiều vẫn hướng về Việt Nam.

Tuy nhiên, khi được hỏi liệu AI có thể "tăng tốc" những nỗ lực của ông trong việc khám phá không gian hay không, ông dường như ít hào hứng hơn.

CEO SpaceX chia sẻ quan điểm: một trong những lĩnh vực mà hầu như AI không được sử dụng là thám hiểm không gian. “Vì vậy, SpaceX về cơ bản không dùng AI, Starlink không dùng AI. Tôi không phản đối việc dùng nó nhưng chưa thấy mục đích của nó”.

Musk nói đã thử nghiệm các mô hình ngôn ngữ AI tiên tiến bằng cách đặt câu hỏi cho chúng về không gian như nghịch lý Fermi, thiết kế động cơ tên lửa, điện hóa học nhưng kết quả thu về“thật khủng khiếp”.

Dù bày tỏ một số hoài nghi về dùng AI để khám phá không gian, Musk vẫn đầu tư rất nhiều vào việc phát triển công nghệ thông qua startup xAI. Musk từng dự đoán AI sẽ vượt qua con người vào cuối năm 2026.

Tại các công ty khác của ông, AI được trọng dụng hơn. Chẳng hạn, tại X (trước đây là Twitter), Musk đã tích hợp chatbot AI Grok vào nền tảng. Musk cũng cân nhắc sử dụng AI để giúp tóm tắt tin tức trên X. Và tại hãng xe điện Tesla, Musk hy vọng sẽ chế tạo một robot lao động có tri giác có tên là Optimus.

Ngoài ra, ông còn cảnh giác trước những rủi ro tiềm ẩn mà AI mang lại cho nhân loại và xã hội, bao gồm lan truyền thông tin sai lệch và tự động hóa công việc trên diện rộng. “Ông trùm” công nghệ cũng tin vào khả năng một AI siêu thông minh có thể cứu rỗi nhân loại - hoặc chấm hết nó. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh dù sao đi nữa, con người nên chấp nhận rủi ro vì“kịch bản tích cực có thể lớn hơn tiêu cực”.

(Theo Insider)

Tại Hội nghị toàn cầu Viện Milken lần thứ 27 tổ chức ngày 6/5, Elon Musk đã dành một phần đáng kể bài nói chuyện của mình để ca ngợi lợi ích của trí tuệ nhân tạo. Có lúc, ông cho rằng một AI "tìm kiếm sự thật" có thể "thúc đẩy nền văn minh nhân loại" khi được hỏi về vai trò của công nghệ này trong cuộc sống hằng ngày của con người.

Tuy nhiên, khi được hỏi liệu AI có thể "tăng tốc" những nỗ lực của ông trong việc khám phá không gian hay không, ông dường như ít hào hứng hơn.

CEO SpaceX chia sẻ quan điểm: một trong những lĩnh vực mà hầu như AI không được sử dụng là thám hiểm không gian. “Vì vậy, SpaceX về cơ bản không dùng AI, Starlink không dùng AI. Tôi không phản đối việc dùng nó nhưng chưa thấy mục đích của nó”.

Musk nói đã thử nghiệm các mô hình ngôn ngữ AI tiên tiến bằng cách đặt câu hỏi cho chúng về không gian như nghịch lý Fermi, thiết kế động cơ tên lửa, điện hóa học nhưng kết quả thu về“thật khủng khiếp”.

Dù bày tỏ một số hoài nghi về dùng AI để khám phá không gian, Musk vẫn đầu tư rất nhiều vào việc phát triển công nghệ thông qua startup xAI. Musk từng dự đoán AI sẽ vượt qua con người vào cuối năm 2026.

Tại các công ty khác của ông, AI được trọng dụng hơn. Chẳng hạn, tại X (trước đây là Twitter), Musk đã tích hợp chatbot AI Grok vào nền tảng. Musk cũng cân nhắc sử dụng AI để giúp tóm tắt tin tức trên X. Và tại hãng xe điện Tesla, Musk hy vọng sẽ chế tạo một robot lao động có tri giác có tên là Optimus.

