Thế nhưng ngày 21/12 vừa qua, anh Điệp đi ngoài đường bị ngã, do không biết nói nên chẳng diễn tả được đau đớn trên cơ thể. Đến tận sáng ngày hôm sau, ông Chủ phát hiện vùng hông của con bị nhô ra bất thường mới đưa đi bệnh viện. Nghe nói anh Điệp bị gãy đầu trên xương đùi bên trái, có chỉ định mổ, vợ chồng ông như chết lặng.

Bác sĩ Văn Tiến Lộc, Bệnh viện Phục hồi chức năng – Điều trị bệnh nghề nghiệp chia sẻ với VietNamNet, đối với người bình thường, nếu không mổ thì phải mất 3-6 tháng để xương có thể lành. Trong thời gian đó, người bệnh phải nằm im tại giường để tránh di lệch ổ gãy. Nhưng anh Điệp không thể nghe hiểu chỉ dẫn nên khó có thể cố định xương bị gãy, chưa kể còn có thể bị biến chứng do nằm lâu như viêm phổi, loét vùng tì đè, rối loạn dinh dưỡng.

Bởi vậy, mổ là phương pháp an toàn nhất giúp người đàn ông tâm thần tội nghiệp này. Thế nhưng, số tiền viện phí 20 triệu đồng giống như một ngọn núi lơ lửng muốn đè lên vợ chồng ông Chủ.

Mới hôm rồi, nhận được phiếu yêu cầu đóng tạm ứng trước 10 triệu đồng để bác sĩ tiến hành ca phẫu thuật, bà Nguyễn Thị Lượm Lớn áp lực đến mức ngất xỉu ngay tại phòng bệnh.

Mấy hôm nay, một mình ông Chủ ở bệnh viện chăm con trai, đôi mắt đã đỏ quạch vì thiếu ngủ. Ông tâm sự, mười mấy năm nay, ông làm bảo vệ ở phường 3, quận 8 (TP.HCM). Lương mỗi tháng được hơn 2 triệu đồng. Bản thân ông đã 67 tuổi, lại không được khỏe khoắn nên cũng chẳng thể đi làm thêm gì khác.

Vợ ông mở quầy trà đá nho nhỏ, bán thêm vài tấm vé số. Họ không có nhà cửa, phải ở nhờ nhà mẹ vợ. Ngoài anh Điệp, em gái của bà Lớn đã 60 tuổi cũng bị tâm thần. Họ phải nhín nhút lắm mới đủ ăn. Thế nên, dù anh Điệp đã nằm viện cả tuần mà vợ chồng ông vẫn chưa đóng nổi 1 đồng viện phí.

“Hơn 33 năm qua, nuôi nó chẳng dễ dàng gì. Nói thì cái hiểu cái không. Con người ta bằng tuổi ấy là có vợ con đề huề rồi”, ông Chủ chua xót.

Nhìn con nằm ngờ nghệch trên giường bệnh, có đau cũng chẳng biết đường kêu la, vợ chồng ông buồn đến mất ăn mất ngủ. Bởi vậy, khi nhận được yêu cầu đóng tạm ứng 10 triệu đồng viện phí, bà Lớn suy sụp hoàn toàn. Phải nhờ các bác sĩ, điều dưỡng và người nhà bệnh nhân khác an ủi, động viên, họ mới gắng gượng lấy tinh thần.

Ông Chủ giãi bày: “Có lẽ đối với những hộ gia đình bình thường, 20 triệu đồng không quá lớn, nhưng với vợ chồng già chúng tôi thì lâu lắm rồi chưa được nhìn thấy”.

Thương số phận khốn khó ngặt nghèo của gia đình, phòng công tác xã hội của bệnh viện đã liên hệ đến Báo VietNamNet, mong rằng có thể làm cầu nối đến quý nhà hảo tâm, giúp vợ chồng ông Chủ qua cơn hoạn nạn.

Gia đình Tùng thuộc diện khó khăn của thôn Đống Cầu, xã Liêm Túc, huyện Thanh Liêm (Hà Nam). Từ nhỏ tới lớn, em chỉ biết nhà mình làm nông để sống, dựa vào ruộng đồng mà có cái ăn. Ngoài ra, bố em còn làm thêm một vài việc lao động chân tay lặt vặt để trang trải chi phí sinh hoạt.

Cách đây 4 năm, bố của Tùng, ông Lại Văn Tiếp (45 tuổi) bất ngờ gặp tai nạn giao thông chấn thương đốt sống cổ, dẫn đến liệt tứ chi. Mặc dù lúc này đang là năm học cuối cấp nhưng Tùng quyết định gác lại việc học để chăm sóc bố, cho mẹ có thời gian chạy vạy xoay sở lo tiền chữa bệnh. Do không có bảo hiểm y tế, chi phí điều trị của ông Tiếp lên tới 200 triệu đồng.

Chấn thương quá nặng khiến ông Tiếp phải sống cảnh tàn tật suốt đời. Trụ cột kinh tế không còn, Tùng ra Hà Nội bươn trải, vừa học vừa làm nghề cắt tóc. Chưa được bao lâu thì tình hình dịch Covid-19 diễn tiến phức tạp, em đành trở về quê đợi vãn dịch sẽ tính tiếp.

Do thời gian dịch kéo dài quá lâu, Tùng đành xin làm cho một khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Hà Nam. Tuy nhiên, khi vừa đi khám sức khoẻ tổng quát tại Bệnh viện đa khoa huyện Thanh Liêm, các bác sĩ phát hiện dấu hiệu bất thường trong công thức máu của Tùng, khuyên em nên đến Viện huyết học và truyền máu Trung ương để làm thêm các xét nghiệm khác.

Tại viện huyết học, qua chẩn đoán xét nghiệm máu, tiến hành chọc tuỷ, bác sĩ kết luận Tùng bị bệnh bạch cầu mạn dòng tủy. Đây là một dạng ung thư hiếm gặp ở tủy xương.

Căn bệnh hiểm nghèo ập đến quá nhanh khiến người thanh niên hết sức ngỡ ngàng. Em cố tỏ ra mạnh mẽ, xin các bác sĩ cho thuốc về uống một thời gian để tìm cách trả nợ khoản vay lo cho bố trước kia. Không những vậy, do Tùng cũng không có bảo hiểm y tế, chi phí chữa bệnh cho em sẽ hết sức tốn kém. Việc này càng có nguy cơ đẩy gia đình em vào cảnh khốn cùng.

Đứng trước căn bệnh hiểm nghèo, Tùng chia sẻ: “Em chẳng lo về bệnh vì em thấy mình vẫn đủ lạc quan. Nhưng em lo tiền điều trị nhiều lắm. Các bác sĩ nói bệnh của em sẽ về lâu về dài chứ không phải chốc lát. Giờ nhà em nợ quá nhiều rồi, em đi chữa bệnh lại thêm một khoản, không biết vay ở đâu ra nữa. Em gái em 18 tuổi cũng nghỉ học, đi làm kiếm tiền phụ thêm...”. 

Dù lạc quan đến mấy, Tùng vẫn hiểu căn bệnh mình mắc phải rất nghiêm trọng. Em vẫn cố trì hoãn thời gian nhập viện để mẹ cùng các em xoay sở thêm chút tiền. Lúc này đây, số phận của Tùng đang hết sức mong manh bởi nếu tiếp tục chậm trễ việc điều trị thì rất có thể, căn bệnh ung thư máu sẽ biến chứng gây nguy hiểm đến tính mạng. Chàng trai 23 tuổi vẫn cố gắng cầm cự từng ngày cho gia đình bớt đi gánh nặng được lúc nào hay lúc ấy. 

Theo xác nhận từ lãnh đạo xã Liêm Túc, hoàn cảnh gia đình em Lại Thanh Tùng thuộc diện rất khó khăn ở địa phương. Bố bị tai nạn nằm liệt giường giờ đến lượt con trai mắc bệnh ung thư khiến cho gia đình rơi vào cảnh khốn cùng. Rất mong em nhận được sự quan tâm từ phía bạn đọc.

Bà Trần Thị Lan, Cục Bảo trợ xã hội, Bộ Lao động - Thương binh - Xã hội, cho hay hiện nay, tại Việt Nam, số người bị rối nhiễu tâm trí ước tính khoảng 10,5% dân số, tương đương 10,3 triệu người. Trong đó, số người tâm thần nặng ước tính 2,5% số người rối nhiễu tâm trí, tương đương 200.000 người.

“Các dạng bệnh tâm thần và rối nhiễu tâm trí thường gặp như tâm thần phân liệt, chứng động kinh, trầm cảm, tự kỷ, thiểu năng trí tuệ, khuyết tật thần kinh, tổn thương não, lạm dụng rượu, nghiện ma túy…”, bà Lan nói.

Theo đại diện Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), năm 2020, số người sống chung với rối loạn lo âu và trầm cảm đã tăng lên đáng kể vì đại dịch Covid-19, ước tính hơn 25% trong năm đầu tiên của đại dịch và làm dấy lên lo ngại về tình trạng gia tăng các ca tự tử.

"Tuy nhiên, chưa đến 1/3 người bị rối loạn tâm thần và chỉ 1/3 số người bị trầm cảm được chăm sóc sức khỏe tâm thần chính thức", đại diện Cục Quản lý khám chữa bệnh thông tin.

Nhiều khó khăn trong chẩn đoán, điều trị tự kỷ, rối nhiễu tâm lý

Cũng tại hội thảo, các chuyên gia cho rằng thực tế người bị rối nhiễu tâm trí do những biểu hiện bệnh không rõ ràng, nên thường không được phát hiện kịp thời, đặc biệt ở trẻ em, phụ nữ mang thai hay sau sinh. Thậm chí, chính người bệnh cũng không nhận ra tình trạng của mình, gây khó khăn cho công tác điều trị, phục hồi.

Công tác chăm sóc, trợ giúp phục hồi chức năng cho trẻ tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí còn nhiều khó khăn, hạn chế. Số trẻ được chẩn đoán tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí ngày càng tăng, độ tuổi chẩn đoán ngày càng nhỏ trong khi việc phát hiện sớm còn nhiều hạn chế. 

Bên cạnh đó, nơi thăm khám và điều trị chỉ có ở các thành phố lớn. Những khu vực vùng sâu, vùng xa khó khăn còn ít.

Đến nay, 45 cơ sở bảo trợ xã hội có chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí, trong đó có 26 cơ sở chăm sóc chuyên biệt, 19 cơ sở tổng hợp.

Các cơ sở bảo trợ xã hội thực hiện việc chăm sóc, phục hồi chức năng cho trẻ tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí đang rất thiếu về số lượng, thiếu các trang thiết bị phục hồi chức năng. Ngoài ra, cán bộ, nhân viên công tác xã hội làm việc tại cộng đồng và trong các cơ sở chăm sóc trẻ tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí còn thiếu. 

Trong mạng lưới y tế, nhân lực về phục hồi chức năng của Việt Nam chỉ mới đáp ứng 50% mức khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, 40% tổng nhu cầu của người dân.