Ngoài ra, ông còn cảnh giác trước những rủi ro tiềm ẩn mà AI mang lại cho nhân loại và xã hội, bao gồm lan truyền thông tin sai lệch và tự động hóa công việc trên diện rộng. “Ông trùm” công nghệ cũng tin vào khả năng một AI siêu thông minh có thể cứu rỗi nhân loại - hoặc chấm hết nó. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh dù sao đi nữa, con người nên chấp nhận rủi ro vì“kịch bản tích cực có thể lớn hơn tiêu cực”.

(Theo Insider)

Dưới đây là 10 quy tắc vàng giúp trẻ tránh bị xâm hại tình dục.

1. Nói về các bộ phận cơ thể từ sớm

Cha mẹ nên gọi đúng tên các bộ phận cơ thể và cung cấp cho con kiến thức về các bộ phận này từ sớm. Ít nhất, bạn cần giúp trẻ nhận biết được tên của các bộ phận. Có rất nhiều trẻ gọi âm đạo của mình là "cô bé” hay " hay “bím” của con. Con có thể sử dụng những từ này thoải mái để nếu có tình huống xấu xảy ra. 

Nói về các bộ phận cơ thể từ sớm

2. Dạy trẻ rằng một số bộ phận cơ thể là "bất khả xâm phạm"

Nói với trẻ rằng có những bộ phận cơ thể gọi là vùng riêng tư vì không ai được phép nhìn thấy. Giải thích với chúng rằng chỉ có bố mẹ mới được nhìn thấy con không mặc quần áo, còn những người khác chỉ được gặp con sau khi con đã mặc đồ. Bác sĩ có thể nhìn thấy con không mặc đồ là vì bác sĩ đang khám cho con và lúc đó có bố mẹ bên cạnh.

3. Dạy trẻ về "giới hạn cơ thể"

Dạy trẻ rằng bất kỳ tình huống nào, không ai được chạm vào vùng kín của trẻ và không ai có thể ra lệnh cho con chạm vào vùng kín của người khác. Cha mẹ rất hay quên vế thứ hai. Những kẻ lạm dụng tình dục thường yêu cầu trẻ tự chạm vào vùng kín của trẻ hoặc người khác.

4. Cho con hiểu giấu giếm bí mật về cơ thể là không tốt

Hầu hết những kẻ xâm hại sẽ dặn trẻ con rằng không được kể cho ai về hành vi đồi bại đó. Chúng có thể dỗ ngọt rằng "Chú thích chơi với con nhưng con mà kể ra thì người ta không cho cô/ chú đến", hoặc chúng có thể đe dọa trẻ "Đây là bí mật của riêng chúng ta. Nếu con kể cho người khác nghe, chú sẽ nói là con đòi làm như vậy, thế nào con cũng bị phạt".

Cha mẹ nên bảo con rằng dù ai có nói gì đi chăng nữa thì giấu giếm những bí mật là không tốt. Khi có ai muốn con làm thế, phải nói ngay với bố mẹ.

Không ai được chụp ảnh vùng cơ thể riêng tư của con

5. Không ai được chụp ảnh vùng cơ thể riêng tư của con

Bố mẹ hay bỏ qua vấn đề này. Có nhiều kẻ bệnh hoạn thích chụp ảnh, trao đổi ảnh khỏa thân trên mạng. Nên tốt nhất là dặn trẻ rằng không ai được chụp ảnh những vùng nhạy cảm.

6. Dạy con cách thoát khỏi tình huống đáng sợ hoặc không thoải mái

Một số trẻ thấy không thoải mái khi phải nói "không", đặc biệt với người lớn. Cha mẹ dạy con rằng con có quyền yêu cầu người khác tránh xa, nếu con cảm thấy có gì bất ổn. Nếu có ai đó muốn nhìn hoặc động chạm vào vùng nhạy cảm, thì con nói rằng con đang buồn đi vệ sinh.

Con có quyền yêu cầu người khác tránh xa nếu cảm thấy có gì bất ổn

7. Dạy trẻ “mật mã riêng” để chỉ những tình huống không an toàn hoặc muốn bố mẹ đón

Khi trẻ lớn hơn, cha mẹ có thể thống nhất với trẻ một từ riêng để ám chỉ những trường hợp cần trợ giúp. Mất mã riêng này có thể được dùng ở nhà khi có nhiều khách, hoặc trẻ đi chơi cùng lớp hay ngủ lại nhà bạn.

8. Nói với con rằng chúng sẽ không bao giờ gặp rắc rối khi nói với bạn bí mật cơ thể

Trẻ con không nói bất cứ điều gì vì chúng nghĩ chúng cũng sẽ gặp rắc rối. Kẻ ấu dâm thường lợi dụng tâm lý này. Nói với con rằng bất kể điều gì xảy ra, khi chúng nói với bạn bất cứ điều gì liên quan đến cơ thể, chúng sẽ "Không bao giờ" gặp rắc rối.

9. Dạy con hiểu đúng về các hành vi động chạm

Nhiều cha mẹ hoặc sách nói về những “động chạm lành mạnh” và “động chạm không lành mạnh”. Thuật ngữ trên dễ gây nhầm lẫn vì tất cả những hành vi động chạm không gây khó chịu hoặc tổn thương về thể xác. Cha mẹ nên dùng từ “động chạm lén lút” để mô tả chính xác hơn về hành vi đồi bại của kẻ lạm dụng tình dục.

10. Bảo với con rằng tất cả những quy tắc trên áp dụng với tất cả mọi người, kể cả người quen và cả những đứa trẻ khác

Quy tắc này vô cùng quan trọng. Dạy con rằng bố mẹ có thể chạm vào những vùng nhạy cảm vì bố mẹ tắm hoặc bôi thuốc, bôi kem cho con nhưng người khác thì không được phép kể cả cô dì chú bác, dù con con quý mến họ hay nghĩ học đang muốn giúp đỡ con.

Trà Mi

5 điều cần dạy con tránh bị xâm hại trong thang máy

 - Thời gian gần đây, những vụ xâm hại trong thang máy ngày càng diễn ra công khai và nguy hiểm. Để bảo vệ sự an toàn cho con trẻ, cha mẹ cần dạy con những điều sau.

Một nghiên cứu từ Trung tâm kiểm soát dịch bệnh (CDC) chỉ ra rằng khoảng 1/6 bé trai bị lạm dụng tình dục trước tuổi 18, tỉ lệ này ở bé gái cao hơn - là 1/4. Một thông tin đáng sợ hơn mà Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (nsopw.org) cho biết, 10% thủ phạm là người lạ, và có tới 23% thủ phạm chính là trẻ em.

Dưới đây là 10 quy tắc vàng giúp trẻ tránh bị xâm hại tình dục.

1. Nói về các bộ phận cơ thể từ sớm

Cha mẹ nên gọi đúng tên các bộ phận cơ thể và cung cấp cho con kiến thức về các bộ phận này từ sớm. Ít nhất, bạn cần giúp trẻ nhận biết được tên của các bộ phận. Có rất nhiều trẻ gọi âm đạo của mình là "cô bé” hay " hay “bím” của con. Con có thể sử dụng những từ này thoải mái để nếu có tình huống xấu xảy ra. 

Nói về các bộ phận cơ thể từ sớm

2. Dạy trẻ rằng một số bộ phận cơ thể là "bất khả xâm phạm"

Nói với trẻ rằng có những bộ phận cơ thể gọi là vùng riêng tư vì không ai được phép nhìn thấy. Giải thích với chúng rằng chỉ có bố mẹ mới được nhìn thấy con không mặc quần áo, còn những người khác chỉ được gặp con sau khi con đã mặc đồ. Bác sĩ có thể nhìn thấy con không mặc đồ là vì bác sĩ đang khám cho con và lúc đó có bố mẹ bên cạnh.

3. Dạy trẻ về "giới hạn cơ thể"

Dạy trẻ rằng bất kỳ tình huống nào, không ai được chạm vào vùng kín của trẻ và không ai có thể ra lệnh cho con chạm vào vùng kín của người khác. Cha mẹ rất hay quên vế thứ hai. Những kẻ lạm dụng tình dục thường yêu cầu trẻ tự chạm vào vùng kín của trẻ hoặc người khác.

4. Cho con hiểu giấu giếm bí mật về cơ thể là không tốt

Hầu hết những kẻ xâm hại sẽ dặn trẻ con rằng không được kể cho ai về hành vi đồi bại đó. Chúng có thể dỗ ngọt rằng "Chú thích chơi với con nhưng con mà kể ra thì người ta không cho cô/ chú đến", hoặc chúng có thể đe dọa trẻ "Đây là bí mật của riêng chúng ta. Nếu con kể cho người khác nghe, chú sẽ nói là con đòi làm như vậy, thế nào con cũng bị phạt".

Cha mẹ nên bảo con rằng dù ai có nói gì đi chăng nữa thì giấu giếm những bí mật là không tốt. Khi có ai muốn con làm thế, phải nói ngay với bố mẹ.

Không ai được chụp ảnh vùng cơ thể riêng tư của con

5. Không ai được chụp ảnh vùng cơ thể riêng tư của con

Bố mẹ hay bỏ qua vấn đề này. Có nhiều kẻ bệnh hoạn thích chụp ảnh, trao đổi ảnh khỏa thân trên mạng. Nên tốt nhất là dặn trẻ rằng không ai được chụp ảnh những vùng nhạy cảm.

6. Dạy con cách thoát khỏi tình huống đáng sợ hoặc không thoải mái

Một số trẻ thấy không thoải mái khi phải nói "không", đặc biệt với người lớn. Cha mẹ dạy con rằng con có quyền yêu cầu người khác tránh xa, nếu con cảm thấy có gì bất ổn. Nếu có ai đó muốn nhìn hoặc động chạm vào vùng nhạy cảm, thì con nói rằng con đang buồn đi vệ sinh.

Con có quyền yêu cầu người khác tránh xa nếu cảm thấy có gì bất ổn

7. Dạy trẻ “mật mã riêng” để chỉ những tình huống không an toàn hoặc muốn bố mẹ đón

Khi trẻ lớn hơn, cha mẹ có thể thống nhất với trẻ một từ riêng để ám chỉ những trường hợp cần trợ giúp. Mất mã riêng này có thể được dùng ở nhà khi có nhiều khách, hoặc trẻ đi chơi cùng lớp hay ngủ lại nhà bạn.

8. Nói với con rằng chúng sẽ không bao giờ gặp rắc rối khi nói với bạn bí mật cơ thể

Trẻ con không nói bất cứ điều gì vì chúng nghĩ chúng cũng sẽ gặp rắc rối. Kẻ ấu dâm thường lợi dụng tâm lý này. Nói với con rằng bất kể điều gì xảy ra, khi chúng nói với bạn bất cứ điều gì liên quan đến cơ thể, chúng sẽ "Không bao giờ" gặp rắc rối.

9. Dạy con hiểu đúng về các hành vi động chạm

Nhiều cha mẹ hoặc sách nói về những “động chạm lành mạnh” và “động chạm không lành mạnh”. Thuật ngữ trên dễ gây nhầm lẫn vì tất cả những hành vi động chạm không gây khó chịu hoặc tổn thương về thể xác. Cha mẹ nên dùng từ “động chạm lén lút” để mô tả chính xác hơn về hành vi đồi bại của kẻ lạm dụng tình dục.

10. Bảo với con rằng tất cả những quy tắc trên áp dụng với tất cả mọi người, kể cả người quen và cả những đứa trẻ khác

Quy tắc này vô cùng quan trọng. Dạy con rằng bố mẹ có thể chạm vào những vùng nhạy cảm vì bố mẹ tắm hoặc bôi thuốc, bôi kem cho con nhưng người khác thì không được phép kể cả cô dì chú bác, dù con con quý mến họ hay nghĩ học đang muốn giúp đỡ con.

Trà Mi

5 điều cần dạy con tránh bị xâm hại trong thang máy

 - Thời gian gần đây, những vụ xâm hại trong thang máy ngày càng diễn ra công khai và nguy hiểm. Để bảo vệ sự an toàn cho con trẻ, cha mẹ cần dạy con những điều sau.